Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen
Van het Zendingsveld.
No. 14.
VRIJDAG 16 MEI 1930.
46e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Raadsverslag.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Qreete letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franc» ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Eerste Blad.
Het Zendingsbureau schrijft ons
Ook wanneer een Heidensche
bevolking het Christendom heeft
aangenomen, is de eindpaal nog
niet bereikt. Vele oude voorstel
lingen blijven heerschen of kee-
ren weer terug. Zoo is er onder
de Toradja's in midden Celebes
telkens weer geloof aan heksen
en booze machten. Dr. Kruyt
vertelt in zijn jaarverslag, dat er
een man bij hem kwam, die den
dood van zijn kind wijt aan zijn
broer Deze heeft anderen
hebben het gezien met een
bamboesplinter een maisschil in
tweeën gesneden en de beide
helften met rood garen aan el
kander gehecht. In dien nacht is
het kind gestorven. En hij heeft
het gedaan, omdat de Vader van
het gestorven kind hem op zijn
verzoek geen sago en onrijpe
pisang had gegeven, omdat hij
ze zelf niet had Daarom heelt
hij door doti (magisch werkende
middelen) het kind gedood Een
man in een andere plaats was
voortdurend ziekelijk, de dokier
in Posso constateerde malaria en
schreef kinine voor. Maar i p.v.
deze te gebruiken kocht de man
van een Japanner twee arm- en
twee beenringen voor 1 95
Daar hij geen gereed geld had
betaalde hij met een paar hon
derd kofïïeboomen. Ook anderen
hebben deze ringen besteld.
In een Zuidelijker ressort werkt
een man in opdracht van een
„geest'' met krachtig water. Het
water wordt krachtig gemaakt
door er een kwartje, halve of
heele gulden in te leggen, die
voor den man zijn. Hoe grooter
het geldstuk, hoe krachtiger
waarschijnlijk het water wordt,
tenminste anderen in dezellde
streek nemen voor een gulden
een gezwel weg geeft de patiënt
slechts een halve gulden, dan
wordt het gezwel ook slechts
voor de helft weggenomen Heeft
men aan iemand het land, dan
raken tegen betaling deze men-
schen, onder het uitspreken van
een spreuk dien man driemaal
met de vuist aan, waardoor hij
na drie dagen zal sterven.
Weer elders wordt een vrouw,
die christen wil worden, beschul
digd een heks te zgn, om haar
te intimideeren en van dien stap
terug te houden. Precies zooals
in de oude wereld Waldenzen en
in den Reformatietijd Roomsch
geblevene slachtoffers van hek
senprocessen werden gemaakt,
gelijk de Kwakers in Amerika
met hetzelfde middel vervolgd
werden.
Zoekt men de oorzaak van dit
alles, dat dus ook bij reeds
christenen gewordenen gevonden
wordt of geloof vindt, dan stuit
men op het vele uitzwermen,
dat de mannen tegenwoordig
doen, vooral om aan de kust
geld te gaan verdienen. Zij komen
met de veel bijgeloovige Moham
medaansche strandbewoners in
aanraking en leeren daarvan
weinig goeds. Tooverspreuken
en talismans, middelen om mede
menschen ziek te maken worden
hun voor grof geld verkocht. Zij
betalen van 20 tot 90 gulden
Voor dergelijk onderricht Zoo
gaat het moeiiyk verdiende geld
op schadeiyke wyze verloren en
fü het uitzwermen levert niets
dan moreel en godsdienstig na
deel op.
De verdere opvoeding der be
volking in het Evangelie is dan
ook een dringende eisch en een
arbeid, waaraan de Zendelingen
zich met alle kracht geven, maar
die veel van hun wijsheid en
geduld vraagt.
Zitting van 13 Mei 1930.
Voorzitter de heer F. Blok,
burgemeester. Aanwezig de hee
ren: J. M Oggel, A E C. Kruys-
se (wetb.), M. W. Koster, C. Tn.
vau de Bilt, H. Wolfert, Ch.
ClaesseDS, A, Th. 't Gilde, F.
Dieleman, J. de Feyter en P. de
Feyter en J. L. J. Maris (secre
taris).
De Voorz. opent met het ge
bedsformulier en spreekt daarna
eenige woorden van waardee
ring over wijlen den heer Van
Dixhoorn, zooals in ons vorig
nummer is gemeld.
1. Installatie Raadslid.
De Voorz. verzoekt onderzoek
der geloofsbrieven van den heer
A. Esselbrugge, die als opvol
gend raadslid is benoemd en
schorst daartoe tijdelijk de ver
gadering. Na afloop van het
onderzoek wordt deze heropend.
De commissie bestaande uit de
heeren Van de Bilt, Koster en
Wolfert rapporteert dat destuk
ken in orde zijD, zoodat dbr.
Esselbrugge wordt toegelaten.
Hij wordt binnengeleid door het
joDgste raadslid, dhr. 't Gilde
en den Secretaris en legt daarna
de bij de wet vereischte eeden af.
De Voorz. heet dhr. Essel
brugge welkom en wenscht hem
geluk met de benoeming. Spr.
hoopt op zijn steun en mede
werking in het belang der ge
meente.
Dhr. Esselbrugge dankt voor
deze woorden. Ofschoon ik nooit
gedacht heb, zegt spr., dat ix
hier zou komen als raadslid,
werd ik door het overlijden vau
dhr. Van Dixhoorn ineens voor
de keuze gesteld. Na ryp beraad
en op veler verlangen heb ik
da benoeming aangenomen. Voor
zoover ik het in het plaatselijk
belang acht en niet te veel
tegen mija persoonlyke meening
ingaat, zeg ik U, mijnheer de
voorzitter en de heeren wet
houders allen steun toe. Ik hoop
op een aangename samenwer
king met alle raadsleden en
tevens mede te werken tot bloei
van de stad Axel en hare in
woners.
9. Notulen.
De notulen der vergadering
van 1 April jl. worden onver
anderd vastgesteld.
3 Ingekomen stukken.
a. Kennisgeving vau het over
lyden van dhr. Ph. J, vau Dix
hoorn.
De Voorz. zegt dat hierop met
een briet van rouwbeklag is
geantwoord.
b. Bericht van Gedeputeerde
Staten van Zeeland, dat de be
slissing omtrent de begrooting
is verdaagd tot 1 Juli.
e. Idem van goedkeuring van
de Alg. Politieverordening.
d. Idem wyziging begrooting
Vleeschkeuringsdienst.
e. Idem wijziging begrooting
der gemeente 1929.
f. Idem, dat vernietigd z\)u
de aanslagen in de Forensen
belasting 1929-30 vau E. L. en
C. J. van den Bos, naar aan
leiding van door dezen inge
zonden reclames.
g. Jaarverslag van de Gezond
heidscommissie, zetel Neuzen.
li. Rekening en Verantwoor
ding der Gezondheidscomm.
over 1929. De ontvangsten be
droegen f1177 en de uitgaven
f1088.
Deze stukken worden voor
kennisgeving aangenomen.
4. Vaststelling pensioens
grondslagen,
Tengevolge van een verzuim
het had bij de vaststelling
der begrooting moeten geschie
den stellen B. en W. voor,
by afzonderlijk besluit vast te
stellen de volgende pensioens
grondslagen, in verband met de
periodiek verhoogde salarissen
D. van den Berg 12100, A. P.
Ie Feber f2100 (ingang 1 Jan.)
en W. A. den Boggende f1540
(ingang 1 Juni 1930).
(In navolging van de Tern.
Crt. vermelden we dit evenals
het volgende onderwerp als een
afz. punt der agenda, daar ze
o.i. niet als ingekomen stukken
zyn te beschouwen, zooals bet
preadvies aangeeft
5. Verkoop straatkeien.
De Voorz. zegt, dat by bet
sorteeren van het bestratings
materiaal een partij oude keien
is afgezonderd, die door de ge
meente niet meer voor bestra
ting zijn te gebruiken en waar
reeds met belangstelling naar
den verkoop van die keien is
gevraagd, vragen B. en W.
machtiging om tot verkoop over
te gaan.
Dhr. Dieleman vraagt of de
overblyvende keien, welke nu
in de Oudewyk liggen, dan geen
andere plaats kunnen krygen
Het ligt daar vol met keien en
dat wordt daar op den duur
een verzameling van ongedierte.
De Voorz, zegt, dat het plan
is om wat onbruikbaar is, te
verkoopen en de goede over te
brengen naar hot Nieuwediep,
waar ook de tegels liggen. Te
vens zal dan bet terrein, dat
daardoor vrij komt, wat in orde
gebracht worden.
Dhr. Dieleman En hoe wor
den deze keien verkocht
De Voorz.Dat zal publiek
gaan, dan krygt ieder de gele
genheid om koopen te doen.
Hierna wordt alzoo besloten.
6. Verzoek afwijking bouw
verordening
Van P. de Jonge wonende te
Axel E 27 is het volgende schrij
ven ingekomen
„Edelachtbare Heeren,
Met deze vraag ik beleefd om
ontheffing van Art. 12 der bouw
verordening wat betreft open
ruimte achter een woning (vol
gens ingediend plan) tot 1/8 der
bebouwde oppervlakte van het
gebouw omdat de open ruimte
wat niet achter het gebouw ligt,
niet in aanmerking wordt ge
nomen.
Op mijn bouwterrein ligt een
massa open ruimte maar ze ligt
niet in de bedoeling van Art. 12
omdat zy naast de woning ligt
(ook mijn eigendom). Verder ligt
er een gemet tuingrond achter
myn woning waar e o o i t kan
gebouwd wordeh, wat doet zien
dat Art. 12 der bouwverordening
zoo hy letterlyk toegepast wordt
een onding is, in deze en vele
gevallen.
Hopende een gunstig antwoord
te mogen ontvangen om voort te
kunnen werken".
B. en W. stellen voor om de
ontheffing te verleeeen.
Dhr. ClaessensIs van dat
artikel al eens meer afgeweken
De Voorz.Ja, met toestem
ming van den Raad hebben al
eens meer aiwykingen van de
bouwverordening plaats gehad.
Dhr. Oggel merkt op, dat
alleen de Raad toestemming kan
geven van deze atwyking, want
ofschoon er bij B. en W. geen
bezwaar bestond, kondeD ze het
niet toestaan, volgens de ver
ordening.
Met alg. st. wordt het veor-
stel van B. en W. aangenomen.
7 Vermindering drankge-
gelegenheid.
Van de Nationale Commissie
tegen alcoholisme is een circu
laire gekomen, welke erop wyst,
dat in 1930 weer gelegenheid
is voor de gemeenten om den
openbaren drankverkoop te ver
minderen en wel
a. door het maximum-aantal
vergunningen te verlagen
b. door te bepalen, dat geen
nieuwe vergunningen meer mo
gen worden verleend
c. door intrekking van alle na
1 Mei 1904 verleende vergun
ningen.
Ook is van Ged. St. een cir
culaire ontvangen, waarin her
innerd wordt aan die gelegen
heid.
B. en W. stellen voor om art.
3 der Drankwet toe te passen,
volgens hetwelk om de 5 jaren
gelegenheid is om het maxi
mum aantal te verlagen. Dit
bedraagt voor Axel 23. Doch
het college van B. en W. meent
de gelegenheid niet te moeten
laten voorbijgaan, om den Raad
▼oor te stellen een verzoek aan
de Kroon te doeD, om het maxi
mum te bepalen op 20
Dhr. Kruijssa zegt, dat reeds
tal van jaren de toestand hier
zoo is, dat het getal vergunnin
gen overeenkomstig de bevolking
op het maximum staat, zoodat
als er een vergunninghouder
overlydt, het dan mogelyk is,
dat de vrouw of de kinderen
opvolgen en als nu het getal op
20 komt, kan dat niet meer, wat
spr. zou betreuren, want dat kan
voor een groot gezin groot na
deel veroorzaken. En waarte
genover geen enkel voordeel
staat, want of er nu 20 of 23
gelegenheden zyn, daar zal niet
minder om gedronken worden,
zoodat het gebruik hetzelfde blyft.
Spr. heeft daarom het college
van B. en W. niet gesteund in
zyn voorstel en zal er tegen
stemmen.
Dhr. ClaesseDS is het daar ook
mee eens. Er wordt toch ook
geschonken, waar het niet mag,
zoodat het toch niet helpt.
De Voorz. Dat wordt wel ge
zegd, maar daar iB toch toe
zicht op
Dhr. Van de Bilt vraagt om
welke reden B. en W. eigenlijk
dit voorstel doen
De Voorz.Omdat we van
meening zyn, dat hoe minder
gelegenheden er zyn, hoe minder
er gedronken wordt. De gele
genheid maakt den dief,
Dhr. Esselbrugge Als er ver
gunning mag z(jn op de 250
tielens sou dut 20 vergunningen
gelden voor een gemeente met
5000 zielen
De Voorz.Maar de heeren
moeten goed begrypen, dat het
niet onze bedoeling is, om van
3 gezinnen de vergunning af te
netneD. Het is alleen te doen,
om als er een vergunning ver
valt, die niet aan te vullen met
een ander, zoolang er nog 20 of
meer vergunningen zyn.
Dhr. KruysseDat is ook
juist myn bezwaar. Daardoor
kan een weduwe broodelooa
worden.
Dhr. J. de Feyter juicht het
voorstel toe. Als we naar andere
gemeenten zien in den omtrek,
kan het getal drankgelegen
heden hier best wat minder zijn,
al was het teruggebracht tot 15.
Spr. zou het een zegen achten,
als het iedere 5 jaar vermin
derde. De menschen, die in de
termen vielen, konden er dan
rekening mee houden en naar
iets anders omzien.
Dhr. Dieleman is van dezelfde
meening. We weten, dat de
overheid niet wijken mag voor
de bedreiging, dat or dan clan
destien toch verkocht wordt,
zooals dhr. Claessens zegt. We
hebben de roeping om het kwaad
van den drankzucht te bestrij
den eD het is bekend, welke
verwoestingen die nog in de
gezinnen brengt. De nadeelen
van drankmisbruik zyn veel
grooter, dan die welke door
gebrek aan opvolger ontstaan.
En daarom meent spr., dat B.
en W. hun voorstel juist in den
geest der drankwet deden. Ove
rigens vindt spr. het geen
pluimpje voor de overheid, als
gezegd kan worden, dat er toch
drank getapt wordt, ook waar
het verboden is. Spr. gelooft
wel niet, dat het zoo erg is als
in België, waar byna in elk
schuurtje een borrel te krijgen
is.,...
Dhr. Van de BiltEn in
Amerika dan
Dhr. DielemanDat is een
gevolg van het slappe optreden
van de overheid daar en daar
tegen moet hier gewaakt wor
den. Ik kan met last stemmen
voor het voorstel.
De Voorz. wil er nog op wy-
zen, dat waar zoo gesproken
wordt over dat clandestien tap
pen, hij meent, dat het maar
ondersteld wordt, want als het
werkelyk zoo was, zouden de
raadsleden toch verplicht zyn
om de overheid daarvan op de
hoogte te brengen, dan konden
maatregelen genomen worden.
Dhr. 't Gilde zegt in dezen
op een ander standpunt te staan
als dhr. Dieleman. Spr. heeft
eveneens een grooten aikeer van
den drankgruwel, al is hy ook
geen afschaffer, maar wat men
krijgt door die kunstmatige be
perking is vaak veel immoree-
Ier en door het aantal vergun
ningen te verminderen, neemt
de clandestiene verkoop toe.
En nu zal dbr. Dieleman en
zijn medestanders toch moeten
erkennen, dat clandestienen ver<
koop toch immoreeler is dan
verkoop met vergunning. Spr.
is geen voorstander van zoo'n
wetsbepaling, plaatselijke keuze
of drooglegging. De ervaring in
Amerika met zijn geheime sto
keden en dranksmokkel is be-
droevend. Dien weg moeten we
niet op. Verhooging van het
levens- en welvaartspeil, dat
zijn de factoren voor dmalsbf-
AXELSCHEIfCOURANT