De uiterste wil.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch - Vlaanderen.
No. 91.
DINSDAG 18 FEBRUARI 1930.
45e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Binnenland.
FEUILLETON.
Raads verslag.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTiÈN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Greote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Kameroverzicht.
Na het gebruikelijke, vrij lang
durige Kerstrecès heeft de Tweede
Kamer hare vergaderingen her
vat. De voorzitter herdacht het
overleden lid mr. Sannes en
installeerde diens opvolger. En
daarna kregen wij bij de behan
deling van de agenda eene po
ging van den heer De Visser,
om de interpellatie over de in
Indië plaats gevonden huiszoe
kingen en arrestaties toegevoegd
te krijgen. Welke poging mis
lukte, omdat alle andere leden
van meening waren, dat de
gelegenheid tot het bespreken
van deze aangelegenheid in vol
doende mate bij de Indische
begrooting zal worden geboden.
De agenda zelf bevatte in de
eerste plaats de begrooting van
Suriname Het jaarlijksche tekort
op deze begrooting blijft zeer
groot, zoodat ons land voor
1930 weder een bedrag van bijna
3 millioen moet bijpassen. De
pogingen om bedrijven tot eenigen
bloei te doen komen, zijn voor
het grootste deel jammerlijk mis
lukt. Slechts de koffiecultuur, de
aanwinst van bauxiet en de hout
kap gaan vooruit Het groot
kapitaal gevoelt weinig voor dit
gewest, zeker wel het beste be
wijs, dat er aan elke poging om
den economischen toestand van
Suriname op te heffen, groot
risico is verbonden. En met dit
waarschuwende beeld voor oogen
zou het zeker gewaagd zijn,
indien de Regeering het met
gouvernementsbedrijven wilde be
proeven. Kan de landbouw tot
bloei worden gebracht Men
zou eene poging kunnen wagen
door het verleenen van steun
aan eene groote landbouwonder
neming, zooals door den heer
Feber werd aanbevolen.
Echter, hoe ongunstig de toe
stand ook de toestand ook moge
zijn, de schoolstrijd is ook al
in Suriname doorgedrongen. En
de heeren Van Vuuren en Van
Boetzelaer meenen, dat de gelijk
stelling van het bijzondere met
HERSTELD.
Hist Was een heerlijke dag in Augus
ts. Helder scheen de zon, toen
het neutrale onderwijs over de
geheele linie moet worden door
gevoerd en niet slechts daar,
waar de noodige gelden beschik
baar zijn.
De rede van minister de
Graaff gaf weinig hoop op ver
betering van den toestand. En
zoo vond een groot deel van de
Kamer dit gewest in handen van
dezen bewindsman niet veilig.
Bij de behandeling van de
Indische begrooting was veel
kritiek. Aan den eenen kant ston
den de sociaal-democraten, wier
woordvoerder, de heer Cramer,
met twee moties, waarvan de
eerste eene afkeuring inhield van
de verrichte huiszoekingen en
de tweede opheffing vroeg van
alle maatregelen, welke beper
king inhouden van de vrije mee-
ningsuiting en amnestie vraagt
voor alle politieke veroordeelden.
Geheel aan de andere zijde
stonden de heeren Van Kempen,
Colijn, Van Boetzelaer en Feber,
die verklaarden, dat zij zich
over het ingrijpen van de Regee
ring zeer verheugden. Maar zij
verweten haar, dat zij het veel
te ver had laten komen en niet
eerder aan het drijven van de
oproerige elementen een einde
had gemaakt. De genoemde hee
ren meenen, dat de inheemsche
bevolking siechts eerbied heeft
voor een gezag, dat zich krach
tig weet te doen gelden. Men
stelde de sociaal-democratische
partij de vraag of zij inderdaad
van meening is, dat de Regeering
de revolutionairen moet laten
begaan en eerst zou mogen
ingrijpen, als de revolutie een
feit is geworden en de groote
strijd zal zijn ontbrand.
Behalve over het bovenaan-
gegeven punt werd gesproken
over bestuurshervorming en over
den geldelijken toestand. Van de
eerste stippen wij slechts aan,
dat de Kamer den wensch uit
sprak, dat zij zich vooraf over
de te volgen methode zal kunnen
uitspreken. Den geldelijken toe
stand achtte men niet ongunstig,
maar men drong aan op de
grootst mogelijke voorzichtigheid,
vooral ook omdat de algemeene
prijsdaling zich zeker zal weer
spiegelen in de inkomsten.
De Ziektewet.
Naar het Hbld. verneemt, lag
het aanvankelijk in het voorne
men bij de Raden van Arbeid
om bij de invoering van de
Ziektewet, met ingang van 1
Maart a.s., de premiebetaling
zoo te regelen, dat de werk
gevers drie maanden premie
vooruit betaalden.
Thans is men echter van deze
gedachte teruggekomen. In een
binnenkort verschijnend Kon.
besluit zal bepaald worden, dat
de premiebetaling voor de Ziek
teverzekering dient te geschieden
op dezelfde wijze als voor de
Ongevallenverzekering gebruike
lijk is.
De danscommissie.
De Minister van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw, heeft met
een rede geïnstalleerd de com
missie, aan welke is opgedragen
de Regeering van voorlichting te
dienen over de vraag in hoeverre
van Overheidswege met betrek
king tot het dansen, maatregelen
dienen te worden getroffen.
De omstandigheid, aldus Zijne
Excellentie, dat de Overheid met
aandrang wordt geroepen tot be
strijding van een groot gemeen
schapsgevaar, moet leiden tot een
ernstig onderzoek naar den aard
en den omvang van het kwaad.
Het is niet te loochenen, dat
hetgeen onze tijd vaak van het
vermaak van den dans te zien
geeft, van een eerlijke onbedorven
levensblijheid al bitter weinig
overlaat. Velen dansen niet om
hun levensvreugde te uiten, nog
minder om een aesthetisch ge
noegen te smaken, zij dansen in
stof en dompig licht, om hun
oppervlakkig leven of verdriet te
verzetten.
Zij dansen een dans, die voor
menig zenuw- en gemoedsleven
een onheil moet worden. Uwe
commissie zal zich gaan afvragen,
op welke wijze het hierbedoelde
verschijnsel zal zijn tegen te hou
den, hoe hier weer maat en even-
Hier zijn uw ringen, ze! Geertrui*
wicht kan worden gebracht.
Sprekende over de bestaande
overheidsbemoeiingen zal uwe
commissie wellicht niet kunnen
voorbijgaan aan een onderzoek
naar het verband, dat er tusschen
drank en dansexces bestaat. De
opmerking is bereids gemaakt,
dat de Drankwet in handen der
regeering een machtig wapen tot
bestrijding van het dansgevaar
kan beteekenen.
Met de benoeming uwer com
missie en de aanduiding van hare
teere, tacteischende taak is de
Regeering op een gebied getreden,
waarop zij, men mag haast zeg
gen, noodgedwongen is gebracht.
Zij is zich daarbij haren plicht
bewust te waken door het ge
zonde zedelijkheidsbesef van het
volk zij schroomt niet den voort
dringenden tijdgeest tegemoet te
treden, nu de strijd der enkelingen
in bedenkelijk vele gevallen dreigt
verloren te worden.
Zitting van 11 Februari 1930.
Voorzitter de heer F. Blok,
burgemeester.
Voorts aanwezig de heeren J.
M. Oggel, A. E. C. Kruijsse,
wethouders, M. W. Koster, Ph.
J. van Dixhoorn, C. Th. van de
Bilt, H. Wolfert, Ch. Claessens,
A. Th. 't Gilde, F. Dieleinan, J.
de Feijter, P. de Feijter, raads
leden, J. L. J. Maris, secretaris.
II.
9. Electriflcatie KQknit.
Zooals bekend, was een adres
ingekomen van de bewoners van
Kijkuit en omgeving, om te trach
ten in dat gedeelte der gemeente
electrischen stroom te verkrijgen.
Dit adres werd de vorige verga
dering in handen gesteld van Burg.
en Weth.
De Voorz. zegt, dat dit college
aan de directie van de Prov. Z.
Electr. Mij. en aan den directeur
der gemeentelijke gasfabriek al
hier heeft verzocht om een kos
tenberekening te geven, teneinde
dat gedeelte der gemeente van
een betere verlichting te voorzien.
De directie der P.Z E.M. legde
eerst een plan over van licht
voorziening van den polder Be-
oostenbiij Benoorden met eenige
uitloopen. De garantie van dit
net zou f6940 bedragen.
Dit plan bevredigde het college
niet, daar het gedeelte Beoosten
en bewestenblij, de Cappeliepol-
der en andere wegen, waarin
ingezetenen wonen, waren uit
gesloten van de electr. verlich
ting.
Daarop is een nieuw plan door
de P.Z E.M. geprojecteerd, dat
zeer kostbaar is in aanleg en
waarvan de garantiebepaling is
berekend op f19000.
Waar dit laatste plan 48 boer
derijen omvat met 1536 H.A. en
142 woningen, komt de garantie
voor de gebruikers veel te hoog.
De directeur van de Gasfa
briek zond een plan in van een
ringleiding van 16,5 K.M. langs
de Kanaalkade, Kijkuit, Fort,
Watervliet, Poucken Polderschen
weg, Zaamslagschen dijk via
Rondeputten tot Provinciale weg,
waarvan de kosten worden ge
raamd op f65000. welke leiding
de gemeente jaarlijks f4061 zal
kosten voor aleer de jaarlijksche
uitgaven gedekt zijn. Bij dit plan
kunnen eveneens verscheidene
boerderijen niet aansluiten.
Het College is daarom van
meening dat geen der ontwerpen
uitvoerbaar zijn, zoodat zij moeten
voorstellen, op grond van de
hooge kosten voor de verbrui
kers als garantie en de hooge
bedragen, die voor de gemeente
nog resten, afwijzend te moeten
beschikken op het verzoek van
de bewoners van Kijkuit.
Spr. zegt, dat het B. en W.
leed doet, dat zij dit gedeelte
niet aan een betere verlichting
kan helpen, Als f5 per Hectare
werd betaald en door ieder gezin
voor f 25 aan lichtstroom werd
afgenomen, dan bleef er voorde
gemeente nog een garantie staan
van f 10.000. En het kleine plan,
waarbij een groot deel der be
woners niet zou zijn aangesloten,
achten B. en W. niet wenschelijk.
De plans zijn in teekening ge-
i ^Wotdt vervolgd^
AXELSCHE
COURANT.
-
8)
Er moet tocht uitkomst zijn ik
meende niet ernstig wat ik deed.
Ik kan geen ander meisje beminnen
dan jou.
We konden niet anders, Bertram,
we deden onzen plicht tegenover een
stervende en moesten 't overige aan
God overlaten. Beproef het, mij te
vergeten.
Zij kon niet verder.
Bertram zag, hoe de tranen over haar
wangen rolden. Hij wilde haar omhel
zen zij wees hem echter met een
smartelijken lach terug.
Neen, neen, sprak zij klankloos, dat
mag niet meer, ge vergeet
Haar stem werd door snikken ver
stikt.
Zij gevoelden, dat zij beiden voort
aan, hoewel buiten hun schuld, diep
ongelukkig zouden zijn, en om zijnent
wil poogde ze haar eigen leed in den
boezem te smoren. Door droefheid
overweldigd, viel zij op een stoei
en bedekte haar gelaat met de handen.
Weldra was Hedwig zich weer
meester en in den blik, dien zij op
Bertram wierp, waren de innigste lief
de en de edelste zelfopoffering te
lezen,
Leontine voor het eerst na hare
zware ziekte in staat was op te
staan en een weinig beweging te ne
men.
Licht en warmte drongen het ver
trek binnen, en de boomen verspreidden
een verkwikkende schaduw.
Haar moeder volgde met een liefde
volle en bezorgden blik op het nog al
tijd schoone gelaat elke beweging van de
teedere gestalte in het lichte morgen
kleedje.
Hoe vreemd komt het me voor,
weer op eigen beenen te kunnen staan,
mama. zei Leontine. Alles schijnt om
me heen te draaien. Ik ben nieuws
gierig of ik alleen door de kamer zal
kunnen loopen.
Zij beproefde het, doch wankelde
bij iedere schrede, zoo dat zij zou ge
vallen zijn, als haar moeder haar
niet in de armen had opgevangen.
't Is of ik een klein kind ben en nog
niet loopen kan, zei Leontine mismoe
dig.
Ge moet nog zeer voorzichtig
zijn, lief kind, vermaande de moeder.
Zeker wil ik dat, mama, zoo voor
zichtig als een verstandige vrouw maar
wezen kan. Ge schijnt te vergeten,
mama, dat ik reeds een gehuwde vrouw
ben.
Mevrouw Harders lachte om de op
merking van hare dochter.
Ben ik schoon genoeg om Bertram te
kunnen bevallen, mama, vroeg Leontine
plotseling.
Haar moeder beantwoordde die vraag
toestemmend. Schoon» dat drukt te
weinig uit, dacht zij, toen tij op het
lieve» bekoorlijke gelaat met den zach-
ten blos des wedfirkeerende gezond
heid en iii de helderblauwe oogen staar
de» die op door dauw bevochtigde
vioolljes geleken.
Het „kind" had een nieuwen wensch,
die, zooals van zelf spreekt, vervuld
moest wordenzij verklaarde name
lijk, dat haar man heur haar nog niet
in zijn volle schoonheid had gezien
en het dus heden zien moest. Zij
wilde het niet met haarspelden op
steken of met linten vastbinden en
met geenerlei sieraad tooien, het
moest los over haar hals en schouders
golven.
Haar moeder en ook de oude Geer-
truida lieten een kreet van bewonde
ring over het prachtige haar hooren
het was zoo lang, zoo schoon
van kleur, zoo dik en zoo glanzend,
dat men er zich bijna in spiegelen
kon.
Het was een gewichtige gebeurtenis
voor de huisgenooten, dat Leontine
heden weer naar de benedenkamer zou
gebracht worden.
Men had de kamer netjes in orde
gemaakt, goed laten luchten en er bloe
men in geplaatst.
Een zacht rustbed stond voor de
jonge vrouw gereed; op de tafel
prijkten de heerlijkste vruchten en
prachtigste boekwerken over kunst en
letteren.
Bertram moest haar den trap af
dragen.
Wel meende haar vader, dat hij
daartoe de meest geschikte persoon
was, Leontine zei lachend, dat de
sterke arm, die haar had teruggehou
den» toen de dood zoo fel om haar
streed, haar nu dragen moest en geen
andere. En daarom stond Bij op hem
te Wachten als een lieflijk beeld van tee
dere, jeugdige en vrouwelijke schoon
heid.
da. Wilt ge ze niet aandoen Leon
tine
Leontine hield haar linkerhand terug,
Alle ringen, zeide zij, moeten nu aan
mijn rechterhand gestoken worden, aan
mijn linker wil ik alleen mijn trouwring
dragen.
Aan hare linkerhand glansde dan ook
de breede gouden ring.
Er werd geklopt en Bertram Seewald
trad binnen. Mevrouw Harders had
hem laten ontbieden. Leontine bloos
de hevig, zoodra zij hem zag, en
haar oogen schitterden van trots en
van vreugde. Men kon het haar aan
zien, hoe innig zij hem beminde en dat
zij waande ook door hem bemind te
worden.
Ik wacht reeds lang op u, Bertram,
zeide zij, hare handen naar hem uit
strekkend.
Wees vooral voorzichtig, lieve Ber
tram, smeekte mevrouw Harders vergeet
vooral niet dat ge een schat in dear-
men hebt, die ons hoven alles dierbaar is.
O, ik zal hoogst voorzichtig zijn,
antwoordde Bertram.
Met zijn sterke armen tilde hij de
slanke gestalde op. Leontine lachte
vergenoegd en tevreden'tlschonk aan
haar een zalig genot zich door hem
gedragen te voelen.
Nu ben ik volkomen gelukkig,
mama sprak zij met een betooverend
lachje. Maar wilt ge wel gelooven
dat het me moeilijk valt deze iieve
kamer te verlaten, waar ik zooveel ge
leden heb en bijna gestorven was, en
waar ik ben gehuwd en gezond ge
worden
Zij had de handen om Bertrams
hals geslagen; met kinderlijk vertrouwen
vleide zij haar hoofd tegen zijne schou
der*
Zie zoo, nu dank ik u, lieve man,
zeide zij, toen hij haar in de be
nedenkamer op de sofa gelegd had.
Ben ik niet een zware last voor u ge
weest
O neen, gaf hij ten antwoord.
Hoe zoudt gij voor mij een last kunnen
zijn
Zij vatte zijn hoofd tusschen haar
handen en draaide zqn gelaat naar het
hare.
Zeg, dat ik u een lieve last ben
smeekte zij.
Hij lachte gedwongen, doch zij be
greep de beteekenis van dien lach
niet.
Zeg het, ik bid er u om I hernam
zij met de eigenzinnigheid van een
kind.
Ge waart me een lieve last! bracht
de jonge man met moeite uit.
Nu ben ik volkomen tevreden ge
steld, fluisterde zij. Waar is Hedwig,
lieve Bertram Schel toch eens en
laat haar verzoeken dadelijk hier te
komen.
Ik zal haar zelf gaan roepen, ant
woordde hij. Hij besefte hoe pijnlijk
het voor Hedwig zou zijn, hem in
zoo onmiddellijke nabijheid van Leon
tine te zien. Daarom verwijderde hij
zich,
Een poosje later kwam Hedwig. Zij
begroette haar nicht met een hartelijke
omhelzing.
Bertram heeft me de trappen afge
dragen, juichte Leontine. O, Hedwig ge
moest eens weten hos goed hij voof
me is I
Ach, hoe Wreed treffen die woorden
de arme Hedwig, met verbrijzeld hart
Wendde zij het gelaat af» om haaf
smart te verbergen.
