Yoor schuld verkocht.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaanderen
No. 4
VRIJDAG 13 APRIL 1928.
44' Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Stad en platteland.
FEUILLETON.
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNF. MENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Het is allerminst gewenscht de
tegenstelling van belangen, die
er bestaat tusschen stad en plat
teland steeds weer toe te spitsen,
doch of men wil of niet, zij
komt telkens weer naar voren.
Daarbij is de grens niet altijd
met juistheid te trekkende
kleine steden zijn dikwijls meer
platteland dan stad en de bewo
ners der industrieele' centra, die
zich hier en daar op het platte
land ontwikkelen, hebben dikwijls
dezelfde belangen als hun kame
raden in de groote steden. Maar
dit eenmaal toegegeven, springt
de tegenstelling dikwijls duide
lijk in het oog en ziet men tel
kens weer, dat vooral tegenover
de groote steden de rest van het
land vaak aan het kortste eind
trekt of in een hoek wordt ge
drongen of dat. althans pogingen
daartoe worden gedaan.
Een voorbeeld is o.a. het ge
wijzigde posttarief, dat voor
plaatselijk verkeer voor brieven
is verlaagd tot vijf cent en voor
briefkaarten tot drie cent. Op
zichzelf verdient deze verlaging
natuurlijk toejuiching, doch men
begrijpt, dat een onderneming in
Amsterdam, die uiteraard vele
klanten heeft in de stad zelf en
misschien hare eigen benoodigd-
heden steeds in Amsterdam koopt,
daarvan veel meer profiteert, dan
een dergelijke onderneming, die
in een kleine plaats werkt en
dus spoedig buiten de grenzen
van het plaatselijk verkeer is.
Wanneer nu het verzonden aan
tal brieven en briefkaarten in de
groote steden dermate toenam,
dat deze portverlaging zichzelf
kon bedruipen, zou er nog niet
zooveel van zijn te zeggen, doch
dit is allerminst het gevalde
maatregel kost jaarlijks aan den
Staat een slordige zeven ton,
die even goed door het platte
land als door de steden moeten
worden opgebracht.
Ook op andere wijze wordt
het platteland door het bedrijf
van post en telegrafie stiefmoe
derlijk behandeld. Het gebruik
Een oud verhaal door P. Louwkrse.
Tien heldere slagen laat de
dorpsklok hooren, en als eene
echo klinken in eene ouderweis
gemeubileerde kamer tien slagen
uit eene groote staande klok, die
het eenig geluidgevend lichaatii
in het geheele vertrek is.
We aeiden, dat de kamer ouder
wets gemeubileerd was, en zulks
niet ten onrechte want de wan
den hadden nooit eenig behangsel
gekeod, maar waren ten allen
tyde, met witte kalk bestreken.
Aan de twee muren, terzijde van
den voorwand, hingen vier schil
derijen, de vierjaargetijden voor
stellende. Tegen den wand ston
den zes gewone stoelen en een
lauteuil, die denkelijk eene eeuw
dienst hadden. Midden op den
planken vloer stond eene groote,
ronde talel op een karpet, dat
hier en daar de bewijzen droeg,
dat bet ook al heel wat dienst
jaren telde. Tegenover den voor
wand stond een groot ledikant,
Yan denaelfden vorm als dat,
van de telefoon is dikwijls duur,
daar men spoedig valt onder het
intercommunaal tarief; de tele
grammen zijn dikwijls lang onder
weg de kantoren zijn vele uren
van den dag en ook den gehee-
len Zondag gesloten. De bezor
ging der brieven heeft slechts
tweemaal per dag plaats en
eveneens de buslichting in som
mige streken zelfs éénmaal per
dag; dan is er eigenlijk vaneen
postdienst, vooral als de Zondag
er ook tusschen valt nauwelijks
sprake. In de groote steden ech
ter worden de bussen zesmaal
per dag gelicht en de bestelling
geschiedt vier malen per dag;
men schreeuwt moord en brand
wanneer het gevaar dreigt, dat
het aantal bestellingen zal wor
den teruggebracht van vier op
drie. Wij kunnen ons dat begrij
pen, doch men moet toch ook
eens denken aan de zaken en
de particulieren op het platteland,
die minstens evenveel behoefte
hebben aan een snel verkeer
met de overige deelen van het
land.
Zoo zijn er meer voorbeelden
te noemendikwijls ook wordt
er bij de wetgeving weinig reke
ning met speciale plattelandsbe-
langen gehouden. Het maakt veel
verschil of de achturige werkdag
wordt voorgeschreven voor een
machinefabriek, die geregeld win
ter en zomer kan doorwerken,
dan wel voor een dorpssmederij,
die des zomers vroeg open en
laat gesloten moet zijn, doch
des winters veel minder werk
heeft. Hetzelfde zal men merken
als er een wet op de winkelslui
ting komt; het winkelen in de
groote steden is iets heel anders
dan het doen van inkoopen in
de dorpen of gehuchten.
En hoe zal het straks worden
met de financieele verhouding
tusschen Rijk en Gemeenten
We weten er niets van, doch de
regeling die voorgesteld is door
de Staatscommissie is voor het
platteland zeer ongunstig en niet
te aanvaarden. Het valt te betwij
felen of het door de Regeering
toegezegde wetsontwerp er veel
waarop de beroemde Dordtsche
Burgemeester Cornelis De Wit
gedwongen werd op zijn ziekbed
de verwerping, of herroeping van
het Eenwig Edict met zijne hand-
teekening te bekrachtigen.
Bij het vallen van den tienden
«lag komt het helderwitte be
hangsel van 't ledikant in be
weging, en iets later vertoont
z:ch tusschen de langzaam ont
staande opening het boofd eener
jeugdige vrouw. Zij blikt een
oogenblik de kamer rond, kykt
naar de klok en werpt dan een
langen, heel langen blik door de
vensterruiten.
Ho, wat lag er in dat matte
oog een verlangen 1 Wat
staarde het droevig naar de zwarte
rookwolken die uit den schoorsteen
van eene naburige fabriek stegen
In dikke golvingen togen ze
immer en immer naar het Zuiden.
Vandaag, gisteren, eergisteren,
verleden week, ja zelfs verleden
maand al, altijd en altijd maar
draaiden ze eene poos om den
rand van het steeoeD gevaarte,
alsof ze 't met zichzelve niet
eens konden worden welke rich
ting ze nemen zouden. De rook
wolken werden echter al dunner
en dunner, ja bijna onzichtbaar.
£e verdwenen in de verte, maar
beter uit zal zien de vertegen
woordigers der groote steden,
tot welke politieke partij zij ook
behooren, zitten dicht bij het
vuur en zulleu niet aarzelen van
die aangename positie gebruikte
maken. Daarom alleen reeds die
nen het platteland en de klteine
steden on hunne hoede te'zijn
en zich zoo hoodig te verweren.
Of het daarom noodzakelijk zal
zijn, zooals men b. v. in de
provincie Groningen schijnt te
willen probeeren, een vereeniging
van plattelandsgemeenten op te
richten, kan in het midden wor
den gelaten. Er bestaat eene
vereeniging van Nederlandsche
gemeenten, die in vele opzichten
nogal actief is en wij houden
in het algemeen niet van ver
brokkelingen er zijn al zoovele
vereenigingenAlleen wanneer
de stem der kleine gemeenten
in deze vereeniging niet vol
doende tot uiting zou kunnen
komen, zou dit een reden kunnen
zijn van uittreding.
Maar hoe dit ook zij, de kleine
gemeenten, waarvan sommige het
moeilijker hebben dan de groote,
moeten niet denken, dat de
groote zusters in de eerste plaats
de belangen der kleine zullen
behaftigen. Zij moeten ook niet
denken, dat de belangen van het
platteland der Regeering zoo
buitengewoon ter harte gaan. Zij
dienen daarom waakzaam te blij
ven om te zorgen, dat zij niet
de rol van asschepoes behoeven
te spelen.
E. M. T.
Doelloos
Litwinow. die thans te Moskou
teruggekeerd is, heeft aan een
medewerker van de „Izwestia"
verklaard, dat hij met het op de
voorbereidende ontwapenings
conferentie te Genève bereikte
resultaat tevreden is, daar men
de doelloosheid van de werk
zaamheden der voorbereidende
ontwapeningscommissie heeft
kunnen vaststellen
De in de conferentie door de
ach, de droeve, matte blik bleef,
totdat hjj stareDsmoede weer
langzaam zich sloot.
Een kuchje, kort en droog, een
zucht en.
Het behaugsel viel dicht en
alles was weer stil in de groote
kamer. Eentonig klonk het ge
tik der klok. Eindelijk scheen
een groote bromvlieg wakker
geworden te zijn I Ze zag een
zonnestraaltje door de vensterruit
vallen ze meende dat het de
weg door de vrije lueht was, en
bonzend vloog ze tegen de ruit.
Onderwijl de vlieg hare vruch-
telooze pogingen om te ontvluch
ten telkens hervatte, ging de
kamerdeur heel stil open en, op
de teenen sluipende, trad een
man binnen.
Een fluweelen mutsje bedekte
den grijzen schedel en een veeren
pen stak achter het oor. Geheel
de kleeding wees het uit, dat bij
op een kantoor werkzaam was,
en zijne houding telde u het aantal
jaren voor, die hij aan den les
senaar had doorgebracht. Hij ging
naar den boekenhanger, kreeg
een burgerlijk wetboek en wilde
zich weer even stil verwijderen
als hij gekomen was, toen eene
zwakke stem uit het ledikant
klonk
meerderheid aangenomen resolu
ties, zullen waarschijnlijk niet
alleen het laatste woord der com
missie, doch ook dat van den
Volkenbond op het gebied der
ontwapening zijn. Echter zal het
niet het laatste woord zijn der
volken, die bedrogen worden.
Leger en politiek.
Het vraagstuk der leger-reorga-
nisatie blijft in België actueel.
En het zal dat wel blijven, zoolang
voor de Vlaamsch-Waalsche te
genstellingen geen oplossing kan
worden gevonden. Wantin wezen
is het Belgische legervraagstuk
niet van practischen maar van
zuiver politieke» aard en de so
cialisten hadden er, al dan niet
vrijwillig, in November j.l. het
verlies hunner regeeringszetels
aan te wijten wegens den strijd
in den boezem van het Kabinet
ontstaan over dit onderwerp.
Sindsdien is door het nieuw
opgetreden Kabinet eene commis
sie ingesteld, die tot taak had te
onderzoeken, op welke wijze eene
reorganisatie der weermacht ware
door te voeren. Gebleken is, dat
deze commissie niet in staat is
deze kwestie tot een goed einde
te brengen en met een gedocu
menteerd rapport voor den dag
te komen. Vooral de taalstrijd
verijdelt de pogingen tot samen
werking.
In de 33 gehouden vergade
ringen heeft alleen het commis
sielid Bössuef Nederlandsch ge
sproken, waarbij bleek, dat de
generaals er niets van begrepen.
De door dezen spreker gestelde
vragen moesten eerst worden ver
taald en werden toen in het
Fransch beantwoord. „Waarom
vraagt „de Schelde" hebben
de Vlaamsche leden van de ge
mengde commissie niet de rechten
van het Nederlandsch als com
mando-taal voor het geheele Bel
gische leger doen gelden -
Het Nederlandsch is 'de taal van
de meerderheid der bevolking
van België en ook van de Meer
derheid der Belgische soldaten.
Een in het Nederlandsch gecom
mandeerd Belgisch leger zou ten
»Ben-je daar, vader
»Ja, Bertha! Wat is 't, kind
Hoe is de wind, vader?*
«Nog altijd noord!*
»Zou ik er dan nog niet eens
uit aiogen O, ik verlang toch
zoo
»Ja, kind, dat zal wel wkar
zijn, maar, geduld, geduld
>0, vadertje, ik heb nu al
vijf weken geduld gehad, er komt
toeh eens een eind aan Dat nu
ook die akelige wind niet anders
wordt 1 t Is om te sterven van
verdriet
«Stil, stil, Bertha Niet mur-
mureeren, kind! Straks kom ik
een uurtje bij je zitten, hoor F'
De oude man ging heende
deur werd gesloten en weer was
Bertha alleen met de tikkende
klok en de naar vrijheid wor
stelende vlieg in het groote ver
trek. Terwijl ze daar zoo een
zaam lag en de slaap zich nog
altjjd tevergeefs liet wachten, be
peinsde ze haar verledeD. Het
was rijk genoeg Eerst kwamen
i haar voor den geest de vroege
kinderjaren
Hoe kostelijk lag dat kleine
buitenverblijf, waar zij bij hare
'ante de achttien eerste levens
jaren doorbracht, aan den oever
eene druk bevaren rivier.
opzichte van het Fransche leger
steviger waarborgen bieden van
zelfstandigheid."
Uit dit alles mag gevoegelijk
worden geconcludeerd, dat de
reorganisatie van het Belgische
leger voorloopig nog niet van het
program der politieke partijen zal
verdwijnen.
Opzienbarend faillissement.
Volgens een hardnekkig in
omloop zijnd gerucht zou een
groote diamantfirma in Antwer
pen op het punt staan haar beta
lingen te staken. Als totaal bedrag
d^r schulden wordt frs. 30.000.000
genoemd De moeilijkheden zou
den hun oorzaak vinden in een
faillissement van een groote fir
ma te New-York.
Onrust in Marokko.
Naar uit Rabat gemeld wordt,
is gedurende de laatste week in
Marokko een toenemende agitatie
tegen Frankrijk waargenomen.
Bij verschillende botsingen wer
den drie soldaten gedood en een
soldaat gewond. Een andere post
verloor twee manschappen. Drie
beambten, die werden uitgezon
den om doorgesneden telefoon
lijnen te herstellen, werden in een
hinderlaag gelokt en gedood.
Dronken douane beambte.
Te Namborn in het Saargebied
heeft in den nacht van Zaterdag
op Zondag een Fransche douane
beambte, die onder den invloed
van sterken drank verkeerde, bij
een twist met eenige Duitsche
burgers in een herberg, schoten
gelost op zijn tegenstanders. Hij
doodde er een en wondde een
ander. Achtervolgd door de
Duitsche gendarmen, schoot hij
ook op hen, vluchtte vervolgens
naar zijn woning, barricadeerde
de deur en stak het huis in brand.
De gendarmen vonden later zijn
lijk.
Slachtoffer der wetenschap.
Alexander Bogdanof, directeur
van het Staatsinstituut voor Bloed
transfusie te Moskou is overleden
tengevolge van vergiftiging, ver
oorzaakt door mislukte proeven
tot bloedtransfusie, die hij op
zichzelf heeft toegepast.
W at al leven en beweging 1
Och, zonder de oogen te sluiten
zag ze het liefelijke tafereel lang
zaam verschijnen en leven krijgen.
Achter het riet, dat haar wuivend
scheen te begroeteD, lag het
kleine roeibootje, waarin ze dik-
wijls, zonder eenig ander gezel-
hap dan dat van een mooien
hazewind, dicht langs den oever
ronddreef. Hoe vriendelijk stak
de kleine spits vao bet dorps
kerkje boven de boomen van het
fraaie bosch, waarin ze ten allen
tijde den vrijen toegang had. Ze
boorde er de vogels zingen en
het geheimzinnig geruisch van
het avondkoeltje door het loover
j scheen op dit oogenblik zelfs het
j behangsel van het ledikant in
bewegiDg te brengen En wat
al vriendelijke menschenZij
was overal welkom 1 Hoe vrien
delijk werd ze altijd ontvangen
door de juffrouw van den onder
wijzer, die zoo gezellig praten
feoD over rijp en groen, over
nieuw en oud.
Wordt vervolgd).
Indien men wist hóéveel zöefi
er ligt in welwillendheid, dan zou
lader wscieheB het te zym
