Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Wedergekeerd.
No. 71.
VRIJDAG 6'DECEMBER 1929.
45e Jaarg.
Onze moeilijke taal.
FEUILLETON.
J. C. VINK - Axel.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
„Alle beambten en bedien
den moeten de Nederlandsche
taal kunnen lezen en schrijven."
(Art. 76 ARD).
In „Spoor- en Tramwegen"
schrijft I
Wij Nederlanders spreken gaar
ne en niet zonder trots over
de moeilijkheid van onze taal.
Met een gezicht van: „Hoe heb
ben we hem dat gelapt", kun
nen wij tegenover vreemdelingen
zitten beweren, dat na het Rus
sisch onze taal aan hem, die
haar schatten wil forceeren, ver
reweg de meeste moeilijkheden
in den weg legt, en wanneer er
dan eens een argelooze buiten
lander het aandurft om Vondel's
taal te benaderen, dan zijn meest
al twee maanden voldoende, om
hem van zijn ijver te genezen.
Ware het nu zoo, dat alleen
voor den vreemdeling het Neder
landsch „terra incognita" bleef,
wie zou er klagen Helaas blijkt
echter in de practijk des levens
ook de landgenooten te machtig.
160 millioen per jaar geven
we uit om de kleine Hollander-
tjes op al of niet Christelijke
wijze de geheimenissen der dub
bele e te onthullen, en hen de
wetenschap bij te brengen,
dat mannelijk de -namen va
mannen en mannelijke dieren zijn.
Scholen verrijzen als befaamde
paddenstoelen uit den grond
zware straffen bedreigen de ou
ders, wanneer hun kroost niet
prompt te 9 ure 's morgens zich
op de altaren van De Vries en
Te Winkel komt offeren.
Eentonig klinken op duizend
plaatsen binnen onze grenzen de
litanieën van onbegrijpelijk inge
wikkelde leeslesjes; jonge haren
rijzen ten berge over driedubbel
samengestelde bijzinnenen het
resultaat
Hoogleeraren benutten bij het
schrijven hunner geleerde pro
ducten secretarissen, om alle de's
in den's te veranderen. Redac
teuren van tijdschriften houden
met de linkerhand de duim op
Duitsche vertaling.
25)
Een meineed zou u niet op u kun
nen laden Dan kan alles nog in orde
komen
Een huivering overviel de boerin.
Die daar voor haar stond, de in het
diepst van haar hart hartstochtelijk
geliefde zoon, die haar met zulke
heftige woorden wees op den weg
van het recht was hij niet op dit
oogenblik het sprekend evenbeeld
van zijn vader, haar lang gestorven
man, toen die haar het hof maakte
en een zoo vurige liefde in haar had
gewekt? Ook hij zou, met zijn on
wrikbaar begrip van eer, voor geen
miliioenen ook maar een voetbreed
van den rechten weg zijn afgeweken,
ook hij zou, om een door de zijnen
begaan onrecht goed te maken, geen
oogenblik geaarzeld hebben, bittere
armoede op zich laden. Die hier
voor haar stond was, zooals ze nu
merkte, uit hetzelfde hout gesneden.
Met haar angst vermengde zich een
zeker gevoel van trots op haar eeni-
ge; haar gedachten gingen terug naar
vervlogen tijden, toen haar wilskrach
tige man haar nog ter zijde stond en
haar liefde haar ondanks haar koppig
karakter leerde, zich bij lederen twist
naar hem te voegen en dikwijls ook
In te zien, dat hij het steeds aan het
rechte eind had. Het was haar, alsof
de doode zelf voor haar stond, als
hoerde zij uit het woeden der elemen-
Van Dale's Groot Woordenboek,
terwijl de rechterhand zich ang
stig afvraagt, of steenkolen niet
met 2 o's geschreven wordt
en handelslieden stellen onver
droten hun prospecti samen,
waarin taalfouten en tante Spoor
Betje-stijlmonsters hun afschuwe
lijken reidans uitvoeren.
Waar nu 't meer intellectueele
deel der natie 't voertuig der
taal berijdt op een wijze, die
aan een, haar eerste chauffeer-
les nemende, dame doet denken,
hoe zal dan de man uit het volk,
die, meer gewend om den hamer
dan de pen te hanteeren, zich
tot schrijven zet, het er met suc
ces kunnen afbrengen
Hij heeft wel eens (misschien
ook nooit) geweten, hoe de
voetangels en klemmen, die onze
taal hem kwistig voor de voeten
strooit, te vermijden, maar twin
tig jaar lang onthoudt nu een
maal geen menscli de tallooze
varianten van het ch en g, e en
ee, s en sch -gebruik
Door een der ambtenaren
van den Algemeenen Dienst der
N.S. werd ik in de gelegenheid
gesteld, een verzameling enve
loppen van correspondenten met
de N S. te bezien, die ieder op
zichzelf kunststukjes zijn van
Nederlandsch-zooals-het-niet-zijn-
moet.
Let wel, niets dan enveloppen
over hun schoonen inhoud
wordt niet eens gesproken, maar
zelfs uit de paar woorden, waar
uit zoo een adres bestaat, kan
ieder onderwijs-enthousiast op
maken, dat er nog heel wat
scholen gebouwd en onderwijzers
geschapen moeten worden, voor
zijn ideaal van een zuiver schrij
vend volk verwezenlijkt wordt.
Aan de Directie van de Maat
schappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen.
Hoofdadministratiegebouw
te Utrecht.
Ziezoo, poetsers-met-een-ver-
zoek-aan-de-Hooge-Heeren, zet u
en schrijf dit adresniets is
eenvoudiger, want al komen er
3 vreemde woorden in voor,
ten daarbuiten zijn waarschuwenden
roep, om begane schuld te boeten en het
onrechS dat ze begaan had, weer goed
te maken.
Maar nu geheel de eisch van haar
zoon in te willigen, kon deze vrouw,
die geen wil buiten de hare kende,
ondanks de ontroering, die haar be
sloop, toch niet over haar hart ver
krijgen. Haar koele verstand over
woog, dat er nu met haar zoon, die
in de eerste opwelling slechts een
voudig recht eischte, niets aan te
vangen was, daarom wendde ze
zich af en zei met een stem, die klonk,
alsof haar een lichamelijke smart
kwelde
„Laat me nu met rust, Hansjörg,
we praten er nog wel overDe
zaak is misschien toch heel anders
dan je denktJe zult als je
weer kalm wordt je nog wel eensbeden-
ken, eer je alles, wat je hebt, van je
werpt 1"
„Moeder ik hoef me niet te beden
ken 1" viel de zoon haar in de rede
„Wat recht is moet recht blijven
Al draait en keert u het ook nog
zoo als het waar is, dat vader
Hendrik heeft laten inschrijven en
het is waar, daarvoor leg ik de hand
in het vuur, al zegt u ook tienmaal neen,
dan moeten Anne Margreet en haar kind
hun recht krijgen, het mag kosten wat
het wil 1"
„Het mag kosten, wat het wil
stoof zijn moeder met haar oude
energie op. „Weetje, wat datbetee-
kent? Dacht je, dal ik op mijn
ouden dag nog van huis en hof zal
gaan, omdat jij je een dwaasheid in
het hoofd hebt gehaald I Ik zou
maar goedig moeten afgeven, waarvoor
Ik mijn leven lang gewerkt heb, wat
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
waarvan u de herkomst zelfs
niet schemerig bekend is, de
Staat geeft toch jaarlijks zijn
miliioenen, om u tot dergelijke
akkefietjes zonder moeite in staat
te stellen.
Zij zetten zich en schrijven
maar hoe 1
Het derde woord is al dade
lijk het eerste struikelblok. Direc
tie komt van dirigo leiden,
besturen, juist, maar dat is alleen
voor gymnasiasten a f 300 per
jaar. Daar staan de poetsers dus,
en na een halven centimeter van
de penhouder te hebben afge
kloven schrijft de een„Aan den
Dereksie", de ander: „Aan de
Drksikantoor", de derde doet het
nog iets beleefder en schrijft
„Den Weled. Heeren der De
Reccie", weer anderen spreken
van De Recksiebeuro" (een aar
dig Limburgsch tintje die cks
er kon ook nog 'n x bij) Ook
„De Rekscie", „de Rechzie", en
(voor een lid der D.) „de Derek-
deu", „Derixteur" en „Dierkdeur"
komen voor, maar de kroon
spant de man, die het eenvoudig
hield en „Hoofd Cecie" schreef.
Het woord Maatschappij is
blijkbaar gemakkelijker, maar ook
hier komen vreemde dingen voor
„Aan den Maatskapie" en
„Maaschpijt" zijn er een paar
voorbeelden van.
Dan krijgen ze het woord
Exploitatie te verwerken en hier
breekt eerst recht de chaos los.
De lezer moet maar uitzoeken
aan welke poging hij de eerste
prijs toekent: „Ekbelasie", „Ex-
platie", „Exploitietie", (deze b.v.
is niet slecht), „Epoltastaat",
„Ekspeletausie", of tenslotte
„Esplosiasie" als explosieve klap
op de vuurpijl, maar ik voor mij
geef toch de voorkeur aan het
feestelijke „Maatschappij tot Eve
filocitatie van Staatsspoorwegen
We kunnen verder al onze
adteurs niet op den voet vol
gen Aan het woord Administra
tie wagen weinigen zich natuur
lijk is dan a(d)mieniestraasie e.d.
de gebruikelijke schrijfwijze. Een
penkunstenaar verlengt de afkor
ting Hgb tot Hagenbee, nog
mijn eigendom is zou moeten aan-
hooren, hoe de boeren elkaar met
leedvermaak vertellen„Ze is toch
een toontje lager gaan zingen, hé,
die hoogmoedige vrouw Schilling.
Die schande zal ik op me nemen dat
ik het gerecht misleid heb, ik zal me
daarvoor laten straffen en door de
heele wereld nawijzen Ja, ik heb
het gedaan als je het dan weten wilt 1
Ik heb het stuk op zij gelegd en
verbrand. Ik heb een zonde op me
geladen, die onze lieve Heer me nooit
vergeven zal Weet je, hoe zoo iets
inwendig worgt en kwelt een heel
leven lang? Hoe zoo iets iemand
alle vreugde aan het leven ontneemt
en niet tot een rustigen slaap laat
komen? En alleen voor jou, alleen
voor jou heb ik het gedaan 1 Ga nu
maar heen om je eigen moeder te ver
raden 1"
Een oneindig erbarmen greep den
zoon aan bij die hartstochtelijk uit-
gestooten woorden van de vrouw, die
uit moederliefde, het heiligste gevoel
van het menschenhart, voor haar ge-
heele leven de kwelling van een
schuldig geweten op zich geladen
had. Op den weg van het recht,
dien hij vast besloten geweest was
te gaan, stapelden zich bij nader in
zien hindernissen voor hem op, die
hij alleen dan kon overschrijden, als
hij iedere kinderliefde uit zijn hart
rukte en zijn eigen moeder in den af
grond der schande stiet. Dat kon hij
niet. Maar kon hij zwijgen, mocht hij
de heele zaak laten rusten, zooala
zijn moeder het verlangde Neen, dat
nooit 1
Voor niets ter Wereld zou hij den
benauwden druk, die zijn hart samen'
perste, op den duur kunnen v?rdra-
een c op 't eind in plaats van
de e, en de spoorwegambtenaren
worden Circusartisten.
De plaatsnaam geeft ook aan
leiding tot moeilijkheden„urecht"
en „Utregh" ontbreken niet, ter
wijl enkelen, om vooral geen
onzekerheid te laten, nader spe-
cialiseeren en Directie op de
„Taalsetijk" (Daalsehe Dijk), in
de „Pr. Vincie Utrecht" en ein
delijk (hier ligt een zeer vreemde
hersenkronkel) in de „Malibaan
Binne Buiten" laten huizen.
Dat er op de Spoorwegen veel
vreemde woorden gebruikt wor
den, realiseert men zich pas, als
men 't woord „Ingenieur" op de
pijnbank ziet liggen, en men
heeft bewondering voor de inge-
nieuse wijze, waarop de corres
pondenten zich ook door deze
moeilijkheid heenslaan. Eenigen
voelen het meest voor: „Insich-
neur", een ander meent, dat „In-
siseur" de oplossing is, terwijl
weer anderen adresseeren aan
den „Instrecteur Ingeneur" en den
„Gouveneur van Weg en Wer
ken", terwijl een laatste voor
juridische opleiding van inge
nieurs stemt en „Hooftinzie Jur"
schrijft.
De voorraad originaliteiten is
hiermede geenszins uitgeput, maar
gebrek aan plaatsruimte dwingt
tot samenvatting van de meest
frappante staaltjes in een klein
bestek.
Zoo vinden wij het onmoge
lijk woord Comptabiliteit veran
derd in „Combaniteit", „Combi-
citeit" of (waarschijnlijk door een
lid der Moederkerk)„excom-
muniteit" Chef van den Alge
meenen Dienst wordt „Cef" of
„Sjef" pensioenfonds wordt tot
„Vons", Fondst" of „Vonst"
abonnementen schijnt het een
voudigst als „Abelementen" en
woningbureau als „Woning Be-
roo" geschreven te worden.
Tenslotte: Wat moet de Alge-
meene Dienst denken bij het
ontvangen de volgende adressen
„Aan het kantoor van Staats
spoor van afdeeling voor abuis
maken van het reizsen en het
kaartje zit er in te Utrecht."
gen hij moest er zich van bevrijden
om iederen prijs 1 Waar was er een
uitweg
Hansjörg was op een stoel naast
de tafel neergevallen en steunde zijn
pijnlijk hoofd in de rechterhand. Zwij
gend kwam zijn moeder naast hem
staan en legde haar hand op zijn
schouder. Haar scherpe blik had goed
gezien, dat het vooruitzicht op de
schande, die hun te wachten stond
bij de ontdekking van haar schuld,
een machtigen indruk op den zoon
had uitgeoefend. Met innerlijke blijd
schap dacht ze overtuigd te zijn, dat
hij niet in staat was. zijn eigen moe
der aan de kaak te stellen hij hield
dus ondanks de strengheid, waarmee
ze hem steeds behandeld had, toch
in het diepst van zijn hart veel van
haar. Nu moest ze zien, dat ze hem
vasthield, hem zoo weten te leiden,
dat hij zijn krankzinnig voornemen
opgaf. Zachtjes streek ze met haar
hand over zijn kroeskop, en met
een stem, zoo week als hij nog
nooit van haar had Vernomen, zei ze
zacht
„Je kunt het niet doen, Hansjörg!
Je kunt je eigen moeder niet verra
denEn als Je het Zou doen, jongen
lief, dan zou mijn hart breken 1
Laat alles blijven, zooals het ge
weest is, de wereld zal er niet om ver
gaan I"
„Neen, moeder, nee, verwacht dat
niet van me I" smeekte de zoon, ter-
wijl hij langzaam opstond, „Er moet
een weg te vinden zijn, waarop de
zaak uit de wereld geholpen kan wor
den I Maar één ding zeg ik u, moeder
verraden kan ik u niet, want u bent I
mijn moeder I"
Hoe het gekemin wal, Wiitttt u
of van een Franschen corres
pondent, die schrijft
„Chemins de fer Néerlandais.
Den Heir Chef van de 4ee Af
deeling van den Dients van
Fetgaen Wehen*) den Neder
landsche Spoorwegen Admini-
sratiege-Bouw Kamer 867
Utrecht."
Maar de merkwaardigste ver
gissing is toch zeker gemaakt
door den Engelsman, die bij
een correspondentie over ver
miste voorwerpen in de meening
verkeerde, dat de zaak door een
zekeren heer Vermiste Voorwer
pen werd behandeld en dien
geheimzinnigen ambtenaar als
volgt schreef
Netherlands Spoorwagon
(Mr. Verminsti, Voorwemp)
Utrecht, Holland.
De conclusie van dit artikel
Natuurlijke voor wat betreft de
van Nederlanders afkomstige taai-
mishandelingen geen andere
dan de wenschelijkheid, dat het
departement van Onderwijs ten
spoedigste nog een paar honderd
millioen meer op de begrooting
toegestaan krijgt.
De nieuwe goavorneur.
Bij Kon. besluit is met ingang
van 1 Jan. 1930 benoemd tot gou
verneur van Curasao, de heer
B. W. T. van Slobbe, thans ma
joor van den generalen staf, lee-
raar aan de Hoogere Krijgsschool
te 's-Gravenhage
Majoor Van Slobbe werd 31
October 1882 te Schiedam ge
boren en trad op 6 December
1899, dus heden juist 30 jaar
geleden in dienst als vrijwillig
soldaat. Hij doorliep achtereen
volgens alle rangen, tot hij 1
October jl. benoemd werd tot
majoor.
Majoor Van Slobbe is lecraar
aan de Hoogere Krijgsschool en
voorzitter van de Haagsche afd.
van de Alg. Roomsch-Katholieke
Officierenvereeniging.
Jubileum Baron Van Geen.
Baron Van Geen, particulier
secretaris en kamerheer van H. M.
de Koningin, herdacht 1 Decem
ber den dag, dat hij 25 jaar ge
leden tot particulier secretaris
werd benoemd.
Blijkbaar Weg en Werken
bedoeld
niet. Sprakeloos hielden moeder en
zoon elkaar omvat en terwijl een be
vrijdende tranenstroom de wangen
der vrouw bevochtigde, streek de zoon
zacht als troostend over haar hoofd,
dat tegen zijn borst geleund lag.
Met de invallende duisterniz was het
geweld van het onweer bedaard. Met
steeds langere tusschenpoozen volg
den de bliksemslagen elkaar op en
uit het geweldige gekraak van den
donder was een dof gerommel en ge
grom geworden, als luchtte de losge
laten natuurkracht haar ontstemming
er over, dat ze niet verder haar ver
nietiging van al het aardsche mocht
voortzetten. Ook de stormwind gier
de nog in enkele vlagen over het land
en verscheurde de wolken, zoodat ze
in de wonderlijkste vormen rond
fladderden aan den hemei en meer en
meer in de verte verdwenen. Tus-
schen de openingen in de grauw-
zwarte massa's blonk hier en daar
een enkele ster met bleeken glans en
achter den berg gloeide de hori
zon op in purperen gloed een
heerlijk avondrood, dat de aarde na
ureh van strijd weer vrede en rust be'
loofde»
(Wordt vetv®g d^
AXELSCHEff COURANT