Nieuws- en Advertentieblad
voor Zee uw sc li- Vlaanderen.
Het platteland en de telefoon.
Het Geheim.
No. 4.
VRIJDAG 12 APRIL 1929.
45e Jaarg.
FEUILLETON.
J. C. VINK - Axel.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
De tijd ligt nog niet zoover
achter ons, dat het platteland in
de voornaamste plaats bekend
was om zijn isolement.
Een enkel lokaalspoortje en een
niet te dikwijls rijdende stoom
tram vormden veelal de eenige
verbinding met de groote stad.
De kleinere plaatsjes en dorpjes
en de verder verspreid liggende
woningen bleven ver van het
stadsverkeer, leefden hun eigen
leven en slechts in bijzondere
gevallen ondernamen de inwo
ners de tijdroovende reis naar
de stad.
Vooral in de laatste jaren is
in dezen toestand wel snel en
belangrijk wijziging gekomen.
Het vervoermiddel van dezen tijd,
de auto, heeft ook het platte
land gegrepen in zijn rustelooze
snelheidsjacht, het heeft de be
volkingen van stadjes en dorp
jes opgejaagd uit hun woningen,
de eene verbinding na de andere
tot stand gebracht, zoodat reeds
thans een net van autobuslijnen
schier alle, langs behoorlijke
wegen bereikbare plaatsen en
dorpjes verbindt in snelle en
veelvuldige dagelijksche vervoer-
gelegenheid.
Waar de locomotief niet komen
kon, is de autobus verschenen.
Dit alles heeft zijn vóór en zijn
tegen, al kan men in het
algemeen voor het belang
van de bevolking, voor de ont
wikkeling van haar levenspeil en
haar levensinzicht slechts toe
juichen, dat er een verhoogde
aanraking is ontstaan met die
voor velen onbekende „andere
wereld", de groote stad.
Die stad leert in haar vele
verkeersmogelijkheden vooral,
hoe spoedig menschen elkander
kunnen bereiken, niet alleen
persoonlijk, maar ook met hun
stemmen. De telefoon is een
onmisbaar instrument geworden
voor den stedeling. Schier alle
winkels, zaken, openbare gebou
wen en tal van particuliere per-
tonen zijn in het bezit van een
Wie is die meneer? vroeg hij
telefoon, spreken dadelijks met
elkander en met personen in
andere plaatsen, terwijl ze daar
voor geen stap behoeven te ver
zetten. Men zou zoo zeggen, dat
juist de meer afgelegen plaatsen
en streken nog meer behoefte
hebben aan dit onzichtbare ver
keer en dat van elk middel om
in gemeenschap te komen met
de vele hulpmiddelen, welke de
groote steden nu eenmaal op
alle gebied bezitten, bijzonder
gebruik zou worden gemaakt.
Met de telefoon is zulks even
wel nog niet het geval. Zeer
waarschijnlijk hebben de kosten
voor een telefoonabonnement hier
in altijd een groote rol gespeeld.
Van verschillende kanten is er
reeds vroeger op aangedrongen
om de telefoonaansluitingen voor
het platteland en in het algemeen
voor de groote groep van hen,
die dit verkeersmiddel willen be
zitten, maar voor wier gebruik
de kosten te hoog zijn, gemak
kelijker te maken.
Het thans bestaande tarief is
aldus, dat men voor aansluiting
aan een Rijks- of hulptelefoon
kantoor (hoogstens 50 aanslui
tingen) een vast abonnement,
zonder verdere kosten, betaalt
van f35.—.
Voor aansluiting aan een Rijks
telefoonnet is verschuldigd
lo. een bedrag ineens, als bij
drage in de kosten van aanslui
ting, van f25.— in netten van
50 100 aansluitingen en van
f 50.voor de overige netten.
2o. een vast jaarlijksch abon
nementsbedrag van f40.— tot
f80.—, al naar gelang van het
aantal aansluitingen per net.
In de kleinste telefoonnetten
(van 50100 aangeslotenen) be
taalt men thans voor het bezit
van een telefoon dus f65.
Het ligt in de bedoeling deze
tarieven in den loop van dit jaar
belangrijk te herzien en wel door
invoering van een zoogenaamd
gesprekkentarief, hetgeen hierop
neerkomt, dat men behalve een
vast grondbedrag per jaar (van
f24.tot f48.al naargelang
van het aantal aansluitingen aan
Bah je ziet nu zelf, dat ze
het doet. Misschien half gedwongen
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
het net) een bepaald bedrag (ten
hoogste 3 cent) voor elk gesprek
met een aangeslotene van het
zelfde net betaalt. Het bedrag
ineens als bijdrage in de kosten
van aansluiting wordt afgeschaft
in de netten met niet meer dan
100 aansluitingen en tot f25.—
verminderd in de overige netten.
De toestand zal dan deze wor
den, dat men in netten van niet
meer dan 100 aangeslotenen reeds
voor f 24.per jaar telefoonbe-
zitter is.
De verdere kosten worden dus
uitsluitend bepaald door de hoe
veelheid gesprekken welke men
voert. Wil men spreken met een
aangeslotene in een ander net
dan betaalt men een hoogere
vergoeding per gesprek, al naar
gelang van den afstand.
Het is begrijpelijk dat de Ne
derlandsche telefoondienst veel
tegenkanting tegen deze plannen
ondervindt van de zijde van hen
die druk van de telefoon gebruik
maken, omdat deze bij betaling
per gesprek méér zullen moeten
betalen dan thans, nu zij, voor
een vast bedrag, in hetzelfde net
zooveel kunnen spreken als zij
zelf willen. Maar even duidelijk
is het, dat deze „veelsprekers"
eigenlijk telefoneeren op kosten
van hen die thans hetzelfde tarief
moeten betalen, doch van de
telefoon weinig of een spaarzaam
gebruik maken.
Dit nu is niet billijk, de Rijks
telefoondienst erkent met de
nieuwe tariefsvoorstellen terecht,
dat hij aller belangen moet be
hartigen, en deze voorstellen
hebben de groote verdienste, dat
zij in belangrijke mate zullen bij
dragen om het platteland uit zijn
isolement te verlossen, terwijl
overigens de telefoon overal on
der het bereik van meer gegadig
den zal komen. Immers practisch
zullen de kosten voor een tele
foonaansluiting op zichzelf niet
langer meer een bezwaar tegen
de aanschaffing daarvan behoe
ven te vorme en men heeft het
verder zelf in de hand het ge
bruik naar financieele draagkracht
en behoefte te regelen. Vermel
De detective werd uit zijn gepeins
den we hier nu nog bij, dat het
in de bedoeling ligt geleidelijk
over te gaan tot automatiseering
van den telefoondienst, in de
eerste plaats op het platteland,
waarmede zal worden bereikt,
dat men zelf, automatisch, dus
zonder tusschenkomst van een
telefoonjuffrouw dengene kan op
roepen met wien men spreken
wil en dit te allen tijde, bij
dag en bij nacht dan gelooven
wij met recht te kunnen zeggen,
dat er nieuwe en groote vooruit
zichten komende zijn op telefoon-
gebied in Nederland.
Wat de automatische telefoon
betreft, kunnen we op een spoe
dige invoering hopen, maar het
tarief ziet er minder onschuldig
uit. We hebben nu nl. onze
gesprekken plaatselijk gratis en
voor de omgevende gemeenten
in Oost Z. Vlaanderen kost het
slechts 20 cents per gesprek. En
bij het nieuwe tarief zou elk
locaal gesprek 3 of 2,5 cent kos
ten en de overige 50 cents, zoo
dat het veel duurder zou wor
den. Daarom was het misschien
wenschelijk, dat ook de gemeen
tebesturen daarentegen prote
steerden.
Voor ontwapening;.
De Nederlandsche gezant te
Parijs, Jhr. Loudon, heeft bij het
sluiten der laatste zitting van de
Voorbereidende Ontwapenings
commissie van den Volkenbond,
verleden jaar een warm beroep
gedaan op de publieke opinie,
teneinde hem het voortwerken op
het terrein der internationale ont
wapening mogelijk te maken.
Hoewel van verschillende zij
den een enkele maal aan dit
beroep aandacht is geschonken,
is ae publieke opinie in Europa
toch nog niet met betrekking
hiertoe voldoende wakkergeschud
en nog veel minder georgani
seerd.
Slechts de Socialistische Arb.
Internationale heeft in Februari
jl. te Londen het besluit geno-
men in deze richting planmatig
iets te doen. Tengevolge daarvan
is in verschillende landen een
een petionnement in gang, waarbij
de besturen der organisaties,
welke tot de z.g. moderne arbei
dersbeweging behooren, zich met
hetzelfde adres richten tot den
Volkenbond ten voordeele van
ontwapening. Dit petitionnement
wordt in verschillende landen
geteekend.
Ook hier te lande neemt, on
der de leiding van de S. D. A.
P. dit petitionnement een groo-
ten omvang. In een paar weken
tijds werden 3400 adressen naar
Genève gezonden.
Daar de tekst van dit adres
een dusdanige is, dat elkeen
die voor ontwapening voelt, haar
kan onderschrijven, wordt ook
uit andere kringen dan de soci
alistische, actief aan deze bewe
ging deelgenomen. Door een be
duidend aantal kerkeraden van
Ned.Herv.- en Doopsgezinde ge
meenten werden reeds adressen
verzonden, terwijl ook de Ned.
Protestantenbond en afdeelingen
van de Vereeniging „Kerk en
Vrede" e.a. tot de adresseerende
organisaties behooren.
Den 15en April as., den dag,
waarop de vergadering Nan de
voorbereidende ontwapenings
commissie wordt geopend, zal
een deputatie van het bestuur
der S. A. I. den voorzitter dezer
commissie, den heer Loudon, de
tot dien datum ingekomen adres
sen overhandigen. Deel van deze
delegatie zal waarschijnlijk uit
maken het Tweede Kamerlid ir.
J. W. Albarda.
Na den 15en April wordt deze
adresbeweging niet stop gezet,
doch zal voortduren tot Juli,
daar in die maand de ontwape
ningscommissie opnieuw bijeen
komt. Adressen worden nog
steeds op aanvraag door het
Secretariaat der S. D. A. P.,
Tesselschadestraat 31, Amster
dam, aan alle vereenigingen, die
zulks verlangen, toegezonden.
Of 't noodig is In de maand
April zullen zeven Fransche oor
logsbodems van stapel loopen
w.o. de kruiser „Foch" met een
totaal-inhoud van 31000 ton.
Ut*a tv)
ANT.
H;
Wel dat zij blijkbaar haar
hoogst overijlde dwaasheid, zich aan
mij als Eisler's verloofde voor te
heeft en probeert
stellen, ingezien
goed te maken.
Ik begrijp
goed.
Werkelijk
je nog altijd niet
Een blinde kan toch
zien, dat de aanbidder aan haar linker
zijde er niet uitziet als een versmaad
huwelijkscandidaat.
Onmogelijk I
Wat?
Dat zij... Eenigszins ongerust
zag Hempel naar de tafel, waar Melitta,
die zichzelve was, geheel beheerschen
kon, nu werkelijk met beminnelijken
glimlach met haar tafelbuur confe
reerde.
Was het toch mogelijk? Hij zag
haar nog in den geest voor zich, zoo
ais ze, de oogen met tranen gevuld,
een paar dagen geleden voor hem
had gestaan en gesproken had van
haar liefde voor Eisler, die door niets
te dooden waszooals ze zeide.
Wat Was er Intusschen gebeurd
Had iets haar geloof aan zijn on
schuld geschokt?
Maar ook dan I Men werpt zich
loch, zelfs na zoo'n vreeselijke ont
goocheling, niet lachend den eersten
den besten aanbidder in de armen I
Melitta von Brankow scheen hem
Wel allerminst uit dit hout gesneden.
Meneer von Kreutzen, de eigenaar
van het landgoed Schwanfelde, bij
Buchenbera. Daarom is haar vader
dezen zomer ook daar heengegaan.
Zooals aan oi ze tafel straks verteld
is, doet Kreutzen reeds lang moeite,
Melitta voor zich te winnen en papa
Brankow, die, behalve zijn huisje in
de Berggasse, slechts zijn pensioen
heeft, is zeer gesteld op deze verbinte
nis. Wel begrijpelijk, want Kreutzen
is millionnair, van adel en heeft als
luitenant bij de dragonders gediend.
Een uitstekende partij dus voor de
schoone Melitta.
Maar zij I Hoe kan zij nu
juist nu? Neen ik geloof het
niet.
Denk je eens in haar toestand
in. Ze heeft heimelijk omgang met
Eisler. Iets echter daarvan dringt
altijd, alle voorzichtigheid ten spijt,
tot de wereld door. En door haar
onoverlegd bezoek bij mij en de daar
bij in een eerste opwelling van mede
lijden afgelegde verklaringen heeft ze
zich onherstelbaar gecompromiteerd.
Toen kwam dereactie. Ze begreep
of men deed haar begrijpen wat ze
gedaan heeft. Aan Eisler's schuld
geloofd vrijwel de geheele stad
wanneer ze niet wil dat men haar
medelijdend lachend, met den vinger
zal nawijzen, is er slechts één weg
open, om den lieden den mond te
stoppen: zich zoo spoedig mogelijk
met een ander te verloven. Men kan
dan brutaal beweren, dat al het andere
laster is.
Dat zou even laf zijn, als haar
optreden ten gunste van Eisler getuigt
van grootheid van ziel,
en met innerlijken tegenzin maar
toch doet ze het.
Hempel verzonk in somber gepeins.
Hij was vrijgezel en had nooit veel
met vrouwen op gehad. Hij was
evenwel ook op dit punt idealist. Wat
hij van de meerderheid niet verwachtte
deed hij wel van uitzonderingen:
diephe d van karakter en goedheid. Af
en toe had hij zulke vrouwen ontmoet
op zijn lev. nsweg. Zijn eigen moeder,
die hij zeer lief had, was de eerste-
Een Melitta von Brankow scheen
hem eveneens van 't eerste oogenblik
van hun kennismaking af, tot deze
ui zonderingen te behooren. Des te
meer deed het hem leed, haar nu zoo
diep te zien zinken. Want hoe meer
hij er over nadacht, des te kleiner
werd de twijfel. Die meneer vo i Kreut
zen beschouwde zich reeds geheel en
al als haar verloofde 1 Hij deed geen
moeite, zijn verliefdheid te verbergen
en Melitta scheen het als heel natuur
lijk te beschouwen.
De majoor, dien Hempel nu voor
de eerste maal zag. straalde van ge
noegen en draaide ieder oogenbl k
aan zijn borsteligen knevel met het
tevreden gebaar van den overwinnaar,
die zijn wil heeft doorgedreven.
Mevrouw von Brankow alleen was
niet in vroolijke stemming. Ze zag
er bleek en moe uit en zag peinzend
voor zich.
Eenmaal zelfs scheen het Hempe',
als was haar blik met een mengeling
van angst, verbazing en onrust op haar
dochter gericht.
Mei tta vermeed het blijkbaar op
zettelijk om te kijken in de richting
waar Hempel zat. Schaamde ze zich
misschen toch
opgeschrikt door de wending, die het
gesprek naast hem nam.
Zooals beg ijpelijk was, vormde de
moord ook hier het onderwerp van
het gesprek.
Een der heeren bracht het gesprek
op Eisler's moeder, die hij tamelijk
goed gekend had, want ze woonde tot
haar dood toe in een van zijn huizen.
Hij schilderde haar als een door en
door fatsoenlijke, zij het ook eenvou
dige vrouw, die onuitsprekelijk veel
van haar eenigen jongen had ge
houden.
Eén geluk, dat ze dit tenminste
niet meer beleefd heeft, besloot hij.
Haar hart zou er door gebroken zijn.
Zij werkte dag en nacht, om hem
niets van haar nood te doen merken.
En deze nood was, vooral de laatste
jaren, toen ze reeds sukkelde, reeds
zoo hoog gerezen dat de arme vrouw
genoodzaakt was, de laatste bewijzen
van een beter verleden te verkoopen.
Ik herinner mij nog heel goed, dat ze
mij eens weenend het horloge van
haar vader bracht in plaats van de
huur. Het is mijn dierbaarst bezit
en ook het laatste, zeide ze. Vader
heeft tien jaar larg cent voor cent
hieivoor weggelegd en hij wilde, dat
ik het nimmer zou Wegdoen. Maar
nu kan het niet langer» Ze vertelde
mij eens van haar verleden. Haar
man was borg gebleven voor een
vriend en daar deze niet betalen kon,
werd Eisler aangesproken. Dat was
zijn ondergang. Hij kon later geen
betrekking meer vinden en deed als
noodhulp allerlei werk, om niet te
verhongeren. Zijn vrouw verhuurde
kamers. Toen Eisler een paar jaar
later stierf, verhuisde zij met haar
eenig kind hierheen.
Merkwaardig, dat de oude moeder
Rabl haar niet meer steunde. Ze heeft
toch een aardig vermogen nagelaten.
Dat ze echter eerst de laatste
tien jaar heeft verworven. In dien
tijd was ze zelfs niets meer dan een
arme pancjeshoudster. Eerst toen ze
toevallig een paar antiquiteiten in
handen kreeg en met groote winst
verkocht, ging het haar beter. Anders
had ze ook Eisler's studie niet kunnen
bekostigen.
Hempel had aandachtig geluisterd.
Het raadsel der kostbare oorknop
jes hij schatte ze op 8000— lO.OuO
kronen, werd hierdoor nog verwarder.
Wanneer beide vrouwen zoo arm
waren, dat Eisler's moeder zich met
een bedroefd hart ontdeed van het
laatste aandenken aan haar man,
waarom had ze er dan niet aan ge
dacht, om de ongetwijfeld van veel
vroegere voorouders stammende oor
bellen te verkoopen
Het werd middernacht, vóór men
heenging. Bijna tegelijkertijd ging
ook het gezelschap naast hem naar
huis in een elegante auto blijkbaar
van meneer von KretUzer.
Melitta had dicht langs Hempel en
Wasmut moeten gaan, maar had
hardnekkig den anderen kant opge-
z en.
Waarschijnlijk wilde ze een groet
vermijden,
Hempel vergezelde den rechter van
instructe door de stille straten naaf
huis.
(Wordt vervolgdi)