PUROL er op!
Binnenland.
Landbouw.
Gemengd Nieuws.
Arbeidersorganisatie en hare
actie in 1938.
Wanneer wij een terugblik
werpen op het jaar 1928, dan
zien wij in dit jaar inderdaad een
vermeerderde actie der arbeiders
organisaties. Was deze actie in
vorige jaren hoofdzakelijk een af
weer tegen de voorstellen der
werkgevers om het te hoog op
geschroefde loonpeil eenigszins
met de veranderde tijdsomstan
digheden in overeenstemming te
brengen, in 1928 bleek duidelijk
de offensieve houding der arbei
dersorganisaties uit de talrijke
eischen, die met betrekking tot
de loon- en andere arbeidsvoor
waarden werden gesteld. Toch
konden slechts in sporadische
gevallen de eischen tot een di
recte verhooging van het loon
worden ingewilligd in verreweg
de meeste bedrijfstakken bleef het
bestaande loonpeil gehandhaafd
of werden slechts enkele wijzi
gingen in de tarieven aangebracht,
waardoor bij een grootere pro
ductie een hooger inkomen werd
gewaarborgd.
Wat de andere arbeidsvoor
waarden betreft, was het vooral
de vacantie, waarop door de ar
beidersorganisaties werd aange
drongen. In de bedrijven, waarin
deze nog niet bestond, werd een
vacantie van drie tot zes dagen
per jaar gevraagd en wanneer er,
zooals in vele gevallen, reeds
vacantie was, werd gepleit voor
een verlenging daarvan, of voor
een toeslag boven het gewone
doorbetaalde loon. Bekend is in
dit verband vooral de loodgieters
staking in de groote plaatsen,
welke zeer lang duurde en ten
slotte tot een toezegging dei
werkgevers om vacantie te ver
leenen leidde. Een andere groote
staking was die aan de Mij. „De
Schelde" te Vlissingen, welke ook
eerst na eenige maanden door
een schikking werd opgeheven.
De arbeidersorganisaties kon
den de meerdere actie niet alleen
ontwikkelen door de eenigszins
betere economische toestanden
waarin het bedrijfsleven in 1928
verkeerde, doch tevens door de
stijging van hun ledental, dat bij
de drie groote vakcentralen (N.
V. V., de R. K. en de Christelijke)
van 1 Januari 1928 tot 1 October
1928 van 365.000 opliep tot
385 000.
Verschillende sociale wetten
kwamen in 1928 tot stand Zoo
werd op 1 September de Wet
tot nadere regeling der C. A. O
ingevoerd, en traa op 1 Juli een
wettelijke regeling van den Hoo-
gen Raad van Arbeid in werking.
Verder kwamen tot stand de
wijziging van artikel 88 der Ar
beidswet, de wijziging van de
Ongevallenwet, het z.g. Fabrieks-
artsenwetje en de Wet inzake de
beroepsziekten. Ingediend werden
nog voorstellen tot wijziging van
de Invaliditeits- en Ouderdoms
wet, terwijl bij den Hoogen Raad
van Arbeid voorontwerpen aan
hangig werden gemaakt voor een
wekelijkschen rustdag voor toon
kunstenaars en transportarbeiders
te land en voor een wijziging der
Stuwadoorswet. De Minister van
Arbeid vroeg verder in een drie
tal vragen het oordeel van den
Hoogen Raad van Arbeid over de.
werkloosheidsverzekering. Be
paald werd, dat met ingang van
1 Januari 1929 de regeling van
den arbeidstijd voor verplegend
personeel in werking zou treden.
Tenslotte zijn nog de wijzigingen
der Ziektewet van belang.
Zoo was alles bij elkaar 1928
ook voor den arbeider geen on
belangrijk jaar.
Dapper of roekeloos
Ondanks het buitengewoon
slechte weder van Woensdag zijn
alle K.L.M.-diensten doorgegaan.
Het vliegtuig uit Londen (be
stuurder van Dijk) had tien pas
sagiers aan boord.
De K.L.M. vliegt thans op
Londen uitsluitend met meer-
motorige machines van het type
F VIII. Deze vliegtuigen bieden
plaats aan 15 personen en zijn
voorzien van centrale verwarming.
Naar Utreeht.
Prinses Juliana zal de herden
king van de tot standkoming van
de Unie van Utrecht in het groot
auditorium van de Rijksuniversi
teit te Utrecht en de opening van
de St. Michaëlskapel in den Dom
toren op 23 Januari a.s. bijwonen
Bevolking van Amsterdam.
De voorloopige cijfers over de
bevolking van Amsterdam in 1928
geven voor 31 December een
totaal aan van 743 403 (358 439
mannen, 384.964 vrouwen). Op
1 lanuari was de bevolking
734.884 (354 304 mannen, 380 580
vrouwen), zoodat zij tijdens het
afgeloopen jaar is toegenomen
met 8519 zielen.
Deze vermeerdering is het ge
volg, eensdeels van het feit dat
het aantal geborenen (13 472), dat
der gestorvenen (6566) overtrof,
anderdeels van grootere vestiging
binnen de gemeente (35 466) dan
vertrek naar elders (33.853).
Het geboortecijfer was 18 23,
het sterftecijfer 888 per 1000
inwoners. Dit laatste is een zeer
gunstig cijfer. Het eerste is lager
dan eenig vroeger verkregen
cijfer, hetwelk bewijst, dat het
verschijnsel der geboortedaling,
reeds sedert een aantal jaren
waargenomen, nog steeds verder
doorwerkt.
In de arrcslee.
H. M. de Koningin en H. K.
H. Prinses Juliana maakten gister
middag per arreslede een tocht
door de besneeuwde omgeving
van Hoog Soeren en het Kon
Park.
Ingezonden Mededeelingen
Het verzacht en geneest
Correspondentie timetien leer
lingen van scholen in diverse
landen.
Destijds werd op initiatief van
het Hoofdbestuur der Algemeene
Ned. Ver. van Vreemdelingenver
keer een commissie benoemd,
onder voorzitterschap van baron
Krayenhof en o a. als lid mej
Westerman, lid der Tweede Ka
mer, dr. Westerouten van Meete
ren, inspecteur van het L. O. in
de inspectie Hoorn, met de be
doeling de mogelijkheid te onder
zoeken van een geregelde cor
respondentie tusschen leerlingen
der scholen in diverse landen en
deze aan te moedigen. De be
doeling daarbij was een weder-
keerige belangstelling op te wek
ken en zeker niet het minst de
internationale gedachte te bevor
deren. Het resultaat is geweest,
dat tegenwoordig diverse scholen
in geregelde correspondentie met
elkander staan, zoo staan o a. de
leerlingen uit de beide hoogste
leerjaren der openbare school te
Kloetinge in contact met die der
school te Groot Marico in Trans
vaal. Niet,alleen, dat er onder
linge briefwisseling plaats heeft,
waarin allerlei bijzonderheden
worden meegedeeld, maar zelfs
bloemen en bloemzaden worden
overgestuurd. Thans wordt ge
tracht verbinding te krijgen met
een school in Indië.
Herhalingsoefeningen.
Een legerorder, die binnenkort
zal verschijnen, bevat een mi-
nisterieele beschikking betreffen
de de herhalingsoefeningen, waar
in is aangegeven welke lichtingen
en legeronderdeelen voor her
halingsoefeningen worden opge
roepen en welke zijn vrijgesteld.
Het aantal motorrijtuigen.
Door het Centraal Bureau voor
de Statistiek is uit de aangifte
biljetten van de op 1 Mei 1927
ingevoerde wegenbelasting een
statistiek samengesteld. Daaruit
blijkt, dat van 1909 tot 1924 het
aantal motorrijwielen is gestegen
van 3047 tot 36.714, het aantal
motorrijtuigen van 1532 tot 30.936
en het totaal van alle motorrij
tuigen van 4594 tot 67717.
Alleen over 1918 zijn de cijfers
belangrijk kleiner dan die over
het voorafgaande en volgende
jaren als gevolg van de schaarschte
van benzine, petroleum en rubber
waardoor het meerendeel der
wagens buiten gebruik bleven
Van de 95.883 motorrijtuigen
in totaal werden geteld
413 rijwielen met hulpmotor.
19.503 motorrijwielen.
46.030 personenmotorrijtuigen.
3 094 motorbussen.
26.843 vrachtmotorrijtuigen.
Geen motorrijtuigen werden
aangetroffen in een elftal ge
meenten.
AXEL, 18 Januari 1929
Het moge een troost zijn te
zien in de dagbladen dat het
weer in andere streken van ons
land niet minder bar was dan
hier, toch weet ieder voor zich
wat hij eraan heeft. Sneeuw,
regen, storm, jachtsneeuw en
vorst wisselden elkaar in een paar
dagen af met het gevolg, dat
gisteren zoowat alles enkele deci
meters onder de sneeuw lag en
alle verkeer belemmering onder
vond. Telegraaf, telefoon, tram,
trein- en bootdiensten, auto's,
vrachtwagens en rijwielen, alles
ging met horten en stooten, zoo
dat er voor tal van handen werk
was om een en ander op dreef
te brengen. En daarmee is niet
getalmd.
Met allen lof kunnen we zeggen,
dat er vooral wat de tram- en
treindiensten aangaat zoo hard
mogelijk is gewerkt om den ge-
regelden dienst te handhaven.
Dat dit niet volkomen gelukte, is
het gevolg van overmacht. Maar
dat is juist ook de reden, waarom
we met lof getuigen, dat de sto
ring zoo kort duurde en zoo
spoedig weer alles zijn loop had.
Ook van gemeentewege werd
hier flink opgetreden. Algemeen
werd met voldoening waarge
nomen, dat er eenige werkloozen
aan 't werk werden gezet, om
eerst de trottoirs en daarna de
straten zoodanig van sneeuw te
zuiveren, dat ze begaan- en be
rijdbaar werden. Op de drukke
verkeerspunten werd de sneeuw
totaal geruimd en op minder
drukke een weg in 't midden van
de straat gebaand. En als we
nu melden, dat het voornemen is,
om in verband met den markt
dag morgen en de kerkdiensten
Zondag ook nog zooveel als
noodig de sneeuw geruimd en
de wegen begaanbaar zullen ge
maakt worden, dan gelooven we
wel, dat de reinigingsdienst hier
tot ieders tevredenheid aan 't
werk is geweest en men het ge
meentebestuur daarvoor erkente
lijk kan zijn.
Overigens mogen we dankbaar
gestemd zijn, dat ondanks het
noodweer van Woensdag op
Donderdag in onze streek geen
ongevallen te betreuren zijn. Dat
het r.iet overal zoo gunstig ver
liep, daarvan getuigen de be
richten uit andere oorden, vooral
de zee haeft weer tal van offers
gevraagd en gezinnen in rouw
en armoe gedompeld.
Naar de „Tern. Crt." ver
neemt, is het burgerlijk armbe
stuur te Terneuzen bij Ged. Staten
in beroep gegaan van het besluit
van den gemeenteraad, waarbij
goedkeuring is onthouden aan
de laatst ingediende begrooting
voor 1929.
Bij Kon. Besluit is tijdelijk
benoemd tot leerares aan de R.
H. B. S. te Terneuzen mej. W.
M. C. Morel, te Rotterdam.
De tramplannen in deze streek.
Naar het „Hbld. van Ar.tw."
meldt, zou er in het Nederlandsch
grensgebied een samenwerking
van gemeenten bestaan, nameiijk
Sas van Gent, Overslag, Wachte-
beke, Zuiddorpe, Koewacht, St.
Jansteen, Kapellebrug, De Clinge,
Kouter, tot den Scheldestroom,
om tusschen deze gemeenten van
de grens een buurttram aan te
leggen.
Naar het schijnt, zou er geen
twijfel meer bestaan, of de2e nut
tige lijn zou welhaast tot stand
komen, temeer daar de fabrieken
van Sas van Qent en de suiker
fabrieken van Moerbeke-Waes
enz. hun medewerking zullen
verleenen tot de uitvoerende
werken.
De tramlijn Drie Schouwen—
Moerbeke zou in Zuiddorpe in
verbinding zijn voor verder ver
voer, ook te Doel, voor StNico-
laas trein voor Gent en Mechelen,
Terneuzen, Schoondijke, Water
vliet, enz.
Ter opheldering teekent de
redactie van de „Midd. Crt."
hierbij aan, dat bovenstaand be
richt is ontstaan door de plannen
van de Z. V. T. M. om haar net
in die richting uit te breiden en
dat ontwerp aan de Regeering
heeft ingediend. Zooals bekend,
is de Minister bezig met een
onderzoek naar hetgeen de voor
keur verdient, dit tramplan of
het welbekende kanaalplan van
Axel Hulst.
De genoemde gemeenten wen-
schen een tramlijn.
De minister van Financiën
brengt ter kennis dat het verge
lijkend examen voor kommies der
2e klasse der directe belastingen
invoerrechten en accijnzen in het
jaar 1929 niet zal worden ge
houden.
Een Lloyd telegram meldt,
dat het motorschip „West Vlaan
deren" groot 346 br. ton, ge
bouwd in 1927, eigenares de
N.V. Motorschip „West Vlaan
deren" te Terneuzen, op de
Theems bij Crayfordness in bot
sing is geweest met 'n ander
schip. Het kreeg een gat aan
stuurboordzijde midscheeps en is
gezonken. Volgens een later be
richt is de „West-Vlaanderen"
niet gezonken, doch later, na op
het strand gezet te zijn, vlot ge
bracht.
Bakker^ tentoonstelling.
Maandag vergaderde het Co
mité voor de te Middelburg van
9 tot en met 18 Juli te houden
Internationale Bakkerijtentoonstel-
ling te Middelburg. Tot vice-
voorzitter werd gekozen de heer
J. P. Pieterse. Ingekomen waren
reeds aangiften voor het huren
van stands op het gebied van
machinerieën, grondstoffen voor
de bakkerij, voedingsmiddelen
enz.
Zooals vroeger gemeld is, is
het initiatief voor deze tentoon
stelling uitgegaan van den Zeeuw-
schen Bakkersbond, mede in ver
band met de dit jaar te Middel
burg te houden algemeene ver
gadering van den Nederlandschen
Bakkersbond.
Voor de aan de tentoonstelling
te verbinden vakwedstrijd zullen
in de volgende vergadering de
voorwaarden worden vastgesteld.
Gevonden.
Een portemonnaie met eenig
geld. Te bevragen bij het hoofd
der chr. school.
Gewaarschawd
Naar we vernemen, zijn de
ambtenaren der Registratie weer
op inspectie, voor een goede
naleving van de Zegelwet 1927.
Men zij dus op zijn hoede, dat
de kwitanties, welke voor zegel
recht in aanmerking komen, van
een behoorlijk zegel zijn voor
zien, aangezien tegen overtreding
van bovenbedoelde wet zware
boeten zijn gesteld.
Gemeld wordt, dat er weer
slachtoffers voor deze inspectie
gevallen zijn. Vroegere veroor
deelingen inzake deze wet, waar
bij overtreders voor geldboeten
van 500. en meer zijn veroor
deeld, strekken dus wel ter
waarschuwing, om zich aan de
behoorlijke naleving ook van de
zegelwet te houden.
Predikbeurten te Axel.
/V van-VALK EPfljUR
Ned. Herv. Kerk.
Gereform. Kerk.
Geref. Gemeente.
Voorm. 9 ure Leeskerk.
Nam. 2 Leeskerk.
Heden werd alhier in een der
zalen van het graanmagazijn van
de afd. Oost-Z.-Vlaandjren van
den Chr. Boeren- en Tuinders-
bond het 10-jaiig bestaan dier
vereenigmg herdacht. We komen
hier nader op terug.
De Veldboile-Zeelandnammer.
Het zal met anders dan iederen
Zeeuw, die het Kerstnummer 1929
van „De Veldbode" in handen
kreeg, aangenaam getroffen heb
ben, op hoe innemend, gastvrije
en gulle wijze de redactie de
artikelen en niet te vergeten de
foto's heeft verwerkt welke voor
dat nummer zijn ingezonden en
hoe mooi ze uit technisch oog
punt zijn gerangschikt en afge
drukt. Ook de typografische af
werking strekt tot eere. Wanneer
men de advertentiën weglaat, zou
men het een album voor Zeeland
kunnen noemen, waarin naast de
vele foto's ook de beschrijving
een juist beeld geeft van den
landbouw en veeteelt in onze
provincie. Het is een werk. dat
zeker een eereplaats zal krijgen
in menige particuliere boeken
verzameling.
Het zou te ver voeren om er
een beschrijving van te geven.
Behalve foto's uit alle deelen der
provincie en van alle kleeder
drachten (behalve de Thoolsche
muts 1) treffen we aan kijkjes van
akkerbouw, veeteelt, varkens,
geiten en vooral paarden, waaraan
56 pagina's en 40 advertentie
bladzijden zijn gewijd. Tal van
lezenswaardige artikelen maken
het werk ook tot een leerzaam
boek, zoodat we dengene die
geen exemplaar heeft, kunnen
aanraden een abonnement op de
Veldbode te nemen, want dat is
het Kerstnummer ten volle waard.
Beddingsboot omgeslagen.
Woensdag is de reddingsboot
„Prins der Nederlanden" uitge
varen om hulp te verleenen
aan het gestrande Deensche
stoomschip „Falka".
Omstreeks 1.30 uur werd van
dit stoomschip een draadloos
telegram ontvangen, meldende,
dat de reddingsboot „Prins der
Nederlanden" bij haar poging
om het schip te bereiken, in
den storm was omgeslagen.
Via Scheveningen werd daar
op gevraagd een reddingsboot
uit te zetten van het Deensche
stoomschip, teneinde de Hollan
ders, die in nood verkeerden,
te hulp te komen- De „Falka"
antwoordde evenwel: „onmoge
lijk".
Vanuit Hoek van Holland was
het omslaan van de reddings
boot niet bemerkt.
Aan boord bevonden zich acht
personen, die allen gehuwd zijn.
Te Hoek van Holland heerscht
groote consternatie.
Omtrent het vergaan van de
„Prins der Nederlanden" wordt
nog het volgende gemeld
Om 10 uur Woensdagochtend
ontving de loodscommissaris te
Hoek van Holland een telegram
van de „Falka", waarin om
sleepboot-assistentie werd ver
zocht. Toen is eerst de „Gouw
zee" uitgezonden en later nog
de „Gele Zee", doch wijl deze
schepen te veel diepgang heb
ben, besloot de loodscommissa
ris ook de reddingsboot „Prins
der Nederlanden" ter hulp te
zenden. By het vertrek van de
„Prins der Nederlanden" wa9
de zee minder ruw dan in de
vroege ochtenduren. De beman
ning had goeden moed en hoopte
spoedig terug te zjjn. Er was
éóo vrijwilliger by, de matroos
Starrenburg, vader van tien
kinderen.
Als Uw Handen ruw zijn of ge
sprongen en Uw Lippen schraal en
pijnlijk; maar vooral ook bij brand
en snij wonden, ontvellingen en allerlei
huid verwondingen
LEEUWARDEN
Zondag 20 Januari 1929.
Voorm. 9'/« ure Ds. Q. P. A. Ruysch
van Dugteren.
Bediening H. Avondm.
Nam. 2 Dezelfde.
Voorm. 9 ure Ds. J. S. Post,
Nam. 2 Dezelfde.
