38
1CI
Yoor schuld verkocht.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zee u wscli - VI aan deren.
No. 11.
DINSDAG 8 MEI 19^8.
44e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
De Veenbranden.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
tn De dagbladen melden nog
steeds berichten van den omvang,
die de veenbranden in Drente
hebben aangenomen.
Met kracht wordt de bestrijding
nu aangepakt en waie, zoo wordt
gemeld, de brand van begin af
met denzelfden ernst aangevallen,
dan zou deze lang niet den om
vang van thans hebben gekregen
en zouden niet zoovele woningen
gevaar hebben geloopen. Maar
het is nu eenmaal gebeurd en de
toestand is verschrikkelijk voor
de arme veners.
We geven hier enkele berichten,
die ons eenigszins doen begrij
pen, hoe groot de nood der be
woners was en nog hier en
daar is.
Emmen, 4 Mei. De veenbrand
heeft te Emmenerfscheidenveen
thans een noodlottige omvang
aangenomen. Ter weerszijde van
den weg langs het kanaal A staan
de woningen in brand. Op het
oogenblik brandt reeds een 8 tal
huizen en een groot aantal loopt
gevaar. Tot de bedreigde ge
bouwen behooren het buurthuis
en een paar scholen. Het vuur
is niet te stuiten omdat de vuur
haarden niet bereikt kunnen wor
den.
Ook te Valthermond is een
woning afgebrand en staat de
schuur reeds in brand. Ongeveer
50 huizen kunnen elk oogenblik
aangetast worden. De Zuider
Blokken zijn één groote vuurzee.
De weg van Valthe naar Valther
mond is versperd, zoodat het
terrein van den brand onbereik
baar is.
Ook te Klazinaveen worden de
woningen thans ernstig bedreigd.
De burgemeesters van de be
dreigde plaatsen staan in voort
durende verbinding met het De
partement van Binnenlandsche
Zaken. Er is nog geen beslissing
genomen omtrent hulpverleening
door de brandweercorpsen uit de
groote plaatsen.
De Haagsche brandweer heeft
Een oud verhaal door P. Louwerse.
8)
Frits voelde zieh bij dat zeggen
niet zeer plezierigmaar mis
schien had hij de meid verkeerd
verstaan, en daarom vroeg hij
nogeens: »De tering, zeg-je
•Ja, meneer.*
Ën hoe heet die ontvanger
>Ik goloof Van Trommeling,
meneer.*
>En is hjj nog getrouwd of is
hjj weduwnaar
•Hjj moet al sinds lang weduw
naar zjjo, meneer. Hij heeft altjjd
eeno huishoudster gehad, maar
sedert juffrouw Bertha uit het
Geldersche gekomen is
Een luid gelach brak de rede
van de meid af.
Dacht ik het niet? Alweer
aan 't vrijen 1* riep Kanon en
liet er op volgen »Ja mag wel
oppassen hoor, meidwant hjj
ia een gsvaarlijk jongmenseh.*
»Ik heb mijn goed wat afge
borsteld, dat it alles,* hernam
Wielbout eenigszins verstoord, ah
V9l|de zijn Imoslftitigtn vrlendt
een motorspuit en een stoom-
brandspuit reisklaar staan.
Uit Eexloo
De veenbrand neemt steeds
grooter omvang aan en de toe
stand in de gemeente Odoorn is
zeer critiek. De huizen aan het
Zuiderdiep staan in lichte laaie.
Een groot aantal woningen staat
in brand, doch tengevolge van
den dichten rook is niet bekend
hoeveel. De bewoners uit den
geheelen Valtherkijl zijn wegge
vlucht.
Te Valthe is een arbeider aan
gekomen, die met 5 anderen uit
het veen moest vluchten Waar
deze vijf anderen gebleven zijn,
kon hij niet mededeelen. Zij wor
den vermist en tengevolge van
den geweldigen rook en het vuur
kon geen onderzoek worden in
gesteld.
De schepen in de wijken die
niet weggehaald konden worden,
worden onder water gezet orr.
niet te verbranden.
De Commissaris der Koningin
is te Odoorn aangekomen en is
met den burgemeester naar het
terrein van den brand vertrokken.
De toestand is zeer angstwek
kend.
De Groningsche brandweer
heeft assistentie naar het gebied
der veenbranden gedirigeerd.
Uit Klazinaveen-Zuid deelde
men ons mede, dat de weg naar
Barger-Compascum was afgezet
en dat passage levensgevaarlijk
was. De vuurzee was bijna niet
door te komen en alle woningen
waren ontruimd. Te Barger-Com
pascum waren reeds enkele wo
ningen in brand, terwijl andere
door natspuiten werden beveiligd.
Het vuur zit echter decimeters
onder den grond en aan blusschen
valt voorloopig met de
geringe bluschmiddelen niet te
denken. Ook in de omstreken
was de toestand niet beter. Ook
hier ontruimde woningen, spuiten
en in brand staande woningen.
Te Emmenerfscheidenveen is het
een ware noodtoestand. Vele
woningen zijn afgebrand, staan
in brand of loopen ieder oogen
blik gevaar in brand te vliegen.
Teen ze zich wat verwijderd
hadden, zei Kanon >Hoor eens,
Frits, je gaat geen kunsten uit
halen, versta-je
>Ik kunsten uiihalen Ik be
grijp je niet
•Je wilt me Diet begrijpeD, zeg
datIk bedoel dat je niet verliefd
moet worden.*
>Ik verliefd Op die meid
zeker
»Neen, niet op dié meid, op
dia blauwe juffrouw, die we ont
moet hebben*
•Je bent gek 1 Hoepel opl*
»Je kleur verraadt je, amice
»En wil ik je eeus zeggen,
wat je dasr aan die meid ge
vraagd hebt
»Ga-je gang.*
•Je hebt naar dien ouden heer
en die jonge dame onderzoek
gedaan.*
En jy hebt staan lnisteren.*
»Neen, waarachtig nietMaar
ik ken-je. Ik weet welk vleesch
ik in de knip heb.*
»Zoo, en dat heb-je zeker dade
lijk aan de anderen verteld
riep Frits verwijtend,
Dank je voor je goede mee
ning. Ik houd me bij eeno vol
gende gelegenheid zeer aanbe
volen.*
»Ik dacht het tb eer, «io-je
De bewaarschool is afgebrand.
De bevolking is echter zeer pas
sief. Men krijgt den indruk dat
de bevolking niet de noodige
aandacht aan den brand besteedt.
De Valtherblokken zijn over
een oppervlakte van vele hectaren
platgebrand. Er branden nog
duizenden stobben turf, hetgeen
in den avond een fantatisch, doch
angstwekkend schouwspel ople
vert. De bevolking denkt natuur
lijk niet aan rust. Allerwege ver
zamelen zich groepen menschen,
die den brand gadeslaan, terwijl
ettelijke huizen leeggehaald wor
den, ten einde den inboedel te
beschermen.
Van alle zijden trekken honder
den belangstellenden per auto,
motor en fists langs de wegen
om den brand in oogenschouw
te nemen.
Langs den weg zag men too-
neelen, welke sterk herinnerden
aan het begin van den oorlog,
toen duizenden Belgische vluch
telingen over onze Zuidgrens
kwamen. Allerwege huisraad,
beddegoed, kleedingsfukken en
wat dies meer zij.
Een triest gezicht. Geen enkele
groene boom meer langs den
weg. Zelfs het gras der bermen
bleek nog door de hitte te zijn
verschroeid. Bij brandende hui
zen zijn de spuiten bezig met
blusschen. In den tuin lagen een
verbrand varken, eenige doode
kippen, vernielde fietsen. De be
woner, een bakker, was overhaast
vertrokken. Dat blijkt wel, als
men het soms niet wist, uit het
feit, dat een vijftigtal krenten-
brooden uit de bakkerij her- en
derwaarts verspreid liggen. Zij
zien er overigens goed uit en zijn
alleen maar door de vreeselijke
hitte in één uur tijds oudbakken
geworden.
Te Emmererfscheiderveen is 't
een vreeselijke aanblik. Er
heerscht een onnoemelijke ellende.
Men zag, tientallen karren, zwaar
met huisraad beladen. Man en
vrouw loopen er naast. Moedeloos.
Waarheen Beroofd van het dak,
dat eens boven hun hoofden was,
het beste van hun hebben en
ilk dacht dat Kanon aan de
Akademie wel all een leven
maker, maar niet als een babbe
laar bekend stond.*
>Non, nou, dat moet je zoo
niet opnemen, dat meeD ik zoo
niet, dat weet-je wel 1 Ik heb de
gewoonte niet om een wacht voor
mijne lippen te stellen en mijoe
woorden op een goudschaaltje te
wegen 1*
Frits stak de hand uit en
Kanon aarzelde geen oogenblik
om die aan te Detnen.
iDat ik niet boos op je ben,
dat zie-je, anders zou'k je kDnist
ni-t aangenomen hebben maar
als ik je nou een goeden raad
mag geven, kjjk dan niet als
een oorwurm, die zijne belijdenis
doet; want dan begrijpen ze 't
allemaal waar je de schoen
wringt,* zei Kanon.
>'t Kan me éigenljjk gezegd
niemendal schelen,* antwoordde
Frits: ilk heb stierlijk het land
aan müzelven I*
Maar, mjjn hemel, waarom
dan toeh
sWel, is 't niet om zich de
oogen uit den kop te schamen,
als men in 't bijzjjn van een
paar respectabele menschen als
Ben kwajongen handelt
»Ala de lui me niet kennen
houden op een wagentje, vooruit,
een onbestemde toekomst en on
bekend oord tegemoet. Erger dan
landloopers, in een oogwenk be
roofd van alles. Uitgeworpenen
van deze aarde, die onder hun
voeten brandt. In de kerk werden
velen ondergebracht. Het blijkt,
dat vriendelijke dames hulp bie
den aan velen.
Langs het kanaal eveneens
afgebrande huizen, geknakte
boomen, allerlei huisraad, dat
door de vroegere eigenaars in het
kanaal is geworpen. Stoelen drij
ven rond, keukengereedschap
dobbert op het water.
De huizen, die nog bleven
staan, zijn door de gevluchte be
woners gebarricadeerd. De luiken
zijn voor de ramen. Met latten
soms dichtgespijkerd, met zand,
dat tegen de deuren geworpen is,
dichtgemaakt om den alles ver
woestenden vijand te keeren.
Doch daar ai deze huizen op
veen staan, mocht het niet meer
baten. Het vuur is over het vijf
meter breede kanaal geslagen en
de woningen evenals de turfbul-
ten werden aangetast. De hiite is
verzengend.
Het spreekt vanzelf, dat ge
meentelijk en provinciaal bestuur
hun oogen gericht hadden op
Den Haag in dezen nood En
niet tevergeefs. Minister Kan
heeft zijn maatregelen genomen.
ZExc. requireerde eenige groote
stoomspuiten uit de steden, be
ginnende met die te 's-Graven-
hage. Persoonlijk heeft hij zich
met den Commissaris der Konin
gin per auto naar de geteisterde
streken begeven om zich op de
hoogte te stellen van den toestand.
Naar wij vernemen, waren deze
autoriteiten slecht te spreken
over de weinige medewerking,
welke door de betrokken bevol
king wordt getoond om den
brand te stuiten. Op sommige
punten leek het meer op tegen-
dan op medewerking, waarbij de
opmerking werd gemaakt, dat
alles nogal flink verzekerd was.
Vooral tegen het vallen van
en er is geen uitzicht op, dat
ze me ooit leereo kenneu, dan
geef ik er niet om
»Ik ook niet; maar zij kende
mij 1*
•Zij? De blauwe dame?*
•Ja, de blauwe dame. Zjj is
eene vroegere schoolkennis van
me en ik herinner 't mij leven
dig, dat ik wat graag haar ridder
wilde zijn.*
•Zoo, is dat het geval Maar
kom, als zjj zoo preutseh is en
geen studentenjool kan verdra
gen, laat ze dan waaien naar de
twee-en-dertig streken van het
kompas
Er is meer dat me onplezierig
stemt, Hermans 1*
Nou je me bjj my'n echten
naam noemt, zal dat wel erg
zijn ook. Ben-je dan toch werke
lijk verliefd
Dat komt niet zoo op stel en
sprong, daar is tijd toe Doodig.
Maar als je diezelfde blauwe
dame gekend hebt als de gezond
heid in eigen persoon, en je hoort
dan een jaar ot wat later, dat 2e
de tering heeft, dan valt dat niet
zoo gemakkelijk te verzetten,dat
maakt indruk
Heeft de dood voor jonge
menschen dan iefa vetschrikke-
t lijk» la J* oogen, Wielhanth
den avond is alle hulp gewenscht.
Immers 's avonds, des nachts en
in de eerste ochtenduren is er
een kans bij een veenbrand het
vuur gebluscht te krijgen over
dag als het warmer is en de
wind harder staat, is daarop
geen mogelijkheid, tenzij bij regen.
De burgemeester heeft dan ook
tot de bevolking van Emmen de
volgende proclamatie gericht
«De ernstige veenbranden, die
deze gemeente teisteren, zijn
slechts te bedwingen als alle
burgers eendrachtig samenwerken.
Al worden door de brandspui
ten, uit verschillende gemeenten
welwillend te onzer beschikking
gesteld, de uiterste pogingen ge
daan, het staat te vreezen, dat
woonhuizen meer nog dan thans
en zelfs menschenlevens verloren
zullen gaan.
Ik doe daarom een beroep op
u allen om als ergens brand
wordt bespeurd, aanstonds te
trachten het vuur te stuiten en
slaagt men hierin niet, de hulp
van politie en andere overheids
dienaren onverwijld in te roepen.
Alleen op deze wijze is de
ontzettende ramp, die voor u
allen een dreigend gevaar op
levert, te bezweren.
Ik vertrouw op uw aller mede
werking".
Het vermoeden dat het vuur
aangestoken wordt (veen en turf
zijn verassureerd) wint meer en
meer veld. Het schijnt, dat zich
's nachts verdachte personen in
het veen hebben bevonden, waar
mede het in brand vliegen van
sommige woningen in verband
schijnt te staan, waardoor de
vrees der bevolking nog meer
toenam.
Volgens de berichten van giste
ren, nemen de veenbranden ge
leidelijk af Wel smeult nog over
enorme oppervlakten het vuur,
doch gevaar voor gebouwen is
nergens direct aanwezig. De brand
weer heeft zich geconcentreerd in
de omgeving van de Ammoniak-
fabriek te Klazienaveen-Noord.
Hier werkt een motorspuit uit
Groningen met 6 slangen, welk
aantal opgevoerd kan worden tot
Dat is te zeggen, soms, niet
altijd.
Bjj mij nooit Ik ben dan ook
niemendal bang voor dien zooge-
naamden koning der verschrik
king Doodgaan is voor altjjd
naar bed ge&n en slapeD, slapen
zonder droomen, zonder bewust
zijn, zonder wakker worden.*
•Je gelooft dus niet aan de
onsterfelijkheid
•Ik heb er geen bewjjg voor
of tegen 1 Ik denk er liever niet
over en 'k houd me aan de in
stellingen der Epicuristen Laat
ons eten en drinken en vrooljjk
zijn want morgen sterven wjj
Dat heb-je op 't collegie van
Ter Haar, Doedes en Van Oos-
teizee toeh anders knnnen leeren,
geloof ik.«
•Ik heb nooit last gehad om
myn tyd daar zoek te brengen
Maar kom, laat ons na do anderen
opzoeken en verzin in vredesnaam
een leugen, want je ziet er be
roerd uit 1*
Het werd inderdaad door d4
anderen opgemerkt, doch gees
▼an hen was zoo gevat als Kanon,
eo geloofden bem allemaal, toen
hjj vertelde, dat hij een vreese
lijke hooidpijn bad,
[Wotilt vemlgd}-
AXELSCHEffe COURANT
