Ieder liet zijne.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 86.
DINSDAG 29 JANUARI 1929.
44e. Jaarg,
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
tot 5 regels 60 Cent; voor
Groote letters worden naar
ADVERTENT1ËN van 1
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
De kwestie in het Leger des
Hei) s.
In de rubriek „Een paar Noti
ties" in de „Haagsche Post"
als we ons niet vergissen van
de hand van den heer S. F. van
Oss zelf komt een beschou
wing voor over de geweldige
crisis, die het Leger des Heils
op het oogenblik doormaakt en
welker oplossing de geheele
wereld door met belangstelling
wordt tegemoet gezien. Want die
oplossing zal van zeer grooten
invloed zijn op den verderen
gang van zaken in het Leger.
Wij laten het stuk hier volgen
„Op het sociale werk van het
Leger des Heils hebben wij nooit
aanmerking gemaakt integen
deel, wij hebben het, met de
'rest van het menschdom, hooge-
lijk bewonderd. Maar op zijn
financiëele gestie, en vooral ook
op zijn leiding hebben wij, gelijk
de lezer zich ongetwijfeld nog
wel herinnert, herhaaldelijk cri-
tiek geoefend.
Weinige jaren geleden lieten wij
door een accountant onze bewe
ring bevestigen dat van eiken
gulden, dien het publiek aan het
Leger geeft, slechts één stuiver
terecht komt bij de armen wier
lot het zich aantrekt. Er werd
indertijd geprotesteerd tegen die
bewering, doch zij werd onom-
stootelijk vastgesteld, en daar
mede het feit, dat de „a'gemeene
onkosten" veel te hoog zijn. Wij
spraken bij die gelegenheid de
meening uit, dat een liefdadig
heidsinstelling, die gestadig bij
het publiek om geld aanklopt,
moreel verplicht ,js van de ont
vangen en uitgegeven gelden
rekenschap en verantwoording te
geven, hetgeen de Leiders van
het Leger zoolang het bestaat,
steeds hebben geweigerd. Dank
zij de thans bij de opperste lei
ding uitgebroken ruzie krijgen
wij een soort aanwijzing van de
reden die het Leger, wat zijn boek
houding betreft, tot zulke terug
houdendheid aanleiding gaven.
Het Leger heeft een potje ge-
(Duitsche vertaling).
5)
Herbert Porter nam zijn pijp
ran den schoorsteenmantel, stopte
die op zijn gemak en stak ze
aan. Daarop ging hy naar be
neden, naar de leeszaal van het
hotel. Op groote, met groen
laken bekleede tafels lagen sta
pels kranten in alle mogelijke
talen. Een Engelschman vlijde zich
behaaglijk in een diepe zachte
clubfauteuil neer en verdiepte
zich in de «Times.*
Een poos later kwam de por
tier. «Mr. Porter, er is een heer
om U te spreken.*
«Laat hem hier komen 1*
De bezoeker kwam met haas
tige, zenuwachtige schreden de
leeszaal binnen. Zijn doodsbleek
gezicht verried groote vrees, zyn
oogen schitterden koortsachtig.
Herbert Porter reikte hem de
hand.
»U hebt iets nieuws te ver
tellen, meneer Michaëlis vroeg
hy kalmeerend.
»Ja( mr. Porter,De bezoeker
maakt, en geen gering potje ook.
„Generaal" Bramwell Booth is
éénig Trustee van gelden en
bezittingen ter waarde van niet
minder dan 240 000.000 guldens.
Elke bankrekening in het Brit-
sche Rijk staat ten name van
den„Generaal, die dus „op de
duiten blijft zitten", ook al zet
men hem af. Misnoegen met
dezen toestand kon op den duur
niet uitblijven, evenmin als mis
noegen met de Booth-dynastie,
die de macht deed overgaan van
zijn vader-stichter eere zijn
aandenken op de kinderen en
van de kinderen op de klein
kinderen. Men moet al heel sterk
geloöven aan eugenica, mende-
lisme en erfelijkheidstheorieën,
om te kunnen aannemen, dat
ideale bestuurders van het Leger
alleen zijn te vinden in de Booth-
familie en niet buiten haar. En
om maar rondweg te zeggen
waar het op staat, het wordt ten
hoogste tijd dat het op zichzelf
zoo bewonderenswaardige en
prijzenswaardige Leger wordt ge
zuiverd van de beide smetten,
die het in den loop der jaren
zijn gaan aankleven. Het moet
ophouden een familiezaakje te
zijn. Het moet worden beheerd
door een behoorlijk geconstitu-
eerden raad. Zijn bezittingen
mogen niet langer op naam
staan van één enkelen man, die
niet rekenplichtig is, en boven
alle controle staat. En het moet
geregeld rekening en verant
woording doen van de ont
vangsten en uitgaven. Blijft het
het op deze punten in gebreke,
dan is het alleen maar een kwes
tie van tijd dat de mooie en
nuttige instelling ondergaat. Het
geen meer dan jammer zoude
zijn".
Voor velen zal het boven
staande nieuw zijn, voor anderen
niet. Men herinnert zich mis
schien, dat een aantal jaren ge
leden in de „groene Amsterdam
mer" een artikelenreeks heeft
gestaan van den heer Hessel
Jongsma, waarin ook een ge
duchte aanval werd gedaan op
de manier, waarop de zaken
liet zich, half onbewust, in een
stoel neervallen. «Neemt U my
oiet kwalijk*, zei hij vermoeid,
«maar ik heb 't gevoel of ik
niet op mijn beenen kan blijven
staan.*
»U hoett U niet te excuseeren*,
zei de detective vriendelijk. Hij
liet een vluggen blik door de
leeszaal gaan. «We zjjn hier
ongestoord. Vertelt U nu maar
eens rustig wat U op het hart
bebt. En deuk er aan de
dingen zyn Dooit zoo erg als ze
op het eerste gezieht schjjnen.*
«Wat ik U nu te vertellen
heb*, begon de beeldhouwer na
een lange panze, «is wel het
meest onverklaarbare van de
heele geschiedenis. Ik vertelde
U dat ik, om met mjjD vrouw
naar de bioscoop te kunnen gaan,
werk, waar haast by was. moest
laten liggende zes bestelde
jnweelenkistjes van den juwe
lier Steven brink. Als ik van
nacht tot een uur of 2 had
kunnen doorwerken, was ik er
mee klaar gekomen, zooals ik
ook had afgesproken. Door de
koppigheid van mijn vrouw kon
ik ze dus niet zooals ik beloofd
had, vanochtend om 8 nnr, af
leveren.
Om half negen itaat meneer
van hoogerhand, toen nog de
oude generaal Booth, werden
bestuurd, ook financiëel. Tegen
dien aanval is wel opgekomen,
maar de beschuldigingen, in den
geest van het bovenstaande, maar
nog veel heftiger en uitvoeriger,
werden allesbehalve voldoende
weerlegd.
De financiëele behandeling van
de Legerzaken moet o.i. geheel
anders worden aangepakt, wil
het Leger het vertrouwen blijven
genieten, dat het tot nu toe bij
zoovelen genoot, blijkend uit de
enorme sommen, in den loop
der jaren binnengekomen. De nu
heerschende tweespalt en de
daarmee samengaande strijd om
de macht, gepaard aan dien om
het beheer van de geldmiddelen,
zullen toch al geen goed hebben
gedaan, vooral als er eens. als
nu weer, een kijkje achter de
schermen kan worden genomen.
Men mag benieuwd zijn hoe
de kwestie zal worden opgelost.
De Engelsche rechter Eve
zeide alvorens zijn beslissing
in kort geding over het ontslag
aan generaal Booth te ver
schuiven, dat hij dit uitstel
nogmaals wilde verleenen, in de
hoop, dat beide partijen het in-
tusschen eens zouden kunnen
worden en geen verdere rech
terlijke beslissing over het ge
wraakte punt zouden inroepen.
Voor een zedelijk en godsdien
stig genootschap als het Leger
behoorde een rechtstrijd om de
macht tot de minst sympathieke
verschijnselen en wanneer spr.
als mensch dezen goeden raad
gaf, hoopte hij, dat partijen bij
hem als rechter niet meer zullen
terugkomen.
Frankrijk.
Stof te over biedt Frankrijk
dezer dagen voor eene beschou
wing. Hebben we niet het sui
kerschandaal, dat kolommen in
de nieuwsbladen opeischt? Of
de zaak-Kiotz of één der talrijke
geruchtmakende moordprocessen,
waarmee de Fransche rechtspraak
wordt overladen Sla een Fransch
SteveDbrink al voor myn neus.
In eigen persoon. Hij was een
beetje boos. Ik vond het na
tuurlijk nogal vervelend. Ik liet
hem in de woonkamer en ver
zekerde hem, dat hij vanavocd
om 7 uur ze alle zes in huis
had. Om hem te laten zieo dat
er niet veel werk meer aan was,
haalde ik de vyt kistjes, die
klaar zijn. Een ervan mBak ik
open en merk zoo op, hoe schit
terend juweelen tegen het don
kere hout moeten uitkomen. Ik
kom op den inval het halssnoer
van mijn vrouw het ding dat
ze gisteravond om had uit
haar toilettafel te balen. Ik legde
het in het kistje
Stevenbrink kykt en kftkt en
zyn verbazing neemt steeds toe.
«Meneer Miohaëlis, hoe komt U
hieraan
«Het doet me genoegen, me
neer StevenbriDk*, zeg ik, «dat
U het aardig schijnt te vindeD
maar U ziet natuurljjk ook wel
direct dat het niet echt is
mijn vrouw heeft het voor twaalf
mark van een marskramer ge
kocht.*
Nog steeds stom verbaast kijkt
mijn klant me aan. «Mag ik
even zegt hij en neemt de
ganger in eijn band. Bij haalt
blad op en ge ziet de verslagen
elkaar opvolgen in welhaast on
onderbroken reeks, verhalen vol
gruwel soms of omgeven met een
waas van geheimzinnigheid, door
de journalistieke pen hier en daar
nog een beetje aangedikt om de
interesse der lezers zoo mogelijk
nog te verhoogen.
En dan de politiek! Juist is
de Kamer aangevangen met de
behandeling der interpellaties om
trent de Elzas en we krijgen uit
de debatten sterk den indruk, dat
de Fransche oorlogswinst, bekend
onder den naam Elzas-Lotharin-
gen, niet louter vreugde in de
staatshuishouding heeft gebracht.
Voor een groot deel achten de
Elzassers het niet bepaald een
zegen, dat sinds 1918 het Duit
sche bewind heeft plaats gemaakt
voor het Fransche, waarop ze
van alles en nog wat hebben aan
te merken. Daaruit mag echter
niet de gevolgtrekking worden
gemaakt, dat ze o, zoo graag en
liefst onmiddellijk onder de vleu
gels van den Duitschen adelaar
zouden terugkeeren. Verre van
dat zelfs en eigenlijk komt het
er op neer, dat ze niet goed
weten wat ze willen. Want de
meeningen zijn zeer verdeeld
onder Elzasser politicide één
wil terug bij Duitschland, de
ander wenscht zelfbestuur, een
derde acht samenwerking met de
regeering te Parijs het juiste mid
del om het geluk van den Elzas
en zijn bewoners te verzekeren.
Maar in één opzicht trekken ze
allen één lijn: ze zijn allemaal
ontevreden en bij monde van hun
vertegenwoordigers in de Kamer
steken ze dat niet onder stoelen
of banken.
Poincaré, de Minister-President
werpt zich in den woordenstrijd,
en neemt het woord om de hee-
ren van repliek te dienen. In
heerlijke kleuren schildert hij den
rooskleurigen toestand van den
Elzas, sinds het Fransche bewind
daar de teugels in handen nam.
In gloedvolle woorden betoogt
hij, dat sommige Elzassers het
vele goede, dat Frankrijk voor
de Elzassers heeft gedaan, met
een loupe nit zyn zak en laat
het sieraad langzaam door zijn
vingers glijden. Nadat hij eiken
steen goed bekeken had, keerde
hy zich naar my toe en zei
«Die haDger is niet valscb,
meneer Michaëlis, daar is geen
sprake vaD. En niet allnen dat
de steenen echt zyn, ze zyn van
een zeldzame zuiverheid Wat
zei U ook weer dat U er voor
betaald hebt
«Twaalf mark* siamelde ik.
«Voor dit sieraad* zei hy ter
wijl hij my strak aankeek* be
taal ik direct bonderdzestig dui
zend Mark 1*
Verschrikt ga ik een paar
passen achteruit en terwyl ik
het gezicht van miju bezoeker,
die my voortdurend strak blijft
aaDkyken, goed zie, kom ik
plotseÜDg tot de conclusie dat
Ij verdenking tegen my koestert.
Het is alsof myn bloed in de
aderen blijft stilstaan ik begin
over myn heele lichaam te beven.
Ik moet my aan de stoelleuning
vasthouden om niet te vallen
Vertelt U mij in Godsnaam,
mr. Porter, wat beteekent dat
allemaal Ik kan er geen touw
meer aan vast maken. Hoe komt
die marskramers aan een sieraad
dat een vermogen waard is fjn
kwaad vergelden.
En de Elzassers blijven onte
vreden.
Italië
Door het Italiaansche gouver
nement is 20 millioen lire toege
staan voor de exploitatie en de
ontwikkeling van de Albaneesche
olievelden, volgens een bericht
in het officieel ltaliaansch blad.
Er wordt hier zeer veel gewicht
aan gehecht, aangezien Italië geen
minerale rijkdommen heeft, ter
wijl bekend is dat de rijkdom van
de Albaneesche velden aanzien
lijk is, hoewel nog onontwikkeld.
Er zijn reeds aanzienlijke sommen
door de Italiaansche regeering
besteed aan de ontwikkeling dezer
velden. De Italianen hebben wat
genoemd wordt een Albaneesche
Economische Ontwikkelings Maat
schappij geruggesteund door lta
liaansch kapitaal voor de exploi
tatie van Albanië, waarmede Italië
een nauwe militaire alliantie heeft
gesloten.
Te Rome zijn vier effectenhan
delaars gestraft met straffen van
een jaar tot 4 maanden voor het
verspreiden van alarmeerende be
richten op de effectenbeurs. Zij
hadden op de beurs verteld, dat
de prijzen der Italiaansche obli
gaties het huidig niveau niet zou
den kunnen handhaven, dat sig-
nor. Turati uit de gunst van Mus
solini was en dat het nieuws
agentschap Stefani de berichten
omtrent de financieele welvaart
overdreef. Het O. M. noemde
deze opmerkingen schadelijk voor
de financieele integriteit van den
staat en anti-patriottisch. Verder
werd aangetoond, dat overeen
stemming was tusschen variaties
in de noteering der effecten en
het rondstrooien dezer berichten.
Mllllocnenzwendel.
Thans is het gelukt om eenigs-
zins een overzicht te krijgen van
den omvang der zaak van de
valsche wissels, die door dr.
Lewin c. s. zijn in omloop ge
bracht, meldt Wolff. Het defini
tieve bedrag is nog niet bekend,
omdat men niet weet hoeveel
valsche wissels zich in Nederland
waarom verkoopt hy het voor
een paar Mark? Wist by dat
het ecbt was? Spreekt de ju we-1
lier de waarheid Vergist bij
zich misschien Al deze vragen
schieten my door het hoofd,
terwyl ik zie dat de argwaan
van myn bezoeker toeneemt.
Ik voel dat ik iets ter ophel
dering moet zeggeD, hy mag
niet weggaan met zoon vreese-
lijk vermoeden, oi misschien wel
op het iedie komen om de politie
te waarschuwen. Ik pjjüig myn
hersens en het lukt me ten slotte
wat te vinden. Met een poging
tot een grapje zeg ik«Ik wilde
alleen maar op de proef stel
len, meneer Stevenbrink. Natuur
lijk weet ik evengoed als U dat
het echt is Het is van Goud
stikker in Pariis en ik moet er
een bijpassend étui voor maken
voor een HollaDdscheD bankier.*
Meneer Stevenbrink knikt glim.
lachend. Toch zag ik, toen hy
weg?iDg, dat zyD wantrouwen
nog niet heeleaiaal geweken was,
Het eerste wat ik deed was
U opbellen. In Godsnaam, Mr.
Porter, geef U my raad, helpt
my.<
{Wordt vervolgd^
AXELSCHE
a
COURANT.
