Bewogen Huwelijksleven. Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch -Vlaanderen No. 45. DINSDAG 13 SEPTEMBER 1927. 43e Jaarg. J. C. VINK - Axel. Buitenland. FEUILLETON. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNF. MENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. DRUKKER-UITGEVER Bureau Markt C 4. Telef. 56. - Postrek. 60263. ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure. Naar den Vrede. It's a long way. Nederland heeft een groote in ternationale roeping. Het is een gróóte mogendheid op haar ge bied, op haar eigen terrein. Mid den in het beschaafde centrum van 'West-Europa, tusschen En geland en Duitschland, in nauw contact met de beschaving, tech niek en hygiëne van het ontwik kelde noorden, heeft het als klein rijk, de groote taak om de mach tige volkeren, die zijn naburen zijn, nader te brengen aan de in ternationale gedachte. Meer dan één ander land is Holland het Vredesland geweest in de wereldhistorie. Het is het internationale land bij uitstek ge weest. Denkers en groote geesten uit alle landen, uit eigen land ver dreven, venden hier een goed heenkomen. Erasmus liet hier zijn stem hooren. Hugo Grotius schreef hier zijn werk „De Mare Liberum", Jen verkondigde in een tijd van bar- baarsche en primitieve „koop- mans"(?) zeden zijn glanzende ideeën over internationaal recht. Ook in den wereldoorlog von den de gehavenden en berooiden der oorlogvoerende naties, zoo wel vriend als vijand, in Holland een gastvrij onthaal. Het is niet voor niets dat in den Haag het „Vredespaleis" staat, dat hier belangrijke con ferenties plaats vonden en dat het Permanente Hof van Inter nationale Justitie hier zetelt. Vrede door recht, Pacifisme en Internationaal Ideaal is door alle tijden heen de grootsche taak van dit kleine land aan de Noordzee geweest. Juist daarom is het des te ver heugender dat de stem die in Genève geklonken heeft als de klank van een torenklok, en die den ingedommelden Volkenbond beeft wakkergeschrikt tot een (106 Leo's gelaat was rood van toorn geworden hij geloofde den on- beschaamden vrager te herkennen inaar de veelvuldige beschrijvin gen, maar hij wilde eerst zeker ;zijn van zijn zaak en vroeg zoo bedaard mogelijk: >Uw Daam is Nortel »Om u te dienen,* antwoordde deze, >ik ben een tamelijk goed vriend van mijnbeer Muller.* »Onbescbaamde vlegel,* viel Leo uit, »hoe durft ge het wagen, bier op mijn kasteel zoo stout moedig op te treden De heer Muller heeft noch u aan te hoo ren, noch met u te spreken maar het gerecht kon wel eens iets met u te maken hebben, als ge niet dadelijk heengaat.* »Wat ik u verzoeken mag,* her nam Nortel gekrenkt, >heer graaf ik heb mij nog niet aan bedrie gerijen schuldig gemaakt. In nw kasteel wil ik ook niets, ik wil alleen afscheid nemen van Miiller, van wien men my in Barnrode aeide, dat hy zich hier bevond. hernieuwde taak en een hernieuw den arbeid, de stem is geweest van een Hollander. Jhr. Beelaerts van Blokland heeft zich onverwacht en plotse ling met zijn ademloos aange hoorde rede, en zijn krachtige waarschuwing: „Het is tijd dat de vrede verzekerd dient", ir. de schaarsche rijen gezet van hen die strijden voor een nieuwen tijd. En dat op een critiek oogen- blik. Immers: in Engeland heeft juist het aftreden van lord Cecil be wezen hoe weinig waarachtig idealisme in de Regeer.ngskrin- gen van het Britsche Koninkrijk leeft. Cecil's heengaan was een de monstratief protest. Deze strijder van internationaal vertrouwen en begrijpen heeft met zijn aftreden willen zeggen: „Tegen den stroom van reactionaire, wantrouwende natie politiek kan ik niet op. De weg dien men bewandelen wil is niet de mijne. Daarom ga ik." En nauwelijks is de nobele figuur van den idealist Cecil heen gegaan, of in Genève klinkt in het hart der wereld, in het mid den van verdeeld Europa in den kring van den Volkenbond zelve, de heldere stem van Beelaerts van Blokland die betoogt: „De vrede dient verzekerd De uitwerking van Beelaerts ven Blokland's woorden is, naar in Buitenlandsche bladen blijkt, enorm geweest. De stemming te Genève is verlevendigd, is verhoogd, zóó zelfs, dat Strese man, die van plan was naar Ber lijn terug te gaan, in de indiening van het Nederlandsche voorstel aanleiding gevonden heeft zijn terugreis uit te stellen en voor- loopig te Genève te blijven. De Scandinavische- en Oost zeelanden hebben onmiddellijk enthousiast hun sympathie be tuigt. Dit is een succes dat boek- deelen spreekt. De kleine mo gendheden hebben vrijwel een parig hun adhaesie betuigd. En Ik wil den verren weg uit de stad niet tevergeefs gemaakt heb ben wanneer men zooveel met iemand heelt doorleefd als met Miiller, dan wil men zoo iemand teu minste nog wel eens vaarwel zeggen, 'k Heb lang genoeg ge duldig toegezien, hoe hij den groo- ten heer speelde, ik heb er geen schuld aan, dat de hoogmoed van zijn jongen de geschiedenis heeft uitgebrachthet is dus wel niet meer dan billijk, dat hy my nu, daar ik door zijne streken ook in moeilijkheid gekomen en daar door zonder werk ben, een onder steuning geeft, ik weet het, hij kan dat, zijn schoondochter heeft geld.* »De deur uit, uit mijn oogeD, wanneer gij geen kennis wilt maken met gerecht, dat ongeoor loofde geldafpersingen weet te straffen,* ging Leo voort. »A!s ik u morgen nog io het dorp vind, of zelfs in de nabyheid, dan zal ik aangifte doen van uwe bru taliteiten. En nu, maak u voort, ik zal er voor zorgeü, dat gij den heer Müller niet spreekt.* Nortel wierp hem een boosaar- digen blik toe, Katharina schrok byna daarvan, maar toen trok hy zich, zonder antwoord te geven, met schuwe katachtige beweging in de stem der kleine mogend heden klinkt helderder en zui verder de stem van het volk, dan door den mond der regeer ders van groote mogendheden, die aan duizenderlei diplomatieke geheimzinnigheden gebonden blijven. Finland, Estland, Letland, Zwe den, Denemarken, zij kwamen de een na den ander op de rostra hun sympathie betuigen. Een der meest merkwaardige redevoerin gen was die van den Letland- schen minister van Buitenlandsche Zaken, den heer Cielens. Deze vergeleek den toestand van thans met dien van 1913. Waar is heden de handhaving van den duurzamen vrede, dien den Volkenbond nastreeft, riep spreker uit. Wij hooren thans in de geheele wereld slechts spreken over katoen, rubber en petroleum en men roemt weder de oude methodes der politiek, zoodat men zich niet erover mag verwonderen, dat in 1926 de mi litaire budgetten der Europee- sche Staten wederom in totaal 1.443000.000 dollar bedroegen, d.w.z. bijna evenveel als in 1913. En deze toestand heerscht, hoe wel een deel van Europa inge volge de vredesverdragen ont wapend is, terwijl de technische uitrusting der legers oneindig veel ingewikkelder is dan vóór den oorlog Doch de gifgassen, die gebruikt zullen worden en de electrisch geleide wapens zullen ook den- grooten mogendheden geen vei ligheid kunnen verschaffen, want het geheele Europeesche conti nent en de geheele overige we reld zullen in den wervelstorm van een nieuwen oorlog te gronde gaan. We begroeten de resolutie van den Nederlandschen gedelegeerde en wij beklagen het toekomstige geslacht, indien wij hier niet in staat zouden zijn, de ongetwij feld moeilijke kwestie der hand having van den vrede op te lossen. De groote mogendheden heb ben tot dusver er het zwijgen toegedaan. Engeland wellicht terug en verdween in de lange gang, die uit den zijvleugel naar den tuin leidde. »l8 hy wel heen vroeg Katha rina eenigszins angstig. »Natuurlijk,* hernam Leo, hij zal zich, na datgene wat ik hem gezegd heb, hier niet langer op houden dan noodig is. Ik geloof zelfs, dat hij u angstig gemaakt heeft met zijn onbeschaamdheid Kom nu mede, ons werk is ge daan, het is niet meer dan billy k, dat wij nu na het werk en de moeite van den dag den schoonen avond buiten met onze vrienden doorbrengen.* Het was een weemoedig gevoel, het was eeu dankbare ontroering, waarmede Felicita har9 vriendin ten laatste male den nachtkus gaf. Zij had hier zooveel liefde en geduld ondervonden, zulk een trouwe onvermoeide zorg, dat de gedachte daaraan haar vroolyk maakte in weerwil van de schei ding. Het afscheid van het vader lijk huis, waar voor haar waar lijk niet veel vreugde had ge bloeid, was reeds genomeD, ook het zwaardere van Barnrode, dat acht dagen geleden verkocht was en van welke opbrengst zy daar ginds over de zee een nieuw te huis wilde stichten, dat den ouden even pijnlijk verrast dat, na het aftreden van Cecil, hier een Hollander den zedelijken moed toonde tegen de officieele Engel- sche wereldpolitiek in, openlijk, in het hart der wereld Genève, over recht en menschelijkheid te spreken. De groote mogenheden zwijgen nog. Straks zullen zij spreken. Toen kwam er een nieuwe ver rassing. Eén hunner, en zeker niet de minste, sprak. Japan kreeg het woord. De afgevaardigde Adatsji bepleitte, zij het in voorzichtige en diplo matieke termen, dat Japan de ontwapeningskwestie niet onwel kom zou zijn, daar een sfeer van hoogspanning in de wereld ge voeld werd, die in de gedeelte lijke oplossing van voorloopige ontwapening althans een ontla ding zou vinden. Polen ging nog veel verder. Het voorstel dat door deze repu bliek is ingediend gebruikt kern achtige woorden. Elke oorlog is een misdaad. Het voorstel bestaat na een lange inleiding uit de twee volgende resoluties 1. Elke oorlog, die voor de oplossing van internationale con flicten ondernomen wordt, is en blijft een misdaad. 2. Alle internationale geschillen moeten langs vreedzamen weg worden opgelost. Deze tekst, die nog gewijzigd kan worden, is aan twintig dele gaties ter hand gesteld, w.o. Nederland. Verzekerd wordt, dat deze twintig stemmen ten gunste van het Poolsche voorstel ver zekerd zijn. Het wachten is nu op de groote mogendheden. Men moet zich niet voorstellen, dat de ontwa pening en wereldvrede dichtbij zijn, zelfs al zouden de groote wereldrijken zich enthousiast uit- lateri. Het chauvinistisch militairis- tisch bloed kruipt waar het niet gaan kan. Maar: dat hindert niet. Voor de zooveelste maal binnen geliefden naam voeren zou. Vrouw Lehne, de oude trouwe huishoud ster, zou bij Katharina gaan wo nen Felicita had gedachten aau allen, die haar vriendschap had den getoond. Alleen baar vader bleef eenzaam, in weerwil der gade, die hem ter zijde stond. Eo die gedachte wierp de eenige schaduw over haar geluk, die de beer Gerland zocht te verdryveD door zijn vroolijken lach. Den anderen morgen, op deo feestdag, toen nog niemand der heeren of dames was opgesmaD, behalve de heer Gerland, die zijn gewone waodeliDg maakte, werd Leo gewekt door den bediende Anton, die met eeüigen haast uit riep »Heer graaf, heer graaf, ik bid u op te staan, er zijn dieveD in de kapel gebroken, een van hen is naar beneden gestort van den bergkant en heeft den hals gebroken Ik geloof dat er niet veel ontbreekt aan het zilverwerk, want er ligt van alles naast hem, naar de schaapherder zegt, maar alles beschadigd en gedeukt.* Leo was met één sprong uit het bed en in de kleeren, gaf streng bevel er over te zwy- gen tegen de gasten od tegen de gravin, opdat de vreugde van het T-est niet verstoord sou worden, enkele jaren is gebeurd, wat voor dién in de wereldhistorie nimmer gebeurde op een conferentie van vele volkeren is gebleken, dat in de wereld het verlangen leeft naar vrede en internationaal recht. Deze geest, die eenmaal ge boren is, zal ook al zullen er nog oorlogen komen niet meer verloren gaan. In de Fransche pers wordt druk over Genève geschreven. De correspondent te Genève van de Petit Parisien noemt de redevoering van mr. Beelaerts van Blokland opmerkelijk. De correspondent van l Oeuvre wijst op de toejuichingen, die daaraan van de zijde der Fransche gede legeerden ten deel vielen. Toch zal de Fransche delegatie zich niet met een valsche hoop vleien want zij weet, dat de redenen, die in 1924 de Engelsche regee ring er toe noopten het protocol te verwerpen, nog geheel bestaan. Het voorstel-Beelaerts zal mis schien worden verworpen, maar deze verwerping zal niet zonder gedachtenwisseling geschieden en dat is het voordeel van het Ne derlandsche voorstel. Het vol gend jaar zullen er in Frankrijk, Engeland en Duitschland verkie zingen zijn en ditmaal zal men tot een resultaat komen, wanneer de volken hun wil kenbaar maken om tot een resultaat te komen. De correspondent van de Echo de Paris zegt, dat men zich geen illusies moet maken. De debat ten over de veiligheid zullen in 1927 verloopen zooals zij in 1923 en '24 hebben gedaan. Maar de verdienste van het Hollandsche en het Poolsche voorstel is, dat zij de zeer broze fondamenten van het stelsel van Locarno bloot leggen. De correspondent van de Matin bespreekt eveneens de ontvangst van de redevoering van den Ne derlandschen gedelegeerde. Het blijft de vraag, zegt het blad ten slotte, of Engeland altijd door het vreemde spel kan blijven spelen van zich voor te doen als de groote stichter van den Vol- en maakte zich gereed om naar de plaats des ooheils te gaan, terwijl hij den bediende opdroeg, dadelijk eeD dokter te halen.* »Dadelijk, genadige heer, de staljongen kan er heen gaan, maar tevergeefs is het,* hernam de bediende, »want de kerel is zoo dood als een pier. De steenen, zeide de schaapherder, waren rood van het bloed en met hersenen bospat, zijn hoofd is verbrijzeld. De hemel weet, hoe hy er in ge komen is, want de kapel is ge sloten.* Een vermoeden kwam in Leo op, maar hy sprak het niet uit, snel volgde hij den vooruitgaan- den bediende op het kronkelende pad den berg af naar de bedoelde piaats. Een enkele blik iu het ontstelde gelaat van den doode zeide hem, dat hij gelyk had ge had voor hem lag Nortel, zyn veroverde schatten beschadigd Daast zich, hem weder ontrukt op hetzelfde oogenblik, waarop hij zyn roof pleegde. Iedere hulp zou tevergeefs geweest zijn; Leo zond om een draagbaar ^n gaf bevel het lijk naar het dorp te breDgen, toen de heer Gerland naderde. 0ht AXELSCHE COURANT

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1927 | | pagina 1