ft
■■M
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-VI aan deren
G e v 1 u ch t.
No. 25
DINSDAG 26 JUNI 1928.
44e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Fransche landbouwkundigen
in
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure.
We meldden reeds in een vroe
ger nummer, dat pogingen wer
den aangewend om het gezelschap
der Fransche landbouwingenieurs,
dat reeds eenige dagen in ons
land vertoefde en de Provincie's
Groningen, Friesland, Noord- en
Zuid-Holland bezocht, en o. m.
de landbouwhoogeschool te Wa-
geningen, ook naar Zeeuwsch-
Vlaanderen te trekken.
En toen men eenige zekerheid
had, dat de Franschen op hun
thuisreis onze streek zouden aan
doen en hoogstens een halven
dag konden blijven, was het na
tuurlijk woekeren met de tijd.
Eenerzijdsch werden de snelste
verbindingen uitgezocht om de
heeren zoo vroeg en zoo lang
mogelijk hier te hebben, ander-
zijdsch werd alles in 't werk ge
steld om hen in beperkten tijd
zooveel mogelijk van den land
bouw in deze streek te doen zién.
De heer K. J. A. G. baron
Collot d'Escury zou de heeren
ontvangen, als voorzitter van de
N. V. Eerste Coöp. Beetwortel
suikerfabriek te Sas van Gent,
en organiseerde daarom in samen
werking met zijn zoon, de heer
A. H. H. baron Collot d'Escury,
een plan de campagne, voor
welks voorbereiding intusschen
maar enkele dagen beschikbaar
waren, zoodat met kracht aange
pakt moest worden. Dat men
succes gehad heeft van dat werk,
heeft de dag van Zaterdag doen
zien.
Nadat de heeren, onder wie
enkele dames, Vrijdagavond met
de boot van 21.40 te Walsoorden
waren aangekomen en kennis was
gemaakt, stond een extra-tram van
de Z. V. T. M. gereed, om de
heeren naar Kloosterzande te
brengen, waar zij werden ver
welkomd door de familie Collot
d'Escury.
Het gezelschap reisde onder
leiding van den heer Sevenster,
Nederlandsch landbouwconsulent
6)
man bracht u
Hoe u
het kind zelf
Ja, op een kouden storm-
achtigen Novemberavond. Men
had hem 's middags in de stad
bij een zieke geroepen en ik was
al zeer bezorgd, dat hjj altijd
nog niet thnis kwam, want het
was al over negen uur en het
sneeuwde buiten, dat men geeD
hand voor oogen zien kon. Voor
de deur bield een rijtuig stil, de
deur ging open en ik hoerde
mjjn man. Natuurlijk snelde ik
hem tegemoet en wilde hem
zooals gewoonlijk omhelzen. Zwij
gend wees bij eebter op zijn met
sneeuw bedekten mantel, waar
onder bij zorgzaam een in wollen
doeken geslagen bundeltje droeg
wierp een blik naar de keuken
deur, en legde waarschuwend den
Vinger op de lippen.
Hij wilde dus elke uiteen
ketting voor de meid geheim
houden,
Vermoedelijk iwjjgend gingen
Wij de trap op en in de huis
kamer legde hij mij het jtind
te Parijs, den heer Ir. Dumont,
voorzitter van de Vereeniging van
„andbouw-Ingenieurs in Frankrijk
en den heer Ir. Le Fèvre, directeur
de service agricole, in het Dé-
aartément du Nord. Voorgesteld
werden ook de heeren jhr. H. J.
^epelaervan Driel, administrateur
van het Kroondomein en lr. Ph.
Mansholt, insp van den land
bouw, hoofd van den buiten-
andschen landbouwvoorlichtings-
dienst te 's Gravenhage.
Toevallig was Kloosterzande
nog volop in feest, toen werd
uitgestapt en zoo kwam hel dat
een drietal muziekgezelschappen,
waaronder de harmonie van
Kloosterzande gezamenlijk het
Fransche volkslied speelden, dat
een machtigen indruk maakte.
Ten huize van Baron Collot
d'Escury had de receptie plaats,
waarna men zich ter ruste begaf,
want men hoopte den volgenden
morgen vroeg present te zijn.
Volgens een verstrekt programma
van de excursie, ten gerieve
der gasten geheel in de Fransche
taal opgesteld begon reeds 7.30
u. de demonstratie van paarden
en vee te Kloosterzande.
Dit programma was practisch
ingericht en bevatte ook een lijst
van de vertoonde dieren met de
adressen der eigenaren en tevens
een beschrijving var, de werking
der roomboterfabriek te Klooster
zande en van de stichting en
financiëelen opzet der Coöp.
suikerfabriek te Sas van Gent.
We hadden het genoegen om
de excursie mede te maken en
begaven ons alzoo jl. Zaterdag
ten- vroegste naar Kloosterzande,
waar men bezig was de paarden
en het vee te rangschikken op
een weide onder de schoone lanen
van het kasteel van baron Collot
d'Escury. Het was een heerlijke
zomermorgen, zooals men die in
Juni maar kan verlangen. En waar
we den laatsten tijd nog weinig
zomerweer hadden genoten, werd
dit zeker dubbel gewaardeerd bij
een gelegenheid als deze.
Terwijl we dit overdachten
kwam het illustre gezelschap,
barones Collot d'Escury en dames
met genoemde woorden in den
schoot. Zijn trekken waren zoo
bleek, als ik nooit tevoren had
gezien.
En u vroeg niet naar de
oudera van het kind
Zeker, maar hjj antwoordde
kortaf
Vraag niet, Marianne, ze
zijn dood en het arme meisje
heeft niemand meer dan ons. Wil
je probearen, het lief te hebben
om mjjnentwil? Natuurlijk
beloofde ik dit en ik heb woord
gehouden tot gister, toen ik «oor
de eerste maal alles vergat door
mijn smart.
En later Hebt u nooit
over SereDa's onders gesproken
Wie ze waren? Hoe ze stierven?
Maar eenmaal. Een paar
dagen later. MjjB man koste mij
eo antwoorddeme
niet, Marianne, met vragen, die
ik niet beantwoorden kan. Het
is een onzalige geschiedenis en
ze gaat ons niet aan. De moe
der was een verre bloedverwante
van me en beiden waren goede
tneDschen, die het noodlot wreed
achtervolgd heeft. Daarmee moet
je tevreden zijn. Men beeft de
kleine Serena genoemd, Hij zeide
dit laeht ec treurig, zoodat ik
wal merkte, dat het hem ceer
de familie, gevolgd door baron
Collot d'Escury, zijn beide zonen
en de gasten op het terrein en
werd na de gebruikelijke be
groetingen en kennismaking al
dadelijk met levendige belang
stelling allereerst het vee opge
nomen, dat een goeden indruk
maakte, evenals daarna de paar
den, resp. 54 en 62 in getal,
vooral toen deze in een ring
werden geleid en nog beter de
kwaliteit uitkwam.
Daarna ging het naar de Room
boterfabriek, waar H. A. A. baron
Collot d'Escury uitvoerig demon
streerde, hoe daar volgens een
schier in heel Europa onbekende
systeem niet de melk, maar de
room tot boter wordt verwerkt,
daar de melk ontroomd van de
deelhebbers wordt betrokken, wat
verschillende voordeelen oplevert.
Ofschoon pas sedert April 1927
in werking, bleek de exploitatie
zeer loonend te zijn en dat de
producten, de karnemelk, de boter
en de kaas van beste kwaliteit
waren, werd proefondervindelijk
bewezen.
Intusschen hadden zich nog
eenige heeren bij het gezelschap
geveegd, onder wien we opmerk
ten de heeren G. Vogelvanger,
P. Lindenbergh, A. Wolfert, Jac.
Dekker, J. J. Huijssen, Abr. Die-
leman Pz., S. van Hoeve Jz., J.
L. Versprille, I. C. de Zwart, O.
van Waes, P. B. Vereecken, al
len bestuursleden van de N. V.
Eerste Nederl. Suikerfabriek, C.
Zwagerman, zuivelconsulent voor
Zeeland, C. Wind van Merkesteyn,
directeur der Z. V. T. M., en
verdere genoodigden.
Met elf beschikbaar gestelde
auto's werd vervolgens een rij
toer ondernomen, waarvoor men
geen mooier dag had kunnen
nemen, als men te kiezen had.
Het was of moeder natuur zelf
ertoe meewerkte, om Zeeuwsch-
Vlaanderen op zijn voordeeligst
en op zijn schoonst te doen uit
komen. Het vlas in bloei met een
zachtgroenen ondergrond, de groe
nende halmen reeds met aren in
top, aardappel- en bietenvelden,
alles veel belovendmalsche
ter harte ging. Ër was ook iets
in zijn stem, dat mjj zeide, dat
hij niet verder geplaagd wilde
worden. Zoo liet ik het er dus
bij, hoe weinig ik ook wist. Jareu
later, voor wij Börnau verlieten
Serena was toen zes jaren
oud ging mijn man met ons
naar het kerkhof en bracht ons
naar een eenzaam graf. Op den
witten steen stond niets anders
dan deze woorden»Hier rust
Marion, die om der liefde wil
stierf t Hier rust je moeder,
Serena, zei mijn man op onge
woon weeken toon en zeer bewo
gen. Ik had niet den moed, een
vraag te doen.
Marianne zweeg. Een wjjle
bleef het stil tusschen beide men-
schen, wier gedachten met het
zelfde onderwerp zich bezighiel
den.
En later begon Spannberg
eindelijk weer Waarom bleef
u niet in Börnau
Ook daarover kan ik je
maar weinig vertellen. Mjjn man
werd de betrekking van directeur
vau het ziekenhuis aldaar aan
geboden, maar hjj sloeg deze om
voor mij onbekende redenen af.
Daarentegen deed hjj moeite voor
de betrekking van gemeente-
dokter hier ergens in de boort,
weiden met grazend vee, dijken
en plassen, boomen en struiken
met wiegelende bladeren, die in
de gouden zonnestralen schitte
ren en flonkeren. Hier en daar
rustige hoeven achter loover ver
scholen. Menschen en kinderen
wuiven en groeten, als ze even den
arbeid neerleggen en den stoet
met nieuwsgierige blikken volgen.
Het is alles aanvullend tot één
reusachtige schilderij, die als een
film van het schoone Zeeuwsch-
Vlaanderen onze oogen voorbij
schuift en bewonderd wordt door
den stedeling, zooals onze bevol
king hunne paleizen en monu
menten bewondert.
Spoedig was Hulst bereikt en
weldra ook Axel, waarna men op
het terrein van de V. V. Z. F.
aanlandde, waar de Fransche en
Nederlandsche vlaggen hingen te
wapperen. Een menigte men
schen stonden daar in afwachting
en nauwelijks was men uitgestapt
of daar liet de harmonie Concordia
het „Allons enfants de la patrie"
hooren. Getroffen door deze at
tentie ontblootten de Franschen
het hoofd bij het hooren'van hun
volkslied, zóó ver van huis.
Toen de laatste tonen van het
Wien Neerlandsch bloed weg
stierven, was het de heer Ph. J.
van Dixhoorn, voorz. der V. V.
Z. F., die een welkomstrede hield.
Hij zeide, dat het hem niet mo
gelijk was om de Fransche gasten
in hun schoone taal te verwel
komen. doch dat het niet minder
welgemeend is, als hij zegt hen
gaarne hier te ontvangen en hun te
toonen het Zeeuwsch-Belgische
paard, ontstaan door selectie van
de Zeeuwsche merriën met Bel
gische hengsten, daartoe jaren
geleden aangekocht. Reeds 40
jaren geleden is die kruising be
gonnen en met het resultaat, dat
de paarden hier best kunnen
concurreeren met die in het na
burige zuiden. Eén ding is echter
jammer, nl. dat door de malaise
den handel niet evenredig is aan
de offers, die men aan de fokkerij
brengt, en zulks uit oorzaak van
diplomatieke maatregelen, en pro
tectie, die den handel belemme-
Hij zeide, op het laud te willen
leven en de omgeving van Losen
stein was zoo gezond. Het was
ook ver van Börnau en Serena
zou hier veel gemakkelijker als
nicht kunnen doorgaan.
Houdt u dit voor de ware
redenen
Eerlijk gezegd neen. Als
directeur van een groot zieken
huis had mijn man zich een heel
andere toekomst kunnen verze
keren. Ik wilde hem echter niet
daarnaar vragen, voor mjj bloeide
overal het geluk, waar hjj geluk
kig was.
Weder trad een pauze in.
Houdt u het voor mogelijk,
mama, dat Qreiner en die Tho
mas Munk, waarvan u daarstraks
sprak, een en dezelfde persoon
zijn vroeg hjj plotseling dringend.
Dat is moeiljjk te zeggen.
Mank was toen een jonge man
zonder baard met niets zeggende
trekken. Greiner daarentegen
heeft zeer scherpe trekken
maar toch bestaat er zonder twjj.
fel tusschen hen beiden een
zekere gelijkheid. Munk zou ik
tot elke misdaad in staat achten.
Versohrikkeljjk, wanneer hjj
het wat en Serena zieh in zjjn
maeht bevond. Duizendmaal erger
erenwel nog, wanneer hjj
ren. Spr. hoopte, dat dit bezoek,
waarbij misschien heeren zijn,
die door hun betrekking in
vloed hebben op de regeering,
er toe leiden kon, dat die maat
regelen werden opgeheven en de
handel ook met Frankrijk kon
herleven.
De heer Dumont zeide verbaasd
te zijn voor al het schoone dat
Nederland hun speciaal ook op
landbouwgebied getoond had.
Het had hu i getroffen, hoe overal
methodisch en door organisatie
wordt gewerkt, maar wat hier aan
paarden te zién was, had hun
verwachting overtroffen en spr.
gaf de verzekering, dat als men
in Frankrijk naar goede fok-
paarden vraagt, hij niet naar
België, maar naar Zeeuwsch-
Vlaanderen zal verwijzen. Spr.
stelde een dronk in op het wel
zijn der schoonen die (in Axelsch
costuum) ververschingen aanbo
den, en in 't algemeen op de
welvaart der aanwezige Hollan
ders met hunne familie.
De toespraken werden vertolkt
door den heer J. W baron Collot
d'Escury.
Hierop werden de prachtige
kolossen van hengsten bewonderd
en de vier- en achtspannen, die
draafden om de rustige merrie's
met hare dartele veulens, totaal
130 in getal, terwijl belangstellend
werd gevraagd naar prijzen en
adressen.
Verscheidene foto's van bekende
paarden werden meegenomen.
De geheele tentoonstelling
maakte op de gasten naar zij
zelve verklaarden een diepen
indruk.
Gemeld zij, dat ook door de
bevolking dit bezoek op prijs
werd gesteld, daar zeer velen ook
uit de omgeving op het terrein
waren. Eerst na herhaaldelijk
sein werd hier afscheid genomen
*en onder de tonen der muziek
vertrok men naar Zuiddorpe.
Intusschen hadden zich bij het
gezelschap nog eenige genoodig
den gevoegd, o. w. de heeren B.
R. Plasschaert en P. Neeteson,
directeuren der Coöp. Suiker
fabriek, A. E. C Kruysse, secre-
haar vader was. En boe gemak
kelijk is dat mogelijk. Marion
stierf door der liefde wil dr.
Hellkreut kaD zich nit medeljj-
den het verlaten kind hebben
aangetrokken. Hij was zulk een
edel mensch
Ja, dat was Bernard. Dat
zou ook zijn angst en opgewon
denheid verklaren. Hij consta
teerde op Losenegg den moord,
hoorde, dat Greiner vacantie had,
en snelde direct, zeker door som
bere vermoedens gedreven, zon
der eerst thuis te komen, nsar
Draisberg, om naar Serena onder
zoek te doen. Dat komt mjj juist
zoo opvallend voor, Wanneer er
tusschen baar en Greiner niets
bestond, hoe had hjj dan op de
gedachte kunnen komen, dat 8e-
reoa niet bjj de Wegerers was.
hebt geljjk. Dat is wer
kelijk zeer opvallëod.
Spannberg sproDg op.
Wjj moeten Daar de papie
ren zoeken. Die alleen kundeö
uitkomst geveD. Ik mag u deö
treurigen plicht niet besparen,
mama, vandaag nog alles, wat u#
man u heeft nagelaten, te door
snuffelen,
vemlgd),
