Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch- Vlaanderen Het Geheim. No. 13. DINSDAG 14 MEI 1929. 45e Jaarg. Buitenland. FEUILLETON. •T. C. VINK - Axel. Binnenland. *ïteMmè SéC Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. Denemarken. Met het weder optreden van het Kabinet-Stauning komt het ontwapeningsvraagstuk in Dene marken weer sterk op den voor grond. Want de Deensche sociaal democraten trachten de afschaf fing van leger en vloot volledig door te voeren, met handhaving slechts van een politiekorps, waaraan de zorg voor de bin- nenlandsche rust is toevertrouwd en dat zoowel te land als te water dienst zou moeten doen. Het probleem der landsverde diging was trouwens de oorzaak van het aftreden der regeering Madsen Mygdal, die bij de be handeling der begrooting de so ciaal-democraten tegenover zich zag, terwijl conservatieven en links-radicalen zich van stem ming onthielden, waarmee haar lot was beslist. In het nieuwe kabinet hebben 9 sociaal-democraten, waaronder de minister president, zitting, als mede drie links-radicalen en dit twaalftal zal ongetwijfeld de af schaffing van leger en vloot met kracht ter hand nemen. De eer ste poging daartoe treffen we aan in het programpunt, beoo- gende opheffing van den Senaat (Landsting), dus wat wij de Eerste Kamer noemen. In dat lichaam beschikken de tegen standers van het Kabinet-Stau ning nog steeds over een kleine meerderheid, in tegenstelling met de Kamer van afgevaardigden (Folketing, gelijk te stellen met onze Tweede Kamer), waar ze lichtelijk in de minderheid zijn. Reeds vroeger heeft de Senaat de ontwapenings-plannen afge stemd, nadat het Folketing er bereids zijn goedkeuring aan had gehecht. Om herhaling hiervan te vermijden, ligt het in de be doeling, het Landsting te doen verdwijnen. Gelukt dit, dan heb ben we dus in Denemarken het eerste land te begroeten, dat breekt met de heerschende Eu ropeesche opvattingen omtrent landsverdediging en eenvoudig zijn land,- zee- en luchtstrijd- macht afschaft. Dat hiertegen ook buiten De nemarken zich stemmen zouden verhi ff en was te voorzien en in de buitenlandsche pers is dat ook al geschied in alle toonaarden. Bij de bestrijaing der Deensche plannen is echter geen blad zoo ver gegaan als de Londensche „Times", waarin heftige fulmi- naties tegen het voornemen der Deensche regeering worden ge houden. En in 't vuur der rede komt de „Times" tot hoogst eigenaardige conclusies, als de volgende „In onze dagen bestaat een absolute wederkeerige afhanke lijkheid tusschen de Staten der wereld. De Volkenbond is opge bouwd ir, de overtuiging, dat elke natie zoodanig zal zijn uit gerust (bewapend), dat ze een medelid, slachtoffer van een aan valsoorlog, kan steunen. In geval van nood is het de plicht van elk land, deel te nemen aan de gezamenlijke militaire maatrege len, waaraan de Volkenbond sanctie heeft verleend. Zal Dene marken, indien het de voorge nomen veranderingen op mili tair gebied doorvoert, in staat zijn de verplichtingen te ver vullen, welke het met andere Volkenbondsleden op zich heeft genomen Verliest het de aan spraak op hulp van anderen, wanneer het zelf tot aanvalsob- ject mocht worden gekozen? Het valt te betwijfelen, of de zaak der ontwapening door ex perimenten van deze soort wordt bevorderd." Tot zoover het conservatieve Engelsche blad, dat door dit betoog het werk der ontwape ningscommissie wel in een vreemd licht doet verschijnen. Aanslag op Woldemaras. Als gevolg van de vredesver dragen is Europa een nieuw „Balkangebied" rijker geworden die twijfelachtige eer is te beurt gevallen aan het randstatenge- bied tusschen de Oostzee en de Zwarte Zee. In het bijzonder DRUKKER-UITGEVER in het Oostzeegebied heerschen min of meer latente spannings toestanden. Zoo b.v. in Lithauen. In Kowno, de hoofdstad van dit land, heeft zich een revolver drama afgespeeld, waarvan mi nisterpresident Woldemaras bijna het slachtoffer is geworden. Toen de premier in gezel schap van zijn adjudant, een jonge dame en zijn pleegzoon uit zijn auto stapte, om een con cert bij te wonen in het Staats theater te Kowno, is een moord aanslag gepleegd. De aanslag werd gepleegd door drie individuen, die in to taal 7 schoten losten. De adju dant van den dictator was op slag dood. De jonge dame en de pleegzoon zijn door schoten in den buik ernstig gewond. Wol demaras zelf bleef ongedeerd. De daders zijn in het gedrang voor den schouwburg ontkomen. Men neemt aan, dat zij aanhan gers zijn van Plesjkaitis, den leider van de Litausche emigran ten in het Wilna-gebied. In deze meening wordt men versterkt doordat de ernstig gewonde ka pitein Verbickas, voordat hij het bewustzijn verloor uitgeroepen heeft dat de daders Poolsch spraken. Mevrouw Woldemaras heeft twee schoten door haar mantel gekregen zij bleef echter ongedeerd, evenals haar man. Kameroverzicht. De Eerste Kamer is slechts eenige uren bijeen geweest, en heeft in deze korte vergadering eene belangrijke beslissing weten te nemen. De voorzitter had n.l. voorgesteld om het onlangs door de Tweede Kamer aangenomen wetsontwerp tot herziening van de financieele verhouding tus schen Rijk en gemeenten onmid dellijk in de afdeelingen te doen onderzoeken. De heer Wibaut meende, dat de tijd voor een ge zette bestudeering en behandeling onvoldoende is en stelde derhalve uitstel voor, maar de voorzitter wist de overwinning te behalen, ADVERTENTIÊN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. zoodat deze week het afdeelings- onderzoek zal plaats hebben. Intusschen bereidt de Tweede Kamer zich op scheiden voor en op den strijd, die de leden in verband met de verkiezingen wacht. Zij heeft de drie wets ontwerpen tot wijziging van ons strafstelsel aangenomen. Ten aanzien van de maatregelen tot beveiliging van de maatschappij tegen beroeps- en gewoontemis dadigers bestond nog geen een stemmigheid. Wij maakten er reeds melding van, dat aan den rechter de bevoegdheid zal wor den gegeven om te bevelen, dat de veroordeelde, nadat hij zijn eigenlijke straf zal hebben onder gaan, nog gedurende 5 a 10 jaren in bewaring zal worden gehouden. De misdadiger moet dan echter ten minste drie vonnissen, elk van ten minste 6 maanden achter den rug hebben en in totaal ten minste 4 jaren. Hieraan is nog als eisch toegevoegd dat de be waring slechts zal mogen worden toegepast „ter voorkoming van verdere misdrijven" en indien zij ook overigens onder de gege ven omstandigheden rechtvaardig wordt geacht. Zeer veelvuldig zal de toepassing dus niet zijn. Eene tweede wijziging van be- teekenis in de voorstellen van Minister Donner werd door Z E zelf aangebracht. Daarbij wordt de tijdelijke bevoegdheid om in plaats van celstraf, vrijheidsbe- rooving in eene openluchtgevan genis en dus in gemeenschap op te leggen blijvend verleend. Het wetsontwerp om te voor komen, dat kinderen onder ouder lijke macht of voogdij van ouders komen of dat kinderen, die door anderen worden opgevoed, door de ouders worden opgeëischt, wanneer gegronde vrees voor verwaarloozing door de ouders bestaat, vond gunstig onthaal. De vrouwelijke afgevaardigden wilden nog iets verder gaan, doch Minister Donner hield vast aan het beginsel van de vrees voor verwaarloozing. Nadat nog een reeks kleine wetsontwerpen, waarvan slechts enkele aanleiding gaven tot debat, waren aangenomen, begon de Kamer met de behandeling van de wijziging van de Ouderdoms wet 1919. Op verzekeringsgebied gaat de bemoeiing van den staat steeds verder, veel verder dan oorspronkelijk in de bedoeling heeft gelegen. Dit ontmoet na tuurlijk verzet van de zijde van de particuliere verzekeringsmaat schappijen en van hen die in beginsel van uitbreiding van Staatsbemoeiing niets willen we ten. 1 hans worden twee nieu wigheden voorgesteld, welke ten doel hebben de vrijwillige ouder- domsverzekering meer ingang te doen vinden. Deze twee punten zijn de teruggave van betaalde premies bij vooroverlijden van den verzekerde en de weduwen- rente. De heeren Kortenhorst en Van Gijn waarschuwden krachtig tegen elk verder gaan op dezen weg. Zij vreezen, dat men nog bij eene Staatslevensverzekering zal eindigen, waardoor het be staan van de particuliere maat schappijen in gevaar zal worden gebracht. Over het algemeen werd het voorstel echter gunstig ontvangen. Alleen, dat de Min. het maximum van de uitkeering van f 20.tot f 10.per week wil terugbrengen, is niet naar den zin van de sociaal-democraten, die dan althans niet verder zou den willen teruggaan dan tot f 15. En mevrouw Bakker—Nort ver dedigde naast deze Staatsverzeke ringen het premievrij Staatspen sioen, dat zij nog steeds in de wet mist. De beraadslagingen worden voortgezet. Vaz Dias. Onder groote belangstelling heeft het bekende persbureau Vaz Dias Zaterdag den dag ge vierd, waarop het 25 jaar geleden werd opgericht. Van Z. K H. Prins Hendrik (die zooals men weet in Zwitser land vertoeft), Ministers, tal van autoriteiten en vooraanstaande personen in ons land waren tele grafische en persoonlijke geluk- wenschen ingekomen. AXELSC "THJC TLX.1 3&i fcT* COURANT 20) En dan blijft ze immers ook hier. Hoe heerlijk zou dat zijn Is het dan zoo zeker, dat meneer von Rodenback eens erfgenaam van Senkenberg wordt? Freule von Sen- kenberg sprak toch onlangs van een anderen neef een zekeren La- van dal Ja, maar ik geloof niet, dat hij in aanmerking komt. De oude Senken berg heeft altijd antipathie tegen hem gehad, zooals Renate liet doorscheme ren. Voor zoover ik weet, is Felix Lavandal dan ook nog nooit op Sen kenberg geweest, terwijl Prosper en zijn tweeling-broeder Ench altijd, tuï- schen hun groote reizen in, een paar weken als gast op Senkenberg hebben vertoefd. Erich Rodenbach is nu immers bezig een reis Om de wereld te maken Ja, ditmaal moest hij alleen gaan, daar jonkheer von Senkenberg wensch- te, dat Prosper den heelen zomer hier kou blijven. Ik meen, dat daar reeds meer dan een vingerwijzing in te zien is. Nu, dan is alles in orde. De barones verzonk in gepeins. Na een pauze zeide ze *- Slechts in één geval zou Prosper de erfenis ontgaan j wanneer de baron stierf, Zonder testament na te laten. Felix LaVandal is toch eenige jaren ouder en zou dan de eerste aanspraken hebben* De graad van verwantschap is gelijk? Beide stammen af van zusters van Rodenbach's grootvader. De een huwde een Lavandal, de ander een Rodenbach. Die Rodenbach had maar één zoon den vader van Prosper en Erich. Die Lavandal had er echter tweeEberhard en Felix, Eberhard moet een gewetenlooze kerel zijn g - weest, die zijn vermogen er doorbracht, groote schulden maakte en eindelijk naar Amerika ging, waar hij verdwenen is. Hij was niet gehuwd. De ander was in rijksdienst, een onsympathieke huichelaar, naar Renate beweert, wien men overigens niets verwijten kan. Hij is de vader van Felix Lavandal, die Prosper de erfenis Senkenberg kan betwisten. Nu, waar jonkheer von Senken berg dit weet, zal hij al wel een tes tament hebben gemaakt. Dat dacht ik ook, maar Renate zei me eens, dat haar broer een merk- waardigen afkeer had, een uiterste wilsbeschikking te maken. De reden weet ze zelf niet of wil ze niet zeg gen. Dat komt bij mij overigens niet in aanmerking. Krijgt Prosper Sen kenberg niets, dan is Mauerbeig er gelukkig nog 1 De hoofdzaak is, dat Lisa hem bemint en hij haar. Ik geloof, dat u op dit punt rustig kunt slapen, barones. Beiden zullen het spoedig bemerken 1 Bureau Markt C 4. I elef. 56. - Postrek. 60263. Het uitstapje duurde tot het vallen van den avond. Men had bekenden getroffen, met hen een vroolijk pic nic georganiseerd en reed nu huis waarts. Melitta en ritmeester Maguerry, wiens landgoed een paar mijl van Mauerberg lag, aan 't hoofd, Lisa en Prosper Rodenbach als laatste paar. Het was een lichte avond. Zwijgende wouden, geheimzinnig ruischende watervallen, geurig riekende weiden lagen langs den weg, die nu eens in zilveren maneschijn lag, dan weer door de hooge schaduwen van overoude den nen werd verduisterd. Was het toeval, dat Lisa en Prosper steeds langzamer reden, steeds verder terug bleven van de anderen Het was zoo heerlijk, met zijn bei den door deze zoele zomerlucht te rijden. Sprookjesacht g, meende Lisa. En toen het overige gezelschap bij den zijweg, die naar Maguerry's land- i .«eed leide, afscheid wilde nemen, A kon, hij dat alleen van Melitta doen. Men glimlachte. Men had al reeds iets meenen te merken, toen Roden bach met levensgevaar in een roei boot sprong, om waterlelies te pluk ken, omdat Lisa Lautenbach zich liet ontvallen, dat lelies haar zoo goed stonden. En ze stond haar ook goed, de krans groote blankebloemen op het haar I Als een bruid, meende Melitta, terwijl ze op den kruisweg beiden stonden te wachten. En zoover zou het ook zeker spoedig komen tusschen deze beide frissche, jeugdige menschen- kinderen. Echte gelukskinderen I Een melancholiek glimlachje speelde om Melitta's mond. Ja, zij had het niet zoo goed ge troffen. Haar geliefde zat onder sma delijke verdenking gevangen en Qod alleen wist, of en wanneer zij hem te rug sou lien* En dan zou het nog geen weerzien zijn, dat door niets werd verstoord, Strijd niets dan strijd lag voor haar. Den moed echter niet verloren 1 Dapper gebleven en onwrichtbaar 1 Dan zou papa eindelijk wel toe geven. De hoofdzrak is toch, dat zij hem bemint en hij haar, had de barones gister gezegd Weik een juist woord 1 Een talisman I En dat wist Melitta, dat Felix evenmin zou ophouden, haar lief te hebben, als zij hem. En me neer Hempel zou wel.... Hoefslagen stoorden haar in haar peinzen. Daar kwamen ze eindelijk aan, de vermisten I Nu zeer snel en ietwat verlegen. Lisa had den krans weer op 't hoofd, terwijl haar hoed aan 't zadel hing. Zooals ze daar uit de duistere scha duw in 't maanlicht reed, zeg ze er uit als een fee. Haar gelaat straalde. Ze drong haar schimmel dicht tegen Melitta's paard aan en fluisterde haar toe: Niet boos zijn I Het was zoo heerlijk! en ik ben zoo gelukkig! Zonder antwoord af te wachten, gaf ze haar paard de sporen en rende heen, een luiden jubelkreet uitend. Prosper vloog haar achterna. Melitta had moeite, beide vroolijke menschenkinderen te volgen. Eerst vlak voor Mauerbeig haalde zij ze in. Daar toch wachten beiden haar op en Lisa, die al heel vertrouwelijk met Melitta was, zeide schalks; Hij komt nog een poosje bij ons, weet je. En als je heel lief wilt zijn, dan vraag je ons wat bijzonder lekkers te laten brengen we heb- ben je straks nog een nieuwtje te vertellen 1 Het was bijna middernacht. Prosper zag twijfelend naar de klok. Ze hadden met een flesch sect de ver loving gevierd, en het was de heerlijk ste avond geweest, dien hij ooit beleef- had. Maar nu zou hij toch eindelijk wel moeten gaan? De barones had juist geduldig de 3e partij schaak met juffrouw Melzer gespeeld, Beiden gaapten verstolen. Heb je al bericht van je broer, beste Prosper vroeg de barones, die gezien had, dat haar gapen opgemerkt was. Helaas niet. Ik begrijp er niefs van en ik zou inderdaad ernstig onge rust zijn. wanneer ik niet wist, dat Erich in t briefschrijven de grootste luiaard was, die er bestaat. Hoe lang is hij nu al weg? Al meer dan vier weken, 23 Mei namen we in Weenen afscheid van elkaar, waar hij nog een paar dagen dacht te blijven. Volgens mijn berc- xening moet hij Aden reeds lang ach ter zich hebben en op den Indischen Oceaan fonddobberen, zelfs, wanneer hij, zooals zijn plan was, in Alexan dra een poosje rust wilde nemen. Het is onverantwoordelijk, dat hii van daar niet telegrafeerde. Je moet hem morgen direct onze verloving telegrafeeren. Prosper, merkte Lisa op, dan zal hij wel antwoord geven. Ja zeker, als ik maar wist. waar* '"n 1 Erich haat vaste reisprogramsi Hij reist het liefst, zooals hem dal uitkomt* (Wordl vervolgdi)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1929 | | pagina 1