Dg uiterste wil.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwse h-VIaanderen
No. 86.
VRIJDAG 31 JANUARI 1930.
45e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Voor- of achteruit!
FEUILLETON.
P
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Greote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag li ure.
Dat niet iedereen de toestand
waarin we leven even rooskleurig
acht en de toekomst veelbelovend
tegemoet ziet bleek ons uit een
schrijven van zekeren Petrus"
in de „Breskensche Courant" van
25 dezer.
Zonder het in alles met dien
schrijver eens te zijn, zit er toch
veel waars in zijn epistel en kan
het misschien velen een vinger
wijzing zijn om eenigszins meer
dan men gewoon is, de tering
naar de nering te zetten.
We lezen dan van hem de
volgende verzuchting:
Kon er maar eens meer har
monie komen tusschen hoofd en
handen, bespiegelen en handelen,
theorie en praktijk dan was er
een machtige factor aanwezig om
nieuwe welvaart te brengen.
Maar, helaasdat zal nog heel
lang duren.
Men kan zich nu in bespiege
lingen verdiepen, met de aan
vaarding van al die theoretische
conclusies moet men in de prac-
tijk uiterst voorzichtig zijn. Ziet
maar hoe in verschillende landen
de banken hun betalingen staken
met een tekort dat in de milli
oenen loopt. In Amerika met een
dozijn tegelijk Men leeft nu in
het teeken van Stabiliseeren en
Confereefen waarvan we nog
weinig konden leeren. Al die
Conferentie's zijn in mijn oog niet
veel meer dan vergaderingen van
journalisten en philantropen en
een reusachtige geldverspilling.
De vrede binnen leiden langs een
weg, met duizenden kanonnen
bezaaid, met een eerewacht van
honderdduizenden soldaten is een
utopie. President Hoover zegt
dat er vóór den oorlog 20 mil-
lioen soldaten tegenover elkander
stonden terwijl dat nu niet.minder
dan 30 millioen is en door de
vordering der techniek zij nog veel
vernietigender kunnen werken en
dan spreekt men van Volkeren
bond en Volkeren-verzoening.
Neen, Amice de oorlog uit de
wereld helpen door bonden van
natieën en arbitrage-contrakten is
als ik wist dat ze
een hersenschim. Zoolang Adams
geslacht zal bloeien zullen er
Nimrod's geboren worden die van
hun macht misbruik maken en
Judassen die hun buurman uit
hebzucht en wangunst vei raden.
En bonden van naties zijn reeds
hierom ondeugdelijk omdat er in
elke vereeniging een Centrale
macht zich ontwikkelt waarvoor
de minderheid niets dan te bukken
overblijft. De volken hebben zich
eeuwig op elkaar geworpen. Het
is treurig maar 't is zoo.
En dan wil men de munt sta
biliseeren d.w.z. bijv. aan de
frank een vaste waarde geven
van 6 cent 8 cent of een dub
beltje terwijl dat niet mogelijk is.
Dat heeft Poincaré goed begrepen.
Sluit de begrooting, dat -is de
levenswijze van het land, en de
munt is gestabiliseerd. En wilt
ge de koers doen stijgen welnu
dan zorge men voor een goed
batig saldo. De geldbehoefte van
de industriëele ondernemingen is
veel grooter dan de middelen van
de banken. Dat probleem kan
alleen opgelost worden wanneer
het geld uit het binnenland toe
vloeit om de middelen der ban
ken aan te vullen en dat kan
alleen door een rustige ontplooi
ing van het economisch leven.
Met het economisch leven, handel
en nijverheid gaat het over de
heele wereld minder goed. Er
is een teruggang in de conjunc
tuur. In Amerika zijn duizenden
gedwongen geworden hun villa's,
auto's, juweelen en andere dingen
van waarde te verkoopen en zijn
miilionairs tot den bedelstaf ge
bracht. En nu zegt de econo
mist Owen Young te vreezen dal
we door die beurs-krack een
terugslag in de industrie zullen
krijgen. Wat nu Ik keer de
zaak juist om. Doordat het in
handel en nijverheid niet gaat is
volgens mijn meening juist die
paniek op de beurs ontstaan.
En dat dateert niet uit de laatste
weken, maar van jaren her.
In 1923 reeds was de produGtie
van ruw ijzer, staal, tin,tautoma-
bielen en rubberbanden respec
tievelijk met 11, 14, 18, 15 en
Volgens de verklaring der genees»
48 pCt. gedaald. Deze nuchtere
cijfers spreken veel duidelijker
taal dan die schoone redevoe
ringen die door allerlei vooraan
staande personen in industrie,
handel en bankwezen bij tijd en
gelegenheid worden gehouden.
Allerlei kunstmiddelen worden
aangewend, om wat men noemt
„de markt op te houden", Rocke
feller en zijn zoon zijn weer gaan
koopen om zoodoende het ver
trouwen te herstellen. Groote
dividenden worden uitgekeerd
terwijl de ontvangsten veel en
veel minder geworden zijn. En
nu moge dat uit een handelsoog
punt gezien ik zeg niet te
verdedigen maar te verklaren
zijn, moreel toelaatbaar is het niet
omdat daardoor eventueel dui
zenden kleine spaarders het
slachtoffer kunnen worden.
Nu heeft President Hoover ge
meend te moeten ingrijpen. Hij
heeft 72 leiders van industrieële
ondernemingen ter Conferentie
uitgenoodigd om te beraadslagen
hoe de teruggang in de Conjunc
tuur te stuiten. Het aantal werk-
loozen is nu tot meer dan 3 mil
lioen gestegen en is een natuur
lijk uitvloeisel van president Hoo
ver om de loonen en salarissen
niet te verlagen, doch daardoor
hebben de ondernemingen een
groot deel van hun werknemers
moeten ontslaan. Het is nog de
vraag of de politiek van president
Hoover wel verstandig is. De
voorraden van autohandelaars
aan tweede-handsch auto's be
dragen meer dan 500 000 stuks
zoodat er voorloopig weinig
nieuwe gemaakt worden. Nu is
het moeilijk te veronderstellen dat
men de oorzaak der malaise niet
inziet. En toch is dat best mo
gelijk. Door een onverwoestbaar
geloof in een voortdurende wel
vaart, staart men zich op dit ééne
punt blind. Het is een chroni
sche kwaal waarvan de oorzaak
dieper ligt.
En nu zou het dwaasheid zijn
te veronderstellen dat die depres
sie niet internationaal zou zijn.
Het komt al tot uitdrukking in
de prijzen die we voor onze
producten kunnen bedingen. De
tijden zijn somber, verbetering is
nog niet te zien en wij hebben
ons af te vragen of wij niet
pas aan 't begin staan van een
lange reeks van slechte en moei
lijke jaren. Pas nu beginnen wij
allen te voelen, hoe de oorlog
die waanzinnige kapitaalvernie
tiger ons land verarmd heeft.
De cijfers van rijks- en gemeente-
begrootingen wijzen op dalende
inkomsten, verontrustende tekor
ten, nog steeds stijgende lasten
zij „dwingen" tot een uiteinde
lijke daadwerkelijke doorvoering
van „bezuiniging", hoe moeilijk
ook, het koste wat het wil.
Bekwame, hoogstaande, ernstige
mannen zien de naaste toekomst
somber in en verheffen hun
waarschuwende stemKunnen
wij het voor onszelf en tegenover
onze kinderen verantwoorden om
maar te leven alsof het geld niet
meer op kan? Men hecht de
grootste waarde aan een minimum
kleedij en een maximum genot.
Amicetopzwaar is de maat
schappij. De beenen moeten ver
stevigd worden. Geld te kort bij
de regeering, werkloosheid. In
dien een gewoon mensch zoo
met zijn inkomen omsprong als
de regeering zou hij spoedig
onder curateele gesteld wordem
De regeering is in hooge mate
on-Ho!landsch doordat zc niet
Hollandsch zuinig is en de
tering naar de nering zet. Wie
is nu eigenlijk de regeering De
ministers, de Kamers, het leger
van ambtenaren. En wie heeft
er schuld? Nagenoeg allen, som
mige in 't bijzonder. Wie moe
ten er dus veranderen Bijna
allen. We leven allen op te
grooten voet. Terug? Ja, zeker 1
Als men in het moeras of drijf
zand geraakt is gaat men terug.
Terug naar de Oud-Hollandsche
zuininigheid. De acht uren-wet,
vrucht van persooonlijke illusie
en bodemloos optimisme, moet
zoo spoedig mogelijk verdwijnen.
Stopzetting van die ver-gaande
sociale wetgeving. Harder en
beter werken dan we in onze
zelfgenoegzaamheid nu doen. Be-
0e btnkier ?loo» de kAïtttf Hit»
zuiniging om den vernietigden
wereldrijkdom aan te vullen en
dus kapitaalvorming. In kinder
lijken eerbied en vrome ver
wondering tot de bronnen des
Levens terugkeeren. Die daar
mee nu het eerst begint zal de
beste plaats aan den disch krij
gen. De toekomst is voor de
werkers weggelegd. Want de
jaarlijksche arbeid van ieder
mensch is in den grond der
zaak de bron, waaraan hij alle
gerieflijke en benoodigde dingen,
die hij jaarlijks verbruikt, ont
leent. Dat is het eenige genees
middel, een ander is er niet.
Zoo zie ik het.
Zuidzande, Jan. 1930.
Nederland en België.
In het verslag betreffende de
begrooting van buitenlandsche
zaken voor 1930, uitgebracht door
den rapporteur oud-premier Poul-
let, komt een korte paragraaf
voor, gewijd aan deNederlandsch-
Belgische betrekkingen.
Deze luidt als volgt:
„In de afdeelingen der Kamer,
evenals in de commissie voor
buitenlandsche zaken, werd de
wensch geuit, dat ook de han
gende kwesties tusschen Neder
land en België definitief haar be
slag zouden krijgen. Ieder teeken
van ontspanning op dit gebied
wordt door de Belgische open
bare opinie gunstig onthaald. In
Nederland blijkt dit eveneens het
geval te zijn. Aan beide zijden
van de grens zijn zij, die zonder
vooringenomenheid en objectief
de zaken beschouwen, van oor
deel, dat de solidaire belangen,
die tusschen beide landen bestaan
in acht genomen, bedoelde kwes
ties niet alleen moeten, maar ook
practisch kunnen worden opge
lost in het voordeel zoowel van
de eene als van de andere natie."
M. Crt.
Wegenbelasting.
De besturen van den A.N.W.B.,
Toeristenbond voor Nederland,
en van de Kon. Nederl. Automo-
(Wordt vervolgd^
AXELSCHE
COURANT
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrak. 60263.
4)
Weiaar, sprak Bertram eindelijk
tot 't iieve meisje, ik kan uwe bede
niet langer weerstaan. Ik wil uw
leven niet verbitteren, Hedwig, en zal
het doen omdat gij het verlangt.
De bankier werd zoozeer door zijn
droevige gedachten bezig gehouden,
dat hij niet opmerkte welke zin voor
zijn nicht in deze woorden van Bertram
lag-
Van diens toestemming zeker, scheen
hij van iets anders geen begrip te
hebben.
Ik kan u niet genoeg danken,
waarde Bertram, zei hij. Eiken dag
mijns levens zal ik u zegenen, en God
zal er u op het rijkst voor beloonen.
Mijn arme Leontine zal tevreden ster
ven.
Ik zal dadelijk om den geestelijke
zenden, die zoo noodig telegrafisch
de dispensate zal aanvragenuit aan
merking der bijzondere omstandigheden
kan het hu welijk onmiddellijk voltrokken
Worden,
Hij verwijderde zich haastig.
Bertram wendde zich diep ontroerd
tot Hedwig.
Is het werkelijk uw onveranderlijke
Wensch en wil? vroeg hij.
Ja, dat is het, antwoordde zij be*
Vend.
als».
Hebt ge 't
het ls
Werd?
Ach Bertram^
ook overwogen, Wat
als zij eéns beter
toch beter werd, neen, dan zou ik 't u
niet vragen. Maar er is voor haar geen
hoop meerde geneeskunst geeft haar
op I
Doch als de geneeskunst zich ver
giste
O neen, het schijnt mij toe dat zij
reeds stervende is
Nog eens, ik vraag 't u, wil ik al
leen voor u het offer brengen, dat
mij een dubbel offer wordt van u, van
mij, nog eens, als zij genas....
Dan zou ik 't u ten voorbeeld wil
len zijn, hoe Christenen een kruis-last
niet alleen zich op de schouders leggen
maar ook ten einde toe kunnen blijven
dragen.
Welnu, Qod helpe ons!
Amen
Dan zal het geschieden, verklaarde
hij op vasten toon. Maar vergeet niet,
geliefde Hedwig, dat ik alleen op uw
dringend verlangen er in heb toege
stemd.
Laat ons nu tot haar gaan, zei Hedwig
en met een brekend hart gingen zij naar
de ziekenkamer.
Bertram zou tegen zijn neiging en zijn
overtuiging handelen.
Zijn verstand en zijn liefde voor
Hedwig verzetten zich tegen hetgeen
hij had beloofd, maar hij had de
kracht niet, de beden van zijn geliefde
en van den vader der stervende te
weigeren.
Hij mocht de droefheid van den
ongelukkigen vader niet vermeerderen
en de hoop van diens stervende doch
ter niet teleurstellen. Qoed beschouwd,
was het immers ook slechts om den
schijn van een huwelijk te doenj om
een schaduw voor het rijk der scha"
duwen.
hseien, zon Leontine nog maar enkele
uren levendan werd dat huwelijk
door den dood wederom ontbonden.
De gedachte dat Leontine hem zoo
innig beminde, was voor hem een ver
klaring van het wonderlijke van haar
verlangen.
Aldus redeneerde Bertram, toen hij
met Hedwig naar de ziekenkamer ging.
Toen hij die binnentrad, was hij ern
stig, maar bedaard.
Hedwig's gelaat werd nog bleeker
dan te voren. Hij zag Leontine, zoo
als zij daar op de lijdensponde lag, met
innige deelneming en belangstelling
aan.
't Was een lieflijk en aandoenlijk
beeld, dat bleeke, zachte gelaat met
de groote, heldere oogen, die zoo vol
uitdrukking waren, terwijl het los
hangende haar op het kussen neder-
golfde.
Toen Leontine hem bespeurde,
kleurde een zachte blos haar wangen,
haar lippen beefden. Hij ging aan
haar bed staan en reikte haar de
hand, zij legde de hare, die zoo blank
en zacht was, in de zijne en zag
hem een oogenblik met innig ge
noegen in 't ernstige, schoone ge
laat.
Heeft men u gezegd dat ik weldra
sterven zal vroeg Zij zacht,
Bertram werd innig bewogen. Zoo
Jong en zoo schoon I dacht hij, en reeds
te moeten sterven 1
Hij kon alleen door een smartelijk
gebaar antwoorden. Toen hij aan
haar bed ging zitten, staarde zij hem
met een gevoel van gelukzaligheid aan
en scheeö alles om zich heen te ver*
geten.
Men heeft mij uw wensch medege
deeld, fluisterde hij haar toe,
Een zalig gevoel doortintelde haar.
Heeft hij u verrast? vroeg zij.
Het heeft me diep getroffen antwoord
de hij. Ik wil gaarne aan uw wensch
voldoen.
Het is slechts een huwelijk voor
den dood, sprak zij. Indien ik niet
moest sterven, zou niemand ooit ge
weten hebben hoe lief ik u heb, Nu
durf ik het u wel zeggen. Ik scheid
van hier spoedig, spoedig. En
mijn ouders zullen er u dankbaar voor
zijn, dat ge mij op mijn sterfbed
gelukkig hebt gemaakt
Lieve Leontine! mompelde hij en
drukte zacht hare hand.
Zij glimlachte vergenoegd
We waren altijd goede vrienden,
hervatte zij. Als zoodanig wil ik tot
mijn laatste oogenblik met u vereenigd
blijven. Eenmaal zullen we elkander
in een betere wereld wederzien, waar
geen droefheid ons meer zal treffen.
Zult ge nog aan mij denken, lieve
Bertram, en mij niet vergeten als ik ge
storven ben
O ja, Leontine, uw aandenken zal
mij altijd heilig zijn, gaf hij ten ant
woord.
Dan kan ik tevreden sterven, ver
volgde zij. Mijn ouders zullen u al
tijd liefhebben, Bertram 1 Ik weet
dat ik alles voor hen was, en ik wilde
hen het leven lichter maken. Ik dank
u, Bertram 1 Als ge mijne handen in
de uwe drukt
Zij kon den zin niet voleinden, Af
gemat sloot zij de oogen, en tola lag
£ij daar bleek en roerloos, als een
beeld van den dood, Haar vader
en de twee geliefden stohden ang»
stlg om haaf bed. Geen geluid werd
gehóórd,
om haastig eenige bevelen te geven.
III.
OP HET STERFBED OETROUWD.
De avond was reeds gevallen, en de
lamp werd binnengebracht.
De gordijnen werden toegeschoven,
maar de vensters opengelaten, en de
zoele luchtstroom droeg den geur der
bloemen in de kamer.
De geestelijke was aangekomen hij
had voor de noodige dispensatie toen
de bankier hem alles had uitgelegd,
gezorgd, en zich dadelijk tot de
plechtige handeling bereid verklaard
hij vond niets vreemds in het ver
langen der stervende en meende Leon
tine en Bertram geliefden waren,
die een verbintenis voor het le
ven mei elkander hadden willen slui
ten.
Nu zou het een verbintenis voor den
dood zijn.
Dergelijke gevallen komen meer
voor, en niemand verwonderd er zich
over.
De Qeestelijke en de bankier kwamen
zacht de kamer binnen.
De moeder van het zieke meisje
lag nog altijd in een diepen slaap j
men had beslaten haar niet te wekken.
Men had niet aan een trouwring ge
dacht,
De geestelijke vroeg er om, en
Hedwig gaf den eenigen ring dien zij
droeg j 't was een dierbare gedach*
tenis, de trouwring van haar moeder,
Zacht streek de bankier over het
voorhoofd z^ner dochter en zij sloeg
Weder de oogen op,
Ik weet dat het tijd wordfj zeide zij
nauwelijks hoorbaar.
