Nieuws- en Advertentieblad voor Zee uw sc li- Vlaanderen. Het platteland en de telefoon. Het Geheim. No. 4. VRIJDAG 12 APRIL 1929. 45e Jaarg. FEUILLETON. J. C. VINK - Axel. Binnenland. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. De tijd ligt nog niet zoover achter ons, dat het platteland in de voornaamste plaats bekend was om zijn isolement. Een enkel lokaalspoortje en een niet te dikwijls rijdende stoom tram vormden veelal de eenige verbinding met de groote stad. De kleinere plaatsjes en dorpjes en de verder verspreid liggende woningen bleven ver van het stadsverkeer, leefden hun eigen leven en slechts in bijzondere gevallen ondernamen de inwo ners de tijdroovende reis naar de stad. Vooral in de laatste jaren is in dezen toestand wel snel en belangrijk wijziging gekomen. Het vervoermiddel van dezen tijd, de auto, heeft ook het platte land gegrepen in zijn rustelooze snelheidsjacht, het heeft de be volkingen van stadjes en dorp jes opgejaagd uit hun woningen, de eene verbinding na de andere tot stand gebracht, zoodat reeds thans een net van autobuslijnen schier alle, langs behoorlijke wegen bereikbare plaatsen en dorpjes verbindt in snelle en veelvuldige dagelijksche vervoer- gelegenheid. Waar de locomotief niet komen kon, is de autobus verschenen. Dit alles heeft zijn vóór en zijn tegen, al kan men in het algemeen voor het belang van de bevolking, voor de ont wikkeling van haar levenspeil en haar levensinzicht slechts toe juichen, dat er een verhoogde aanraking is ontstaan met die voor velen onbekende „andere wereld", de groote stad. Die stad leert in haar vele verkeersmogelijkheden vooral, hoe spoedig menschen elkander kunnen bereiken, niet alleen persoonlijk, maar ook met hun stemmen. De telefoon is een onmisbaar instrument geworden voor den stedeling. Schier alle winkels, zaken, openbare gebou wen en tal van particuliere per- tonen zijn in het bezit van een Wie is die meneer? vroeg hij telefoon, spreken dadelijks met elkander en met personen in andere plaatsen, terwijl ze daar voor geen stap behoeven te ver zetten. Men zou zoo zeggen, dat juist de meer afgelegen plaatsen en streken nog meer behoefte hebben aan dit onzichtbare ver keer en dat van elk middel om in gemeenschap te komen met de vele hulpmiddelen, welke de groote steden nu eenmaal op alle gebied bezitten, bijzonder gebruik zou worden gemaakt. Met de telefoon is zulks even wel nog niet het geval. Zeer waarschijnlijk hebben de kosten voor een telefoonabonnement hier in altijd een groote rol gespeeld. Van verschillende kanten is er reeds vroeger op aangedrongen om de telefoonaansluitingen voor het platteland en in het algemeen voor de groote groep van hen, die dit verkeersmiddel willen be zitten, maar voor wier gebruik de kosten te hoog zijn, gemak kelijker te maken. Het thans bestaande tarief is aldus, dat men voor aansluiting aan een Rijks- of hulptelefoon kantoor (hoogstens 50 aanslui tingen) een vast abonnement, zonder verdere kosten, betaalt van f35.—. Voor aansluiting aan een Rijks telefoonnet is verschuldigd lo. een bedrag ineens, als bij drage in de kosten van aanslui ting, van f25.— in netten van 50 100 aansluitingen en van f 50.voor de overige netten. 2o. een vast jaarlijksch abon nementsbedrag van f40.— tot f80.—, al naar gelang van het aantal aansluitingen per net. In de kleinste telefoonnetten (van 50100 aangeslotenen) be taalt men thans voor het bezit van een telefoon dus f65. Het ligt in de bedoeling deze tarieven in den loop van dit jaar belangrijk te herzien en wel door invoering van een zoogenaamd gesprekkentarief, hetgeen hierop neerkomt, dat men behalve een vast grondbedrag per jaar (van f24.tot f48.al naargelang van het aantal aansluitingen aan Bah je ziet nu zelf, dat ze het doet. Misschien half gedwongen DRUKKER-U1TGEVER Bureau Markt C 4. Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. het net) een bepaald bedrag (ten hoogste 3 cent) voor elk gesprek met een aangeslotene van het zelfde net betaalt. Het bedrag ineens als bijdrage in de kosten van aansluiting wordt afgeschaft in de netten met niet meer dan 100 aansluitingen en tot f25.— verminderd in de overige netten. De toestand zal dan deze wor den, dat men in netten van niet meer dan 100 aangeslotenen reeds voor f 24.per jaar telefoonbe- zitter is. De verdere kosten worden dus uitsluitend bepaald door de hoe veelheid gesprekken welke men voert. Wil men spreken met een aangeslotene in een ander net dan betaalt men een hoogere vergoeding per gesprek, al naar gelang van den afstand. Het is begrijpelijk dat de Ne derlandsche telefoondienst veel tegenkanting tegen deze plannen ondervindt van de zijde van hen die druk van de telefoon gebruik maken, omdat deze bij betaling per gesprek méér zullen moeten betalen dan thans, nu zij, voor een vast bedrag, in hetzelfde net zooveel kunnen spreken als zij zelf willen. Maar even duidelijk is het, dat deze „veelsprekers" eigenlijk telefoneeren op kosten van hen die thans hetzelfde tarief moeten betalen, doch van de telefoon weinig of een spaarzaam gebruik maken. Dit nu is niet billijk, de Rijks telefoondienst erkent met de nieuwe tariefsvoorstellen terecht, dat hij aller belangen moet be hartigen, en deze voorstellen hebben de groote verdienste, dat zij in belangrijke mate zullen bij dragen om het platteland uit zijn isolement te verlossen, terwijl overigens de telefoon overal on der het bereik van meer gegadig den zal komen. Immers practisch zullen de kosten voor een tele foonaansluiting op zichzelf niet langer meer een bezwaar tegen de aanschaffing daarvan behoe ven te vorme en men heeft het verder zelf in de hand het ge bruik naar financieele draagkracht en behoefte te regelen. Vermel De detective werd uit zijn gepeins den we hier nu nog bij, dat het in de bedoeling ligt geleidelijk over te gaan tot automatiseering van den telefoondienst, in de eerste plaats op het platteland, waarmede zal worden bereikt, dat men zelf, automatisch, dus zonder tusschenkomst van een telefoonjuffrouw dengene kan op roepen met wien men spreken wil en dit te allen tijde, bij dag en bij nacht dan gelooven wij met recht te kunnen zeggen, dat er nieuwe en groote vooruit zichten komende zijn op telefoon- gebied in Nederland. Wat de automatische telefoon betreft, kunnen we op een spoe dige invoering hopen, maar het tarief ziet er minder onschuldig uit. We hebben nu nl. onze gesprekken plaatselijk gratis en voor de omgevende gemeenten in Oost Z. Vlaanderen kost het slechts 20 cents per gesprek. En bij het nieuwe tarief zou elk locaal gesprek 3 of 2,5 cent kos ten en de overige 50 cents, zoo dat het veel duurder zou wor den. Daarom was het misschien wenschelijk, dat ook de gemeen tebesturen daarentegen prote steerden. Voor ontwapening;. De Nederlandsche gezant te Parijs, Jhr. Loudon, heeft bij het sluiten der laatste zitting van de Voorbereidende Ontwapenings commissie van den Volkenbond, verleden jaar een warm beroep gedaan op de publieke opinie, teneinde hem het voortwerken op het terrein der internationale ont wapening mogelijk te maken. Hoewel van verschillende zij den een enkele maal aan dit beroep aandacht is geschonken, is ae publieke opinie in Europa toch nog niet met betrekking hiertoe voldoende wakkergeschud en nog veel minder georgani seerd. Slechts de Socialistische Arb. Internationale heeft in Februari jl. te Londen het besluit geno- men in deze richting planmatig iets te doen. Tengevolge daarvan is in verschillende landen een een petionnement in gang, waarbij de besturen der organisaties, welke tot de z.g. moderne arbei dersbeweging behooren, zich met hetzelfde adres richten tot den Volkenbond ten voordeele van ontwapening. Dit petitionnement wordt in verschillende landen geteekend. Ook hier te lande neemt, on der de leiding van de S. D. A. P. dit petitionnement een groo- ten omvang. In een paar weken tijds werden 3400 adressen naar Genève gezonden. Daar de tekst van dit adres een dusdanige is, dat elkeen die voor ontwapening voelt, haar kan onderschrijven, wordt ook uit andere kringen dan de soci alistische, actief aan deze bewe ging deelgenomen. Door een be duidend aantal kerkeraden van Ned.Herv.- en Doopsgezinde ge meenten werden reeds adressen verzonden, terwijl ook de Ned. Protestantenbond en afdeelingen van de Vereeniging „Kerk en Vrede" e.a. tot de adresseerende organisaties behooren. Den 15en April as., den dag, waarop de vergadering Nan de voorbereidende ontwapenings commissie wordt geopend, zal een deputatie van het bestuur der S. A. I. den voorzitter dezer commissie, den heer Loudon, de tot dien datum ingekomen adres sen overhandigen. Deel van deze delegatie zal waarschijnlijk uit maken het Tweede Kamerlid ir. J. W. Albarda. Na den 15en April wordt deze adresbeweging niet stop gezet, doch zal voortduren tot Juli, daar in die maand de ontwape ningscommissie opnieuw bijeen komt. Adressen worden nog steeds op aanvraag door het Secretariaat der S. D. A. P., Tesselschadestraat 31, Amster dam, aan alle vereenigingen, die zulks verlangen, toegezonden. Of 't noodig is In de maand April zullen zeven Fransche oor logsbodems van stapel loopen w.o. de kruiser „Foch" met een totaal-inhoud van 31000 ton. Ut*a tv) ANT. H; Wel dat zij blijkbaar haar hoogst overijlde dwaasheid, zich aan mij als Eisler's verloofde voor te heeft en probeert stellen, ingezien goed te maken. Ik begrijp goed. Werkelijk je nog altijd niet Een blinde kan toch zien, dat de aanbidder aan haar linker zijde er niet uitziet als een versmaad huwelijkscandidaat. Onmogelijk I Wat? Dat zij... Eenigszins ongerust zag Hempel naar de tafel, waar Melitta, die zichzelve was, geheel beheerschen kon, nu werkelijk met beminnelijken glimlach met haar tafelbuur confe reerde. Was het toch mogelijk? Hij zag haar nog in den geest voor zich, zoo ais ze, de oogen met tranen gevuld, een paar dagen geleden voor hem had gestaan en gesproken had van haar liefde voor Eisler, die door niets te dooden waszooals ze zeide. Wat Was er Intusschen gebeurd Had iets haar geloof aan zijn on schuld geschokt? Maar ook dan I Men werpt zich loch, zelfs na zoo'n vreeselijke ont goocheling, niet lachend den eersten den besten aanbidder in de armen I Melitta von Brankow scheen hem Wel allerminst uit dit hout gesneden. Meneer von Kreutzen, de eigenaar van het landgoed Schwanfelde, bij Buchenbera. Daarom is haar vader dezen zomer ook daar heengegaan. Zooals aan oi ze tafel straks verteld is, doet Kreutzen reeds lang moeite, Melitta voor zich te winnen en papa Brankow, die, behalve zijn huisje in de Berggasse, slechts zijn pensioen heeft, is zeer gesteld op deze verbinte nis. Wel begrijpelijk, want Kreutzen is millionnair, van adel en heeft als luitenant bij de dragonders gediend. Een uitstekende partij dus voor de schoone Melitta. Maar zij I Hoe kan zij nu juist nu? Neen ik geloof het niet. Denk je eens in haar toestand in. Ze heeft heimelijk omgang met Eisler. Iets echter daarvan dringt altijd, alle voorzichtigheid ten spijt, tot de wereld door. En door haar onoverlegd bezoek bij mij en de daar bij in een eerste opwelling van mede lijden afgelegde verklaringen heeft ze zich onherstelbaar gecompromiteerd. Toen kwam dereactie. Ze begreep of men deed haar begrijpen wat ze gedaan heeft. Aan Eisler's schuld geloofd vrijwel de geheele stad wanneer ze niet wil dat men haar medelijdend lachend, met den vinger zal nawijzen, is er slechts één weg open, om den lieden den mond te stoppen: zich zoo spoedig mogelijk met een ander te verloven. Men kan dan brutaal beweren, dat al het andere laster is. Dat zou even laf zijn, als haar optreden ten gunste van Eisler getuigt van grootheid van ziel, en met innerlijken tegenzin maar toch doet ze het. Hempel verzonk in somber gepeins. Hij was vrijgezel en had nooit veel met vrouwen op gehad. Hij was evenwel ook op dit punt idealist. Wat hij van de meerderheid niet verwachtte deed hij wel van uitzonderingen: diephe d van karakter en goedheid. Af en toe had hij zulke vrouwen ontmoet op zijn lev. nsweg. Zijn eigen moeder, die hij zeer lief had, was de eerste- Een Melitta von Brankow scheen hem eveneens van 't eerste oogenblik van hun kennismaking af, tot deze ui zonderingen te behooren. Des te meer deed het hem leed, haar nu zoo diep te zien zinken. Want hoe meer hij er over nadacht, des te kleiner werd de twijfel. Die meneer vo i Kreut zen beschouwde zich reeds geheel en al als haar verloofde 1 Hij deed geen moeite, zijn verliefdheid te verbergen en Melitta scheen het als heel natuur lijk te beschouwen. De majoor, dien Hempel nu voor de eerste maal zag. straalde van ge noegen en draaide ieder oogenbl k aan zijn borsteligen knevel met het tevreden gebaar van den overwinnaar, die zijn wil heeft doorgedreven. Mevrouw von Brankow alleen was niet in vroolijke stemming. Ze zag er bleek en moe uit en zag peinzend voor zich. Eenmaal zelfs scheen het Hempe', als was haar blik met een mengeling van angst, verbazing en onrust op haar dochter gericht. Mei tta vermeed het blijkbaar op zettelijk om te kijken in de richting waar Hempel zat. Schaamde ze zich misschen toch opgeschrikt door de wending, die het gesprek naast hem nam. Zooals beg ijpelijk was, vormde de moord ook hier het onderwerp van het gesprek. Een der heeren bracht het gesprek op Eisler's moeder, die hij tamelijk goed gekend had, want ze woonde tot haar dood toe in een van zijn huizen. Hij schilderde haar als een door en door fatsoenlijke, zij het ook eenvou dige vrouw, die onuitsprekelijk veel van haar eenigen jongen had ge houden. Eén geluk, dat ze dit tenminste niet meer beleefd heeft, besloot hij. Haar hart zou er door gebroken zijn. Zij werkte dag en nacht, om hem niets van haar nood te doen merken. En deze nood was, vooral de laatste jaren, toen ze reeds sukkelde, reeds zoo hoog gerezen dat de arme vrouw genoodzaakt was, de laatste bewijzen van een beter verleden te verkoopen. Ik herinner mij nog heel goed, dat ze mij eens weenend het horloge van haar vader bracht in plaats van de huur. Het is mijn dierbaarst bezit en ook het laatste, zeide ze. Vader heeft tien jaar larg cent voor cent hieivoor weggelegd en hij wilde, dat ik het nimmer zou Wegdoen. Maar nu kan het niet langer» Ze vertelde mij eens van haar verleden. Haar man was borg gebleven voor een vriend en daar deze niet betalen kon, werd Eisler aangesproken. Dat was zijn ondergang. Hij kon later geen betrekking meer vinden en deed als noodhulp allerlei werk, om niet te verhongeren. Zijn vrouw verhuurde kamers. Toen Eisler een paar jaar later stierf, verhuisde zij met haar eenig kind hierheen. Merkwaardig, dat de oude moeder Rabl haar niet meer steunde. Ze heeft toch een aardig vermogen nagelaten. Dat ze echter eerst de laatste tien jaar heeft verworven. In dien tijd was ze zelfs niets meer dan een arme pancjeshoudster. Eerst toen ze toevallig een paar antiquiteiten in handen kreeg en met groote winst verkocht, ging het haar beter. Anders had ze ook Eisler's studie niet kunnen bekostigen. Hempel had aandachtig geluisterd. Het raadsel der kostbare oorknop jes hij schatte ze op 8000— lO.OuO kronen, werd hierdoor nog verwarder. Wanneer beide vrouwen zoo arm waren, dat Eisler's moeder zich met een bedroefd hart ontdeed van het laatste aandenken aan haar man, waarom had ze er dan niet aan ge dacht, om de ongetwijfeld van veel vroegere voorouders stammende oor bellen te verkoopen Het werd middernacht, vóór men heenging. Bijna tegelijkertijd ging ook het gezelschap naast hem naar huis in een elegante auto blijkbaar van meneer von KretUzer. Melitta had dicht langs Hempel en Wasmut moeten gaan, maar had hardnekkig den anderen kant opge- z en. Waarschijnlijk wilde ze een groet vermijden, Hempel vergezelde den rechter van instructe door de stille straten naaf huis. (Wordt vervolgdi)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1929 | | pagina 1