Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwscli-Vlaanderen
De uiterste wil.
No. 97.
DINSDAG 11 xMAART 1930.
45e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Kamer van Koophandel voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
FEUILLETON.
f
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag'- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
JAARVERSLAG.
II.
Gehoopt wordt dat de pogin
gen van het gemeentebestuur
van Ter Neuzen, tot het verkrij
gen van een nieuwe, ruimere
rijksbrug over den Oostelijken
kanaaiarm, aan welke pogingen
door de Kamer steun is verleend,
met gunstig resultaat zullen mo
gen worden bekroond. Deze
brug vormt een voorname schakel
in het verkeer niet alleen voor
de stad, maar ook voor dat tus-
schen Oost en West en is nu,
omdat ze zoo smal is, een ver
keersobstakel.
Eén punt van hetgeen de Ka
mer nastreefde, uitbreiding, der
loskaden in het bestaande com
plex der haven van Ter Neuzen
is in het laatst van het jaar in
uitvoering gekomen.
Voor een belangrijke uitbreiding
der havens van Ter Neuzen is
de eerste stap gezet. De door
den Minister in de Tweede Kamer
toegezegde plannen werden in
den loop van het vorig jaar aan
het Bureau der Kamer, het ge
meentebestuur van Ter Neuzen
en belanghebbende corporaties
ter kennisneming toegezonden,
waarna ze in een conferentie met
den hoofdingenieur-directeur te
Middelburg en den hoofdingeni
eur te Ter Neuzen werden be
sproken. Uit het verder verloop
bleek, dat de Minister zich met
het plan kon vereenigen, doch
een bijdrage in de kosten noodig
achtte van de gemeente Ter Neu
zen en de provincie Zeeland.
Door Gedeputeerde Staten werd
een verdeeling dier kosten voor
gesteld, welke voor de gemeente
Ter Neuzen op twee ton weid
bepaald. De gemeenteraad van
Ter Neuzen heeft daartoe be
sloten. Hoewel het verkeer op
de haven van Ter Neuzen nog
ongunstig wordt beïnvloed, breidt
het scheepvaartverkeer zich uit en
is er gedurig tekort aan opslag
plaats. Daarin zou door het
nieuwe plan, worden voorzien.
Gedurende het jaar 1929 kwa
men binnen (met inbegrip van
93 kolenschepen voor Sluiskil)
287 geladen zeeschepen, met een
netto-inhoud van 298 528 regis-
tertonnen, tegen 215 zeeschepen
met 232 611 registertonnen in '28.
De cijfers voor de haven van
Gent waren ook aanmerkelijk
hooger. Dit steeg van 3153
schepen in 1928 gedurende 1929
tot 3373 schepen.
In de haven van Ter Neuzen
was de aanvoer van stukgoederen
minder, die van kolen aanmerke
lijk hooger, die van hout station-
nair, kunstmest hooger, die van
ijzer verdubbelde, pijpaarde sta-
tionnair.
Het aantal binnengekomen bin
nenschepen bedroeg 2473 en het
aantal uitgevaren schepen 2672.
De import en export naar en
van Ter Neuzen per spoor nam
ook weer beduidend toe, zoodat
het verwerken en verladen van
een en ander een zeer gunstigen
invloed uitoefende op het cijfer
der werkloozen.
In 1928 werden op de Arbeids
beurs te Ter Neuzen aangeteekend
26.617 werklooze dagen en werd
uitgekeerd wegens steun f6950,
terwijl in 1929 die 20.216 en
f 3264,84 beliepen.
De Ter Neuzensche scheeps-
bouwwert had onafgebroken vol
op werk.
De tegelfabriek van de Bouw-
materialenmaatschappij De Hoop
had tijden van groote drukte.
De Z.-Vlaamsche Stoomwasch-
en Strijkinrichting, die in het
laatsj van 1928 hare exploitatie
begon, moest reeds worden ver
groot, hetgeen op goede vooruit
zichten wijst.
De verbouwing en uitbreiding
van de Cokesfabriek te Sluiskil
werd voltooid, waardoor deze in
richting hare productie kon op
voeren. Te betreuren viel het,
dat juist in deze tijden van op
leving der welvaart aan die in
richting en aan de stijfselfabriek
„Zelandia" te Sas van Gent een
loonconflict ontstond, met een
staking van betrekkelijk langen
Hij kon den <in hief voleinden.
duur als gevolg. Een slaking is
i steeds een zwaard dat naar twee
zijden wondt. Ik zal mij in deze
onthouden van een uitspraak om
trent gelijk of ongelijk van een
der daarbij betrokken partijen,
maar kan toch op grond van het
geen mij omtrent een en ander
bekend is geworden en in aan
merking nemende hoe de arbeids
verhoudingen thans zijn, niet na
laten het uit te spreken, dat naar
mijne meening die stakingen te
voorkomen waren geweest of lie
ver gezegd achterwege hadden
kunnen blijven. De arbeidsver
houdingen zouden dan zeer ver
moedelijk niet anders zijn dan nu
het geval is en veel verontrusting
der gemoederen, verwijdering en
wrevel ware dan voorkomen.
Zooals reeds is aangestipt, werd
in het afgeloopen jaar aangevan
gen met het bouwen van het
enorme fabriekscomplex vanwege
de Compagnie Neerlandaise de
l'Azote in de gemeente Axel, bij
Sluiskil, dat in zake werkverrui
ming van grooten invloed was op
den toestand in dit gebied en dit
ook wel zal blijven, zij het ook,
dat er dan een bescheidener aan
tal werkkrachten zal noodig zijn.
De Spiegelglasfabriek te Sas
van Gent had over het vorig jaar
goede resultaten, alleen aan het
eind van het jaar werd de export
minder. De afzet in het binnen
land was zeer bevredigend. De
aan die fabriek geparenteerde
phosphaatfabriek werkte in het
afgeloopen jaar op volle capaci
teit. Dank zij de goede kwaliteit
van haar product, kon de pro
ductie weer worden verhoogd.
Het in België bestaande invoer
recht is echter een belemmering
voor uitvoer naar dat land.
Te Sas van Gent vestigde zich
een nieuwe onderneming, n.l.een
textielfabriek, die dit jaar in ex
ploitatie zal komen, en alzoo
weer een nieuwe werkgelegenheid
schept.
Minder gunstig staat het met
de suikerfabrieken. De coöpe
ratieve suikerfabriek te Sas van
Gent had een beperkter cam
pagne, ofschoon opbrengst en
gehalte der suikerbieten zijn mee
gevallen. Door den steeds da-
i lenden prijs der suiker zijn de
vooruitzichten voor deze indus
trie zeer zorgzaam. De suiker
fabriek „Sas van Gent" hield in
verhand met de crisis deze cam
pagne hare poorten gesloten. De
daarvoor gecontracteerde bieten
werden in andere fabrieken ver
werkt. Voor de werklieden die
daar anders werk vinden, was de
verruiming der werkgelegenheid
in ons gewest een uitkomst, maar
een deel van den middenstand
te Sas van Gent ondervond de
nadeelen van het uitblijven der
gewone campagnedrukte door ver
minderden omzet.
De wollenstoffenindustrie en
tricotages te Hulst werkten, dank
zij de activiteit der ondernemers
met succes, maar moet steeds
bedacht zijn op scherpe concur
rentie en wisseling der mode.
De fabriek van biscuits en
suikerwerken van Van Melle te
Breskens had ook weer goede
resultaten, en werd weer belang
rijk uitgebreid.
In de bouwvakken kwam wat
opleving, doch de concurrentie
bleef nog sterk.
Na de vorstperiode in het voor
jaar kwam er eenige levendigheid
in den aardappelhandel, door
grooten voorraad van den ouden
oogst. Spoedig kwam inzinking
der prijzen, zelfs van de best be
waarde soorten. Vele partijen
werden waardeloos. De nieuwe
oogst bood goede vooruitzichten,
zoowel wat kwaliteit als op
brengst betreft, doch aangezien
de toestand elders dezelfde resul
taten bracht, was het aanbod zóó
groot, dat er weinig op te ver
dienen viel. Er was uitvoer naar
België en ook een deel naar
Frankrijk, doch de bescherming
die het Buitenland aan haar pro
ducenten en handelaars verleent,
gaf een grooten voorsprong op
onze handelaars. Veel aardap
pelen worden gebruikt voor vee
voeder, wat den handel in vee
voeder weer ongunstig beïnvloed,
terwijl de laatste handel ook ge
drukt wordt door den duren prijs
XL
DÊ HUWELIJKSREIS,
Met de meest verschillende
waarwordingen stonden op den
der jonge varkens, waardoor min
der aan de mesterij gedaan wordt.
De concurrentie van het buiten
land is, als gevolg van de stijging
der prijzen vrijwel verdwenen en
het koopen in het buitenland komt,
voor zoover dit nog geschiedt,
voort uit eenmaal aangenomen
gewoonte. Er worden zelfs ge
vallen gesignaleerd dat een win
kelier aan deze zijde der grens
artikelen aan Belgen verkoopt,
die Nederlanders in België gaan
koopen.
De stijgende welvaart en de
werkverruiming voor de arbeids
klasse, heeft ook een gunstigen
invloed op den middenstand.
Deze is niet achterlijk en weet
zich aan te passen met den tijd.
Indien dit op de juiste wijze
wordt gedemonstreerd, strekt dit
tot voordeel voor den winkelstand.
Goede kwaliteit aan concurree-
rende prijzen, verscheidenheid
van artikelen, gepaard met pro-
pageeren daarvan door smaak
volle en trekkende etalages, en
wat verder tot reclame strekken
kan, (adverteeren Red.) brengen
voor den middenstand goede re
sultaten.
De handel in kunstmeststoffen
ziet haar gebied steeds ingeperkt,
door de steeds verder doorge
voerde coöperatieve aankoopen.
Zooals is gememoreerd, gaf de
landbouw, ondanks den rijken
oogst, teleurstellende resultaten.
De beste uitkomsten hebben die
landbouwers verkregen, die tijdig
hun oogst konden verkoopen.
Met name was dit het geval voor
vlas. Dit was van niet te beste
kwaliteit. Verschillende door bui
tenlanders aangekochte partijen
werden als gevolg van de
teruggevallen prijzen niet af
gehaald, terwijl zich ook, als ge
volg van den grooten invoer van
Russisch vlas in België weinig
koopers opdoen, zoodat produ
centen met de voorraden blijven
zitten.
In den loop van het jaar werd
overgegaan tot oprichting eener
groenten- en fruitveilingsvereeni-
ging te Ter Neuzen en de stich
ting van een voorloopig veilings
dag
(Wordt vetvolgd),
COURANT
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
13)
Eenige oogenblikken liepen beiden
zwijgend naast elkander en alleen
de diepe zuchten van Bertram ver
braken nu en dan de plechtige
stilte.
Ik weet niet wat ik u zeggen
zal, lieve Hedwig, begon hij eindelijk.
Onder dergelijke eigenaardige omstan
digheden heeft misschien nog nooit
een man afscheid genomi n van de
persoon, die hij beminde. Het schijnt
me ontzettend en al te strijdig met
de natuur. Ik moet van u, die de
vreugde mijns harten waarf, voor al
tijd afstand doen. En terwijl het leven
zonder u geen bekoorlijkheid voor mij
heeft, ben ik gedwongen aan de zijde
van een andere vrouw mijn bestaan
voort te slepen. Toch kan ik die
vrouw niet haten. Maar de grievende
smart zal niet van mij wijken, vóór
dat de dood zich over mij erbarmt.
Hedwig hief haar gelaat tot hem op.
Er is niets aan te veranderen,
zêide zij met zachte, bevende stem,
en daarom moeten we trachten ons
in dit lot te schikken en ons leed
moedig en gelaten te dragen.
Maar ons ongeluk Is zoo ontzettend
groot I riep hij In hevige opgewon
denheid.
Wij zijn niet de eersten en de
eenigen, die terwille van de liefde
moeten lijden, hernam Hedwig op ge
dwongen kalmen toon, Wie weet hoe-
Velen In dit oogenblik ten aanzien
der zwijgende sterren denzelfden boe-
zemstrijd strijden als wij, Laat ons
volharden, Bertram, dat zal ons zelf
voldoening schenken. De zwakke al
leen wordt door zijn leed neergebo
gen, omdat hij geen steun in zich
zeiven vindt. Daarenboven hebben we
den steun in ons geloof.
Maar 't is mij onmogelijk u te
vergeten, dierbare Hedwig 1 zuchtte
Bertram, Wat zal daarvan het gevolg
zijn
En toch moeten we, hoe zwaar
het ook valt, elkander trachten te ver
geten, antwoordde Hedwig. Ik zal
echter nimmer een ander kunnen
huwen. Mijn leven zal voortaan vreug
deloos zijn, mijn hart zal voor echte
lijke liefde gesloten wezen, maar ik
zal trachten niet te morren en mij
met gelatenheid in mijn lot te schik
ken.
Het moge zelfzuchtig klinken,
Hedwig, maar ik geloof waarlijk dat
het mij zou verheugen, indien ge aan
geen ander liefde kondt schenken.
Natuurlijk, dierbre Bertram I In
dien ik u door den dood verloren
had of ge waart me ontrouw gewor
den, zou het een ander geval zijn,
maar nü zal de herinnering aan u mij
steeds heilig zijn. We moeten van
elkander afstand doen, hoewel wij
elkander vurig beminnen, maar onze
plicht eischt het, doch het bewust
zijn onzen plicht gedaan te hebben,
zal ons steiken en bemoedigen. Laat
ons het afscheid kort maken en onze
kwelling niet vergrooten.
Ik kan geen vrede nemen met
het denkbeeld voor altijd van u af te
zien, riep Bertram met diepe aandoe
ning: ik bemin u te vurig..,.
't Was slechts een korte droom
van geluk, zei Hedwig. Doch wat de
toekomst ons ook moge baren, de
liefde, die wij elkander toedragen, zal
ons beter maken en veredelen.
Qod geve het I stamelde hij.
't Werd tijd om naar huis te keerpn.
Nog een oogenblik stonden zij zwij
gend onder de fonkelende sterren. Zij
spraken niet af om nog betrekking
met elkander te onderhouden of door
briefwisseling of op andere wijze
iets van zich te doen weten Het
scheen hun beter toe, elk verder ver
keer te vermijdenvriendschap is
een treurige vergoeding voor geliefden,
die elkander zoo vurig beminnen. Zij
moesten de liefde in hun hart begraver,
en daarom was het 'tbeste, dat beiden
in stilte leden, zonder elkander hun
leed te klagen.
Vaarwel, Hedwigsprak hij diep
geschokt, vaarwel innige geliefde 1
Dit zal de laatste maal zijn, dat ik u
in het liefdevolle oog zie. O God,
hoe smartelijk is dit oogenblik I
Vurig drukte hij haar aan zijn hart
en Hedwig's standvastigheid verliet
haar; machteloos snikte zij.
Hedwig, dierbare Hedwig, fluis
terde hij, het scheiden valt mij te
zwaar. O, mocht de hemel hel ge
beurde ongedaan maken I Wat moet
ik doen
Het lieve meisje was intusschen
weer eenigszins bedaard geworden.
Gelaten sprak zij
We kunnen niet anders doen dan
troost en bemoediging zoeken in het
gebed. God zal ons, hoop ik, kracht
geven.
Zoo stonden zij hand aan handt Zij
wilden scheiden) maar konden niet)
het was of 4e door helden gevoelde
smart hen telkens weder tot elkander
trok.
Had ik alles maar vooruit gewe
ten, zeide Bertram met bijna klank-
looze stem, dan zou niets mij heb
ben kunnen bewegen om toe te geven.
Liever zou ik gestorven zijn, dan dit
verraad aan mijn liefde te plegen.
Geen ander dan gij, Hedwig, zou mijn
vrouw worden, dat was mijn hoop en
vurige begeerte en nu sluit ik u voor
het laatst in mijn armen. Nimmer zal
uw zachte hand weder in de mijne
rusten, nimmer zult gij de mijne
worden.»
Vaarwel Bertram 1 stamelde zij
bevend. Haar gelaat was doodsbleek.
Zij sloeg den blik naar den met
sterren bezaaiden hemel en voegde
daarbij een gebed.
Toen ging zij in huis.
Nog lang liep Bertram in hevige
gemoedsbeweging in den tuin op en
neder; menigmaal kwam de gedachte
bij hem op, dat het kleingeestig en
onmannelijk van hem was, zijn eigen
geluk en dat van Hedwig voor een
ander np te offeren, maar eindelijk
werd hij rustiger. De edele houding i
en onderwerping waren hem tot een
voorbeeldook hij wilde nu geduldig
en gelaten zijn,
Eenigen tijd later ging hij naar zijn
kamer.
Hij, noch Hedwig, hadden het
minste vermoeden, dat zij bij hun
nachtelijk afscheid een stillen toe
schouwer hadden gehad.
van het vertrek der jonggehuwden de
huisgenooten van den heer Harders op.
Na den nacht rusteloos en in droeve
gedachten te hebben doorgebracht,
had Hedwig ten laatste zooveel zelf-
beheersching verkregen, dat zij zich
kalm en bedaard kon voordoen.
Bertram was stil en in zichzelven
gekeerd.
Op zijn gelaat was geen spoor te
ontdekken van den feilen strijd, dien
hij in zijn boezem had gestreden.
Leontine had gerust geslapen.
De gedachte dat zij een teerbemin
den echtgenoot had en dat deze haar
even innig beminde, had haar in haar
droomen de schoonste beelden voor
gespiegeld.
't Sloeg elf uur en het rijtuig stond
voor de deur.
Hoe goed Hedwig zich ook piogJe
te houden, toch verbleekte zij, toen
het oogenblik naderde, waarop hij,
dien zij boven aiies liefhad, haar zou
verlaten.
Bertram nam afscheid.
De bankier drukte hem hartelijk de
hard, mevrouw Harders omhelsde
hem met groote teederheid.
Ge zult goed voor haar zijn,
sprak zij.
O zeker, lk zal goed voor haar
zorgen.
Eenige oogenblikken stond hij be
sluiteloos voor het jonge meisje, dat
hij zoo hartstochtelijk bemind had, hij
reikte haar de hand.
Vaarwel Hedwig.
Vaarwel Bertram! lispelde zjj,
tonder de oogen op te slaan.
