Nieuws- en Advertentieblad
voo
Gevlucht.
ÏA4
r Zeeuwseh
- Vlaanderen.
No. 74.
VRIJDAG 14 DECEMBER 1928.
44e Ja-arg.
St. Nicolaas of Kerstmis?
FEUILLETON.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
De vraag eener moeder on
langs aan de Redactie van een
onzer bladen gedaan, nl. of het
„geloof" aan den Sint Nicolaas,
door de ouders zelf aan het kind
ingeprent, niet in strijd is met de
waarheidsliefde, die in het kin
derhart gezaaid moet worden,
trok dezer dagen onze aandacht.
Het antwoord op die vraag kon
ons echter niet geheel voldoen
en bepaalde zich meer tot eene
beschouwing over het wensche-
lijke van het behoud van het St.
Nicolaasfeest, als iets specifiek
Oud-Hollandsch, en tot eene ver
gelijking tusschen dit en het
Kerstfeest als kinderfeesten, dan
dat het als een bepaald antwoord
op de gestelde vraag der moeder
kon gelden.
De moeder, die deze vraag
deed, is de eenige niet, die haar
als opvoedingsvraagstuk van ge
wicht aan de orde heeft gesteld.
Heel veel ouders deden dat vöör
en met haar, en vooral in den
lateren tijd.
Sedert het Kerstfeest van uit
Duitschland zijn intrede heeft ge
daan op Hollandschen bodem,
als gelegenheid tot het bereiden
van verrassingen aan grooten en
kleinen, is het Oud-Hollandsche
kinderfeest van 5 en 6 December
veranderd, gewijzigd, verbasterd,
of in onbruik geraakt. En het is
vrij eigenaardig, dat sedert die
verandering, wijziging, enz. van
het St. Nicolaasfeest ook meer
dan te voren de vraag op den
voorgrond werd gesteld, of het
wel door den beugel kan, dat
men zijn kinderen een onwaar
heid op de mouw speldt, die
later toch aan het licht komt en
dan het vertrouwen in de waar
heidsliefde der ouders bij de
kinderen geweldig schokt. Men
stelt zelfs niet zelden den ooie
vaar en den Sinterklaas als pae-
dagogische problemen op één
lijn. Alsof er geen hemelsbreed
verschil is tusschen de onthulling
der waarheid door anderen dan
door de ouders (de moeder) zoo
in haar vorm als in haar gevolgen
bij beide „onwaarheden".
Want inderdaad onwaarheden
zijn beide. De onwaarheid van
den ooievaar is „een leugentje
om bestwil" die van Sinterklaas
een sprookje tot het verleenen
van' onschuldig kindergenot.
Over het leugentje om bestwil
zullen we het in dit opstel niet
hebben. Alleen dit: Het leugen
tje is o i. bij een gezonde levens
opvatting der ouders nietnoodig,
en het mag nooit ontdekt worden
door het kind, dan door de in
lichting der ouders zelf, overeen
komstig de vatbaarheid en de
mentaliteit van de kinderziel.
Als de vrees voor de gevolgen
der St. Nicoiaaslegende bij seri-
euse ouders echt is, moet die
legende door hen niet bestendigd
worden. Hier geldt met nadruk
de waarschuwing„Een iegelijk
zij in zijn gemoed tenvolle ver
zekerd". Met het geweten, vooral
met het oudergeweten, transigee-
ren, is gevaarlijk spel. Maar,
als die vrees in den grond niet
anders is, dan een voorwendsel,
om het vreemde de voorkeur te
geven boven het nationale, m. a.
w. als de ouders beweren „Neen
Wij doen niet aan het St. Nico
laasfeest, omdat Sinterklaas een
leugen is Enkel en alleen om
voor den Hollandschen Sint een
Duitsch Christkindchen
binnen te smokkelen, dan is
hun kerstfeest als kinderfeest,
lees: als aanleiding tot pret voor
grooten en kleinen, óók een leu
gen. Want hun Christkindchen
is voor hen niets dan een sprookje,
waar zij zelf niet in gelooven.
Wie zijn kinderen het Christkind-
lein niet leert kennen als den
geboren Heiland, den Heer en
Zaligmaker der wereld, maar en
kel en alleen als het Duitsche
liebe Kindlein uit den
Kerstnacht, verkoopt op zijn
Hollandsch uitgedrukt kool, als
hij dit „sprookje* waarachtiger
noemt, dan het sprookje van St.
Nicolaas.
52)
Over Serena had hij niet veel
meer gelezen dan zy zelve ver
teld had. Maar dat andere
waarom had men den ouden
man vermoord die zyn vader was
geweest? Plotseling drukte dr.
Loose stuwend de vuist tegen
het voorhoofd. Was geweest?
Neen, hy was het trots alles, wat
ei gebeurd was, nu nog. Aan
zijn smart voelde hij het maar al
te zeer. Vader vaderland
de bergen en bosschen, waar hij
als knaap bad gespeeld, het oude
slot met de plompe torens, het
style dak en de oude windwyzer,
de goede, steeds vriendely k lachen
de tante Ulrika hy had de
gedachte daaraan negentien jaar
van zich gebannen maar toch
leetde deze nog altyd in hem.
Leefde, zonder dat hjj het wist,
in zyn diepste binnenste verbor
gen
Het duurde lang, voor hy weer
kalm en geregeld kon denken.
Ea wat nn J In alle bladen
Monden oproepen naar den ver
dwenen erfgenaam, van wien
niemand wist, of hij nog leefde
reeds lang overleden was.
>Leo von Loseneggc. Peinzend
staarde dr. Loose op den naam,
die eeDS de zyne was, dien hy
bijna vergeten had. Wat moest
hy doen Zich aanmelden Uit
de dooden opstaan Tante Ulrika
zou zoo blij zyn hem zelt zou
misschien een dolle vreugde over
weldigen, wanneer haar armeu
om hem heen werden geslagen
en zyn blik het oude slot Lose-
negg begroette. Maar dan Wan
neer overal de geesten van het
verleden weer opstegen uit hun
graven en hem kwamen kwellen P
Wat moest hy doen Hier hsd
zyn leven een doel
Plotseling dacht hij aan Serena
en opnieuw maakte onrust zich
van hem meester.
Wie was zy In alle berich
ten over haar was sprake van
geheimzinnige papieren, die dr,
Hellkreut het sterven verzwaarde.
Ze waren echter onvindbaar.
Had dr. Hellkreut bet geheim
mee in 't graf genomen Het
telegram aan Marko had tot
dusver geen uitwerking gehad.
Leo von Lesenegg had zich tot
hem gewend, omdat bij eens zyn
beste vriend was geweest en
Sarena hem haar vaderlijken
vriend had genoemd, die haar na
Hellkreut het naaste stond. Üit
Markbrunn Was geantwoord, dat
jonkheer tod Marko zich op weg
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
Men zou dit Duitsche Wei-
nachtsprookje, als zoodanig zon
der kern of pit, met een Duitsch
woord abgeschmakt kunnen noe
men, of „made in Germany",
welke uitdrukkingen we intus-
schen ook gaarne binnen onze
grenzen missen.
En dan wat die vreeselijke ge
volgen van het gelooven in St.
Nicolaas betreft, daar hebben we
eerlijk gezegd niet veel geloof in,
omdat daar toch weinig van ge
bleken is. Zeker, we zullen
geenszins beweren, dat er bij
enkele bizonder aangelegde kin
deren (zoo niet al te machinaal
opgevoed) de mogelijkheid be
staat, dat het vertrouwen in de
waarheidsliefde der ouders niet
in eenige mate geschokt zou
kunnen worden, als ze later ont
dekken gefopt te zijn. Maar of
de gevolgen daarvan bij verstan
dige ouders nu zoo vreeselijk
zouden zijn, als soms wordt voor
gesteld, betwijfelen we ten zeerste.
Het geld toch slechts een on
schuldig fopperijtje, om de kin
deren genoegen te verschaffen.
En zeer zeker mogen ouders, die
ter wille der strikte waarheid den
Sint uit het leven hunner kinde
ren verbannen, daar evenmin de
sprookjes van Grim e.a. toelaten.
Om van den ooievaar en de roode
kool maar niet te spreken.
Onze tijd is een tijd van proza,
ook in het kinderleven geworden.
De gejaagde tijd is oorzaak ge
worden, dat we ons veel minder
dan vroeger aan onze kinderen
kunnen geven vooral geldt dat
zakenmenschen, die als het ware
nooit tijd over hebben en niet
leven,maar geleefd worden als
proza- menschen. En proza-men-
schen kunnen heel nuttig zijn en
knap, maar levensvreugde en
levensblijheid verspreiden ze niet.
Moeten we dan ook onze kin
deren door de sport, de balzaal,
de luxe in hun leven, en de
examens tot prozamenschen vor
men Och, we willen wel an
ders, maar de sleur en de romp
slomp van allerlei andere dingen
leiden ons af, neen trekken ons
af van onze kinderen, alsof deze
niet het meeste recht hadden
op onze belangstelling.
Arme wereld, waar de nuttig
heid de schoonheid en het eigen
belang de liefde op de vlucht
jagen.
Het verbasterd Sint-Nicolaas-
feest met den zichtbaren namaak-
Sint, soms op één dag en avond
meer dan tien tegelijk in de
zelfde stad, heeft met de oude
door ons genoten kindervreugde
niets gemeen. Elk mysterie in
het kinderleven, dat voor de
reaiiteit moet plaats maken, is
een roof aan poëzie in dat leven.
Het ware wenschelijk, en veel
mooier, dat wij onze kinderen
den ouden onzichtbaren Sint
met zijn kleine gaven en den
heerlijken geheimzinnigen avond
in de huiskamer konden terug
geven. Daar haalt geen andere
kinderpret bij, waar en van wel
ken aard ook.
Evenzoo zou het er ook heel
anders uitzien, als ieder zijn
best deed, om de Oud-Holland
sche zeden en gewoonten te
bewaren en hoog te houden,
zoodat we Nederlanders bleven
in taal en leven.
Frankrfyk.
Gedurende eenige dagen is de
Engelsche arbeidersleider en oud
minister-president Ramsay Mac
Donald te Parijs op bezoek ge
weest. En hij heeft deze gele
genheid benut, om voor de Ver-
eeniging voor sociale en politieke
studie daar ter stede een "Voor
dracht te houden, waarin tal van
wijze en behartenswaardige woor
den zijn gezegd.
Kenschetsend voor de Engel
sche verhoudingen is wel, dat
Mac Donald begon met enkele
hartelijke woorden te wijten aan
den gevaarlijk zieken Koning
George. Voor de socialistische
ooren onder zijn gehoor moet
dit bewijs van toewijding van
den Labourleider jegens den sou-
verein wel eenigszins vreemd ge
klonken hebben. Maar hierdoor
wordt nogmaals het verschil on
derstreept tusschen de Engelsche
Labourmannen en de socialisten
in de overige Europeesche landen.
Komende tot zijn eigenlijk on
derwerp besprak Mac Donald de
internationale doeleinden derLa-
bourpartij, constateerde, dat de
tijd der oude Engelsche isolatie-
politiek voorbij is. De technische
vooruitgang zoowel als de nauwe
handelsbetrekkingen en het daar
uit ontstane drukke verkeer tus
schen de landen onderling ver
zetten zich tegen een langer vol
houden eener politiek welke de
afzondering van het Engelsche
rijk beoogt te handhaven. Aan
de duurzame mogelijkheid daar
van wordt niet langer geloof ge
hecht, zoomin als aan destelling,
dat de vrede het meest gebaat is
door een machtsevenwicht tus
schen de mogelijkheden onder
ling met al den aankleve van
dien, zooals gelijke toeneming
van bewapening en weermiddelen
of het sluiten van verdragen van
militaire strekking.
Wil de Volkenbond aan zijn
roeping voldoen, dan hebben we
deze instelling te beschouwen
als een middel tot samenwerking,
waarbij elk land zich verplicht
tot handhaving van den vrede.
Het vraagstuk van den vrede
is een vraagstuk van wederkeerig
vertrouwen. Aan dit probleem
koppelt zich dan het veiligheids
vraagstuk.
Tot dusver zochten de mogend
heden hun veiligheid in steeds
toenemende bewapening, zonder
dat daarmede echter een blijvend
resultaat werd bereikt: op een
gegeven oogenblik werd het als
beveiligingsmaatregel bedoelde
instituut van leger en vloot door
een der partijen in verkeerde
richting aangewend en dan barstte
de bom los. Weliswaar hebben
het Locarno- en het Kellogg-pact
den toestand eenigszins gewij
zigd, maar afdoend resultaat
naar huis bevond van uit Dar-es-
Salam en men het telegram naar
Port-Said had gestuurd.
Dit stond vast, dat Serena in
geen geval de dochter van Thomas
Munk was. Waarom men haar
daavoor uitgaf, waarom de moor
denaar zich op zyn vlucht met
haar had ingelaten en men haar
nu met alle geweld wilde uithu
welijken dat bleef in't duister
gehuld. Een doel moest daarby
toch voor zitten
Leo von Losenegg steunde het
hoofd in de handen en zag pein
zend voor zich uit.
Wanneer de gedachten, die
onlangs tydeus haar verhaal in
hem was opgekomen, toch eens
op waarheid berustte Wanneer
Marion hem verzwegen had, dat
zij een kind mocht verwachten
Dan was Serena
Op dit oogenblik werdeD zya
gedachten door hevig geschreeuw
onderbroken. Stemmen klonken
door elkaar, men stormde de trap
op. Direct daarop ging de gil
lende roep brand l« door het ge
bouw,
Dr. Loose sprong op. Op dit
oogenblik was hij geheel en al
de directeur van het ziekenhuis
te Obridge, die voor zeeveel zie-
ken verantwoordelijk was.
Toon de dear opende, stond
de huisbewaarder bleek van schrik
voor hem,
Wat is er gebeurd, Parkins P
Het brand op twee plaatsen
tegelyk dokter. De eetkamer is
ook vol rook De brand moet
aangestoken zyn
Dat is voorloopig het voor
naamste niet. Is de braudweer al
gewaarschuwd
Terstond. Onze slaDgen zyn
reeds in werking.
Beiden snelden been. De meeste
zieken waren gelukkig buiten,
deels in de lighal. Het perso
neel was met de huisslangen
bezig. De zusters snelden heen
en weer, stelden de zwaar zieken
gerust en brachten de kalm ge
geven bevelen der doktoren ten
uitvoer.
Een der brandspuiten der
brandweer van Obridge nam nu
stelling en begon te werken.
Het brandde werkelijk op twee
plaatsen tegelyk maar gelukkig
had het vuur nog geen zieken
kamer bereikt.
Dr. Loose had handeD vol, om
de orde te bewarcD, want steeds
meer nieuwsgierigen drongen den
tuin binnen en waren lastig by
het blusschingswerk.
Loose maakte eindelijk daar
geheel een eind aan, door het
geheeie plein voor het ziekenhuis
te doen ontruimen, Midden ia
deze verwaring bracht men hem
een telegram. Hij schoof het on
gelezen ïu zijn zak. Dan snelde
hij naar Serena's kamer. Hy
wilde haar gerust stellen en
verzekeren dat er geen gevaar
bestond.
Men hoopte het vuur spoedig
meester te zyn.
Halverwege kwam hij zuster
Margaretha tegen. Zy raadde
zijn bedoeling en zeide
U hoeft niet bang te weZeG,
dokter. Miss Munk is in den
tain op haar gewoone plaatsje cd
zal daar nauwelijks iets merken
van de herrie.
Deze mededaeling stelde hem
gernst en bij keerde naar het
terrein van den brand terug.
De verwarring en schrik waren
al heel wat bedaard. Men zag
dat er geen ernstig gevaar meer
voor het gebouw bestond, en hield
zich des te meer bezig met ver
moedens omtrent de brandsticht
ter. In petrolenm gedrengtö
lappen, die men in het souster*
rain gevonden had, lieten toch
geeD twyfel meer over de oor«
zaak van den brand. Maar doof
wie P Niemand had ook maaf
eenige verdenking,
t Wordt vervolgd
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
w f W» ff* n, -»«- - -