Puistjes
ik niet beter te kunnen vertolken
dan door het uitspreken van den
hartgrondigen wenschMoge de
nieuwe zender, door vaderland-
sche kracht en nijverheid ge
bouwd, door de luchten een
nieuwe drijfkracht worden tot
nationale saamhoorigheid van
Moederland en overzeesche ge
westen
Ook de Min van Waterstaat
hield een rede, waaraan het vol
gende is ontleend:
Met genoegen voldoe ik aan
het tot mij, als Minister van
'Waterstaat, gerichte verzoek om
dezen nieuwen omroepzender of
ficieel in te leiden.
De omroep, men zou zeggen
nauwelijks der kinderschoenen
ontwassen, heeft in de luttele
jaren van zijn bestaan een derge
lijke vlucht genomen, dat hem
thans reeds de schoenen passen
van een volwassen man. Hij is
in ons maatschappelijk en geeste
lijk leven een plaats gaan innemen
van de eerste orde. De behoefte
aan meer zendruimte groeide met
den dag.
De indienststelling van dezen
zender toch komt indirect ten
goede aan de luisteraars van alle
richtingen, aan het Nederlandsche
Volk in zijn geheel.
Elke nieuwe stem in het stem-
menkoor van den aether brengt
met betrekking tot het vaststellen
van de golflengte ernstige moei
lijkheden mede. En de voor dezen
zender bepaalde lengte van 1840
M. wordt min of meer bedreigd
door stemmen uit schier alle
landen van Europa. Scheveningen,
Parijs, Königswusterhausen,Nord-
eich, kunnen alle werken op 'n
golflengte van 17501950 M.,
terwijl storing ook van minder
bekende stations in België, Dene
marken, Noorwegen, te veel om
op te noemen, niet tot de on
mogelijkheden behoort. Daarbij
moet ik nog wijzen op de om
standigheid, dat dé radiotelegra-
fische Conferentie welke thans in
Washington plaats vindt en welke
zich o.a. bezig zal houden met
het vraagstuk van de verdeeling
der golven, haar goedkeuring kan
onthouden aan de toewijzing van
meer dan een lange golf voor
algemeene omroepdoeleinden aan
Nederland.
Dank zij de energie en het
doorzettingsvermogen van de
voorbereiders en den constructeur
van den zender is althans het
resultaat bereikt, dat Nederland
op dit oogenblik de positie in
neemt van twee golflengten daad
werkelijk te bezigen; Een speciaal
woord van hulde is hier op zijn
plaats voor den bouwer, die er
in geslaagd is, dit product van
Nederlandsche nijverheid in en
kele maanden tot stand te brengen
in deze voor de radio in Neder
land zoo belangrijke streek. Het
was toch in 't Gooi, dat men de
eerste radiotelegrafische verbin
ding met Indië verkreeg, het is
een feit, dat de eerste dagelijk-
sche omroep te Hilversum ge
vestigd werd, nadat, de pionier,
de P. C. G. G. zender van Ir.
Idzerda zijn uitzendingen had ge
staakt, terwijl thans deze zender
te Huizen geopend wordt en er
plannen bestaan den waarschijn
lijk meest bekenden, omroepzen
der „P. C. J. J." ook naar Hil
versum over te brengen.
Met het volste vertrouwen
schakel ik zijn stem in in dit
onzichtbare wereldverkeer, moge
hij met goed beleid zijn roeping
vervullen, ter volvoering van de
taak, welke de samenwerkende
organisatoren zichzelf hebben op
gelegd. In het belang van Neder
land en het Nederlandsche Volk.
Ik verklaar den zenddienst te
Huizen voor geopend.
AXEL, 25 October 1927.
Gisteren werd in het hotel Het
Gulden Vlies alhier door Notaris
Dregmans herveild het woonhuis
met winkel en werkplaats van
C. Deij te Waddinxveen, staande
in de Julianastraat. Kooper werd
Jac. Bareman voor f 3700.
De S. D. A. P. te Axel.
De afdeeling Axel van de S.
D. A. P. had naar aanleiding van
het conflict met dhr. 't Gilde ge
meend den Strijd niet moeten blij
ven voeren met de pen, maar
liever als man tegen man tegen
over elkaar te trachten den strijd
uit te vechten. Daarom hield zij
gisterenavond een openbare ver
gadering, waartoe dhr. 't Gilde
was uitgenoodigd, doch, zooals
men het uitdrukte, schitterde door
afwezigheid.
Ingeleid door den voorzitter,
dhr. A. de Pauw, van Terneuzen,
trad eerst als spreker op Lindeijer,
die alle sociale wetten op reke
ning van de s. d. a. p. schreef,
dat de eenigste partij was, die
heil aanbracht Vakorganisatie
en sociale politiek zijn de mid
dels om het kapitalisme en ook
de bourgeoisie te bestrijden, die
de arbeiders nog veel te zware
lasten opleggen, in Axel b.v. nog
f4.80 voor een inkomen van
f1000.
Een belangrijk deel van zijn
tijd benutte spr om voor de wa
terleiding te pleiten en met de
overdrijving hem eigen, stelde hij
de bestrijders daarvan belachelijk
aan. Ook 't Gilde zei hij had
daarbij bewezen geen man van
zijn tijd te zijn. Doch niet om
zijn strijd tegen de waterleiding
ging de grief, maar om het gemis
aan overleg met zijn kameraden
Na dhr. Lindeijer sprak dhr. C.
Hamelink alhier en zette uiteen,
hoe reeds vanaf April de hou
ding' van dhr. 't Gilde bevreem
ding baarde in de afdeeling en
noemde alzoo de verschillende
feiten, die aanleiding tot schei
ding hadden gegeven. Zo'oals
We reeds vroeger te kennen ga
ven, echten we het hier niet de
plaats dien strijd in finesses te
gaan btsenrijven, daar dit een
interne zaak is voor de soc. dem.
afcjeeling. Zij die tot de partij
behooren en behoorden hadden
gelegenheid hun meening daar
over te vestigen, doch hel pu
bliek kan daarbij o i. weinig be
lang hebben.
Alleen dit achten we vermel
denswaardig, dat aan dhr.'t Gilde
gevraagd is om zijn mandaat als
lid van den Raad ter beschikking
van dekiezerste stellen,doch deze
daarop niet heeft geantwoord,
zoodat dhr. 't Gilde blijkbaar zijn
zetel wenscht te behouden.
Dhr. de Pauw sloot de ver
gadering met nogmaals te wijzen
op het groote belang eener water
leiding. Hij laakte de houding
van dhr. 't Gilde, die volgens
spr. in de waterleiding het middel
gevonden heeft om de partij te
verlaten, omdat hij daaruit weg
'wilde.
Trambotsing.
We wezen reeds in ons vorig
nummer op het drukke vervoer,
dat op de lijnen der Z. VI. Tram
wegmaatschappij plaats heeft.
Het is als een groot spoorcentrum
in het klein en het is dus be
grijpelijk, dat alle treinen stipt
op tijd moeten aankomen of van
de baan zijn, om volgende treinen
gelegenheid te geven tot passee-
ren of kruisen. Dat zit als het
ware als de raderen van een
machientje in elkaar.
Maar zoodra er dan ook maar
even uit welke oorzaak ook
oponthoud ontstaat, is er kans,
dat de treinen elkaar in den weg
zitten.
Zoo was het gisterochtend.
Ongeveer half zes was een ma
chinist bij de wissels aan de halte
Ronde Putten tusschen Axel en
Zaamslag aan het rangeeren met
ledige wagens. De machinist
had zijn locomotief op de zijbaan
staan en eenige bietenwagenö op
de hoofdlijn, ongeveer 1 kilometer
verder in de richting Axel, toen
uit de richting Zaamslag een trein
met ledig materiaal aankwam en
niets vermoedende met een aardig
vaartje op de wagens van zijn
voorganger reed, zoodat de wagen
waarmede de machine in botsing
kwam, van de rails wipte en
kantelde, .terwijl ook de machine
hetzelfde lot onderging. De ma
chinist J. de S. werd van den
dijk geslingerd onder de wagon,
welke gelukkig bleef hangen,
anders was het slecht met hem
afgeloopen. De lijn was onklaar.
Eenige minuten daarna kwam
de personentrein van 6.35 uit
Axel naar Walsoorden, doch moest
onverrichterzake terugkeeren. De
conducteur nam zijn maatregelen
zoodat de passagiers, die de boot
van Walsoorden wenschten te
halen, daar tijdig per auto aan
kwamen.
Een volgende maatregel om het
verkeer zijn gang te doen hebben,
was een personentrein via Sas
van Gent-Philippine-Terneuzen
naar Axel te zenden, om de baan
vrij te maken en de passagiers
op de plaats des onheils over te
doen stappen, teneinde hun reis
te vervolgen.
Intussehen was ook het noodige
personeel met materiaal versche
nen om de locomotief en een
waggon op te halen. Dat dit
geen gemakkelijk werkje was
blijkt wel daaruit, dat eerst te
half één de machine, die tame
lijk beschadigd is, in de remise
te Drie Schouwen aankwam. Een
paar uur later was ook de waggon
opgeruimd en dus om half drie
de lijn weer vrij
Ingezonden Mededeelingen
Ministerieel bezoek.
Zooals we onlangs meldden
bestond het plan, dat een of meer
Ministers een bezoek aan onze
streek zouden brengen. Naar de
Midd. Crt. thans mededeelt, zal
de Minister van Arbeid, Handel
en Nijverheid van 27 tot 29 Oct.
buiten Den Haag vertoeven, voor
een bezoek aan Zeeland, speciaal
aan Zeeuwsch-Vlaanderen, ten
einde zich ter plaatse nader op
de hoogte te stellen van de nijver
heidsinstellingen en de volkshuis
vesting.
Zoo kunnen we dus Donderdag
Zijne Excellentie in onze streek
wachten en zal waarschijnlijk wel
geïnformeerd worden naar de
vlas-industrie en de klompen
makerijen, die zulke moeilijke
tijden doormaken, vanwege de
concurrentie. Maar dan denken
we daarbij ook aan onze post
bestelling. Zou het b v. geen over
weging verdienen, d'at een depu
tatie uit het Dag. Bestuur voor
den Raad zal het wél te laat
zijn zich met Z.Exc. in ver
binding stelde en wees op den
treurigen toestand, dat we hier
eerst den volgenden morgen de
post krijgen, die nu 's avonds in
Terneuzen blijft liggen, terwijl
daar die post wel besteld wordt,
of althans verkrijgbaar is.
En waar ook de volkshuis
vesting genoemd wordt, was er
misschien tevens ook gelegenheid
om te wijzen op het feit, dat hier
ter plaatse ongeveer 40 woningen
leeg staan en het dus ondoenlijk
is om de door het Rijk bepaalde
huren te vragen voor de woningen,
welke met 'Rijks steun zijn ge
bouwd.
De gelegenheid is nu tè mooi,
om niet te trachten ervan te
profiteeren.
Mogelijk, dat ook gewezen
wordt op den weg van Roode
Sluis naar de Belgische grens,
maar o.i. weegt het 's av'onds
ontvangen van de Hollandsche
post het zwaarst voor den handel.
Het motief, dat de menschen
hier 's avonds om half negen naar
bed zijn en dus geen post meer
afhalen, dient gelogenstraft. Ook
is er geen extra personeel voor
noodig, want de telefoon wordt
tot 21 u. bediend en neemt naar
we meenen, wel niet zooveel tijd
in beslag, dat de waarnemende
beambte niet tevens de post zou
kunnen sorteeren. En is dat niet
mogelijk, dan eischt nog te meer
een kantoor met zooveel drukte
langer bediening en meer per
soneel.
We wachten af.
Hoog bezoek.
Omtrent het bezoek van Prins
Hendrik aan Z-Vlaanderen, ver
namen wij nog het volgende
Onder leiding van Jhr. Repelaar
van Driel, administrateur van het
Kroon-Domein, had Vrijdag j I.
de jaarlijksche excursie van de
Rentmeesters van 't Kroondomein
plaats. Die excursie werd bijge
woond door Z. K. H. den Prins
der Nederlanden, Hertog van
Mecklenburg. Bezocht werd het
Rentambt Hulst, in Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Om 11.10 uur kwam Z. K.
Hoogheid met de heeren van het
Kroon-Domein, den administra
teur, een zevental rentmeesters
en den referendaris, Mr. E. Funcke,
waarbij zich hadden aangesloten
Ingenieur van Elzelingen, hoofd
ingenieur Provincialen Waterstaat
in Zuid-Holland, en lr. Verhoeven,
ingenieur der Domeinen in Zee
land, te Walsoorden aan, waar
het gezelschap door den rent
meester in het Rentambt Hulst,
Baron Coilot d'Escury, werd ont
vangen.
Begunstigd door zeer goed
weer werd in een 6 tal auto's een
rondrit door het Rentambt ge
maakt en de Coöperatieve Zuivel
fabriek Roomboter" te Klooster-
zande bezocht.
Na een kort verblijf ten huize
van genoemden rentmeester, werd
wederom in auto's gereden langs
Hulst, Drie Schouwen en West-
dorpe naar Sas van Gent, waar
een bezoek werd gebracht aan
de Eerste Nederlandsche Coöpe
ratieve Beetwortelsuikerfabriek.
Na bezichtiging van die fabriek
werd in de bestuurskamer een
noenmaal gehouden, waaraan met
Z. jK. Hoogheid aanzaten alle
excursionisten met het bestuur en
de directie van genoemde fabriek.
Na een aangenaam samenzijn
werd om 5 uur de terugreis via
Terneuzen. Hoedekenskerke en
Goes begonnen.
Uit St Janstcen.
Vrijdag jl. werd alhier raads
vergadering gehouden, waarbij
alleen dhr. Van Helsland afwezig
was, daar hij als vertegenwoor
diger van de vlasvereeniging el
ders de Steensche belangen had
te behartigen.
Na de notulen werd lezing ge
geven van de ingekomen stukken,
waaronder behoorde een verzoek
van Jafc. de Meester om steun
voor zijn zoon, die aan zwakzin
nigheid lijdt en waarvan de last,
wegens het verlies van hun kost
winner nu te zwaar drukt.
Burg. en Weth. adviseerden om
het verzoek te verwijzen naar het
Armbestuur.
De heeren VaeC, Schiffer en
Martinet waren het daarmede niet
eens en zagen liever dien steun
rechtstreeks door den Raad uit
gekeerd. Het was voor den man,
die reeds jaren zijn zoon had
gehouden, reeds een vernedering
steun te moeten vragen en om
nu nog bedeeld te moeten wor
den van den Armen was nog
dubbel erg. Bovendien als die
jongen door zijn ouders werd
losgelaten en hij naar een krank
zinnigengesticht moest, waarvoor
termen aanwezig zijn, kostte het
de gemeente veel meer en ging
het ook niet van het Armbestuur.
Dhr. Vael bleef ondanks be
strijding van den Voorz., bij zijn
voorstel, doch het werd verwor
pen met 6 tegen 4 stemmen.
De R.K. Handelsdagschool te
Hulst vroeg verhooging van de
reeds toegestane subsidie, waarop
B. en W. voorstelden, om die te
verdubbelen en afgezien van het
aantal leerlingen jaarlijks f400
bij te dragen.
Dhr. Vael vond dat te hoog;
als er tekort is, moeten ze be
zuinigen en b.v. de traktementen
van die onderwijzers maar een
beetje verminderen.
Dhr. Schiffer stelde zich de
vraag of die school dat werke
lijk wel noodig had, terwijl dhr.
Martinet den opzet der school
veel te royaal vond. Iedereen
moet bij 't begin oppassen, dus,
zij ook.
De Voorz. wilde dit laatste
niet ontkennen, doch als men op
voorstel van dhr. Vael f 150 per
leerling geeft, wordt het veel
duurder voor de gemeente. Dat
de school de subsidie noodig
heeft is ook zonder twijfel, de
overgelegde berekening bewijst
dat.
Dhr. Vergauwe vond het heel
netjes, dat de kinderen van ge
goede ouders daar middelbaar
onderwijs kunnen krijgen, maar
hij zou willen, dat ze het dan
zelf betaalden en de kosten niet
gehaald werden uit de belasting,
waar ook de mindere man aan
moet betalen en voor wien niets
gedaan wordt. Als hun kinderen
van de lagere school zijn moeten
ze gaan werken om den kost te
helpen verdienen en .als rijke
burgers en boeren hun kinderen
kunnen missen en naar school
sturen, moet het nog uit de ge
meentekassen betaald worden
dat is onbillijk.
De Voorz. ontkent dat er voor
den minderen man niets gedaan
wordt. Ze kunnen naar de Am
bachtsschool, die eveneens sub
sidie krijgt.
De subsidie bleef evenwel han
gen, want er waren 5 stemmen
voor en 5 tegen.
De Gezondheidscommissie, ze
tel Hulst had thans een verbe
terde begrooting ingezonden,
waarop de presentiegelden nu
waren vervallen.
Het verslag der Comm. voor
Werkveruiming, dat inhield een
verzoek om een bijdrage van f5
voor de kosten, vond geen in
stemming. Men was er met die
commissie een beetje ingeloopen.
Eer.igszins officieus had men
voorspeld, dat de vlassers van
St. Jansteen wel vergoeding zou
den krijgen voor hun voorzie
ning in werkloosheid, doch dit
was reeds voor de 3e maal door
den Minister afgewezen. Ofschoon
dus het gevraagde bedrag klein
is werd met 5—3 st. en 2 blanco
besloten, om niet bij te dragen.
Het Wit-Gele Kruis, dat zoo
veel is, als „Het Groene Kruis",
maar dan R.K., vroeg f750 sub
sidie, blijkbaar voor het aanstel
len van een wijkzuster, doch B.
en W.'stelden voor f 400'te geven.
Maar ook dat vond bij dhr. Vael
nog bestrijding; f300 was ge-
noeg.
Dhr. Schiffer was er voor, als
ook alle gezindten ervan profi
teeren, lid of geen lid.
Dhr. Ferket vindt het de mooi
ste vereeniging, die er is, en de
man kan het helaas weten. Het
lidmaatschap kost maar f 1 per
jaar, wat toch geen reden is, om
geen lid te worden. Maar toch
vond hij ook f 300 subs, genoeg.
Dhr. Plasschaert, die voorzitter
is van „Het Gele Kruis", wees
erop, dat de vereeniging reeds
300 leden telt; een bewijs, dat
ze ten algemeenen nutte werkt,
want ze bestaat nog maar kort.
Spoedig zal iedereen lid worden
en dan is subsidie niet meer noo
dig en kan de vereen, zich red
den. Dat f750 subs, te veel ge
vraagd is, ontkende hij: Als men
ziet, dat de wijkzuster f750 sa
laris geniet met vrije fiets, boven-
kleeren, en dan het magazijn, dan
is dat geld noodig en het komt
iedereen ten nutte. Een verge
lijking met de Elisabethsvereen.
gaat niet op, want deze helpt
uitsluitend kraamvrouwen en ge
boorten zijn er veel minder dan
ziekten en ongevallen.
Dhr. Martinet zou willen, dat
als de wijkzuster geen kraam
vrouwen mag helpen, men dan
een vroedvrouw aanstelde, ter
wijl dhr. Schiffer vroeg of men
het salaris van den dokter niet
kon verminderen en met dat be
drag de subs, verhoogen, omdat
de zuster toch veelal het werk
van den dokter overneemt:
De Voorz. zei, dat de dokter
f450 krijgt, wat niet minder kan
ook neemt de zuster het werk
van den dokter niet over, maar
staat hem bij. Verbedden en
verplegen is niet het werk van
den dokter, maar toch is het zeer
nuttig, dat zulks kundig gebeurt.
Tenslotte werd het voorstel
met alg. st. aangenomen.
Hierna kwam weer het verzoek
der volontairs ter secretarie, die
nogmaals een meer billijke ver
goeding vroegen voor hun werk,
nu de samenstelling van den
raad mogelijk te hunnen gunste
is gewijzigd.
Dhr. Baert vroeg f 300 en dhr.
Swartelé f200, maar B. en W.
stelden voor f275 en f 175.
Het voorstel vond aanvankelijk
bestrijding, omdat men meende,
dat er personeel te veel is op
de secretarie. Er is een secre
taris en een le ambtenaar en
twee volontairs. De voorz. be
toogde, dat het mogelijk is, dat
dhr. Baert, die geëxamineerd is
als secretaris, ergens benoettitj
in het gelaat verdwijnen spoedig door
het gelaat 's avonds met PUROL in te
wrijven en 's morgens met warm water
en zeep uit te wasschen. 't Voldoet
iedereen.
