Bieten rooien
PUROL
Art. 75.
Alle optochten op den open
baren weg zijn verboden, tenzij
met vergunning van den Burge
meester.
De deelnemers aan verboden
optochten moeten op last der
politie onmiddellijk uiteengaan.
Art. 76.
Het is verboden bij openbare
uitvoeringen, feesten, vermake
lijkheden of optochten, de orde
op eenigerlei wijze te verstoren,
door in de onmiddellijke nabij
heid tijdens de uitvoering zich
voort te bewegen of den om
standers hinder te veroorzaken.
Bij dit art. vraagt dhr.'t Gilde
of de redactie wel goed is, want
een optocht wordt toch niet uit
gevoerd
De Voorz, zegt dat het is om
te voorkomen, dat er bij optochten
en feesten wanordelijkheden plaats
hebben door meeloopen of op
dringen, als anderszins.
Dhr. 't Gilde: Ja, dat begrijp
ik wel, maar de redactie is weer
zoo aardig gesteld.
De Voorz. ziet dat niet in en
laat het art. ongewijzigd.
Art. 76a.
Het is verboden een rijwiel
buiten noodzaak te plaatsen of
te laten staan tegen een voor
den openbaren dienst bestemd ge-
bonw.
Dhr. P. de Feijter zou hier
een artikel willen inlasschen,
houdende verbod om op Zondag
met open ramen te verkoopen.
De Voorz. zegt, dat dit bij de
wet geregeld is en op de eene
plaats oogluikend wordt toege
staan en op de andere weer niet
Dhr. P. de Feijter zou willen,
dat er hier ook op gelet werd,
voor andersdenkenden is het hin
derlijk, dat er met open ramen
verkocht wordt, alsof het geen
Zondag is. Men kan het wel niet
heelemaal verbieden of voorko
men, maar als de ramen afge
sloten zijn door gordijnen of
blinden, dan is dat toch een
verschil.
Dhr. 't Gilde.: Dus het zit'm
in de gordijntjes
De Voorz. acht het zeer moeilijk
om zoo'n verbodsbepaling te
maken en door te voeren, want
dan zou men de geheele Zondags
wet moeten doorvoeren, zooals
die is en dat is erg lastig, want
het is hier in Axel practisch toch
niet mogelijk om b.v. de café's
des Zondags te sluiten. Men kan
daar in principe voor zijn, maar
men moet toch rekening houden
met het algemeen belang.
Dhr. P. de Feijter: Als 't kon,
zou ik den verkoop voor de
winkels gaarne verbieden, maar
ik zou niet willen, dat de café's
des Zondags gesloten werden.
De Voorz.: Juist, maar men
moet de consequentie doorvoeren
en als het den een verboden
wordt, moet men het ook den
ander doen. De herbergiers ver
koopen ook sigaren en chocolade
en hoewel ik er, zegt spr., per
soonlijk ook anders over denk,
zou ik toch zoo'n verbod niet
willen uitlokken.
Dhr. van Dixhoorn is het vol
komen eens met den Voorz., dat
het voor Axel niet gaat om zoo'n
verbod uit te vaardigen. Behalve
op de andersdenkenden, wil hij
ook nog wijzen op de toeristen.
Die menschen hebben ook een
maag, die zijn eischen stelt en
nu moet men het toch maar aan
durven, om zulke menschen de
maag toe te schroeien.
Dhr. Oggel zou ook de café's
niet willen sluiten, maar toch
was het z.i. geen bezwaar om
voor den Zondag winkelsluiting
in te voeren. De toeristen, die
Zondags op reis gaan, kunnen
daar wel rekening mee houden
en zich vooraf van mondvoor
raad voorzien.
Dhr. van de Bilt.: Dus dhr. de
Feijter zou alleen maar de gor
dijnen willen neerlaten
Dhr. de FeijterJa, omdat we
het verkoopen wel verbieden,
maar toch niet beletten kunnen,
dat het in stilte geschiedt. Maar
wel kunnen we beletten, dat de
goederen des Zondags ook in
openbaar worden uitgestald en
Verkocht.
Phr- van de Bilt gelooft niet,
dat het uitstallen verboden kan
worden en als we nu het ver
koopen toch niet kunnen tegen
houden, dan is het eigenlijk het
praten niet waard. Spr. denkt,
dat dit voorstel komt, omdat er
eens wat drukte is geweest op
zekeren keer bij een winkel,
maar die drukte is op Zaterdag
avond nog veel erger en spr.
zou niet gaarne des Zaterdag
avonds op straat laten loopen
want dan is het verschrikkelijk
En daarom is het een goede
gewoonte van de katholieken,
dat ze des Zondags hun kinde
ren een zakcent geven,waarvoor
ze dan een snoepje of eenige
cigaretten koopen. Spr. is er
sterk tegen om dat te verbieden
en hij vertrouwt, dat zulks straks
wel bij de Zondagswet zal gere
geld worden.
De Voorz. heeft de oude Zon
dagswet bij de hand en zegt dat
er zeer bezwarende bepalingen
in staan, die het zeer moeilijk
maken om die wet hier toe te
passen.
Dhr. van de BiltDan zouden
wij ook op onze Zondagen, zoo
als Hemelvaartsdag kunnen wij
zen. Dien dag wordt door den
een gewerkt en door den ander
niet en verkocht wordt er overal.
Dhr. OggelDan zouden wij
die dagen er ook bij kunnen
voegen.
Dhr. J. de Feijter zegt, dat er
in elk geval plaatsen zijn, waar
zoo'n verbod van toepassing is
en dus kan dat ook hier.
De Voorz Zeker, ik heb ook
geen oogenblik beweerd, dat het
niet zou kunnen, maar ik vraag
me af, of het verkoopen in deze
gemeente op Zondag nu zoo
erg is, dat er hinder van wordt
ondervonden
Dhr. Dieleman zegt, dat dit
z i. niet de zaak is. Het is een
principiëele kwestie, dat men
den Zondag wil heiligen door
aboslute rust en zelfs in Rusland
is het blijkbaar nog niet uitvoer
baar om den Zondag weg te
denken. Als een Zondagswet
niet is door te voeren volgens
de scheppingsordonnantie, dan
deugt zoo'n wet niet. Zooals
't nu is, is het half werk en vol
gens spr. is het wel degelijk
ook practisch mogelijk, dat er
maatregelen genomen worden,
opdat de Zondagsrust en de
Zondagsheiliging verzekerd zijn.
Toeristen weten wel, wat er te
koop is en zooals is gezegd, ze
kunnen ook op mondvoorraad
rekenen, zoodat de magen niet
dichtgeschroeid worden. Spr. zou
daarom eens willen beginnen
met de winkels en de café's op
Zondag te sluiten. Het is een
bevel Gods, dat alle handel en
wandel, die gemist kan worden,
wordt nagelaten, dus ook bood
schappen doen en bittertjes drin
ken. Het ligt in de lijn van de
christelijke religie van ons vader
land om dat te verbieden.
Dhr. van Dixhoorn Dus dhr.
Dieleman zou des Zondags alle
verkeer stil willen leggen en
alles sluiten. Ja, we hebben er
meer zoo in den lande, maar als
ze zelf iets moeten uitvoeren,
leert de practijk het wel anders
en dan kunnen of durven ze
hun principe niet doorvoeren*
Spr. herinnert in dat verband
aan de tentoonstelling van 1913
in Den Haag. Toen wilden som
mige a.-r. Kamerlèden de Rijks
subsidie afhankelijk stellen van
sluiting op Zondag en toen was
het wijlen ds. Talma, die als
minister zeide het eens te zijn
met dat principe en ook zei, dat
dat hij den Zondag voor zich
en zijn huiselijk leven eischte,
maar dat hij den moed miste om
den lande te verbieden een inter
nationale tentoonstelling te hou
den op Zondag en dus ging de
tentoonstelling en ook de sub
sidie door, ten bewijze dat het
principe in het openbaar leven
niet is door te voeren. En als
nu de voormannen in Den Haag
dat niet kunnen, wat moet men
dan daarover in Axel, waar niets
bizonders gebeurt, zitten prutte
len. Dat komt, naar spr. meent,
niet te pas.
Dhr. 't Gilde is het eens met
dhr. van Dixhoorn en het spijt
hem» dat er zoo weinig rekening
wordt gehouden met een anders
meening. Ook spr. herrinnert
zich een tentoonstelling nl. een
paar jaren geleden te Breskens,
die eveneens in de Provinciale
Staten ter sprake kwam, omdat
die op Zondag geopend was en
toen heeft mr. P. Dieleman als
a r. lid van Ged. Staten eveneens
dat standpunt verdedigd en o.a.
gezegd, dat de Zondag in de
eerste plaats diende tot heiliging,
in de 2e plaats tot rust en in
de 3e plaats tot recreatie (ont
spanning.) Spr. heeft laatst ge
luisterd in de radio naar een
dominee, die zeide, dat de sab
bath er was om den mensch en
niet omgekeerd. De menschen
moeten toch bedenken, dat het
Nieuwe Testament er niet voor
niets geschreven is.
Dhr. van Dixhoorn zegt nog,
dat ook in Den Haag verschil
lende Kamerleden van rechts
des Zondags hun kopje koffie
koopen in de hotels te scheve-
ningen, maar dat is de wereld
stad en daar durft men niet zoo
kleinzielig te protesteeren. Het zijn
de kleine plaatsen, die het lood
je moeten leggen, daar mag
geen verkeer en geen verdienste
zijn.
Dhr. Dieleman verheugt zich
erin, dat dhr. van Dixhoorn uit
zijn slof schiet. Spr. zegt in
zijn betoog van geen partijen en
ook niet van personen gesproken
te hebben. Maar nu wil hij wel
zeggen, dat de anti-rev. partij
nergens in haar program heeft
staan, dat zij dergelijke dingen
wil bevorderen. Wij moeten toch
niet voor onze rekening nemen,
wat die menschen deden en wat
zelfs hooge autoriteiten zeggen, is
nog niet altijd sprekers meening.
ik ben van meening, zegt spr,
dat er in ons vaderland en ook
in onze gemeente des Zondags
nog veel te veel gedaan wordt,
dat gemist kan worden en dat
het Christelijk standpunt te veel
uit het oog verloren wordt. Het
goede standpunt is, om den Zon
dag te vieren, zooals dat ons
wordt voorgeschreven.
Dhr. 't Gilde zegt, dat het ook
niet loopt over de persoon van
mr. Dieleman, maar dat dit de
woorden van Calvijn zijn.
Dhr. Dieleman: Ja zeker, het
is hier niet moeilijk om citaten
te verdraaien, als ze niet aan
wezig zijn. Maar Calvijn zal toch
niet bedoeld hebben, dat men
's Zondags met auto's door 't land
moest vliegen.
Dhr. 't Gilde Neen, want die
waren er nog niet.
Dhr. P. de Feijter zegt niet
gedacht te hebben, dat zijn vraag
zooveel stof zou hebben opge
worpen. Het spijt hem, dat een
verbod hier niet wordt toegelaten
en dus zal hij zijn voorstel terug
nemen, als het niet anders kan
Wordt vervolgd.
Aanvulling.
Aangaande art. 58 (zie de voor
pagina) dienen we nog mede te
deelen, dat dhr. 't Gilde ten gun
ste van het voetbalspel het vol
gende betoog hield:
In de eerste plaats wil 'ik
zoo zei dhr. 't Gilde opmerken,
dat reeds, in art. 51.e. verboden
wordt om in de bebouwde kom
te voetballen. Dat kan dus hier
geschrapt worden. En wat het
andere verbod betreft, dat is
uit den tijd en onhoudbaar ge
bleken.
Spr. betreurt, dat nog zoo
weinig gevoeld wordt de groote
lichamelijke en cultureele waarde
dezer volkssport bij uitnemend
heid. Honderdduizenden in den
lande genieten als toeschouwers
van datgene, wat een interessan
te voedbalwedstrijd hun geeft.
Tienduizenden jongelui stalen en
sterken hun lichaam door deze
zoo bij uitstek gezonde open
luchtsport en mijden daardoor de
kroegen, terwijl hun in de elftal
len, waarin zij uitkomen, zin voor
tucht en orde wordt aangekweekt.
Behalve lichamelijk heeft dus het
voetbalspel wel degelijk cultureele
waarde. Wat kan er nu tegen
zijn, dat een vereeniging op eigen
terrein, dat nota bene niet aan
den openbaren weg grenst, zijn
voetbalwedstrijden speelt, or
ganiseert en voor het publiek
toegankelijk stelt? Naar spr»'»
meening moet er thans in den
Raad een meerderheid zijn, die
krachtens principe er vóór moet
zijn die bepaling uit deze veror
dening te schrappen. Ik doe daar
toe het voorstel.
(Zooals men uit het verslag
leest had dit voorstel tot ge
volg, dat voortaan de voet
balwedstrijden alhier weer gehou
den kunnen worden. Red.)
AXEL, 8 October 1929.
De vorige week Woensdag liep
de heer Adr. L., broodbakker
alhier een onbeduidend wondje
op aan den rechterduim, dat
evenwel hoe langer hoe meer
pijn veroorzaakte, tot j.i. Zaterdag
geneeskundige hulp moest wor
den ingeroepen- Het bleek toen,
dat bloedvergiftiging was inge
treden en operatief ingrijpen noo-
dig werd geoordeeld. Dit heeft
gisteren plaats had en hoewel
de man hevige pijnen leed, is de
toestand nu, naar men ons mede
deelt, bevredigend.
De Burgerwacht.
Zaterdag werd in de Openbare
School alhier door „De Axelsche
Burgerwacht" jaarvergadering ge
houden.
De voorzitter, de heer J. M
Oggel, heette de aanwezigen
welkom inzonderheid op deze
vergadering in verband met de
herdenking van het 10-jarig be
staan. In het kort gaf de voor
zitter een overzicht over deze 10
jaren, wat in zijn handen veilig
was, aangezien hij zelf 10 jaren
de voorzittershamer hanteert.
Verschillende momenten wer
den in herinnering gebracht, zoo
als de oprichting onder Burgem.
Den Hollander, kort na woelige
Novemberdagen 1918. Hoplieden
Galle, Grupstra, Hoebé en Knie
riem werden herdacht en dank ge-
gezegd voor het vele werkde
vertegenwoordiging bij het zilve
ren jubilé der Koningin in Am
sterdam, nationale Landdag in
Den Haag, enz.
Met de ellende in Rusland voor
oogen, past het ons zei spr. dank
baar te zijn. Daarom werd onder
algemeene instemming het vol
gende telegram verzonden aan de
Koningin
„Majesteit.
De Axelsche Burgerwacht",
„heden in vergadering bijeen ter
herdenking van haar 10-jarig
„bestaan, gevoelt behoefte hare
verknochtheid en trouw aan
„Vorstin en Vaderland uit te
spreken.
„Oggel, Voorzitter."
De secr.-penningm. bracht ver
slag uit over de laatste twee
vereenigingsjaren en deed verslag
over de finantiën. De hopman
gaf een overzicht over de gehou
den oefeningen en wedstrijden.
Bezoek en deelname is te roemen.
Aan de burgerij werd dankgezegd
voor de medewerking aan den
grooten wedstrijd door de be
schikbaarstelling van gelden en
prijzen. Inzonderheid dankte hij
den Burgemeester voor de
schitterenden prijs.
De gewonnen prijzen niet
minder dan ruim 30 werden
daarna aan de winnaars uitge
reikt.
De Inspecteur der B.W. zegt
in zijn rapport over de B W.
Axel alles in orde te hebben
bevonden.
Eiken Zaterdagmiddag van 3
5 uur zullen voortaan de leden
in de gelegenheid gesteld worden
om te komen oefenen in de
Openbare School.
Nadat de voorzitter den leden
dank had gezegd voor de goede
opkomst en den prijswinnaars
geluk had gewenscht, werd de
vergadering gesloten.
Uit Sluiskil.
De toestand wordt hier span
nend. Zaterdagavond is een ver
gadering gehouden, waartoe de
vrouwen der stakers waren op
geroepen en die opgeluisterd werd
met muziek. Toch wordt het
niet van den vroolijken kant op*
genomen en zoo was het gisteren
erg rumoerig. Men deelt ons
mede, dat er over en wetr door
de Fransche werkwilligen en de
stakers gegooid is toen de Fran-
schen een schip kolen moesten
lossen. Getracht werd door sta
kers en stakersvrouwen om met
de Franschen contact te krijgen,
doch de politie belette dat, waar
bij zelfs de sabels werden ge
trokken.
Naar aanleiding daarvan begaf
zich gisteren, naar de Tern. Crt.
mededeelt, de leider der stakers
de heer Ritten, met eenige andere
leiders naar den burgemeester
van Terneuzen, om er zich over
te beklagen, dat zij door de politie
werden verhinderd het gelost
wordende schip te naderen en
met de Fransche werkwilligen te
spreken. De burgemeester, de
heer Huizinga, gaf te kennen dat
de vrijheid voor ieder moet ge
handhaafd wordendat het de
vrijheid is van de leiders en
hunne menschen om te staken,
doch dat evenzeer voor het hoofd
der onderneming en hen die er
in werkzaam zijn de vrijheid be
staat om door te werken en de
politie behoort te zorgen, dat dit
ongehinderd kan geschieden. De
heer Ritten was het over de wijze
waarop dit geschiedde en die
verhinderde met de werkwillige
Franschen in aanraking te komen
niet eens, doch de burgemeester
wenschte zijn opvatting daarom
trent niet te wijzigen.
1 en slotte vroeg hij den heer
Ritten echter of deze de tijd nog
niet gekomen achtte aan dezen
strijd, die voor de betrokkenen
veel nadeel zal berokkenen, 'n
eind te maken, en wees hem op
de toezegging die de directeur
Dinsdag 24 September jl. door
middel van den heer Colsen aan
de werkliedenorganisaties had
meegedeeld, dat" hij n 1. bereid
was om aan alle werklieden die
minder dan 60 ct. per uur ver
dienden, 5 ct. per uur meer te
betalen, benevens 50 pCt. voor
arbeid op Zondag. De heer
Ritten gaf te kennen, dat hem of
de leiding daarvan niets bekend
was. De burgemeester vestigde
er zijn aandacht op, dat er voor
hem aanleiding kan zijn dit al
dus voor te stellen, maar dat
dit niettemin een feit is, en dat
de directeur dit, toen het aan
den avond van dien Dinsdag
door de werklieden werd ver
worpen, weer heeft ingetrokken.
Het onderhoud met den bur
gemeester schijnt den heer Ritten
aanleiding te hebben gegeven zich
in verbinding te stellen met den
rijksbemiddelaar, den heer Mr.
Aalberse.
Omtrent de werkzaamheden
aan de fabriek meldt men ons
heden namens de directie, dat
er 80 ovens worden stil gelegd.
Deze worden uitgehaald en voor
goed buiten werking gesteld, hoe
ook den uitslag der staking zal
zijn.
Als gevolg daarvan zullen dan
ongeveer 120 werklieden minder
aan de fabriek werkzaam zijn
voor een gewoon verloop.
„De vier ambachten."
Naar men ons mededeelt, ligt
het in de bedoeling van het
bestuur van de Oudheidkundige
Kring in het a.s. winterseizoen
vier aantrekkelijke voordrachten
te laten geven namelijk twee te
Hulst, één te Kloosterzande en
één te Axel.
Het seizoen wordt geopend
met een lezing, verduidelijkt door
lichtbeelden, op Maandag 14
October des avonds half zeven
te Hulst in een der zalen van
het Hotel „De Graanbeurs" aldaar.
Spreker zal zijn de heer J.
H. Klarenbeek, Directeur der
Avondschool voor Nijverheidson
derwijs te Middelburg.
OnderwerpMiddeleeuwsche
Bouw- en Sierkunst.
aardappelen rooien en andere
landarbeid, veroorzaakt klo
ven in de handen en maakt
ze ruw en pijnlijk. Dit ver
zacht en geneest men met
Doos, 30, 60 en 90 ct*
I*
