Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaanderen,
©*i
No. 40.
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1931.
4te Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Hongar^e.
Na een bewindsperiode van
bijkans vijf jaren heeft het Kabi-
net-Bethlen, zijn ontslag geno
men. De redenen voor dit heen
gaan zijn ietwat duister en wor
den dit nog meer door de ver
schillende verklaringen ten aan
zien daarvan afgelegd. Men wil
het doen voorkomen, alsof de
economische en financieele toe
stand van het land, dat zich na
langdurige onderhandelingen een
buitenlandsche ieening van vijf
millioen pond sterling zag toege
wezen, thans dermate verbeterd
is, dat er voorloopig geen wolkje
aan de lucht kan komen. Een
dergelijke zienswijze kan bezwaar
lijk voor ernst worden gehouden,
evenals de uiteenzetting, dat de
minder goede gezondheid van
Graaf Bethlen, den afgetreden
minister-president, het geheele
kabinet tot den afmarsch zou
hebben doen besluiten.
Hoe de vork precies in den
steel zit, daar laat men zich niet
over uit of liever, men tracht om
de zaak zooveel franje te bor
duren, dat de ware reden dezer
Kabinetscrisis er totaal onder
bedolven wordt en voor den
niet-ingewijde onmogelijk te ont
dekken. Dat moet vanzelf voeren
tot het opperen van allerlei
onderstellingen, hetgeen een ge
vaarlijken kant bezit, temeer, daar
de Hongaarsche staatsaangele-
genheden in bepaalde opzichten
toch reeds geducht over de tong
zijn gegaan in den laatsten tijd.
Hongarije neemt toch al een
ietwat uitzonderlijke plaats in de
Europeesche samenleving door
het feit, dat het nog steeds een
Koninkrijk is, ofschoon het reeds
sedert een dertiental jaren geen
koning meer bezit. En het is een
publiek geheim, dat ex-keizerin
Zita van Oostenrijk allerminst
berust in dezen stand van zaken,
maar zich integendeel zeer veel
moeite getroost heeft en zich
nog getroost, om de volgens
haar inzicht rechtmatige aanspra
ken van haar zoon Otto op den
Ik heb gehoord, dat gij ten tijde
van den moord tuinman op het kasteel
waart, zeide Sofie en dat gij u in den
nacht, toen de misdaad begaan werd,
op het kasteel bevond. Daarom dacht
ik, dat gij iets gehoord of gezien kon
hebben.
Ik, juffrouw? O neen, ik hoorde
Of zag niets.
Hoe laat verliet gij dien nacht
het kasteel? vroeg het meisje, schijn
baar onbevangen.
Om elf uur. Ik herinner mij,
dat ik over het terras ging, juist de
torenklok sloeg. Heeft iemand gezegd,
dat ik iets van den moord gehoord of
gezien heb
O neen, niemand heeft hierover
in het openbaar gesproken. Men heeft
mij de geschiedenis verteld, en deze
boezemt mij groot belang in. Daar
gij juist over Alexe Mixtome begon te
spreken, dacht ik, dat gij soms een
beetje meer licht in de zaak kon brengen
Zoo 1 riep de molenaar op ge-
fusten toon uil. Ik dacht, dat de men-
Bchen met te veel vrijheid gebruik
gemaakt hadden van mijn naam, die
tot nu toe op geenerlei wijze met de
treurige zaak in verbinding werd ge
bracht.
Gij hebt hier een schoone be
zitting, merkte Sofie rondziende op.
Ja, juffrouw, ik ben een gelukkig
man, maar zau zeker de ongelukkigste
Van het land geworden zijn» als Ik mijn
Hongaarschen troon erkend te
krijgen. Sedert Aartshertog Fer
dinand plechtig van zijn aan
spraken heeft afgezien, is Otto
de eenig overgebleven troonpre
tendent en hoewel hij reeds
jarenlang noodgedwongen in het
buitenland vertoeft, evenals zijn
moeder, bezitten de Habsburgers
in de Hongaarsche legitimisten
nog steeds een niet te onder
schatten aanhang. Nu is het van
voldoende bekendheid, dat Stepan
Graaf Bethlen zich niet onbe
tuigd heeft gelaten met betrek
king tot het herstel van het
koningschap, al moest hij zich
daarbij uit hoofde van zijn functie
als leider van het Kabinet uiter
aard sterke beperkingen opleg
gen. Evenwel is juist gedurende
de laatste maanden de eventueele
troonsbestijging van Otto, des
noods door middel van een
staatsgreep, herhaaldelijk ter spra
ke gekomen en zulks op een
manier, waardoor ook van de
zijde van regeeringspersonen uit
de omliggende landen, met name
Tsjecho-Slowakije, in dit verband
waarschuwende verklaringen wer
den afgelegd.
Bekend is ook de destijds bij
zijn ambtsaanvaarding door den
Hongaarschen Rijksbestuurder
graaf Horthy afgelegde verklaring,
dat hij de Kroon zou bewaren
voor den Koning, totdat hij,
Horthy, het oogenblik gekomen
achtte, dezen den vorst op het
hoofd te drukken.
Wanneer we nu het verband
trachten te leggen tusschen de
gebeurtenissen, dan komen we
tot een vrijwel voor de hand
liggende conclusie Graaf Beth
len heeft er zich voor laten span
nen met een deel der ministers,
om eindelijk de rechten van Otto
op den Hongaarschen troon te
doen erkennen, waarbij hij stuitte
op den tegenstand van den Rijks
bestuurder, die ,het oogenblik
nog niet gekomen acht". Dit
moest op den duur voeren tot
een conflict, dat de "aanleiding
vormde tot het zoo onverwachte
aftreden van het Kabinet.
Dit is althans een meer plau-
zoontje verloren had. Hij is alles
voor mij en ik hoop dat hij hier eens
molenaar zal worden, zooals ik nu
zelf ben.
En dit schoone stuk grond erven?
voegde Sofie eraan toe.
Het voorhoofd van den molenaar
rimpelde zich.
Ik hoop het, zeide hij zuchtend.
De markies van Charlemont is
toch zeer mild voor u geweest. Ik heb
gehoord, dat gij in groote gunst bij
hem staat, mijnheer Greg.
De molenaar lachte, naar het Sofie
voorkwam, zeer zonderling.
Gij moet hem wel goede dien
sten bewezen hebben, ging zij voort
en haar hart sloeg sneller. En toch
vraagt men hoe is het mogelijk? Hij
kon van een op het kasteel dienenden
tuinman weinig voordeel hebben, en
beloonde hem desniettegenstaande zoo
mild, toen hij in het bezit van het
kasteel kwam 1
Uit des molenaars oogen blonken
wantrouwen en onrust. Hij zette den
knaap neder, riep zijn vrouw en zeide,
dat hij naar den molen moest gaan zien,
doch dadelijk terug zou komen. De
vrouw nam zijn plaats in en keek hem
bekommerd na.
Wat ziet mijn man er bedrukt
uit, zeide zij, toen zij met Sofie alleen
was. Het ongeval heeft hem zeer ge
schokt. Hij zou het niet overleefd heb
ben, als de knaap verdronken was.
Wij spraken daar juist over het
drama van Charlemont, zeide Sofie,
dat maakt hem toch niet zenuwachtig
Dat ontroert hem altijd, ant
woordde de vrouw.
Hij zeide mij, hernam Sofie, dat
hij in den nacht, toen de moord ge
pleegd werd, op het kasteel was. 0$
sibel argument d2n de bewering,
als zou de regeering zijn heen
gegaan wegens den buitenge
wonen voorspoed, waarin Hon
garije zich op het oogenblik mag
verheugen.
Het gesprek van den dag in
Oostenrijksche politieke kringen
is alzoo een vermoedelijk op
handen zijnde troonsbestijging
van den door de -Hongaarsche
legitimisten erkenden aartshertog
Otto van Habsburg.
Het wordt als vaststaand aan
genomen, dat Frankrijk, niette
genstaande alle dementi's van
Tsjecho-Slowakije, de troonsbe-
stijging van Otto ijverig bevor
dert en daarmede streeft naar
den terugkeer van de Habsbur
gers op den Hongaarschen ko
ningstroon.
De Franschen zouden de mee
ning zijn toegedaan, dat de
troonsbestijging van Otto een
sterk tegenwicht zou vormen
tegen de Duitsch—Oostenrijksche
aaneensluitingsplannen en boven
dien de toenadering tusschen
Italië en Hongarije zou verhin
deren.
Spanje.
De Spaansche minister van
justitie heeft een verordening
uitgevaardigd, waarbij de ver
koop en iedere hypothecaire be
lasting van de in het bezit der
kerken en orden zijnde terreinen
en gebouwen, verboden wordt.
Nader kan hieromtrent nog
worden gemeldDe notarissen
mogen geen enkele overeenkomst
betreffende bedoelde goederen
behandelen.
De ambtenaren der registratie
moeten elke inschrijving ervan
weigeren, de beursmakelaars mo
gen zich met geen enkele trans
actie, waarbij een der partijen
optreedt voor rekening van een
kerk of godsdienstige instelling,
bezighouden.
De Nationale Bank en de bui
tenlandsche banken, die in Spanje
filialen hebben, moeten weigeren
gevolg te geven aan opvraging
van fondsen, enz., gedaan door
een godsdienstige instelling,
hoe laat verliet hij u dien nacht?
Hij heeft mij streng bevolen,
nooit over den moord te spreken, zei
de vrouw Greg; maar als hij er zelf
van spreekt, waarom zou ik het dan
niet doen De markies kan niet boos
op ons worden, als wij over een fa
milie aangelegenheid praten. Mijn man
verliet mij dien nacht tien minuten
voor tweën, juist toen de moord
plaats had, juffrouw, maar, waarlijk
hij zag er niets van. Ik herinner mij
nog zoo juist het uur, want een der
meisjes kwam in de dienstbodenkamer
en zeide hem, hoe laat het was zij
voegde er bij, dat zij hem aanklagen
moest, als hij niet dadelijk vertrok.
Wij waren verloofd en zouden spoedig
huwen, daarom bleven wij zoo lang
bij elkander praten.
Sofie brak het gesprek af, prees de
kinderen en hoorde geduldig het ge
babbel van juff ouw Greg aan.
Na eenigen tijd kwam de oudste
dochter zeggen, dat de kleederen van
Sofie droog warenzij leidde haar
naar een zijkamer waar deze de ge
leende met hare eigen kleeren verwis
selde. Toen zij in de huiskamer terug
kwam. vond zij er den molenaar, tegen
den haard leunende, donker voor zich
ziende-
Zijne vrouw had hem verteld, dat
zij aan het meisje het uur had ge
noemd, waarop hij haar in den nacht,
dat de moord gepleegd werd, verlaten
had, waarover hij zóó boos geworden
was, als zij hem nog nooit had gezien.
Zij stond weenende aan het venster,
verwonderd, dat haar man zoo toornig
kon worden, omdat zij de zuivere
waarheid had gesproken.
Sofie scheen de slechte stemming
tusschen de echtelieden niet te bemer-
De Hooge Commissaris in
Marokko spreekt de geruchten
omtrent den toestand in dat ge
bied tegen en seint, dat in de
Spaansche zone orde heerscht.
Verboden handel in wapens
heeft niet plaats gehad.
Te Santander zijn stakingen
uitgebroken in de schoenen- en
broodfabrieken.
Een Engelsche maatschappij,
die in de nabijheid van Santan
der een mijn exploiteert, heeft er
de voorkeur aan gegeven deze
te sluiten, liever dan te voldoen
aan de looneischen der arbeiders.
De metaalbewerkersstaking is
geëindigd.
Uit Cadiz wordt gemeld, dat
de arbeiders van een groote
broodfabriek aldaar, naar aanlei
ding van een geschil met de
directie, het werk hebben neer
gelegd.
De gouverneur heeft daarop
de fabriek doen sluiten. In de
broodvoorziening der stad is
voorzien.
China.
V r e e s e 1 ij k.
We zijn in de laatste tijden
helaas wel verwend geraakt aan
sensationeele berichten, onver
schillig van welken aard die zijn.
Maar wat betreft de ramp, die
thans aan een deel van de Chi-
neesche bevolking is overkomen,
komen we toch weer even onder
den indruk van de vreeselijke
ellende, die de overstroomingen
in de Jangtse-gebieden veroor
zaken.
Zoover het oog reiken kan,
ziet men er niets dan een zee van
modder, waardoor twee millioen
menschen den dood vonden. Om
een enkel idee te vormen van
den omvang dezer naamlooze
ellende, melden we hier een paar
gegevens, die we in de dagbladen
lezen
In de provincie Huper zijn
ongeveer 30,000 vierkante mijlen
overstroomd, 20,000 vierkante
mijlen zijn geheel verlaten en
5 millioen menschen zijn dakloos.
In Hoenan zijn 2 millioen
menschen zonder dak en 20,000
ken; zij nam afscheid en begaf zich
op weg naar het kasteel.
Zij wa3 nog maar even op weg, toen
zij snelle stappen achter zich hoorde.
Omziende, bemerkte zij den molenaar
die achter haar aankwam.
Wacht een oogenblik, juffrouw
riep hij. Ik heb u nog iets te zeggen I
Hebt gij mij wat te zeggen
vroeg Sofie.
Ja, juffrouw, zeide Greg, ik zou
nog gaarne een paar woorden met u
sprekenmaar laat ons naar de brug
gaan, daar worden wij niet gade ge
slagen.
Sofie vervolgde haar weg tot aan de
brug, waar het voetpad op den groo-
tën straatweg uitkwam. Hier stond zij
stil, leunde tegen het brugstaketsel en
richtte hare blikken vragend op den
molenaar. Hare jeugdige schoonheid
verblinde hem, en toen hij haar schuw
aanzag, herinnerde zij hem meer dan
te voren aan Alexe Mixtome en een
geheime vrees beving hem.
Wat hebt gij mij te zeggen?
vroeg Sofie vriendelijk.
Ik vermoed, juffrouw, antwoord
de Greg verlegen, dat gij eene bloed
verwante van den markies zijt, en daar
mijne vrouw en ik twee verschillende
geschiedenissen verhaald hebben ge
voel ik mij genoodzaakt te {verklaren,
dat zij zich vergist heeft, dat is alles
juffrouw.
Zijn rondzien en zijn onrust maak
ten deze verklaring niet geloofwaar
diger.
Ik houd het er voor, dat uwe
vrouw zich niet vergiste, mijnheer
Greg, zeide Sofie scherp.
Wat 1 riep de molenaar onthutst.
Ik geloof, ging het meisje rustig
voort, dat gij toen gij in dien verschrik*
vierkante mijlen verlaten.
Naar schatting sterven er eiken
dag 1000 personen.
In de stad Wucheng worden
de lijken in de rivier geworpen,
waar zij met de cadavers van
honden, ezels en paarden drijven.
De Chineesche minister van
gezondheid deelt mede, dat de
bewoners in het gebied van
Hankau, voor zoover zij nog niet
het slachtoffer zijn geworden van
de overstrooming, aan cholera,
typhus en malaria als vliegen ster
ven en dat de toestand van uur tot
uur vreeselijker wordt.
Ooggetuigen vertellen dat de
berichten volgens welke honderd
duizenden in de golven van de
Jangtse zijn verdronken, niet zijn
overdreven en een regeerings-
verklaring bevestigd, dat een
derde gedeelte van de inwoners
van Wucheng, het dichtst bevolkte
deel van geheel China, is ver
dronken, ziek is of is overgeleverd
aan een onvermijdelijken honger
dood.
De keizer van Japan heeft een
gift van 100.000 yen geschonken
voor de Chineesche slachtoffers
in het overstroomingsgebied van
de Jangtse. Voorts tienduizend
yen voor de Japanners, die door
de overstroomingen verliezen heb
ben geleden. In verband met de
wrijvingen tusschen Chineezen en
Japanners, welke o.a. ontstaan
zijn dcor den boycot in China
van Japansche waren, is dit ge
baar van den keizer van spe
ciaal belang.
Volgens berichten uit Shang
hai breiden de overstroomingen
in het gebied van de Jangtse
zich steeds meer uit. De toevoer
van levensmiddelen is practisch
onmogelijk geworden. Er worden
voorbereidingen getroffen voor
een spoedige ontruiming van
Hankau. De scheepvaartmaat
schappijen in Sjanghai hebben
opdracht ontvangen voor een
eventueele ontruiming de benoo-
digde schepen in gereedheid te
houden. HetAmerikaanscheRoode
Kruis heeft 100 000 dollar doen
toekomen aan den Amerikaan-
kelijken nacht de dienstbodenkamer
verliet, iets gezien moet hebben, dat,
als gij het gezegd had, de geheele
schuld der misdaad op een ander dan
op Alexe Mixtome zou hebben over
gebracht.
De molenaar zocht naar adem. Zijn
gezicht, even te voren nog gloeiend
rood, werd doodsbleek.
Ik geloof, herman Sofie, nog
altijd kalm, hoewel haar hart sneller
en harder sloeg, dat gij overtuigd zijt
van Alexe Mixtome's onschuld en
uwe getuigenis zijn naam van allen
smaad kan ontheffen. Ik geloof zelfs,
dat gij weet, wie de ware moorde
naar is.
De moleraar staarde het meisje aan
alsof zij een bovennatuurlijk wezen
was en hem geheel doorzien had. Zijn
knieën knikten. De angst scheen hem
zijn kracht ontnomen te hebben en hij
hield zich aan de brug vast om niet
te vallen.
Sofie zag in deze teekenen een vol
ledige bekentenis. Zij had nu een an
der spoor gevonden, dat geheel het
geheim oploste waarmee haar vader
omringd was. De molenaar kende den
moordenaar van den markies en hij
kon den naam haars vaders in eere
herstellen.
Alexe Mixtome is dood, ceide
de molenaar. Hij stierf in een ander
werelddeel en de moord op den mar
kies had reeds zoo vele jaren plaats,
dat men er maar niet meer over spre
ken moest. Het gebeurde kan niet onge
daan gemaakt en het verledene zal
niet weder aangeroerd worden i er is
niemand die de oude geschiedenis nog
aan het licht zal brengen,
(Wordt vervolgd,)
AXELSCHE
COURANT
81)
