Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse h - VI aan der en
De uiterste wil.
No. 99.
DINSDAG 18 MAART 1930.
45e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
De Sovjet-terreur.
FEUILLETON.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
De kerkvervolgingen in Rus
land, waarover den laatsten tijd
zooveel weerzinwekkends gemeld
wordt, zoodat over de geheele
wereld een stroom van veront
waardiging over zulk een infame
terreur oprijst, hebben verschil
lende aspecten. Men stelle zich
de kerkelijke toestanden niet voor,
zooals die in Westelijk Europa
gelden. Ook mag men de oogen
niet sluiten voor het feit, dat de
orthodoxe kerk in Rusland vóór
den oorlog ook fouten vertoonde.
Iemand heeft eens gezegd, dat,
ofschoon deze kerk in dien tijd
vele prachtige elementen had, ze
aan den anderen kant verbonden
was aan de Tsaristische autocra
tie, door doelbewust de boeren
dom te houden, in den ban van
sensualiteit en bijgeloof, zoodat
hervorming evenzeer noodigwas,
als elders in vroeger eeuwen. Doch
dit is het niet, waarheen de hui
dige Sovjetregeering drijft. Zij
wil geen verbeteringen in de kerk
aanbrengen, voorzoover die noo-
dig zouden zijn, zij wil eenvou
dig alle godsdienst af
schaffen en uitroeien.
De eerste maal in de
geschiedenis der menschheid
sedert onze jaartelling is de
regeering van een groot rijk ertoe
overgegaan een korte periode
van de Fransche revolutie buiten
beschouwing latend om
het atheïsme als staats-
.godsdienst" in te stellen
en alle werkelijke godsdienst,
beleden in kerken, synagogen en
moskeeën onwettig te verklaren,
of nog erger, in flagranten strijd
met de wet, zoodat de belijders
zich aan vervolging, kerker, dood
straf enz. bloot stellen.
Het is inderdaad een prachtig
beeld van eenheid en samenwer
king, dat alle kerken vertoonen,
nu een zoo groote massa geloo-
vigen van alle gezindten door de
Sovjet-terreur bedreigd worden
Alle fundamenteele verschillen
tusschen de godsdiensten worden
op zij gezet, men vereenigt zich
j in een spontaan en grootsch ge-
baar van saamhoorigheid en eens-
i gezindheid om te protesteeren
I tegen difmiddeleeuwsche gebeu
ren in dezen verlichten tijd. En
nu kan men zeggen, dat het bui
tenland niet het recht heeft, zich
te mengen in de binnenlandsche
aangelegenheden van een ander
rijk, dat het niet het recht heeft
daarop invloed te willen uitoefe
nen, maar in een geval als dit,
waar het gaat om geloofsvrijheid,
het dierbaarst bezit van den
mensch, dan vervagen alle gren
zen en staatkundige formaties,
dan wordt de wereld slechts één
terrein, één samenleving van.
menschen. En is de smaad, het
Opperwezen hoe men dit dan
ook moge noemen aangedaan,
een smaad voor de geheele
wereld.
De kerkvervolging, heeft nog
andere aspecten. Bij de Sovjet
is het niet anders dan een uit
vloeisel van de strenge doorvoe
ring van het communistische in-
dustrialisatieprogram onder de
boeren, die het allergrootste deel
van de Russische bevolking uit
maken. De boeren willen van
het communisme niets weten, en
zoo de boeren bij hun houding
volharden, is het een absoluut
vaststaand en door de Sovjets wel
degelijk erkend en onderkend feit,
dat de heele communistische
structuur ineen moet storten en
men dus vandaag of morgen een
volledige ruïne van het sovjet
stelsel kan verwachten, al of niet
gepaard met een min of meer
bloedige revolutie. Ten koste
van alles moet dus het indus-
trieele communisme bij de boeren
doorgevoerd worden. Alle hin
dernissen moeten overwonnen
worden daartoe. En daar de
boeren juist godsdienstig zijn,
vormt dus de godsdienst één van
de allergrootste hindernissen op
den weg van de communistische
industrialisatie. Vandaar het at
heïsme, de vervolgingen en de
anti-godsdienstterreur. Maar van
daar ook, dat de Sovjets bezig
zijn, hard aan hun eigen graf te
graven. De levende godsdienst
is nooit te dooden. Dit is een
gevoels- en geloofskwestie, die
men niet met statistieken en der-
gelijk materieel bewijsmateriaal
kan aantoonen. Doch in christe
lijker!, of beter nog in gods-
dienstigen zin (welke dan ook)
denkend, is dit een onomstootelijk
feit. Men zal er dus nooit in
slagen den godsdienst in Rusland
uit te roeien. Iets eeuwig le
vends kan nooit vernietigd wor
den. Maar dat houdt noodzake
lijkerwijs in, dat de communis
tische industrialisatie nooit tot
stand zal kunnen komen, of blij
vend zal doorgevoerd kunnen
worden En dan laat men nog
buiten beschouwing, de enorme
moreele en materieele kracht die
er uitgaan kan van wereldprotest
en boycot van Russische regee-
ringsgoederen, zooals de Neder-
landsche boeren dezer dagen be
gonnen.
Kameroverzicht.
Eerste Kamer.
Bijna twee volle dagen heeft
de Eerste Kamer besteed aan de
Waterstaatsbegrooting.. Het merk
waardigst was zeker wel het
verzet van den heer Van der
Lande tegen de nieuwe verbin
ding van Amsterdam met den
Rijn. Hij betoogde, dat nooit af
doende was aangetoond, dat
deze vaartverbetering, waarvan
de kosten op 20 millioen moeten
worden geraamd, onontbeerlijk is.
De tegenwoordige vaart is vol
doende voor schepen van 2000
Ion het aantal grootere vaar
tuigen is niet zoo talrijk, dat
een dergelijke uitgave kan wor
den verantwoord. De heer Polak
kwam hiertegen ten sterkste op
en betwijfeld werd, of de heer
Van der Lande veel instemming
zal vinden. Maar zijne stelling,
dat men slechts eene algemeene
leuze met eenige kracht behoeft
aan te heffen om onmiddellijk
eene algemeene, doch niet op
goede, gronden berustende be
weging te ontketenen, was in
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meet 12 Cent. Greste letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
het algemeen zeker niet onjuist.
Een tweede punt van betee-
kenis vormde de zorg voor de
rivierdijken. Zooals men weet,
is deze zorg opgedragen aan de
waterschappen of polders. Maar
als de dijkherstellingen te duur
worden, dat men een beroep op
Rijk en Provincie. Minister Rey-
mer stelde zich echter op het
standpunt, dat aan deze eischen
slechts onder zeer bijzondere
omstandigheden en in zeer
bijzondere gevallen moet wor
den tegemoet gekomen. Of
deze zich bij eenige dijken, als
die van de Öoy en bij Panner-
den voordoen, schijnt voor de
Regeering de vraag.
Bij het spoorwegdebat was
het belangrijkste punt de con
currentie, die de A. T. O. te
zamen met de firma van Gend
en Loos de vrachtrijders en
transport-ondernemers aandoet.
Minister Reymer zei een onder
zoek toe.
De Postbegrooting gaf aan
leiding tot eenig debat betref
fende den strijd in den aether.
De Minister zal trachten zoo
spoedig mogelijk een beslissing
te nemen.
Dat ons onderwijs ongeveer
een vierde van ons geheele bud
get verslindt en desniettegen
staande niemand daarover voldaan
is, weet men. De taak van den
Min. om verbetering te brengen
is zwaar, maar als dhr. Ossen-
dorp met een lange reeks wen-
schen komt, die 5 millioen kosten
zouden gelooven we niet, dat hij
veel succes zal hebben.
De heer Polak, die steeds op
komt voor natuurschoon en mo
numenten, kreeg de toezegging,
dat de Min. het stadhuis te Veere
zou gaan bezichtigen, en daarna
zou overwegen, of het voor aan
koop door het Rijk in aanmerking
kan komen.
Van verschillende zijden werd
weder geklaagd over onze spel
ling. De Min. wil de spelling
van De Vries en Te Winkel als
officieele spelling behouden, doch
alleen de buigingsuitgangen weg
laten. Z.Exc. gevoelt nog niets
Hij legde een teeken In het boek
waarin hij geleten had» en sehae? h«t
voor de invoering van hef Es
peranto als leervak op de scholen.
Tweede Kamer.
Hier had men het nog sfeeds
over de verplichte winkelsluiting.
Alle winkeis dicht na acht uur
's avonds en des Zondags. Maar
er zijn vele uitzonderingen. Zoo
ook de verkoop var, drukwerken
aan de stations. Een amende
ment tot verbod van alle boekjes
enz. (ook spoorboekjes) aan rei
zigers op de uren, waarop de
winkels gesloten moeten zijn,
werd rechts tegen links aange
nomen. Verkoop door middel
van automaten is vrij.
Veel is er te doen geweest over
den verkoop van tabaksartikelen
in café's en restaurants. Tot
sluitingstijd van de winkels is
deze verkoop natuurlijk algemeen
geoorloofd, daarna echter alleen
aan de logeergasten. De heer
Van Rappard deed een voorstel
om ook verkoop aan anderen toe
te laten, maar zijn amendement
werd met 44 st. verworpen. Met
behulp van een goede automaat
zal men zich kunnen redden.
De wet staat aan de gemeenten
toe om afwijkende bepalingen te
maken, als hiervoor bijzondere
omstandigheden bestaan. In de
eerste plaats, dat de winkels op
tijden, waarop zij moesten ge
sloten zijn, open zouden mogen
blijven. Maar Min. Verschuur
verklaart, dat de gemeenten ook
een algemeene sluiting op Zon
dag kunnen bevelen, als de ge
zindheid van de plaatselijke be
volking dit vordert.
De Joodsche winkelier, die op
Zaterdag sluit, zal zijn winkel op
Zondag tot 2 uur geopend mogen
houden.
Eene poging van dr. Vos om
het mogelijk te maken, dat melk
en melkproducten op Zondag wor
den uitgezonden, als de winkels
gesloten zijn, had geen succes.
Min. Verschuur gaf toe, dat dit
bij zieken zeer gewenscht kan
zijn, doch rekent in zoodanig ge
val op toegevendheid van het O.M.
De verhouding van de thans in
behandeling zijnde wet tot de
«iker, ik bemin u, Leontine,
antwoordde hij.
(Wordt vervolgd^,
AXELSCHE
COURANT
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
15)
't Kwam hem voor als zou het
een ondragelijke foltering voor hem
wezen, zijn kind steeds bij den naam
zijner voor hem verloren geliefde te
noemen en te hooren noemen.
't Zal gebeuren zooals gij wilt,
antwoordde zij eenigszins bedrem
meld ik dacht echter, dat ge mijn
nicht gaarne mocht lijden.
Maar lieve Leontine, ik kan vol
strekt geen betrekking zien tusschen
iemand die we gaarne mogen lijden
en den naam van ons kind.
Ik laat de keuze van een naam
geheel aan u over, verklaarde zij een
weinig neerslachtig. Verder werd er
niet over dit onderwerp gesproken.
Het bleef voor Leontine echter
onbegrijpelijk, waarom haar echtge
noot zoo tegen Hedwig was, Bertram
mocht zeggen wat hij wilde, maar zij
was overtuigd, dat hij daar bijzondere
reden voor had. En nu eenmaal de
argwaan haar hart was binnengeslo
pen, peinsde zij er voortdurend over.
wat die raadselachtige redenen kon
den zijn. Zij begon over de verhou
ding tusschen Bertram en Hedwig na
te denken. Er was een tijd geweest,
waarin beiden de beste vrienden wa
ren, dat zij met elkander schertsten
en lachten en uren lang achtereen
aan de piano zaten of met teekenen
of wandelen den tijd doorbrachten.
Bertram was toen altijd vriendelijk
fn voorkomend jegens Hedwig: hij
plaagde haar gaarne en Hedwig kon
eveneens vroolijk hem met gelijke
munt betalen.
Dit was nu alles anders geworden
zij waren koel en afgetrokken tegen
elkander, alsof zij elkander vreemd
waren.
Leontine nam zich voor de oorza
ken daarvan op te sporen en zoo
mogelijk uit te vorschen of zij ook
twist met elkander hadden gehad
zoo j?, dan wilde zij als bemidde
laarster optreden en hen trachten te
verzoenen. Dit denkbeeld lachte haar
bijzonder toe. Zij dacht er niet aan,
dat Bertram en Hedwig in een andere
betrekking tot elkander konden staan,
maar dat tusschen Hedwig die
weer was teruggekeerd en haar
ech genoot iets was voorgevallen,
daarvan meende zij zeker te zijn.
Was het vreemd, dat hij den naam
Hedwig schoon vond en toch niet
wilde, dat zijn kind zoo werd ge
noemd, nog vreemder kwam het haar
voor, dat al haar pogingen om beiden
meer tot elkander te brengen, in een
gesprek te wikkelen, tot een vriend-
schappelijken omgang over te halen,
volkomen schipbreuk leden.
Als zij met veel moeite en na 't
aanwenden van allerlei kleine listen
Hedwig en Bertram om zich had
weten te vereenigen en zij dan met
hun drieën in een gesprek gewikkeld
waren, bleven die twee altijd koel en
afgetrokken, en nam een van beiden
spoedig het een of ander voorwend
sel te baat, om zich te verwijderen.
Zoo zat zij op zekeren dag tusschen
beiden met haar kind op den schoot
en sprak over de lieftalligheid van
het inderdaad schoone meisje en over
het bekoorlijke kuiltje in haar wangen,
Eensklaps zag zij eerst haar echtge
noot en toen Hedwig aan.
Hedwig, hebt ge met Bertram
twist gehad
Hedwigs gelaat werd gloeiend rood.
Twist gehad? vroeg zij. Wel
neen I Hoe komt gij op die gedachte
Omdat ge zoo wonderlijk tegen
elkander zijt, antwoordde Leontine.
Ge pratt en schertst niet meer tegen
elkander zooals vroeger, maar ge
draagt u, alsof ge elkander vreemd
waart.
Zooals gewoonlijk met vrouwen het
geval is, had Hedwig spoedig hare
tegenwoordigheid van geest terugge
kregen, terwijl Bertram nog in de
grootste vetlegenheid voor zich uit
staarde.
Is dat w.rkelijk het geval vroeg
zij, verwondering veinzend. Ik heb
dit niet eens opgemerkt. Indien ik u
waarlijk vreemd behandeld heb, Ber
tram, dan verzoek ik u vriendelijk
verschooning daarvoor.
Zoo is het goed, riep Leontine
lachend. Ik heb me over u ernstig
ongerust gemaakt. Wees ook vrien
delijk, Bertram en geef haar de hand
en beloof haar, voortaan weer een
warme vriend voor haar te zullen zijn.
Bertram voldeed aan dien wensch
en vatte Hedwigs hand. Leontine
bespeurde echter een groote veran
dering op zijn gelaat
't Was als had zij met een lichten
ademtocht een hevig vuur doen ont
branden, zóó kleurde hij,
Die opmeiking baarde haar angst
en hoewel hel gesprek veel vrijer
werd gevoerd, kon zij toch de ge
dachte niet van zich weren dat tus*
schen haar echtgenoot en haar nicht
een geheim bestondt dat zii niet ken
doorgronden.
Deze kwellende gedachte verliet
haar niet, zij begon aan Bertrams
liefde te twijfelen.
Bemint hij me, of bemint hij me
nietl vroeg zij zich af, door vreese-
Iijken twijfel gefolterd, 't Is het best,
dat ik het hem zeiven vraag, dacht
zij, na een langen inwendigen strijd.
Zegt hij dat hij me bemint, dan wli
ik hem gelooven en zal ik weer gerust
zijn.
Zij gevoelde zich zeer ongelukkig.
Alles scheen haar meening te be
vestigen, dat Bertram haar niet be
minde, zij meende het op te merken in
allerlei kkinigheden, waarop zij vroe
ger niet had geleteen los daarheen
geworpen woord of een opgevangen
blik waren voldoende om haar twijfel
te versterken.
Zij kon dien toestand niet langer
verdragen en besloot aan haar voor
nemen gevolg te geven. Zij zou haar
echtgenoot o idervragen.
Bertram zat met een nadenkend
gelaat aan het hooge boogvenster van
zijn kamer, toen Leontine binnentrad.
Wat zag zij er lief en bevallig uit
in haar licht zomerkleedje en met het
los op den hals en schouders gol
vende haarBertram vond haar bui
tengewoon aantrekkelijk en bekoor
lijk. Miar zij scheen verlegen en
ontroerd te zijn.
Hebt ge drukke bezigheden, lieve
Bertram, vreeg zij, 0f hebt ge den
tijd om met mij te spreken?
Zooveel bezigheden kan Ik nooit
hebben, lieve Leontine, dat ik niet
een poosje met u zou kunnen praten,
antwoordde hij.
ter zijde en zag Leontine lachend aan.
Ik ben geheel ten uwen dienst,
vervolgde hij, nu en altijd.
Dit gaf Leontine een weinig moed
zij naderde hem en legde haar hand
op zijn schouder.
Bertram, zeide zij, gq zult de
vraag, die ik u wil doen, misschien
zeer dwaas vinden.
Dal zou onbeleefd van mij zijn,
gaf hij ten antwoord. Ik beloof u dat
ik niet zal lachen, wat gij mij ook
moogt vragen, 't Betreft zeker onze
Elfriede
Deze naam hadden zij hun kind
gegeven.
Neen, 't betreft n»ij en u, sprak
zq langzamer.
Dan zal ik ernstig zijn. Wat wilt
ge mij alzoo vragen, Leontine
Ik wilde u vragen, Bertram, of
ge mij waarlijk bemint.
Of lk u waarlijk bemin, Leon
tine? herhaalde hij. haar in 't gelaat
ziende. Ik zal u een andere vraag
doenHoe komt gij op de gedachte,
mij dit te vragen?
Ik wilde, dat ge mij een bepaald
antwoord gaaft, sprak zij met nadruk.
Wilt ge zoo goed zfln, mij te
wie Ik boven u zou kunntn
beminnen, vroeg hij ontwijkeld.
Dat is geen antwoord op mijn
vraag, Bertram 1 Ge spot er mee
maar mijn geluk, de vrede mijner
ziel hangen van uw antwoord af.
Bemint ge mij
Nu viel hem een goede gedachte in
hij had zijn gade toch lief en iedere
man Immers bemint de moeder van
zijn kind,
