Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaanderen
De onzichtbare hand.
No. 62.
DINSDAG 10 NOVEMBER 1931
4?e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Raadsverslag.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 5é. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Greote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franc» ingewacht, uiterlijk
tat Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag li ure.
Eerste Blad.
Zitting van 5 November.
Voorzitter de heer F. Blok, bur
gemeester.
Aanwezig zijn de heeren J. M.
Oggel en C. Th. van de Bilt,
wethouders en de heeren A. Th.
't Gilde, A. Hamelink, P. L.
Orteiee, I. de Feijter, P. van Ben-
degem, B. Seghers, C. Hamelink,
A. P. de Ruijter, F. DielemanenJ.
de Feijter, benevens de secretaris,
de heer J. L. J. Maris.
k. Antwoord van B. en W.
op de in de vorige vergadering
gestelde vragen
le. van dhr. Ortelee inzake het
aanstellen van een vasten straat
maker. Hierop wordt medege
deeld dat vroeger hieraan reeds
aandacht is geschonken, doch bij
aanstelling van dergelijke vak
lieden neemt de gemeente ver
schillende financiëele verplichtin
gen op zich. Aan het al of niet
wonen van een dergelijk vakman
in deze gemeente, wordt de noo-
dige aandacht geschonken.
Het opleiden van bepaalde
jongelieden tot straatmaker kan
de gemeente niet voor haar reke
ning nemen.
Dhr. C. HAMELINK gelooft dat
dhr. Ortelee niet bedoeld heeft,
dat er een instituut voor straat
makers wordt opgericht, maar dat
bij noodige hulp jonge menschen
worden genomen, die het vak
leeren kunnen.
Dhr. ORTELEE Zeker, ik vond
dat er b.v. met het pad in den
Buitenweg voorbij de gasfabriek
een mooie gelegenheid was om
het klinkers leggen te leeren,
mocht het in één keer niet goed
zijn, welnu, dan kunnen de fou
ten verbeterd worden. En als
zoo'n jongen dat eenmaal kan
want het is geen heksen dan
kan hij weer naar elders om als
vakman zich te bekwamen. Spr.
zou iedereen in de gelegenheid
willen stellen om z'n brood te
5)
Ik zette me in mijn zetel om een
beetje tot mij zelf te komen en eens
rustig na te denken. Het duurde een
heelen tijd voor ik bij machte was
om mijn wapenrusting at te gespen.
Toen ik het tenslotte deed, merkte ik
dat zoowel het malie-hemd als het
kuras over de borst doorboord waren.
En ineens kwam het besef, dat het
„Ding" het „Onnoemelijke'' zich naar
mijn hart had gericht!
ik rukte haastig mijn onderkleeren
los en ontdekte dat de huid van mijn
borst, net boven het hart, even was
geraakt en dat er een kleine bloed
vlek op mijn hemd zat, anders niet.
Maar ik had het gevoel alsof mijn
heele borst inwendig gekneusd was,
het deed hevig pijn I Er is niet veel
verbeeldingskracht noodig om te be
grijpen, wat er gebeurd zou zijn, als
ik dat revuecostuum niet had aange
trokken. Het is nog een wonder dat
ik niet bewusteloos ben geworden
door den stoot 1
lk ging dien nacht niet naar bed ik
bleef op den rand van mijn ledikant
zitten peinzen, wachtend op de ochtend
schemering. Ik moest mijn achterge
laten bezittingen uit de kapel verwij
derd hebben, als monsieur De Mar-
tignac die binnenging, wilde ik het feit,
dat lk een tweeden sleutel bezat, voor
hem verborgen houden.
Toen het licht genoeg in mijn ka
mer was, om dc voorwerpen om mij
verdienen en daarvoor een vak te
leeren.
Dhr. VAN BENDEGEM wil
onderstreepen, wat dhr. Hame
link zegt, dat er voor hulpAxel-
sche menschen worden genomen.
De VOORZ.Dat wordt ook
steeds gedaan. Dat is een man,
die hier woont.
Dhr. OGGELDaar worden
werklooze kostwinners voor aan
gewezen.
Dhr. SEGHERS Neen, dat
moeten jeugdige menschen zijn,
die het vak nog leeren kunnen.
Dhr OGGELAls we daar
jongens voor namen, terwijl
oudere menschen werkloos ble
ven, was het ook weer niet goed.
Dhr. Ortelee heeft wel gezegd
het is geen heksen, maar het is
geen licht vak en zeer moeilijk
om die onregelmatige keien bij
elkaar te passen.
Dhr. ORTELEE zegt, dat hij
het vroeger ook wel gedaan heeft
en zou den man wel eens willen
zien, die er de klinkers uithaalt,
die hij (spr.) gelegd heeft
(Algemeen gelach).
2e. Dhr. C. Hamelink vroeg
naar een schoonheidscommissie.
De VOORZ. zegt, dat het
College van oordeel is, dat
de uitbreiding van onze gemeente
niet zulke afmetingen aanneemt,
dat uitvoeringswerken en plans
voor de toekomst nader door een
commissie moeten overwogen
worden. Dit zou tot gevolg heb
ben dat aan bepaalde aanvragen
eischen worden gesteld, die den
bouwer zouden doen besluiten
een andere richting in te gaan,
dan de gemeentelijke uitbreidin
gen, wat niet gewenscht is. Bij
een ingekomen aanvrage moeten
de bouwers zich houden aan de
bepalingen door Burg. en Weth.
gesteld en welker grenzen in
hoofdlijnen door den raad zijn
gesteld volgens een vastgesteld
plan.
Dhr. C. HAMELINK gelooft
toch, dat als er zoo'n commissie
was geweest, er in de gemeente
wel een mooier stuk werk zou
zijn gekomen. De gemeente had
de beschikkkig over een prach-
heen te onderscheiden, ging ik terug
naar de kapel. Heel langzaam, mijn
zenuwen tot het uiterste gespannen,
opende ik de deur. Het kille licht van
den aanbrekenden dag, gaf aan de
doodstille kerkruimte iets onuitspreke
lijk spookachtigs. Ik bleef een heele
poos in de deuropening staan, tot het
licht wat sterker zou zijn geworden....
en mijn moed wat grooter, geloof ik.
Eindelijk wierp de opkomende zon een
gouden straal door het Oostelijke
kruisvensterdat bracht wat kleur en
leven, maakte alles wat minder lugu
ber. Toen dwong ik mij om verder
te gaan.
Ik liep door het schip naar de plaats
waar ik in 't donker mijn camera on
dersteboven had geloopen. De pooten
van het statief staken omhoog uit
een kerkbank en ik verwachtte niets
anders of ik zou het toestel aan grui
zelementen terugvinden, maar het
bleek tot mijn niet geringe verbazing,
dat alleen het achterglas was gebro
ken verder was er geen noemens
waardige beschadiging aangericht.
Ik plaatste de camera weer in den
stand, waaruit ik de foto's had geno
men. Het chassis met de plaat, die ik
bij het bliksemlicht had opgenomen,
haalde lk eruit en stopte het in een
van mijn zijzakken. Het speet mij dat
ik geen tweede opname had gemaakt
op het oegenblik dat de vreemde ge
luiden in het koor begonnen waren.
Daarop liep ik naar het koor om
mijn lantaarn en revolver in veilig
heid te brengen, die mij, zooals jullie
je herinnert, uit de hand waren ge
slagen, toen ik gestoken was. De lan
taarn lag, heelemaal gedeukt, en met
gebroken lens, bij den preekstoel. Mijn
revolver moet ik omklemd hebben ge-
tig stuk grond en in betrekking
tot het risico en de hooge kosten
die de gemeente eraan heeft be
steed, is er zoowat niets ooge-
lijks van terecht gekomen. Spr.
ziet het bezwaar niet in, dat een
bouwer zal verhuizen omdat hij
aan een mooier en beter plan
wordt gebonden. Het is een on
prettig aandoende wirwar ge
worden van straatjes en hoekjes,
in plaats dat wat meer naar uni
formiteit is getracht.
Dhr. 'T GILDE zegt volkomen
aan den kant van dhr. Hamelink
te staan, al is zoo'n schoonheids
commissie wat grootsteedsch.
Maar er is veel verknoeid, dat niet
meer ongedaan is te maken. Het
geheele stratenplan is daar een
sterk sprekend voorbeeld van en
spr. heeft er meermalen op ge
wezen en Terneuzen als voor
beeld gesteld. Van goeden smaak
of richting is geen sprake. De
Prins Hendrikstraat tot den Buth-
dijk kan men wel de paling
straat noemen. Het geeft alles
den indruk alsof men maar gauw
en zoo goedkoop mogelijk aan
den Buthdijk wilde komen met
de bestrating. Nu dat zoo'n schro
melijke som geld gekost heeft,
had men het wel wat rechter
kunnen trekken. Spr. zou bij late-
ren nieuwbouw willen, dat de
gemeenteopzichter geassisteerd
werd doo<- een ter zake kundig
adviseur. Men kan van B. en W.
niet vergen, dat ze architectonisch
of bouwkundig moeten zijn onder
legd, maar ondertusschen is toch
al veel onherstelbaar verwaar
loosd. B. en W. wijzen in hun
poover antwoord op den Raad,
die de plannen vaststelde, maar
spr. zegt, dat toch B. en W. de
bouwvergunningen verstrekken en
meermalen afwijkingen van de
verordening toestaan. Zooals het
aanzien van een gemeente is, is
ook het gemeentebestuur, heett
spr. eens iemand hooren zeggen
en daar is hij het mee eens. Een
schoonheidscommissie acht ik
echter niet noodig.
Dhr. OGGEL zou het anders
veel gemakkelijker vinden, als
zoo'n commissie bestond. Men
houden tot het oogenblik dat mijn
schouder in aanraking kwam met de
bank, want die lag in het schip, op
de plek waar mijn val gebroken was-
Het wapen was volkomen onbeschadigd
Nadat ik de revolver en de kapotte
lantaarn bij mij had gestoken, liep ik
naar het koorhek, om te zien of de
dolk was teruggekeerd, of terugge
bracht, in de scheede boven het al
taar. Maar nog voor ik het koorhek
bereikte, kreeg ik een heftigen schrik,
want op den marmeren vloer van het
koor, ongeveer een meter van de plaats
waar ik den stoot had ontvangen, lag
het lugubere wapen 1 Het gevoel dat
zich bij dat gezicht van mij meester
maakte, laat zich met geen woorden
begrijpen. Zonder mij rekenschap te
geven van wat ik deed, sprong ik naar
voren en zette mijn voet er opom
het ding op de plaats te houden waar
het was! Kun jullie je een derge-
lijke opwelling begrijpen? Ja? En de
eerste paar minuten was ik niet bij
machte mij te bukken en den dolk op
te rapen. Maar na een poosje bracht
mijn gezond verstand..,, en het dag
licht niet te vergetenmij tot het
inzicht dat lk een idioot was. Toch
ben ik in die oogenblikken een psycho
logische ervaring rijker gewordenik
heb een soort vrees leeren kennen,
waarvan ik tevoren nooit het bestaan
had vermoed en waarom ik, als ik die
bij een ander had opgemerkt, zou ge
lachen hebben.
Maar om op mijn verhaal terug te
komen. Ik bekeek den dolk minuten
lang van alle kanten, draaide hem om
en om in mijn handen» Ik betrapte
mij er op dat ik hem buitengewoon
stevig vasthield I Het was alsof ik in
mijt) onderbewustzijn itomverwonderd
is meermalen in overleg geweest
met B. en W. en veelal wordt
ook door den gemeente-opzich
ter advies gegeven, tot bevorde
ring van schoonheid en prijs,
maar ook tevergeefs en dan ook
wie wil er in zoo'n commissie
zitten
Dat de Prins Hendrikstraat zoo
loopt is oorzaak, dat men hetle
ontwerp niet aannam en voor
een ander plan was de grond
niet te koop, waarop de Raad
besloot om door te werken en
dus B. en W. dit besluit hadden
uit te voeren. Aan wie dan de
schuld
Dhr. DE RUIJTER zal niets
zeggen ten nadeele van den Raad,
van B. en W. of den opzichter,
maar dat de uitbreiding der ge
meente niet aan eenig schoon
heidsgevoel beantwoordt, vindt hij
ook. En daarom vraagt hij ook:
hoe nu te doen bij een volgend
uitbreidingsplan, om meer lijn en
stijl te krijgen
De VOORZ.Als het weer
eens gebeurt, dat we een nieuw
uitbreidingsplan mogen maken,
dan zal dat weer aan den
Raad worden voorgelegd om te
beslissen.
Dhr. HAMELINK zou toch een
commissie willen benoemen, b.v.
van 3 raadsleden, die dan advies
uitbrengen voor straten en pleinen.
Dhr. DE RUIJTER vond het
beter 2 raadsleden en een des
kundige.
Dhr. OGGEL Met zoo'n com
missie zou men weinig opschie
ten. Of nu 2 raadsleden, dan
wel B. en W. adviseeren, zal
wellicht niet veel verschil geven.
Dan liever een commissie van 3
deskundigen.
De VOORZ. zou het liever nog
eens overwegen met B. en W.
Alzoo wordt besloten.
Dhr. 'T GILDE wijst nog op
de borden, die hier en daar ge
plaatst zijn met de nieuwe ver
ordening. Dat zijn onoogelijke
dingen, het lijken wel foltertuigen.
De VOORZ.: Ook dat komt
in orde. Die staan ook nog niet
op z'n plaats.
3e. Dhr. Seghers vroeg naar
was, dat ik dat vreeselijke ding zoo
rustig in mijn handen kon houden.
Maar ook dit gevoel verdween lang
zamerhand. Hit mysterieuze wapen
vertoonde geen sporen van den stoot
dien het had toegebracht, behalve dat
de doffe kleur van het staal wat hel
derder was bij de punt, die in het
metaal van de wapenrusting was ge
drongen.
Eindelijk, toen ik den dolk lang ge
noeg bekeken had, stapte ik de stee-
nen trede van het koor op en ging
de opening in het koorhek door. Ik
knielde op het altaar en schoof den
dolk in de scheede terug. Daarop
ging ik weer terug door het koorhek,
trok het achter mij dicht en ik voelde
mij heelemaal niet op mijn gemak in
het bewustzijn dat de „grimmige dolk"
weet op zijn plaats hing! Het was als
of een onberedeneerde intuïtie me zei,
dat er grooter kans op gevaar was,
wanneer dat ellendige ding op zijn
vijf eeuwen oude plaats hing, dan
wanneer het zich daar niet bevond
Toen ik klaar was met den dolk,
dacht ik een oogenblik heusch dat
mijn zenuwen nie de baas zouden
wordenik maakte dan ook zoo vlug
als ik kon dat ik uit die griezelige
kapel wegkwam I
Mijn minachtend oordeel over mon
sieur de Martignac, dien ik ia mijn
hart had uitgelachen om zijn angst
dat iemand de kipd zou betreden
maakte plaats voor de veronderstel
ling, dat hij, zonder dat hij er ooit
iemand over gesproken had, wellicht
op de hoogte was van vroeger onheil
door den dolk aangericht, lang voor
het gebeurde met zijn valet.
Ik ging weer naar mijn kamer, maakte
tollet en schoor me, lets wet je na
het aannemen van losse krachten
op de gasfabriek. Deze vraag is
door Burg. en Weth. onderzocht,
waarop het volgends antwoord
van den directeur is ingekomen
„Naar aanleiding van het schrij
ven der gascommissie d.d. 20
October 1931, betrekkelijk de
vraag van dhr. B. Seghers in de
laatst gehouden vergadering van
den raad, inzake het aannemen
van losse werkkrachten buiten
om de arbeidsbeurs, deel ik U
mede, dat slechts die werkloozen
werden aangenomen, waarvan ik
wist, dat zij bij den correspon
dent der Arbeidsbemiddeling wa
ren ingeschreven.
De menschen die den laatsten
tijd nog al eens gehaald werden,
werkten dit jaar totaal 18 weken.
Wanneer men dan nog bekend
is met de levensomstandigheden,
dan is het wel dieptreurig dat
hierop nog critiek komt.
Van een hunner is mij b.v.
bekend, dat het hem nog nimmer
gelukt is om te werken bij de
gemeentelijke werkverschaffing,
niettegenstaande deze persoon
daartoe al het mogelijke deed.
Hij is daarvoor o.m. driemaal bij
den Burgemeester geweest, zooals
mij werd medegedeeld, doch zon
der resultaat. Als men dan een
en ander weet, de ziekten waar
mede te kampen was e.d., dan
meen ik zelfs in het belang der
gemeente gehandeld te hebben
door die persoon dit jaar drie
maal aan te nemen. De uitdruk
king „buurman" of „vriend" is
totaal bezijden de waarheid".
Overigens zijn de practische
bezwaren der arbeidsbeurs al eens
meer besproken. B.v. wanneer
bij den correspondent de lijst is
gehaald, worden de noodige ge
schikte personen, die per dien
datum en op het betreffende uur
hebben geprikt, er uit gezocht.
Deze moeten dan gehaald worden.
Het komt dan geregeld voor, dat
geantwoord wordt, dat de betref
fende persoon juist met de fiets
weg is, dat hij aan het spitten is,
en geen lust heeft dat werk te
doen onderbreken voor een paar
dagen kolen lossen, en zoo meer.
zoo'n nacht vol emotie's altijd aardig
opfrischt. Ik deed het op m'n dooie
gemak, en toen ik een poosje later
beneden kwam, was het personeel al
bezig met de toebereidselen voor het
ontbijt.
Een kittig kamermeisje verschafte
me een kop sterke koffie en een paar
knapperige broodjes en ik knapte daar
van zoo op, dat ik, ondanks mijn pijn
lijke borst-, rug- en nekspieren, in
staat was een expeditie naar Valence
te ondernemen.
Daar ik dezen tocht voorloopig
wenschte geheim te houden, vroeg ik
niet om mij, zooals gisteren, met de
auto naar de stad te brengen, maar
wandelde een paar kilometer naar dc
stopplaats van een voorhistorisch stoom-
trammeije, waarop ik gelukkig niet
lang behoefde te wachten en dat me
in een half uurtje naar de stad bracht
Het was omstreeks half negen, toen
ik in Valence aankwam en ging direct
naar den fotograaf bij wien ik den
vorigen dag was geweest. De winkel
was nog dicht, maar ik belde net zoo
lang, tot het heerschap, in hemds
mouwen en zonder boord te voorschijn
kwam, Toen ik merkte dat het vroege
bezoek them niet bijster aanstond,
maakte ik den man op een vrij gauto-
ritairen toon duidelijk, dat ik zijn don
kere kamer wenschte te gebruiken en
zonder veel pourparlers, bracht hij m«
er heen.
(Wordt vervolgd,)
Stoffelijke rijkdom ls ffieef Vóöf
zichzelfj geestelijke rijkdom is meer
voor anderen,
AXELSCHEffi COURANT
