Nieuws- en Advertentieblad
voor Z e e u w s c li - Vlaanderen
No 3(5.
VRIJDAG 3 AUGUSTUS 1928.
44e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
I. V. J\ A.
FEUILLETON.
Gevlucht.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
Weer een van de afkortingen,
waarvan alleen de ingewijden de
beteekenis weten, doch welker
we ook onder de aandacht van
onze lezers wenschen te brengen.
Het zijn de initialen van de In
ternationale Vredes-Tentoonstel-
ling te Amsterdam, welke gehou
den wordt van 15 Juli tot 15
Augustus, en waarvan voorzitter
is de heer ds. J. B. Th. Huger.-
holtz, te Amsterdam, secr. der
„Nooit-meer-oorlog-federatie" en
de heer W. L. van Warmelo te
Blaricum het secretariaat waar
neemt, terwijl een eere-comité
is samengesteld uit 37 dames en
heeren, die in de vredesactie naam
hebben gsmaakt.
De tentoonstelling omvat: le
oorzaak van den oorlog, 2e oor
logsherinneringen, 3e propaganda
materiaal ten gunste van oorlog
en vrede, 4e historie van den
krijg, 5e oorlog en kerk, 6e gra
fieken van kultureele inzinking als
gevolg van den oorlog, 7e inter
nationale literatuur over en tegen
den oorlog, 8e anti-oorlogskunst,
9e speelgoed, paedagisch en oor
logspeelgoed, 10e gevolgen van
den oorlog op maatschappelijk
terrein; 11e economie en oorlog.
Het is begrijpelijk, dat uit Z.
Vlaanderen niemand een extra-
reis zal maken naar Amsterdam
om die tentoonstelling te gaan
zien, maar toch vragen we er de
aandacht voor, opdat nu vacantie-
tijd is aangebroken en er wellicht
intellectueelen zijn,die onzehoofd-
stad bezoeken, of ook zakenmen-
schen, die daar komen, er even
een kijkje nemen en in hen groeie
de vredesgedachte, die toch de
laatste jaren in ieders hart heeft
wortel geschoten.
We hooren de vraag stellen
Wat kan ik voor den vrede doen
Het antwoord is alleen niets,
maar met uw vrienden en geest
verwanten bereikt ge de massa.
En daarvan moet het komen.
In de massa van ons volk leeft
een verlangen naar vrede en dat
verlangen moet offers brengen.
We moeten eenigen tijd afstaan
16)
Dau, links die trotsche schoon
heid, die, zonder het te willen,
de blikken tot zich trok: Senta
Lö ven borg, een Zweedsebe zan
geres, die eeD tournee door Ame
rika zou maken. Naast haar, haar
zwager en impressario Iven Gul-
branson met zyn vrouw. Daarop
volgden eenige rijke New-Yor
kers ,die naar huis terugkeerden,
eenige adellijke Duitscbe families,
enz.
Aan Trux' rechterhand zaten
monsieur Gringoir eD zyn neet
Emile. De Franschman had eigen
lijk aan de tafel van mr. Car-
tergin willen zitten, maar daar
hy en zyn neef pas verschenen,
toen reeds opgediend werd, moest
hy bly zyn, dat kapitein Trux
nog zoo vriendelyk was, een
plaatsje voor ben vr(j te maken.
Trux, die Emile nu voor 't
eerst zag, kou den blik niet wen
den van diens beeldschoon gelaat.
Een rosig, rond, nog bijna kin
derlijk gezicht met praehtige lij
nen, zwart baar en wondetschooue
donkere oogen, die door een me»
om den vrede te bestendigen en
een of meer van de organisatie's
steunen, welke den vrede propa-
geeren.
In alle plaatsen moeten eenige
actieve helpers zijn om de wer
kers te schragen in hun arbeid
en strijd tegen den strijd. We
herhalen hier hetgeen we eens
lazen van een buitenlander, die
zeide
„Wie thans niet werkt voor
den vrede, hij is niet waard, dat
hij leeft, hij heeft geen recht
kinderen te hebben."
In nauw verband met deze ten
toonstelling staat de propaganda,
die van de „Nooit-meer-oorlog-
federatie" uitgaat.
Behalve verscheidene geschrif
ten die voor enkele centen te
krijgen zijn, wordt ook op de
tentoonstelling, naar we in de
ons toegezonden Officiëele Gids
lezen, herhaaldelijk de aandacht
gevestigd op het „Manifest aan
alle volken der wereld", dat in
de Engelsche en Nederlandsche
taal aan alle bekende Vredesbe
wegingen, in binnen- en buiten
land is verspreid, opdat een in
ternationale uiting van den eisch
tot vrede zal dwingen dien te
handhaven. Het manifest luidt
aldus
„De Nooit-Meer-Oorlog Fede
ratie Nederland-Ammerstol,
van oordeel dat
le. Oorlog nooit het middel
kan zijn om internationale ge
schillen op te lossen, maar slechts
zijn kan een bron van onrecht
vaardigheid, haat, demoralisatie
en armoede
2e. de afschuwelijke ellende,
welke door den laatsten oorlog
over de geheele wereld geleden
is, nooit meer herhaald mag
worden
3e. een nieuwe oorlog de
genadeslag zal zijn voor onze
geheele beschaving, daar de ver
nielende kracht van de moderne
wapens zoo is toegenomen, dat
het verlies aan menschenlevens
en van noodzakelijke levensbe
hoeften onherstelbaar zal blijken
te zijn
laocholieke uitdrukking nog in
teressanter gemaakt werden.
Ongelukkig was in de con
versatie-avond niet veel met hem
te beginnen. Zwjjgend en verle
gen zat hy daar, zoo kort moge
lijk antwoordend op-de lot hem
gerichte vragen.
Zyn oom vond het tenslotte
noodig, den kapitein verdere po-
giDgen, Emile in het algemeen
gesprek te betrekken, te doen
staken, hem zachtjes het doel van
bun reis mee te deelen.
U begrypt, dat de gedachte,
te reizen naar het sterfbed van
zijn vader, en de verandering,
die in zyn eigen leven nn zal
plaats viuden, hem ontoeganke
lijk maken voor al het andere,
besloot hij zuchtend.
Dit begreep de kapitein, maar
wat hij niet begieep, was, hoe
deze verlegen jonge man, dien
hy nauwelijks achttien jaar had
geschat, hoewel mr. Gringoir ver
zekerde, dat hy over de twintig
was, de leiding van een zaak
kon overnemen.
Andere dingen leidden zijn
gedachten spoedig af. Het ging
er vroolijk toe tusschen de met
bloemen en groen rijkelijk ver
sierde tniuzaal, waar kleine fon-
teintjei klaterden en eeD zee
4e. oorlog, gestreden zooais
thans, moordend is voor alle
goede eigenschappen van den
mensch, en het peil van onze
beschaving terugvoert tot een
standpunt, reeds sinds verschei
dene eeuwen overwonnen
doen een beroep op uw geweten
en op uw verantwoordelijkheid
tegenover de komende geslachten
en vragen u, u aan te sluiten bij
een vredesorganisatie in uw eigen
land".
De Koningin-Moeder.
1858 2 Augustas 1928
Men schrijft ons
Op 2 Augustus 1858 werd prin
ses Emma van Waldeck-Pyrmont
te Arolsen, sedert een paar eeu
wen residentie van de regeerende
vorsten van Waldeck-Pyrmont,
geboren. Op 1 October 1878
werd in een extra-nummer van
de Staatscourant officieel bekend
gemaakt, dat Koning Willem 111
zich met prinses Emma had ver
loofd. De taak van de gemalin
van Koning Willem 111 kan niet
gemakkelijk zijn geweest, en zal
er zeker niet lichter op zijn ge
worden, toen de opvoeding van
prinses Wilhelmina mede haar
zorgen eischte. Al spoedig kwa
men andere zorgen zich daarbij
voegen de gezondheidstoestand
van den Koning ging snel achter
uit, en op 14 November 1890
moesten de Staten-Generaal het
pijnlijke besluit nemen tol aan
wijzing van Koningin Emma als
regentes. En reeds eenige dagen
later overleed de Koning en legde
zij ten tweeden male den eed af,
nu als regentes en voogdes te-
gélijkertijd. Zij droeg toen een
dubbele verantwoordelijkheid,
want in haar handen was gelegd
de opvoeding van Nederland's
aanstaande Koningin, en in haar
handen berustte op dat oogenblik
eveneens de regeering van het
land. En de acht jaren, dat zij
aan het hoofd van den Staat heeft
gestaan, zijn zeker geen gemak
kelijk tijdperk geweest. Tal van
van licht uit electrische kronen
glansde.
Het oudere gezelschap glansde
van genoegen, de jongeren be
gonnen stilletjes te flirten en
hier en daar werden reeds ban
den gesmeed, misschien voor en
kele dagen, misschien voor 't
leven
Toen kapitein Trux eiDdelyk
de tafel ophief, kon hij de ge
ruststellende zekerheid hebben,
dat niemaod zich verveelde eD
hij nu overbodig was.
Deze overtuiging was voor
hem een ware verlichting, want
hij was moe en verlangde er
naar eens eeD paar uur alleen
te zijn. Bovendien moest hij nog
de conranten van drie dagen
lezen, waarvoor hij natuurlijk de
twee cffcgen vóór het verrek,
evenmin als den eersten dag aan
boord, tijd had gehad.
Kapitein Trux overtuigde zich
nog, dat alles aau boord in orde
was cd trok zich dan in zijn ka
juit terug.
In een gemakkelijke fauteuil
en met een goede sigaar begen
hij belangstellend de bladen door
te snuffelen. Eerst «scheeps
tijdingen*, dan «buitenland* en
tenslotte het overige.
Uitvoerig stend bet gebeerde
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
belangrijke wetten kwamen in
deze jaren tot stand, voor tal van
hervormingen werd de weg ge
baand. En toen Koningin Emma
op 31 Augustus 1898 in een pro
clamatie afscheid nam van het
volk, dat zij acht jaren lang had
geregeerd, kon zij er met vol
doening op wijzen, dat Nederland
in elk opzicht teekenen van voor
uitgang vertoonde. Het is in deze
proclamatie, dat zij het kenmer
kend woord gebruikte, dat nog
zoo dikwerf en niet ten onrechte
wordt aangehaald Nederland zij
groot in alle die dingen, waarin
ook een klein volk groot kan zijn
Op 2 Augustus eert Nederland
steeds de Vrouw, die in een
zeer bijzondere positie zoo de
kur.st heeft verstaan, eerbied af
te dwingen in de vervulling van
haar moeilijke taak en zich be
mind te maken in alle kringen
van het Nederlandsche volk, dat
vergeten heeft, dat de Koningin-
Moeder hier vijftig jaar geleden
als vreemdelinge haar intocht
deed. Want inderdaad is zij ge
durende de halve eeuw, dat zij
hier thans vertoeft, één geworden
met het Nederlandsche volk; is
zij Nederlandsche geworden niet
alleen door haar huwelijk, maar
vooral door haar meeleven en
meegevoelen met Nederland en
de Nederlandsche ingezetenen.
Allen, zonderonderscheid, hopen
wij, dat zij nog jarenlang in ons
midden zal leven, wellicht daarom
het rijkst gezegend, wijl zij de
kunst heeft verstaan van veel en
aan velen te geven.
Borstbeeld Koningin
In tegenwoordigheid o.a. van
minister Waszink is een door
den beeldhouwer Aug. Falise
vervaardigd borstbeeld van de
koningin onthuld in de hal van
het gebouw der departementen
van Onderwijs, K. en W. aan het
Bezuidenhout te Den Haag.
Welkom thuis!
H. M. de Koningin en H. K. H.
Prinses Juliana zijn Woensdag
ochtend om 8 45 uit Berlijn, aan
het station te Amersfoort aange-
in Losenegg vermeld. De moord
op den ouden graaf, het ver
dwijnen van juffrouw Hellkreut
met alles, wat daarvan tot nu
toe bekend was, het spoor, dat
naar het hotel Alsterbassin* te
Hamburg weea, alles stood uit
voerig beschreven. Tenslotte Dog
een uitvoerige persoonsbeschrij
ving der beide voortvluchiigen,
het vermoeden, dat zij op reis
Daar Amerika waren en dat juf
frouw Hellkreut, die ouder val-
sche voorspiegelingen ontvoerd
was, waarschijnlijk een donker
blauw sportpak droeg, door Grei
ner heimelijk gekocht.
Kapitein Trux liet bet blad
zakkeu en staarde peiDzend voor
zich uit.
Deze kwestie interesseerde hem
bijzonder, want de daarin voor
komende namen waren hem Diet
onbekend. Zyn familie stamde
uit een kleine provinciestad in
Ooitenryk en zoo laog zyn vader
nog leefde, was hij ieder jaar zyn
vaeantie wezen doorbrengen in
bet oude nest. Deze stad lag
dicht bij Börnau, waar bij eens
als kleine jongen een arm had
gebroken. Dr. Hellkrent had hem
toen zoo kunnen behandelen, dat
van de breuk mets meer te be
speuren was,
komen. In auto's zijn de vorste
lijke personen met hun gevolg
naar Soestdijk gereden
De Koningin-Moeder ontving
hen op het bordes. Het weerzien
was allerhartelijkst. Ondanks het
buitengewoon slechte weer wacht
ten velen voor het paleishek de
aankomst der Koninklijke familie
af. Luid hoerageroep steeg op
toen de hofauto's in 't zicht
kwamen.
Het verblijf van H. M. de Ko
ningin te Soestdijk zal vermoede
lijk 14 duren.
Tweede Kamer.
Bij besluit van den plv. voor
zitter van het Centraal Stembureau
is de heer V. H. Rutgers benoemd
verklaard tot lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, in de
plaats van den heer H. Kolijn,
die zijn benoeming tot lid dier
Kamer niet heeft aangenomen.
Vrede door Religie.
Te 's-Gravenhage is deze week
de internationale conferentie ge
houden.
De heer mr. H. Willems sprak
een openingswoord en noemde
het een ontroerende gedachte, dat
in deze conferentie roomsch-
katholieken, joden, theosofen,
anthroposofen en vele andere
godsdienstigen zijn samengeko
men.
Verschillende welkomstgroeten
werden Dinsdag geuit, waarbij
Freule Wichers zeide den indruk
te hebben alsof een regenboog
was gespannen uit verschillende
kleuren samengesteld, doch alle
ontspringend aan één bron.
Dr. Boissevain getuigde van
een ideaal, dat allen beheerscht
om den universeelen vrede te ver
wezenlijken, indien men dat niet
bij woorden laat, doch de offer
vaardigheid toont in daden.
Woensdag werd de conferentie
geopend door ds J. W. K. Hoe
vers die wees op het feit, dat
men was samengekomen in de'
klassieke stad, waar door Carne
gie's edelmoedigheid het Vredes
paleis is verrezen (waarom dan
daar niet de conferentie gehou-
-
Hy herinnerde zieh den groo-
ten man nog heel goed, die zoo
goedig en medelijdend voor h m
geweest was.
Ook den naam LoseDegg klonk
den kapitein bekend in de ooren.
Hij peinsde en peinsde en her
innerde zich plotseling, dat een
broer van zyn vader rentmeester
op 't slot Losenegg was geweest.
Met aangroeiende belangstelling
las by vervolgens de berichten
nog eens door. Hoe aiscbuweljjk
een onden man in den slaap te
vermoorden, door hem te ver
giftigen. Welk een koelbloedig
heid kwam daarbij kijken en
welk een verdorvenheid
Eu dan dat onschuldige meisje
weg te voeren En waarom
dat dit alles gebeurde Niemand
wist het
De kapitein lette op de per
soonsbeschrijvingzwart haar,
rund, rosig gezicht, opvallende,
fraaie, donkere oogeD. las bij
zonder het te weten halfluid.
Plotseling staarde hy weer voöf
zich uit en zijn hart klopte op-
gewonden.
Wnrdt tif rnolad
W^es hang voor scriulden, Waüt
scholden ouaken een mensch >09
licht schuldig.
AXELSC