Nieuws- en Advertentieblad
voor Z^euwscli - Vlaanderen.
Gevlucht.
No. 29.
DINSDAG 10 JULI 1928.
44e Jaal-g.
J. C. VINK - Axel.
De Zeeuwsche Polderband.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNF. MENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Zaterdag jl. werd te Hulst on
der leiding van den heer mr. P.
Dieleman de jaarlijksche alge-
meene vergadering gehouden van
den „Zeeuwschen Polder- en
Waterschapsbond". Ofschoon de
ze bond reeds negen jaren be
staat, is de beteekenis ervan nog
niet erg doorgedrongen bij de
genen, die er belang bij hebben,
nl. de ingelanden der polders en
de polderbesturen in de eerste
plaats. Nu het is bekend, dat
een Zeeuw niet over eennachtsijs
gaat en vooral niet een Zeeuwsche
boer. Die kijkt gaarne de kat
uit den boom en eerst als hem
duidelijk is, dat directe voordee-
len hem worden aangeboden, dan
is hij genegen er nader kennis
van te nemen. Toehappen doet
hij ook dan nog niet terstond,
schuchter als hij is voor risico,
dat hij niet zou kunnen behouden
wat hij heeft.
Daar is natuurlijk veel voor te
zeggen. We begrijpen, dat een
dijkgraaf niet gaarne de macht
uit handen geeft, bij de verant
woordelijkheid die hij draagt.
Maar het is hiermede, als met
zoovele zaken, die in den laatsten
tijd ook in het boerenleven ver
andering en verbetering gaven,
dat men zich niet moet blind
staren op die vrees van macht of
gezag te verliezen, want dat her
haaldelijk wordt verzekerd, dat
de besturen volkomen hun auto
nomie behouden bij het toetreden
tot den bond. Het doel is niet
om in de rechten des polders of
zijn bestuur te treden, maar om
te voorzien in eene bestaande
behoeite, om door organisatie
door en in vereeniging groote
werken te kunnen uitvoeren, in
dien deze noodig zijn, gezamen
lijk groote en gemeenschappelijke
belangen bij Staten en Regeering
naar voren te brengen. Och, het
is eigenlijk overbodig in dezen
tijd de voordeeien van organisatie
op te sommen. Die zijn op elk
gebied van belang en mochten
er nadeelen aan zijn verbonden,
dan juist dient men toe te treden,
om te trachten het kwade er uit
te bannen en het goede te be
houden en uit te breiden.
Het was ons niet bekend, dat
eigenlijk nog zoo weinigen in
deze streek waren aangesloten bij
dien Bond, zoodat we verrast
waren te hooren, dat vooral
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen
nog zoo traag was in het aan
sluiten.
Dat is eigenlijk onbegrijpelijk,
want vooral in deze streek
een paar jaar geleden is dat ten
duidelijkste gebleken met zijn
lage polders zou b.v. op het punt
van ontwatering hier samenwer
king tot groote verbetering
leiden, om nog maar niet te
spreken over de aanpassing van
wegen aan het tegenwoordig ver
keer.
Dan zijn er de wettelijke en
reglementaire bepalingen betref
fende waterstaat, vragen van ad-
ministratief-rechtelijken aard of
over waterbouwkunde. Het is
juist de kennis van dergelijke
zaken, die aan de besturen de
gewenschte autonomie geeft en
die kennis wordt bij een ad
viesbureau uit den bond gesticht
toch veel gemakkelijker verwor
ven, dan door particuliere bezoe
ken bij een advocaat of audiën-
tie's bij Gedeputeerden.
We nemen aan, dat er ont
vangers-griffiers zijn, die de ver
schillende polderzaken geregeld
volgen en bestudeeren, maar bij
de kleine salarissen, die voor dat
ambt worden uitgetrokken, kan
niet geeischt worden, dat die
ambtenaren a 11 e s weten, zoodat
ook zij zich wel eens verder
zullen moeten wenden. Ook in
de vergadering van Zaterdag jl.
bleek weer ondubbelzinnig van
welk belang de Bond van Z. P.
en W. is, toe.i daar mededee
lingen werden gedaan en vragen
gesteld, waarmede toch alle aan
wezigen hun voordeel konden
doen.
En dan komt naast het directe
voordeel nog het indirecte, dat
o. i. bestaat in een jaarlijksche
samenkomst van de Zeeuwen.
Immers uit alle deelen onzer
10)
Het gif werkte bliksemsnel.
Vóór de graat, door den steek
uit zijn slaap gewekt, goed ont
waken kon, was hij reeds be
wusteloos en een paar minuten
later dood. Het is gewoon ver-
schrikkelijk.
De rechter van instructie
zegt, dat het hem onbegrijpelijk
is, waarom Greiner den graat
eigenljjk gedood heett, het geld
werd toch in diens werkkamer
in de schrijftafel bewaard en
tusschen het slaapvertrek en de
werkkamer liggen twee onbe
woonde kamers. Greiner, die het
bms in alle hoeken kende en het
schrytbureau met een looper
opende, liet bet geld onaange
roerd liggen, hoewel hij zonder
tot moord zijn toevlucht te ne
men, zich daarmee had kunnen
uit de voeten maken.
Misschien heeft hij op die
manier de verdenking op ande
ren willen sehniven, als was de
moord uit wraak bedreven Ze
hebben toch ook eerst den hout
vester Meier gearresteerd
rovincie was men er bij elkaar
en dank zij den vooruitgang, die
het verkeer heeft gekregen, was
het mogelijk een samenzijn te
ïebben van 10 tot 5 uurniet
zooals vroeger in Goes of Mid
delburg, omdat dit centra's waren,
neen, in de uithoeken is dat thans
even goed mogejijk. Wat zoo'n
samenzijn van veel menschen uit
ver afgelegen deelen met hetzelfde
doel bij elkaar gekomen, betee-
kent, is niet in enkele woorden
te zeggen, oók niet te schatten,
want maanden daarna kan de
invloed daarvan zich nog doen
gelden.
Het is het gistingsproces van
organisatie, die vriendschapsban
den bewerkt, welke tot vrede
leiden. Want ook onder polders
kan ruzie bestaan
Maar we moeten meer bij het
practische blijven en b.v. afvragen,
als daar een polder is, die mis
schien voor zware lasten staat,
of door aangrenzende polders
bezwaard wordt, hoe en waar
zal zij uitkomst vinden, dan door
procedures over zaken, die in een
Bond door onderling overleg
worden geregeld. Hoe zit b.v.
België niet te scharrelen aan de
Scheldeoevers en hoe kunnen nu
mogelijke bezwaren beter beslecht
worden dan in een bespreking
bij den Bond.
We meenden op die belangen
even te mogen wijzen, alvorens
ons verslag uit te brengen van
bedoelde vergadering. Natuurlijk
kunnen zij, die er iets meer van
weten willen, inlichtingen krijgen.
Een briefkaart naar den secretaris,
den heer H. van der Beke Cal-
lenfels, Hofplein E lc te Middel
burg, zal wel voldoende zijn,
terwijl de bekende populariteit
van den voorzitter, den heer mr
P. Dieleman in deze even zeer
ter beschikking is om goeden
raad te geven.
Tegen 10 uur kwamen enkelen
per auto aan, terwijl om 9.55 de
tram Hulst—Walsoorden het
grootste deel der bezoekers brachi
tot bijwoning der vergadering.
Zooals gezegd, stond deze onder
leiding van mr. Dieleman, die bi
Dan zoo hy het vergif en
de injectiespuit niet achtergelaten
hebben. Dat ziet er naar uit,
alsof het hem niets schelen kan,
dat man weet, wie het geflaan
heett.
Dat is voor velen een raad
sel. Ook de geschiedenis met
jufTouw Hellkreut. Men had
nooit iets gemerkt en na ver
dwijnt ze opeens met hem, ter-
wjji iedereeu wist, hoe de jonge
baron Spannberg naar haar band
dong
Men vertelde zooveel en de
vrouwen staken de hoofden al
meer bij elkaar.
Ook de burgemeester onder
hield zich met het geval. Hun
gesprek gold echter meer de toe
komst van Losenegg.
Of het geslacht niet als uit
gestorven zal worden beschouwd,
wanneer het lijk is bijgezet?
meende de eerste. Graaf Andreas
was de laatste Losenegg eD de
gravin, die nu alles erft, zal zich
over 't bezit niet lang meer kun
nen verheugen, gelet op haar
ouderdom. De fiscus zal dus gauw
een mooi zaakje erven. De waar
devolle verzamelingen komen
welbent ook aan den Staat, als
met anders bij testament is be
paald.
De rechter van instructie schud
de echter het hoofd. Het geslacht
kan niet als nitgestorven worden
b'schouwd, zoo lang wy geen
officieele doodsverklaring van
giaaf Leo hebben. Ook de erfe
nis biijtt zoo lang opeD, daar er
naar de notaris my verzekerde
geen testament te vinden is. Lo
senegg, met al zijn sehalten en
contanten big ft derhalve een te
aauvaarden erfenis, zoolang men
niet weet, of de eenige zoon van
den doode leeft of niet.
U houdt het voor mogelijk
dat hij nog in leven is
Mogelyk is alles, myn
waarde. Naar men vertelt, heett
hij wel in geen achttien jaren
iets van zich laten hooren
Volle negentien jaar. Ik was
nog een jonge kerel en nog lang
geen burgemeester, toen die ge
8chiedenis plaats vond. De datum
is my altyd bijgebleven, daar
juist in dien nacht, toen graaf
L o Losenegg verliet, myn eerste
jongen werd geboren.
Vertel u me eens, wat is
er toen gebeurd Toen ik zes
jaar geleden bier kwam heeft men
my iets verteld. Vader en zoon
zouden het heel slecht met el
kaar hebben kannen vinden en
a» 99b volledige break als vyan
zijn openingswoord allereerst ver
welkomde ZExc. den Commis
saris der Koningin, een tweetal
leden van Ged. Staten, den Hoofd
ingenieur van den Prov. Water
staat, Ir. L. F. van der Wal, den
heer J. Welleman, als vertegen
woordiger der Z. L. M Bestuurs-
eden, de pers en verdere genoo-
digden, in 't bizonder ook den
burgemeester van Hulst met het
Dag. Bestuur.
Het spreekt vanzelf, dat spr.
den nadruk legde op de betee-
tenis van den Bond en uiteen
zette, dat de spreuk „wie 't water
deert, die 't water keert" nog
wel van toepassing is op Zee
land, maar niet, zooais voorheen,
mag leiden tot individualisme,
waardoor zoovele toestanden
slecht bleven, omdat een polder
alleen niet bij machte was die
te verbeteren en dit door samen
werking wei kon. En vooral is
tegenwoordig noodig uit de pol
ders te halen, wat er in zit,
wat ook door goede afwatering
wordt verkregen.
Spr. wees verder op het nut
van goede cultuur, daar bij ex
tensief werken b.v. een voedings-
calorie veel meer kost dan bij
intensief, zij het ook, dat er dan
meer loon wordt uitbetaald, maar
dat komt allen ten goede. Bij
groote bedrijven komt dat vooral
tot uiting. Men diene zich op
tuinbouw toe te leggen, dat meer
winstgevend is en meer werk
geeft, zoodat emigratie naar Ca
nada of Frankrijk niet noodig is.
Ook daartoe wil de Bond
meewerken. Hij hoopte dat Z.
Vlaanderen, eertijds van zoo groo
te beteekenis, toen het het cen
trum van de wereld vormde,
daartoe mee zal werken dat het,
nu er toch in ons land zoo de
aandacht op wordt gevestigd,
toone, dat het vooruit wil door
den Bond sterker te maken en
men zich persoonlijk en als pol
derbestuur bij den Bond aan-
sluite.
Daarna werden de notulen en
het jaarverslag vastgesteld. Aan
dit laatste zij ontleend, dat er
twee rapporten werden uitge
bracht, nl. inzake het gezamen
lijk exploiteeren van wegwalsen
en over het oprichten van meer
afwateringswaterschappen. Ver
schillende adviezen werden uit
gebracht en vraagstukken zijn
behandeld.
Opgericht werd de Unie van
Waterschapsbonden in ons land,
waarbij de Zeeuwsche toetrad.
Een maandblad werd gesticht,
met steun van den Bond, onder
redactie van den heer J. F. Ma
gendans.
Dhr. Pr. Kerckhaert van West-
dorpe werd als bestuurslid ver
vangen door dhr. C. H. M. Plas-
schaert te St. Jansteen. De Bond
telt 86 leden en 90 persoonlijke
leden.
De rekening sloot met f 1905,22
en een tekort van f 101
Bij de bestuursverkiezing werd
herkozen dhr. C. D. Vereecke,
dijkgraaf te Kapelle, dhr. G. v.
d. Putte wenschte geen nieuw
mandaat en in zijn plaats werd
gekozen dhr. F. P. Polderdijk,
dijkgraaf te Nieuw en St. Joost-
land. Wegens bedanken van dhr.
J. M. Wagemaker werd gekozen
dhr. Kloet, dijkgraaf te St. Maar
tensdijk.
Bij de omvraag vroeg dhr.
Welleman namens den Calami-
teuzenpolder Borssele, een com
missie te benoemen, die rapport
zal uitbrengen, in hoeverre de
wet van 1870 nog in overeen
stemming is met het tegenwoor
dig begrip van eigendomsrecht.
Spr. lichtte dat toe door te
zeggen, dat die polder meer
lasten opbracht dan de polder
behoefde. Ingevolge art. 133 van
het Reglement achtte het bestuur
die hooge heffing f 14 per H.A.
niet verplicht en vroeg men vrij
verklaring, doch Ged. St. stonden
dat niet toe, omdat de Hoofd-lng.
verrassingen niet onmogelijk
achtte, waardoor het goed was,
dat er een reservekas was.
Spr. zou het beter vinden, dat
Rijk, Provincie, polder en aan
grenzende polders die reserve
vormden. Men is niet voor zijn
plezier calamiteus.
den van elkaar zijn gegaan
Naar men zegt om een liefdes
historie van den jongen graaf
Ja. Hy werd verliefd op
een beeldschoon meisje, dat op
Wt-yersburg dame van gezelschap
was bij de wees geworden gravin.
Natuurlijk kwam dat niet in
graaf Andreas' kraam te pas,
vooral niet, waar hij zijn zoon
wilde uithuwelijken aan een
jonge vorstin Widall. Zoo was
er altijd twist op Losenegg. Men
zegt echter, dat gravin Ulrika
de party van den jongen graaf
koos, daar juffrouw Leroy van
goede familie was en bij de gra
vin zeer in de gnnst stond. Toen
bemoeide graaf Andreas zich met
het geval en deed de Frarfiise
up slag en sprong ontslaan. Van
dat oogenblik af zou graaf Leo
met zyn vader geeD woord meer
gesproken hebben. Spoedig ging
hij op reis. Naar Amerika heette
bet. Een jaar later verbreidde
zich het gerucht, dat hij juffrouw
Leroy in Engeland had gntrouwd.
Vescüilleude personen zouden
b»iden zoowel in Londen als in
Parys hebban gezien en opeens
was graaf Lao weer terug.
Hij zag er zeer gelukkig en
gezond uit en de bedienden ver
telden, dat fey alleen yekoirec
was, om zijns vaders toestemming
voor hun hnwelyk te balen.
Daarover moeten zich hevige
scènes hebben afgespeeld, de oude
graaf wilde niet toegeven. Op
zekeren dag was graaf Andreas
plotseling verdwenen. Eeuigen
zeiden, om persoonlijk kennis te
maken met zyn schoondochter,
anderen om de eeuwige ruzie
met zyn zoon te ontloopen. Wat
daarvan waar is, weet ik niet.
Wel, dat hy een week later er
even plotseling weer was en er
zeer tevreden uitzag. Denreltden
dag zou de jonge graaf een brief
hebben ontvangen, die hem in
woeste razernij deed uitbarsten.
Doodsbleek liepen de bedienden
door het slot. 's Avonds volgde
een allervreeselijkte woordenwis
seling tnsschen vader en zoon,
waar niemand natuurlyk getuige
van was. Men hoorde graat Leo
te keer gaaD. Toen hij de kamer
verliet, hoorden de bedienden zyn
laatste woord tot in het souster-
rain »WaDneer dat uw werk is,
dan ziet n me nooit weer op
Losenegg,* schreeuwde hij. Mid
den in den nacht moest inge
spannen worden en hij reed
heen werkelijk om nooit te-
rag te komen, zooals b\j gezegd
bsdi f Wordt vervolgd,)
COURANT.
