Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwseh- Vlaanderen
No. 54.
DINSDAG II OCTOBER 1927.
49e Jaarg.
i F
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
FEUILLETON.
„Uit" en „Thuis" niet dezelfde.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag-- en Vrijdagavond.
ABONNF. MENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Tanger blflft twistappel.
De geheimzinnige besprekingen
te Barcelona, dezer dagen gehou
den, waarover de Spaansche dic
tator Primo de Rivera geen enkel
bericht wilde laten verschijnen
in. de pers, heeft de aandacht der
diplomatieke wereld op zich ge
vestigd. Het ging hier n.l. om
Tanger. Het zelfbewuste militaire
Spanje, kon en wilde niet langer
aanzien dat Tanger zoo maar zon
der meer onder vreemden invloed
blijft.
Primo de Rivera heeft daarom
ook scherp tegen dit feit gepro
testeerd en aan Chamberlain wij
zigingen in den toestand verzocht.
Sir Austen Chamberlain, is dan
dezer dagen in Barcelona met
den Spaanschen dictator Primo
de Rivera samen gekomen.
Van Franschen kant heeft men
toen de vrees hooren uiten, dat
de Britsche politiek weer actief
zou worden in betrekking tot de
Tanger-kwestie. Men vreest dat,
want het wespennest Tanger ziet
er niet aantrekkelijk uit en Frank
rijk is ook bang voor te grooten
Engelschen invloed.
Er is wel niet aan te twijfelen,
dat de beide staatslieden zich
ook over de toekomstige behan
deling van het Tanger-vraagstuk
hebben onderhouden, dat volko
men onopgelost is.
De Fransch-Spaansche onder
handelingen, die 15 Februari van
dit jaar werden opgenomen, moes
ten na korten tijd zonder gevolg
worden afgebroken. Het Engel-
sche standpunt is nog steeds on
veranderd. Het wil Tangar in
zijn ligging aan de Straat van
Gibraltar in geen geval in de
handen van een enkele mogend
heid laten komen en het wil een
internationaal regime, zooals het
in 1923 door het Tanger-statuut
is opgericht, onveranderd behou
den. Daar de Spaansche wen-
schen er op gericht zijn, Tanger
in de Spaansche aütoriteitszone
te brengen, is aan eens worden
tusschen Chamberlain en Primo
De volgende week een tweede
ontmoeting, die my de vriendschap
bracht van een gedistingeerd bor
ger onzer stad.*
Men behoeft niet te vragen of
het artikel sensatie wekt. Heel
Murphysburg was er vol van,
sommige vooraanstaande* man
nen zelfs meer dan vol. Er werd
gegist, geraden, gezocht en al vast
veel gebabbeld. Sommige gehuw
de dames maakten 't hunne man
nen benanwd met zekere arge-
looze vragen in verband met New-
Yorksche reizen.
Het volgend artikel was geti
teld «Waarom mannen houden
van operette-artisten*. 't Begon
met de mededeeling, dat de schrijf
ster bestormd was met brieven en
telegrammen om den naam te Doe
men van den persoon uit het eerste
kapittel.
«Maar ik zal het Diet doen.
't Zou een dame onwaardig
z\jn. Evenwel is er geen reden,
waarom een heer, die er trotsch
op is, in 't gezelschap van een
mooi meisje gezien te worden te
New-Tork, thuis daarover zoo be
de Rivera in deze kwestie nau
welijks te gelooven.
Anders ziet het er uit met het
geheel der Middelandschezee-
kwesties, waarvan de Tanger
regeling slechts een onderdeel is.
Frankrijk heeft sedert langeren
tijd al politiek gemaakt, die met
de Engelsche niet meer zoo in
harmonie is, als in de eerste jaren
na den oorlog.
De Fransch-Italiaansche be
trekkingen en de verhouding van
Rome te Londen hebben in Dow
ning street klaarblijkelijk den
wensch doen ontstaan, meer di
rect en sterker in voeling te ko
men met de mogendheden aan de
Middell. Zee. Want deze zee,
die men afwisselend in Parijs en
Italië als „mare nostrum" aan
spreekt, en waarvan de landen,
die haar omgrenzen, de meest
uiteenloopende entenies gecom
bineerd of gesloten hebben, is
voor Engeland de groote weg
van zijn wereldverkeer. Het sys
teem van bovengenoemde bin
dingen is tot nu toe volstrekt
niet star of definitief en de ma
nier, waarop men deze gebeur
tenissen in Midden- en West-
Europa beschouwt, gaat te veel
van een statitisch te weinig van
dynamisch standpunt uit. Het
Spaansch-italiaansche vriend
schapsverdrag beteekent nog geen
vastleggen der beide mogend
heden op een gemeenschappelijk
handelen, en als men Grieken
land er bij haalt in zulk een
Middellandsche Zee-Entente, dan
loopt men de gebeurtenissen
vooruit en overschat ze, terwijl
men een verkeerde analogie toe
past met binnen-Europeesche ver
dragbindingen.
De Engelsche politiek houdt
een vaststelling der sterke Brit
sche belangen onder deze om
standigheden voor doelmatig en
daarom heeft de uitspraak tus
schen Chamberlain en Primo de
Rivera plaats gehad. Hoever de
Tanger kwestie van Spaansche
zijde hierbij op den voorgrond
is geplaatst, weet men niet, maar
de Spaansche argumenten spre-
schaarnd moet zjjD. Wat steekt
er in, met eeD dame te gaan di-
neeren en te dansen Natuurlijk
vergelen manDen wel eens, wat
ze aan hun positie verschuldigd
zijn, speciaal wanneer ze gedron
ken hebben en dwaze dingen zeg
gen maar als een meisje tact
heeft, kan zij zulke situaties red
den zonder wezenljjke moeilijk
heden.*
Hier volgde eeD tweede ont
moeting met een poormaiigen stad
genootKunstvriend, die zeer
onder den indruk was geweest
van z(jn gezelschap, de New-York-
sche atmosfeer en de gesmok
kelde whiskey. De «held* maakte
een alles behalve schitterend fi
guur. Da conclusie was alweer
eeu vermaning aan adspirant- po
dium-kunstenaressen tact te too-
nen.
«Als ik dat niet had gedaan,
zou ik van dien meneer, die niet
goed wist wat hij deed, een vij
and hebben gemaakt. Nu echter
maakte ik hem tot een vriend,
die mij verzekerde, dat ik mij te
alleD tijde tot hem kon wenden,
als ik bescherming noodig had of
goeden raad.
«De volgende week zal ik u
vertellen van een ander soort man
verstandig, autoritair, overheen»
ken voor een wijziging in het
regime ten gunste van een ster
kere Spaansche controle moge
lijkheid in Marokko en over den
invoer van wapenen daarheen
over de internationale Tanger
zone. In deze riching is met een
ondersteuning van Spanje door
Engeland te rekenen, maar er is
geen sprake van dat de interna
tionale zone en de haven van
Tanger in Spaansch gebied zou
worden opgenomen.
Het is begrijpelijk dat Primo
de Rivera in de Tangerkwestie
veranderingen wenscht en dat hij
de Spaansche rechten zoo zwaar
mogelijk doet gelden.
Maar evenzeer doet dit Austen
Chamberlain, want Engeland's
wereldrijk heeft nu eenmaal over-
zeesche rechten en priviligiën
noodig voor zijn commercieel,
politiek en militair verkeer.
Voorloopig blijft dus Tanger:
het gebied van den stillen strijd.
„Avp.".
Chamberlain en Briand.
Bij het onderhoud tusschen
Briand en Chamberlain heeft de
laatste de kern van zijn gesprek
met Primo de Rivera uiteengezet
Hij zeide dat Engeland graag zag
dat een overeenkomst tot stand
kwam tusschen Frankrijk en
Spanje, maar zelf zou het niet
aan de onderhandelingen deel
nemen. Hij voegde eraan toe,
dat er geen sprake van zou kun-1
nen zijn dat Engeland zou deel
nemen aan een verbond in de
Middellandsche Zee met Italië,
Spanje en Griekenland. Briand
bracht Chamberlain daarna op
de hoogte van de onderhande
lingen met Rusland over het te
rugroepen van Rakowski. Tijdens
een gesprek met de journalisten
prees Chamberlain het werk van
den Volkenbond en zeide te ho
pen dat Spanje haar plaats van
actieve medewerking te Genève
weer zou innemen.
Totaal onmogelijk
Bij een door de regeering aan
geboden feestmaaltijd ter eere
van de vertegenwoordigers van
schend het type man, dat de
meeste vrouwen bevalt. H(j was
te oud om verliefd op hem te
worden, zelfs al ware hjj niet ge
trouwd geweestmaar hij leerde
mjj iets, dat ieder meisje weten
moetdat oude gekken de ergsten
zijn.*
De Zondagmorgen was nat en
bil. De heer Herbert Hey wood
ging niet de deur uit. Hy had
plotseling kou ge^at door in zijn
nachthemd al vroeg in den och
tend naar beneden te gaan om
het Zondagochtendblad uit de bus
te halen. Zijn vrouw, bang voor
longziekte liet den dokter opbellen.
De heer Crawford, in de beslo
tenheid van zijn kamer het blad
lezend, vloekte luid en sputterde
tegen de schrijfster en mompelde
zoo iets van «chantage*.
Toen 't donker werd deed hy,
wat anders nooit gebeurdebij
ging naar zijn kaDtoor in de stad,
Daar belde hij Jane Crosby op
aan de telefooD. Hij hsd de op
dracht, zoo beweerde hjj, van een
zeer achtenswaardig ingezetene
om met haar te spreken en vroeg
daarom of zij den volgenden avond
half negen bij hem wilde komen,
alleen.
Toen Jane den ontvanger neer
legde, fonkelde de «ebalk in haar
het Amerikaansche legioen, die
op het oogenblik Londen bezoe
ken, hield Baldwin een rede
waarin hij zeide betreffende de
onlangs gehouden conferentie
voor ontwapening ter zee onze
volken zijn grootmoedig genoeg,
vreedzaam genoeg, om het on
derwerp te bespreken, en, indien
zij niet tot overeenstemming kun
nen komen, dan als vrienden en
gentlemen van meening te ver
schillen. Een oorlog tusschen
onze beide volken is ondenkbaar
niet alleen uit gevoelsoverwegin
gen, maar ook omdat een En-
gelsch-Amerikaansche oorlog
onze tegenwoordige beschaving
zou vernietigen.
Het metrieke stelsel.
Men weet, dat het metrieke stel
sel een der vele zegeningen is
van de Fransche revolutie van
1789 en dat het in ons land de
finitief is ingevoerd bij de wet
van 7 April 1869, welke inwer
king is getreden op 1 Jan. 1870
en bepaalt, dat „de volgende
maten en gewichten Meteren
Kilogram bij uitsluiting in het
Koningrijk mogen worden gebe
zigd."
Hetgeen heden ten dage nog
steeds niet het geval is. Immers
el en ons, duimen en allerlei
voeten doen nog steeds opgeld.
Thans wordt te Parijs gehou
den de zesjaarlijksche Vergade
ring der maten en gewichten, een
soort Volkenbond van de métro-
logie.
Een 30-tal Staten woont haar
bijwel een bewijs, dat het zeer
groote nut voor het internationaal
handels- en ruilverkeer is inge
zien en het systeem allengs meer
is of staat te worden toegepast.
Tot de jongst aangesloten Sta
ten behooren Rusland, dat het
metrieke stelsel 31 Dec. 1926 de
finitief invoerde, en het Nieuwe
Turkije, waar het begin Aug. is in
gevoerd.
Nog slechts één groot Rijk is
nog altijd niet overgegaan tot het
invoeren van het metrieke stel
sel, namelijk Groot-Britannië.
Althans niet in het handelsver-
rnooie oogen. Den volgenden och
tend al vroeg zocht zij haar vriend
den journalist op aan zijn bureau.
Het onderhoud was zeer vriend
schappelijk, want ze namen af
scheid met een zoen dat had de
liftjongen op't schemerige portaal
duidelijk gezien en gehoord.
Jane ging naar huis en schreef
vier korte brieveD.
Dien avond opende Crawford
zelf voor haar de deur van zijn
kantoor. Hjj begon dadelyk
Uw doel schijnt chantage te we
zen. Hoeveel moet u hebben
Zij werd niet boos, maar zei
heel zoetsappig
Crawford, ik ben hier niet
om beleedigd te worden. Heb ik
iemand om geld gevraagd Heb
ik namen genoemd Heb ik iets
beweerd, dat niet waar was
Je hebt deD duivel losgela
ten Verscheidene vrouwen in de
stad denken aan een echtschei
ding. De stad is er vol van
Als je naar New-York wilt ver
trekken, zal ik de reis betalen
en vijfhonderd dollars toe.
Dat is heel lief van je. 1 En
royaalMaar wie is je achtens
waardig cliënt, die je vertegen
woordigt
Ik vertegenwoordig nie
mand dan mjjzelf, dat we«t je
keer en het muntwezen de we
tenschappelijke lieden in Enge
land gebruiken reeds sinds jaar
en dag het metrieke stelsel in
hun geschriften.
Het schijnt wel, dat de Engel
sche handel krampachtig vast
houdt aan de oude Engelsche
maten en gewichten uit vrees
voor concurrentie in het verre
Oosten, welke nu eenmaal ge
wend is aan de Britsche maten
en gewichten.
Op den duur echter zal ook
Engeland ter wille van het in
ternationaal verkeer veel moeien
overgaan tot het invoeren van
metrieke stelsel.
Donkere wolken.
De „Matin" verneemt uit Wee-
nen, dat de politieke toestand
tusschen Bulgarije en Zuid-Slavië
zoo kritiek geworden is, dat de
groote mogendheden gedwongen
waren stappen te doen.
De gezanten van Engeland en
Frankrijk te Belgrado hebben
ieder afzonderlijk een onderhoud
gehad met den minister van
Buitenlandsche Zaken van Zuid-
Slavië, om kennis te nemen van
de plannen der Bulgaarsche re
geering in verband met het ver
moorden van generaal Kavatche-
vitch.
Emigratie naar Canada.
Zaterdag heeft de minister van
Arbeid, H. en N. in het gebouw
van het Departement de door
hem benoemde commissie geïn
stalleerd, aan welke is opge
dragen een onderzoek in te stellen,
ot het aanbeveling verdient, ter
voorbereiding van adsptrant-emi-
granten naar Canada (en mogelijk
ook andere gebieden) een op
leidingsboerderij (training-farm)
hier te lande op te richten.
De Minister hield hierbij de
volgende rede
„De Regeering volgt met be
langstellingden loop der emigratie
uit Nederland, al reeds daarom,
omdat het vaak een weg is, waar
langs personen een beter bestaan
uok wel. Als je iemand anders
aan den haak hebt, dat is jouw
zaak, niet de mijne.
't Zal uwe zaak worden,
over een paar minuten. Want ik
heb de heeren Purdy, Heywood,
Romsey en Grimes verzocht, hier
te komen voor een onderhoud
met mijn advokaat dat beDt u.
Crawford zonk ontredderd in
een stoel.
Goede Hemel, al die vier
heeren zijn mijn cliënten.
Precies. Dat maakt 't juist
zoo leuk. Net een vriendenkrans
je maar stilik hoor iemand
aan de deur.
Heywood, in 't zwart, deed
denken aan een aanspreker die
zich zelf gaat begraven. Sprake
loos staarde hij eerst Jane, dan
Crawford aan. Drie andere heeren
slopen na hem binnen. Ze namen
elkaar op in de uiterste verbazing.
Alleen de heer Crimes (de onge
trouwde) scheen den toestand te
begrypeD.
Gesnaptriep h(j. Wel
wel, zijD jullie alle vier er bij
Jij ook, Crawford, slimme reeht-
Verdraaier Ik benoem jou tot
voorzitter van de vergadermg.
(Slot volgt.)
AXELSCH
COURANT
