feuilleton.
Ut gdimkslljii,
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch - Vlaanderen
VRIJDAG 28 OCTOBER 11)27.
43e Jaarg.
sHs)
J. C. VINK - Axel.
Bij dit blad behoort een bijvoegsel.
Hervormingsdag.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken. Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
Aanstaanden Maandag herden
ken de Protestanden den Hervor
mingsdag. En nu trof het ons
daarover een ontboezeming te
lezen van W. H. v. L., die blijk
baar met de bekende plaat voor
Zich het volgende schreef
Wie is die man, met dat bleek
gelaat, die daar in een bekrom
pen, flauw verliphte cel zoo diep
in gedachten verzonken zit, de
oogen gevestigd op het groote,
het volgeschreven perkament, dat
yoor hem ligt
Kent gij hem 't ls Maarten
Luther, uitrustend van een arbeid,
die nu eerst arbeid ?4l worden
het is Maarten Luther, op den
avond van den 31 sten October
uit een onvergetelijk jaar, gereed
om straks zijne kloostercel uit te
treden en aan de depren der slot
kerk van Wittenberg het „oorlogs-
manifest" aan te slaan.
Ondankbaren en onwaardigen
zouden wij Protestanten zijn, in
dien wij ooit de zegeningen kon
den vergeten, ons aangebracht
door de Hervorming, met die
kloeke daad van Luttier aange
vangen ondankbaren en onwaar
digen, indien wij God niet dank
ten, dat Hij ons geboortelot ge
steld heeft in het Hervormde Ne
derland, en daar in het huls van
protestantsche ouders,
Maar zullen wij daarom den
Roomseb-Kathoiieken broeder
ai kunnen wij ons in geloof, ge
loofsbelijdenis en eeredienst niet
met hem vereenigen toch niet
minnelijk verdragen, hoogachten,
liefhebben? Ja, zullen wij niet
een schrede verder gaan en on
bevooroordeeld erkennen, dat er
in de oude zusterkerk toch nog
wel het een en ander, ja veel is
overgebleven, dat daar ons ter
navolging staat opgericht?
Pauius, eigenwijzeipenschen
uit de Corinthische gemeente be
rispend, heeft van hen in zijn
Brieven o.a. geschreven „maar
„zij, terwijl zij zich aan zich zelve
(4
Moest ik dan met dezen rijk
dom in den zak weer in mfjn
armzalig kamertje terugkeeren
Neen. Deze avond moest gevierd
worden.
Plotseling kwam my die vrouw,
die colportice in de gedachte,
waaraan ik in zekeren zin dien
rijkdom te danken had. Zij had
goed voorspeld. Het lot bad mfj
geluk gebracht. Zy verdiende toch
wel een belooning. En plotseling
dacht ik die moet eens getrac-
teerd worden Ja, dat moest ik
doen. Ik zocht het kaartje dat ze
my gegeven had. SteineicheDstr.
102. Dat zou wel in het Noorden
zijn. Ik kende de straat niet. Maar
welk grootestadsmeDsch kent alle
straten van zijn stad
Op een hoek stond 'n agent. Ik
ging naar hem toe en vroeg hem
hoe ik naar de Steineiehenstrasse
moest gaan. Hij keek mij hoofd
schuddend aan. «Steineiohenstras-
■e Bestaat niet.*
»Jawel,« antwoorde ik, «kykt
V maar, hiar staatSteinejchen-
„weten, en zich met zich zelve
„vergelijken, zijn onverstandig";
Willen wij op onzen Hervormings
dag niet in dit kwaad vervallen,
dan moet, bij dankbaarheid voor
den zegen der Hervorming, ons
oog open blijven voor hetgeen
een onvergetelijk vroeg ontslapen
godgeleerde eens noemde „het
eigénaardig goede in de Roomsch-
Katholieke afdceling der Chris-
tenheicl".
Vrijheid van denken en leeren
staat bij ons, en terecht, op den
voorgrondmaar moeten wij
niet belijden, cjat velen, haar uit
sluitend najagend, zich aanstel
len alsof zelfstandigheid en zelf
genoegzaamheid één en hetzelfde
ware
Wij hebben een Protestantisme:
maar wat te zeggen van de ve
lerlei, misschien tientallen pro
testantsche sectie's Wat te zeg
gen van de vele protestantsche
gemeenten Laat iq eik van
haar het godsdienstig gemeen
schapsleven, dat al zijn talenten
en gaver, behoort aan te leggen
om onkundigen fe ancjerwijzen,
bedroefden te troosten, dwalen-
den terecht te brengen, niet veel
te wenschen over
IJver bezitten wij voor vrijheid
en vooruitgang j maar heerseht
onder ons ook de wijze liefde
voor orde en regel der Roomsch-
Katholieken
Wij glimlachen soms bij den
opschik van sommige Roomsch-
Katholieke kerken maar is het
te billijken, dat de protestantsche
eeredienst zoo weinig recht doet
aan gevoel en verbeelding en
feitelijk tot alle schoone kunst
blijft zeggen: „De godsdienst
heeft u nlef naodig''
Wij weten zeer goed, dat de
hemel niet verdiend kan wor
den maar de godsdienstijver van
Rome om tempelen te versieren
en kloosters te stichten, werpt
hij niet eert beschamend licht op
veler protestanten schrielheid,
waar geldelijke offers gevraagd
worden om licht te ontsleken en
vrijheid te brengen
Zijn wij Protestanten geen
bloode schreeuwers tegen Rome
strasse 102, Berlin N.*
Hij opende een boekje, bladerde
er met een gewichtig gezicht in
en sehudde het hoofd,
»Er bestaat geen Steineiehen
strasse in Berlfjn.*
»Misschien een nieuwe straat,*
zei ik.
Hij' trok de schouders op. »Gaat
U maar eens naar den politiepost,
misschien kunnen ze U daar in
lichten.*
Ik ging naar den politiepost.
Een eigenaardig gevoel kwam
over mij. Wat beteekende dat?
Een straat die niet bestond Maar
misschien een straat in een wiik
in een van de voorsteden, die
uog in aaubouw was.
Neen. Ook op het posthuis ver
zekerde men mij in Berlijn be
stond geen Steineiehenstrasse.
Toen ik weer op straat kwam,
voelde ik mijn hart kloppen. Wat
beteekeüde dat dan toch De
straat bestond niet en de
vrouw had mij zelf dat adres op
gegeven. Een vergissing was bui
tengesloten.
Langzaam ging ik verder. Het
begon te motregenen. Langzamer
hand ontspanden myn [zenuwen
zich weer. Het zou wel opgelost
worden. Het zou toeh wel een
vergissing zyn* Misschien was dia
dan bidden wij God om var-
lichte oogen des verstands, en
een ootmoedig hart, opdat wij
het ons ontbrekende mogen lee
ren waardeeren in anderen en
ook daar de waarheid vermogen
te zien, waar zij o.i. staat naqst
menigerlei dwaling.
Bindendverklaring van Collec
tieve Arheids-Overeenkomsten.
Zooals bij ieder contract, geldt
de C.A.O. in het Algemeen slechts
voor de leden van de vereeni-
gingen, die deze C.A.O. hebben
afgesloten. Dit heeft tengevolge,
i dat de werkgevers en de arbei
ders in een bedrijfstak, waarvoor
een C.A.O. is afgesloten, en die
niet zijn aangesloten bij één van
de contracteerende organisaties,
zich niet behoeven te houden
aan de bepalingen der C.A.O.
Er is ng een beweging ontstaan
om wettelijk vast fe leggen, dat
van hooger hand (bijv. door den
Minister van Arbeid) bepaald kan
worden, dat de bepalingen der
C.A O ook voor deze gg^rgani-
seerden „bindend kunnen wor
den verklaard". Zij, die dit wen
schen, beweren, dat tegenwoor
dig de ongeorganiseerden door
slechte arbeidsvoorwaarden con
currentie uitoefenen, zoodat het
op den duur voor de georggni-
seerden onmogelijk wordt de in
de C,A Q.É bepaalde arbeidsvoor
waarden te handhaven. Dit zqu
ten slotte de dikwijls piet moeite
verkregen C.A.O. onmogelijk ma
ken en daarom wenschen zij, dat
deze ongeorganiseerden daor de
Regeering gedrongen zullen kun
nen worden om ook in de C.A.O,
vastgelegde arbeidsvoorwaarden
in te voeren,
Tot de tegenstanders van dezen
maatregel behooren natuurlijk
uiteraard in de eerste plaats zij,
die elk Staatsingrijpen in het par
ticuliere bedrijfsleven uit den
booze achten, maar ook zij, voor
wie de Staat een geheel andere
beteekenis heeft en zelfs sociaal
democraten, die als uiteindelijk
oude vrouw niet heelemaal wys,
wie weet En toen ik een uur
later in een klein wijnrestaurant
zat met een flasch Bordeaux voor
me, was ik met de heele wereld
tevreden.
Toen ik het duizendmarkbiljet
wilde wisselen, keek de waard
mij wantrouwend aan en schudde
het hoofd. Hij kon niet wisselen.
Lachend nam ik 't biljet terug en
wierp een twintigmarkstuk op
tafel. Het laatste
Toen ik laat weer op mjjn ka
mertje kwam,'kwamen er weer
allerlei bedenkingen bij mij op.
Deze kamer, die niet goed op
slot kon, was niet bepaald een
goede bewaarplaats voor zooveel
geld En het maar steeds in
mijn zak houdeD Neen, dat wes
ook niet goed. Het was ook te
verleidelijk. Ik bleef wakker en
dacht na: eindelijk besloot ik het
den volgenden ochtend dadelijk
naar een bank te brengen. Ik
kon er dan van afhalen als ik
wat noodig had.
Dea volgenden morgen, toen
de kleine bank geopend was, was
ik de eerste klant. Met het ge
voel van een kapitalist, die? naar
zyn bankier gaat, trad ik binnen.
De bediende keek mij vragend
aan.
ADVERTENTIE^ van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
doel een van boven af geregeld
bedrijfsleven zien, achten deze
mogelijkheid tot bindendverkla
ring o. juist, omdat het de na
tuurlijke verhoudingen in het
productieproces, die tengevolge
hebben, dat de eene door veel
te presteeren veel verdient, de
andere door weinig te doen een
geringer loon krijgt, zou versto
ren. Bovendien meenen zij, dat
voor deze bindendverklaring
slechts in aanmerking zouden
komen de bedrijfstakken, die,
doordat zij op de plaatselijke
markt werken en geen buiien-
landsche concurrentie te duchten
hebben, tot op zekere hoogte de
loonen willekeurig kunnen vast
stellen. Qp het oogenblik is er
nog een zekere rem door de con
currentie der ongeorganiseerden.
Deze zou echter geheel worden
weggenomen, zoodat de loonen
nog verder zouden kunnen stij
gen en de arbeiders in de ex
portbedrijven, wier loonen door
de buitenlandsche verhoudingen
worden beheersebt, het kind van
de rekening zouden worden. Bo
vendien meenen zij, dat de Staat
slechts moet ingrijpen, wanneer
er misstanden 'bestaan en het
feit, dat de arbeidsvoorwaarden
bij de ongeorganiseerden lager
zijn dan in de C-A.Ó. der geor-
ganiseerdeti, bewijst nog niet, dat
des,e voorwaarden onsociaal zijn.
De Vereeniging voor Staathuis
houdkunde, en Statistiek heeft
deze kwestie, die velen momen
teel bezig houdt, op haar ver
gadering besproken. Drie prae-
adviezeq zijn uitgebracht- ln het
eerste zorgt prof. De Nooys, dat
de bindendverktaring niet kan
worden aanvaard, aangezien het
een verward denkbeeld is uit een
verwarden tijd, Het tweede van
prof. F. de Vries is niet minder
afwijzend. Deze noemt het ver
gif, dat men maar liever niet moet
innemen. In het laatste daaren
tegen houdt Dr. v. d, Waerden
een pleidooi vqut de bindend
verklaring en noemt verschillende
punten, die bij een eventueele
invoering daarvan in acht moe
ten worden genomen.
«Goeden morgen,* zei ik glim
lachend en haalde mijn porte
feuille te voorschijn »ik wilde
hier graag een rekening openen.*
De bediende knikte.'
»UitstekeDd, meneer. Hoeveel
wilt U storten
Ik nam bet bankbiljet.
Dit om mee te beginnen, 1000
mark. Morgen breng ik meer.*
Ik voelde dat de bediende mij
van terzijde onderzoekend en wei
felend aankeek. Mijn uiterlijk
deed zeker argwaan by hem op
rijzen.
»Ik heb namelijk een prijs in
de loterij gewonnen*, legde ik
hem uit. Een glimlach gleed over
zyn gezicht.
»Zoo? Dan feliciteer ik U, me
neer*, zei hij vriendelijk. «Mag
ik ook vragen in welke loterij U
zoo gelukkig bent geweest
Ik knikte.
«Ik heb den tweeden prysge
trokken uit de Mannheimer kunst
loterij.*
»De Mannheimer kunstloterij
herhaalde by.
>Ja.<
»Mag ik vragen wanneer tl
dien prys gewonnen hebtP*
«Gisteravond kwam het geld.*
«Gisteravond Dat moet een
vergissing zyn, maneer,»
Prinses Juliana bekroond.
Onder de nieuwelingen van de
Meisjesstudentenclub te Leiden
was als gewoonlijk een prijsvraag
uitgeschreven voor het clublied
van dit jaar. De inzendingen
geschiedden anoniem. De com
missie heeft, naar de Telegraaf
meldt, na lang aarzelen tusschen
twee inzendingen er eindelijk een
gekozen dat van Prinses Juliana
bleek te zijn. Toen de Comis-
sie hoorde dat de Koningin de
meening had uitgesproken dat de
Commissie wel vermoed zou heb
ben dat het gedicht van de Prin
ses was, heeft de commissie in
een brief aan de Koningin ver
zekerd dat geen der leden ver
moedde dat het lied van de Prin
ses was.
Wat gebeurt er in ons Indië.
Het gaat, naar gevreesd moet
worden, niet goed in Indië. Het
optreden van den heer De Graeff
als Gouverneur-Generaal gaf
meermalen stof tot critiek in de
bladen en gaf soms een enkele
maal reden tot onrust bij het pu
bliek zelf, o.a. bij de slappe hou
ding van den G. G. tegenover
de communistische onruststokers.
Maar in den regel bleef het bij
deze critiek, hoopte men althans
op betere inzichten bij den G.G.,
inzake het te volgen regeerbe--
leid.
De berichten, welke ons in de-
laatste weken uit Indië bereiken»
wijzen evenwel op achteruitgang,
van den toestand. En het is
zeker niet te veel gezegd, dat er
in onze regeerings- en parle
mentaire kringen een schok ging,
toen Aneta in een telegram me
dedeelde, dat een dertigtal lei
dende figuren uit de Indische za
kenwereld, onder leiding van den
President van de javasche Bank,
een adres aan den Volksraad
heeft gezonden, waarin ernstige
bezorgdheid wordt uitgesproken
over het bestuursbeleid en aan
dit college met name verzocht
wordt, er bij de Regeering met
klem op aan te dringen, de voor
gestelde wijziging van de Staats
regeling terug te nemen, althans
»Een vergissing vroeg ik
verwonderd. «Waarom een ver
gissing
«Wel,* zei hij, «omdat de
Mannheimer kunstloterij al wel
tien jaar niet meer bestaat.*
«Wat zegt U?« stamelde ik.
«Niet meer bestaat En gister
avond heb ik een aangeteekecden
brief ontvangen met den prijs.
Den tweeden een gouden snuif
doos. Ik heb haar voor 3000 mark
verkocht en 1000 mark kreeg ik
dadelijk in contanten uitbetaald.*
De ander haalde de schouders
op en zeide
«Toevallig weet ik 't precies.
Een oom van me is veertien jaar
lang directeur van de Mannhei
mer lotery geweest. Tien jaar
geleden zoowat zyn ze er mee
opgehouden.*
Allerlei gedachten bestormden
mij. De oude vrouw, met een
adres dat niet meer bestond
eeD lotery, die ook niet meer be
stond Eu weer voelde ik den
argwanenden blik van den be
diende, Wordt vervolgd.)
De groote natuurwet is: probeer en
gij zult de kracht hebben, maarzij, die
niet probeeren, hebben ook niet de
kracht. B. W. EMERSON-
Cbj.
II h 1 -
