Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch - VI aan deren.
De verstrooide Schoolmeester
49
VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1927.
43e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Onze Gezondheid.
Ééndagsvliegen.
Waarom Rik Bette niet kreeg.
Binnenland.
JNO.
r
(Fa <5
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
De medische wetenschap heeft
in onzen tijd reusachtige vorderin
gen gemaakt, zoowel in de ken
nis der talrijke ziekten, die het
menschdom bedreigen, als in het
voorkomen daarvan door verschil
lende maatregelen, zoowel per
soonlijk als van overheidswege.
De hygiëne, de zorg voor de
volksgezondheid door reinheid,
zorg voor het lichaam, gezond
voedsel, lichaamsoefeningen, licht
en lucht, heeft steeds meer de
aandacht van deskundigen en
leeken.
Vereenigingen en instellingen,
tot stand gekomen op particulier
initiatief, werken sameii met de
autoriteiten, gedreven door de
erkenning van de waarheid, dat
alleen in een gezond lichaam een
gezonde ziel kan leven. De sport,
meer en meer in goede richting
geleid, werkt samen met de we
tenschap.
Talloos zijn de geschriften,
wetenschappelijke en populaire,
onder het volk verspreid, om pro
paganda te maken voor gezond
heidszorg, die zoowel materieel
als moreel van het hoogste be
lang is.
Wij zouden honderden voor
beelden kunnen noemen, maar
willen daarmee onze lezers niet
vermoeien. Ieder, die een weinig
meeleeft met zijn tijd, kent ze zelf.
Evenwel is het met de kennis
van die zaken bij duizenden in
den lande, zoowel in de groote
steden als op de dorpen nog
treurig gesteld. In de onmiddel
lijke nabijheid van groote en voor
treffelijke ziekeninrichtingen leven
de menschen in stegen en slop
pen voort in totale miskenning
van de meest primitieve hygiëne
in de buurt -van sanatoria, in
„gezonde streken" van ons land
heerschen op dit gebied nog mid-
deleeuwsche toestanden.
Bij kleine ongevallen staat men
als met gebonden handen dwaze
huismiddeltjes worden toegepast
in gevallen, waar oogenblikkelijk
verstandig en kalm ingrijpen
dringend noodzakelijk is. Bij de
steeds toenemende ongelukken
langs den weg, veroorzaakt door
of
n—*-
't Had écht gebeurd kun
nen zijn 1 Maar dichterlijke dorps
schoolmeesters .eilacie 't Is 'n
uitstervend ras eD..er ver
dwijnt meer poëzie.
Wat is er tégen, 't dorp Brug-
gerkarspel, het nabije gehucht
Sinte Kruys te noemen In 't
le woonde Rik van Kersen, boots-
man-in-ruste, kern-gezond, opge
ruimd van geest, lichtelyk ge
fortuneerd en.... verliefdl
In 't tweede Bette Graners, vrij-
gezellio en levenslustig nog, ge
zet en .gezeten
Ziezoo nou weet u vrijwel
alles! Wat meer eerlyk dan ver
standig en allerminst hèmdig
van my is 1
Als enorme opluchting klonk 't
Rik tegen »Hij zou wel zoo'n
ding in elkaar schroeven.* Zon
der blikken of bloxen had hij 't
het drukke verkeer met auto en
fiets, ontbreekt dikwijls snelle
hulp. Zoo ook bij bedrijfsonge
vallen, plotselinge ongesteldheden
of verwondingen buiten- en bin
nenshuis.
Hoe komt dat? Door gebrek
aan kennis bij de massa. Achter
de honderden, die bewust zijn
van de noodzakelijkheid, iets te
weten van reddings- en voor-
zorgsmaatrègeien, van hygiëne en
eerste hulp bij ziektegeval of on
gelukken, staan de duizenden,
voor wie alles wat er op dit ge
bied gezegd en gedaan is, onge
schreven en onbekend schijnt ge
bleven.
Hoe daarin verandering te bren
gen 't Is dringend noodig, dat
het volk in alle kringen meer
doordrongen wordt van de hooge
waarde der hygiëne, toegepast in
eigen woning en daarbuiten, en
van de noodzakelijkheid, gewa
pend te zijn tegen onverwachte,
plotselinge ongevallen.
Het werk van hygiënischen
dienst en eerste hulp bij onge
lukken, hoe voortreffelijk ook,
wordt belemmerd door onwetend
heid en daaruit volgende onver
schilligheid. Elke Nederlander
behoorde ingelicht te worden
over die belangrijke onderwerpen,
op den leeftijd als de jonge
mensch 't meest ontvankelijk is
voor het opnemen van kennis.
't Zou een ideale toestand zijn,
als ieder in zijn schooltijd onder
richt werd in de elementaire ken
nis van de hygiëne en eenige
practische oefening kreeg in het
verleenen van eerste hulp bij on
gelukken, die overal, eiken dag
kunnen voorkomen. Of wij er
dan een leervak der lagere school
van wenschen te maken? Dat
niet. Er wordt al genoeg geklaagd
over de overlading. En buiten
dien, onderwerpen als deze
eischen van den leider meer spe
ciale kennis dan die van een
leervak meer in het programma
voor het onderwijzers-examen.
Wij denken meer aan afzon
derlijke, eenvoudige, praktische
cursussen, door bevoegde perso
nen, die bij de kennis ook de
gave der mededeeling bezitten,
te geven. Maar het deelnemen
aan die lessen moest verplicht zijn.
gezegd, of 't een peuleschilletje
was. Hij de dorpsschoolmees-
ter-in-hoogst-eigen-persooD, het
peuleschilletje, 't product
dat Rik van diens dichterlijk
brein vorderde.
Meester van der Laan bad een
spijker klaar voor elk gat. Schiep
even zoetvloeiende- als passende
regelen by geboorte en overlijden.
Had een monopolie in bruidslie
deren. Bezong in zijn eenzame
bestaantje al menig jubileum en
Oranjefeest. Maar een verkapt
huwelijksaanzoek ziedaar een
gloednieuw onderwerp. S of die
zijne talenten by voorbaat tartte,
een juweel van 'n afzetgebied
j ?oor versche lyrische ontboeze
ming.
Reeds vochten achter 's mees-
j ters wèlgeschapen voorhoofd de
jamben met hunne concurrenten
in stuivende drukte om den poë-
tischen voorrang
Rik had woeste baren getrot
seerd en internationale bulder
basten het hoofd geboden, niet
nog echter de klaie kijkers van
Bette Graners. Van »Bette van
Sinte Kruys*, zooals jong cd oud
ze in de wandeling noemde. Heel
Wij denken ook aan uitbreiding
van het aantal verpleegsters van
overheidswege. Aan haar kon
bij de zorg voor zieken en ge
wonden en het toezicht op 't
handhaven van algemeene hygië
nische maatregelen, ook dat 'on
derricht geheel of gedeeltelijk
worden opgedragen in plaatsen,
waar andere krachten ontbreken.
Want wij moeten, waar het
een overheidszorg betreft voor
het geheele land, niei enkel den
ken aan de groote steden, waar
leiders-materiaal in overvloed
aanwezig is, waar men ook tegen
voldoende belooning helpers en
helpsters kan krijgen, niaar ook,
en vooral, aan de plattelandsge
meenten, waar dikwijls van alles
ontbreekt.
En ofschoon we ons hierover
plaatselijk gelukkig niet al te
zeer hebben te beklagen, voelden
we ons toch gedrongen, om voor
nog meer bestrijding van ziekten
of verleening van eerste hulp bij
ongelukken te pleiten. Allerwege
om ons heen nemen yooral in
verband met het drukke verkeer
van snelle vervoermiddelen de
ongevallen toe en is het dus zeer
wenschelijk, dat men met „eerste
hulp" op de hoogte is".
Het betreft een allerhoogst be
lang.
Voorkoming en bestrijding van
ziekten, en daarmee van sterf
gevallen hulp bij ongelukken,
waardoor dikwijls noodlottige
gevolgen voorkomen worden
verspreiding van kennis der hy
giëne, als gevolg daarvan gezon
der leven 't kan alles dienen
tot vermindering van leed en ver
meerdering van geluk.
Uit dc pers.
We laten hier enkele indruk
ken volgen, die de Troonrede op
sommige persorganen heeft ge
vormd
De „N. Rott. Ct." wijst er op,
dat er geruchten hebben geloopen,
dat de Troonrede een plotselinge
zwenking in de Regeeringspolitiek
zou aankondigen, ook een actieve
handelspolitiek insluitend. Die
geruchten zijn niet bewaarheid,
respectueus van toon dan, want
ze was populair, gezien, notabel
in de hoogste mate.
Hèèl streng kon ze kijken, ?èèr
gedecideerd optreden en steeds
weer was hem de moed in de bot
tines gezonken
Eurékaeen gedicht zou
hem helpen. Van der Laan's ver
nuft diende een tactische inleiding
aan elkaar te rijmen. Die voelde
zich als steeds vereerd met de
opdracht. Al was ie te veel pae-
dagoog ooi dat te laton merken 1
Zekerheidshalve dook de red-
der-in-den nood nog eens in zijn
schatkamer vol gelegenheidspoë-
men. Maar wat de reuzeulinnen-
kast ook te voorschyn tooverde
géén berijmd huwelijksaanzoek
dreef op den stroom, welke zyu
werkkamertje dra vulde. Da hoorn
van dichterlijken overvloed liet
Rik ongeholpen
Van der Laan fourneerde
te midden van de vruchten van
jaren hér 't nieuwste rym. Eu
nog dienzelfden middag overvie
len Bette klaprozen en poëmen,
elkaar in schoonheid evenarend.
Uit de vuurroode bloementuil
proefde je op tien kilometer de
zegt het blad. Integendeel„zij
lijkt ons juist op dit voor het
oogenblik meest op den voor
grond gedrongen punt derlands-
politiek onzeker en aarzelend. Zij
wekt den indruk van opgesteld
te zijn door eene Regeering, die,
tusschen twee vuren geplaatst,
niet goed weet wat zij wil. In
den aanhef maakt zij met dank
baarheid gewag van de „voort
schrijdende verbetering" in de
wijze van bedrijfsuitoefening en
ontginning en van het toenemende
voortbrengingsvermogen van land
en tuinbouw; zij vestigt de aan
dacht op verschillende „moed
gevende" verschijnselen, die zich
voor handel en nijverheid voor
doen, doch de blijde woorden
worden aanstonds gedempt door
eene verwijzing naar „bemoei
lijking van den afzet in den
vreemde" en „kunstmatige be
lemmeringen, die aan het inter
nationaal ruilverkeer worden in
den weg gelegd".
Het blad wijst er ook op, dat
men met de oplossing der Bel
gische quaestie in de goede rich
ting schijnt te gaan, terwijl de
Indische paragraaf „arm van in
houd en zwak van bewoording" is.
Het „Handelsblad" is eveneens
teleurgesteld over de handels
paragraaf.
„De Regeering erkent, dat zij
op het oogenblik in staat is
onder alle omstandigheden han-
delstractaten met vreemde mo
gendheden te sluiten. Immers
deze mogelijkheid wil zij behou
den. Wat is er dan veranderd
dat haar noopt die mogelijkheid
te behoeden voor het gevaar, dat
zij verloren gaat? Ons klinkt de
gekozen terminologie niet gerust
stellend in de ooren, omdat dit
juist de bewoordingen zijn, waar
mede de advocaten van vecht-
tarieven de retorsie van hun iet
wat platonische liefde voor den
vrijhandel getuigen.
Wij wachten af, maar niet zon
der zekere vrees, dat de Regeering
zich laat dringen van het pad,
dat haar premier meermalen als
het rechte heeft geschetst". (De
protectie. Red.)
Met leedwezen mist het blad
een duidelijke paragraaf over de
landsverdediging.
onvervalschte liefde, uit het vlei-
eude relaas sprak onmiskenbaar
de zeeman. En er was er maar
èèa in den heelen omtrek
Wie onder u o, Eva's doch-
teren zou zich niet laten ver
murwen door eeu vod bewonde
ring welhaast overkokend épos,
dat tenslotte bekende
Vaak heb in zwoele naehten
Ik uren op den loer gestaan.
Telkens zyn mijne gedachten
Naar Brnggerkarspel gegaan.
Eo toch beiden me daar geen
verwanten of vrindeD,
Die steeds mijn vertrek een
gemis zouden vinden.
Maar de band die me wéir
ook altyd bond aan huis,
Waart gy scheoDe Bette uit
ons Sinte Kruys.
Maar.owee, het slot 1
In klare taal werd de geliefde
aldus bezongen
't Dreunt in ons stranddorp
als ge één pas verzet
Eu daarmee o, v 1 e e s c h-
klomp! den toegang belet
Der jeugd tot myn schooltje,
dat trilt op zijn vesten 1
Als spot klinkt 'tgegril der
Aan het „Vaderland" geeft de
Indische paragraaf, in tegenstel
ling met de „N. R. Crt." groote
voldoening,, „Na er zeer juist op
gewezen te hebben, dat de com
munistische onlusten aan het
eigen Indische volksleven vreemd
waren, krijgen wij naast de ver
zekering van de Regeering, dat
zij voort zal gaan om de bevol
king tegen aanslagen op hare
welvaart en veiligheid te be
schermen, de andere dat de cul-
tureele en welvaartspolitiek in
Indië met kracht zal worden
voortgezet".
Ook het „Vad." heeft met vol
doening de „Belgische paragraaf"
gelezen.
De „Maasbode" is niet tevre
den met wat de Troonrede geeft
aan perspectieven voor industrie,
land- en tuinbouw.
„Een groot deel van ons volk
verkeert in nood en de gevaren
nemen hand over hand toe; en
nu krijgen deze gedupeerden
eenige phrasen te hooren waar
zij niets aan hebben.
Het klinkt heel mooi, dat Ne
land de richtlijnen' volgt der
economische politiek aangegeven
op de -economische conferentie
te Genéve, maar ook hier vragen
we naar wiens inzicht Indien
men den chef van de economi
sche afdeeling van Buitenlandsche
Zaken hoort dan zou een dubbel
tarief met die richtlijnen in strijd
zijn, terwijl een ander adviseur
bij de conferentie met den mee
sten nadruk verklaart, dat de re
soluties der conferentie zich niet
tegen een dubbel tarief van in
voerrechten verzetten.
Het blad had van dit „zaken
kabinet" wat anders verwacht.
De „Tijd" noemt de Troonrede
een bemoedigend stuk, met name
om de volgende vier punten:
Verlaging der inkomstenbelas
ting, de financieele regeling tus
schen Rijk en gemeenten, invoe
ring van den zeven-jarigen leer
plicht en een andere methode
bij het afsluiten van handelsver
dragen. Wat het laatste punt
betreft, schrijft het blad
„Eindelijk is het dan ook tot
onze Regeering doorgedrongen,
dat lijdelijk toezien onverant-
meisjes de nesten
Wen, jongens vertellen, met
lachend gezicht,
Met welk een gerucht ge uw
hielen sieeds licht.
Een hooischuur lijkt 't
als ge uw bek open dojt,
Eu neemt ge een zeebad, dan
is 't dra y 1 o e d I
Bèns 1 kwakte de pot geraniums
van 'r veilig plaatsje op Rik s
arme hoofd 1 Bette's welkomst
groet uit de eerste verdieping,
toon ie zich »om antwoord* meld
de
Als een kleurige lap op oen
geprib keiden stier.... zoo had't
op haar gewerkt. Eu haar cor
pulentie dreigde haar nood
lottig te worden, zoo benam de
woede haar den adem, Hoe durfde
ie 't wageD BezoDg zoo'n zeebonk
de beminde zycs harten immer
aldus
Geen wonder, dat Botte »nooit
zei
Cupido had liever zyu Olifant
buiten het bereik van onzen dorps
poëet kunnen houden.
