Bewogen Huwelijksleven.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch -Vlaanderen
No. 45.
DINSDAG 13 SEPTEMBER 1927.
43e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNF. MENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Naar den Vrede.
It's a long way.
Nederland heeft een groote in
ternationale roeping. Het is een
gróóte mogendheid op haar ge
bied, op haar eigen terrein. Mid
den in het beschaafde centrum
van 'West-Europa, tusschen En
geland en Duitschland, in nauw
contact met de beschaving, tech
niek en hygiëne van het ontwik
kelde noorden, heeft het als klein
rijk, de groote taak om de mach
tige volkeren, die zijn naburen
zijn, nader te brengen aan de in
ternationale gedachte.
Meer dan één ander land is
Holland het Vredesland geweest
in de wereldhistorie. Het is het
internationale land bij uitstek ge
weest.
Denkers en groote geesten uit
alle landen, uit eigen land ver
dreven, venden hier een goed
heenkomen.
Erasmus liet hier zijn stem
hooren.
Hugo Grotius schreef hier zijn
werk „De Mare Liberum", Jen
verkondigde in een tijd van bar-
baarsche en primitieve „koop-
mans"(?) zeden zijn glanzende
ideeën over internationaal recht.
Ook in den wereldoorlog von
den de gehavenden en berooiden
der oorlogvoerende naties, zoo
wel vriend als vijand, in Holland
een gastvrij onthaal.
Het is niet voor niets dat in
den Haag het „Vredespaleis"
staat, dat hier belangrijke con
ferenties plaats vonden en dat
het Permanente Hof van Inter
nationale Justitie hier zetelt.
Vrede door recht, Pacifisme en
Internationaal Ideaal is door alle
tijden heen de grootsche taak van
dit kleine land aan de Noordzee
geweest.
Juist daarom is het des te ver
heugender dat de stem die in
Genève geklonken heeft als de
klank van een torenklok, en die
den ingedommelden Volkenbond
beeft wakkergeschrikt tot een
(106
Leo's gelaat was rood van toorn
geworden hij geloofde den on-
beschaamden vrager te herkennen
inaar de veelvuldige beschrijvin
gen, maar hij wilde eerst zeker
;zijn van zijn zaak en vroeg zoo
bedaard mogelijk: >Uw Daam is
Nortel
»Om u te dienen,* antwoordde
deze, >ik ben een tamelijk goed
vriend van mijnbeer Muller.*
»Onbescbaamde vlegel,* viel
Leo uit, »hoe durft ge het wagen,
bier op mijn kasteel zoo stout
moedig op te treden De heer
Muller heeft noch u aan te hoo
ren, noch met u te spreken maar
het gerecht kon wel eens iets
met u te maken hebben, als ge
niet dadelijk heengaat.*
»Wat ik u verzoeken mag,* her
nam Nortel gekrenkt, >heer graaf
ik heb mij nog niet aan bedrie
gerijen schuldig gemaakt. In nw
kasteel wil ik ook niets, ik wil
alleen afscheid nemen van Miiller,
van wien men my in Barnrode
aeide, dat hy zich hier bevond.
hernieuwde taak en een hernieuw
den arbeid, de stem is geweest
van een Hollander.
Jhr. Beelaerts van Blokland
heeft zich onverwacht en plotse
ling met zijn ademloos aange
hoorde rede, en zijn krachtige
waarschuwing: „Het is tijd dat
de vrede verzekerd dient", ir. de
schaarsche rijen gezet van hen
die strijden voor een nieuwen
tijd.
En dat op een critiek oogen-
blik.
Immers: in Engeland heeft juist
het aftreden van lord Cecil be
wezen hoe weinig waarachtig
idealisme in de Regeer.ngskrin-
gen van het Britsche Koninkrijk
leeft.
Cecil's heengaan was een de
monstratief protest. Deze strijder
van internationaal vertrouwen en
begrijpen heeft met zijn aftreden
willen zeggen: „Tegen den stroom
van reactionaire, wantrouwende
natie politiek kan ik niet op. De
weg dien men bewandelen wil is
niet de mijne. Daarom ga ik."
En nauwelijks is de nobele
figuur van den idealist Cecil heen
gegaan, of in Genève klinkt in
het hart der wereld, in het mid
den van verdeeld Europa in den
kring van den Volkenbond zelve,
de heldere stem van Beelaerts
van Blokland die betoogt: „De
vrede dient verzekerd
De uitwerking van Beelaerts
ven Blokland's woorden is, naar
in Buitenlandsche bladen blijkt,
enorm geweest. De stemming
te Genève is verlevendigd, is
verhoogd, zóó zelfs, dat Strese
man, die van plan was naar Ber
lijn terug te gaan, in de indiening
van het Nederlandsche voorstel
aanleiding gevonden heeft zijn
terugreis uit te stellen en voor-
loopig te Genève te blijven.
De Scandinavische- en Oost
zeelanden hebben onmiddellijk
enthousiast hun sympathie be
tuigt.
Dit is een succes dat boek-
deelen spreekt. De kleine mo
gendheden hebben vrijwel een
parig hun adhaesie betuigd. En
Ik wil den verren weg uit de
stad niet tevergeefs gemaakt heb
ben wanneer men zooveel met
iemand heelt doorleefd als met
Miiller, dan wil men zoo iemand
teu minste nog wel eens vaarwel
zeggen, 'k Heb lang genoeg ge
duldig toegezien, hoe hij den groo-
ten heer speelde, ik heb er geen
schuld aan, dat de hoogmoed van
zijn jongen de geschiedenis heeft
uitgebrachthet is dus wel niet
meer dan billijk, dat hy my nu,
daar ik door zijne streken ook in
moeilijkheid gekomen en daar
door zonder werk ben, een onder
steuning geeft, ik weet het, hij
kan dat, zijn schoondochter heeft
geld.*
»De deur uit, uit mijn oogeD,
wanneer gij geen kennis wilt
maken met gerecht, dat ongeoor
loofde geldafpersingen weet te
straffen,* ging Leo voort. »A!s
ik u morgen nog io het dorp
vind, of zelfs in de nabyheid, dan
zal ik aangifte doen van uwe bru
taliteiten. En nu, maak u voort,
ik zal er voor zorgeü, dat gij den
heer Müller niet spreekt.*
Nortel wierp hem een boosaar-
digen blik toe, Katharina schrok
byna daarvan, maar toen trok hy
zich, zonder antwoord te geven,
met schuwe katachtige beweging
in de stem der kleine mogend
heden klinkt helderder en zui
verder de stem van het volk,
dan door den mond der regeer
ders van groote mogendheden,
die aan duizenderlei diplomatieke
geheimzinnigheden gebonden
blijven.
Finland, Estland, Letland, Zwe
den, Denemarken, zij kwamen
de een na den ander op de rostra
hun sympathie betuigen. Een der
meest merkwaardige redevoerin
gen was die van den Letland-
schen minister van Buitenlandsche
Zaken, den heer Cielens.
Deze vergeleek den toestand
van thans met dien van 1913.
Waar is heden de handhaving
van den duurzamen vrede, dien
den Volkenbond nastreeft, riep
spreker uit. Wij hooren thans
in de geheele wereld slechts
spreken over katoen, rubber en
petroleum en men roemt weder
de oude methodes der politiek,
zoodat men zich niet erover mag
verwonderen, dat in 1926 de mi
litaire budgetten der Europee-
sche Staten wederom in totaal
1.443000.000 dollar bedroegen,
d.w.z. bijna evenveel als in 1913.
En deze toestand heerscht, hoe
wel een deel van Europa inge
volge de vredesverdragen ont
wapend is, terwijl de technische
uitrusting der legers oneindig
veel ingewikkelder is dan vóór
den oorlog
Doch de gifgassen, die gebruikt
zullen worden en de electrisch
geleide wapens zullen ook den-
grooten mogendheden geen vei
ligheid kunnen verschaffen, want
het geheele Europeesche conti
nent en de geheele overige we
reld zullen in den wervelstorm
van een nieuwen oorlog te gronde
gaan.
We begroeten de resolutie van
den Nederlandschen gedelegeerde
en wij beklagen het toekomstige
geslacht, indien wij hier niet in
staat zouden zijn, de ongetwij
feld moeilijke kwestie der hand
having van den vrede op te lossen.
De groote mogendheden heb
ben tot dusver er het zwijgen
toegedaan. Engeland wellicht
terug en verdween in de lange
gang, die uit den zijvleugel naar
den tuin leidde.
»l8 hy wel heen vroeg Katha
rina eenigszins angstig.
»Natuurlijk,* hernam Leo, hij
zal zich, na datgene wat ik hem
gezegd heb, hier niet langer op
houden dan noodig is. Ik geloof
zelfs, dat hij u angstig gemaakt
heeft met zijn onbeschaamdheid
Kom nu mede, ons werk is ge
daan, het is niet meer dan billy k,
dat wij nu na het werk en de
moeite van den dag den schoonen
avond buiten met onze vrienden
doorbrengen.*
Het was een weemoedig gevoel,
het was eeu dankbare ontroering,
waarmede Felicita har9 vriendin
ten laatste male den nachtkus
gaf. Zij had hier zooveel liefde
en geduld ondervonden, zulk een
trouwe onvermoeide zorg, dat de
gedachte daaraan haar vroolyk
maakte in weerwil van de schei
ding. Het afscheid van het vader
lijk huis, waar voor haar waar
lijk niet veel vreugde had ge
bloeid, was reeds genomeD, ook
het zwaardere van Barnrode, dat
acht dagen geleden verkocht was
en van welke opbrengst zy daar
ginds over de zee een nieuw te
huis wilde stichten, dat den ouden
even pijnlijk verrast dat, na het
aftreden van Cecil, hier een
Hollander den zedelijken moed
toonde tegen de officieele Engel-
sche wereldpolitiek in, openlijk,
in het hart der wereld Genève,
over recht en menschelijkheid te
spreken.
De groote mogenheden zwijgen
nog. Straks zullen zij spreken.
Toen kwam er een nieuwe ver
rassing. Eén hunner, en zeker
niet de minste, sprak.
Japan kreeg het woord. De
afgevaardigde Adatsji bepleitte,
zij het in voorzichtige en diplo
matieke termen, dat Japan de
ontwapeningskwestie niet onwel
kom zou zijn, daar een sfeer van
hoogspanning in de wereld ge
voeld werd, die in de gedeelte
lijke oplossing van voorloopige
ontwapening althans een ontla
ding zou vinden.
Polen ging nog veel verder.
Het voorstel dat door deze repu
bliek is ingediend gebruikt kern
achtige woorden.
Elke oorlog is een misdaad.
Het voorstel bestaat na een lange
inleiding uit de twee volgende
resoluties
1. Elke oorlog, die voor de
oplossing van internationale con
flicten ondernomen wordt, is en
blijft een misdaad.
2. Alle internationale geschillen
moeten langs vreedzamen weg
worden opgelost.
Deze tekst, die nog gewijzigd
kan worden, is aan twintig dele
gaties ter hand gesteld, w.o.
Nederland. Verzekerd wordt, dat
deze twintig stemmen ten gunste
van het Poolsche voorstel ver
zekerd zijn.
Het wachten is nu op de groote
mogendheden. Men moet zich
niet voorstellen, dat de ontwa
pening en wereldvrede dichtbij
zijn, zelfs al zouden de groote
wereldrijken zich enthousiast uit-
lateri.
Het chauvinistisch militairis-
tisch bloed kruipt waar het niet
gaan kan.
Maar: dat hindert niet.
Voor de zooveelste maal binnen
geliefden naam voeren zou. Vrouw
Lehne, de oude trouwe huishoud
ster, zou bij Katharina gaan wo
nen Felicita had gedachten aau
allen, die haar vriendschap had
den getoond. Alleen baar vader
bleef eenzaam, in weerwil der
gade, die hem ter zijde stond. Eo
die gedachte wierp de eenige
schaduw over haar geluk, die de
beer Gerland zocht te verdryveD
door zijn vroolijken lach.
Den anderen morgen, op deo
feestdag, toen nog niemand der
heeren of dames was opgesmaD,
behalve de heer Gerland, die zijn
gewone waodeliDg maakte, werd
Leo gewekt door den bediende
Anton, die met eeüigen haast uit
riep »Heer graaf, heer graaf, ik
bid u op te staan, er zijn dieveD
in de kapel gebroken, een van
hen is naar beneden gestort van
den bergkant en heeft den hals
gebroken Ik geloof dat er niet
veel ontbreekt aan het zilverwerk,
want er ligt van alles naast hem,
naar de schaapherder zegt, maar
alles beschadigd en gedeukt.*
Leo was met één sprong uit
het bed en in de kleeren, gaf
streng bevel er over te zwy-
gen tegen de gasten od tegen de
gravin, opdat de vreugde van het
T-est niet verstoord sou worden,
enkele jaren is gebeurd, wat voor
dién in de wereldhistorie nimmer
gebeurde op een conferentie van
vele volkeren is gebleken, dat in
de wereld het verlangen leeft naar
vrede en internationaal recht.
Deze geest, die eenmaal ge
boren is, zal ook al zullen er
nog oorlogen komen niet meer
verloren gaan.
In de Fransche pers wordt
druk over Genève geschreven.
De correspondent te Genève
van de Petit Parisien noemt de
redevoering van mr. Beelaerts
van Blokland opmerkelijk. De
correspondent van l Oeuvre wijst
op de toejuichingen, die daaraan
van de zijde der Fransche gede
legeerden ten deel vielen. Toch
zal de Fransche delegatie zich
niet met een valsche hoop vleien
want zij weet, dat de redenen,
die in 1924 de Engelsche regee
ring er toe noopten het protocol
te verwerpen, nog geheel bestaan.
Het voorstel-Beelaerts zal mis
schien worden verworpen, maar
deze verwerping zal niet zonder
gedachtenwisseling geschieden en
dat is het voordeel van het Ne
derlandsche voorstel. Het vol
gend jaar zullen er in Frankrijk,
Engeland en Duitschland verkie
zingen zijn en ditmaal zal men
tot een resultaat komen, wanneer
de volken hun wil kenbaar maken
om tot een resultaat te komen.
De correspondent van de Echo
de Paris zegt, dat men zich geen
illusies moet maken. De debat
ten over de veiligheid zullen in
1927 verloopen zooals zij in 1923
en '24 hebben gedaan. Maar de
verdienste van het Hollandsche
en het Poolsche voorstel is, dat
zij de zeer broze fondamenten
van het stelsel van Locarno bloot
leggen.
De correspondent van de Matin
bespreekt eveneens de ontvangst
van de redevoering van den Ne
derlandschen gedelegeerde. Het
blijft de vraag, zegt het blad ten
slotte, of Engeland altijd door
het vreemde spel kan blijven
spelen van zich voor te doen als
de groote stichter van den Vol-
en maakte zich gereed om naar
de plaats des ooheils te gaan,
terwijl hij den bediende opdroeg,
dadelijk eeD dokter te halen.*
»Dadelijk, genadige heer, de
staljongen kan er heen gaan, maar
tevergeefs is het,* hernam de
bediende, »want de kerel is zoo
dood als een pier. De steenen,
zeide de schaapherder, waren rood
van het bloed en met hersenen
bospat, zijn hoofd is verbrijzeld.
De hemel weet, hoe hy er in ge
komen is, want de kapel is ge
sloten.*
Een vermoeden kwam in Leo
op, maar hy sprak het niet uit,
snel volgde hij den vooruitgaan-
den bediende op het kronkelende
pad den berg af naar de bedoelde
piaats. Een enkele blik iu het
ontstelde gelaat van den doode
zeide hem, dat hij gelyk had ge
had voor hem lag Nortel, zyn
veroverde schatten beschadigd
Daast zich, hem weder ontrukt
op hetzelfde oogenblik, waarop
hij zyn roof pleegde. Iedere hulp
zou tevergeefs geweest zijn; Leo
zond om een draagbaar ^n gaf
bevel het lijk naar het dorp te
breDgen, toen de heer Gerland
naderde.
0ht
AXELSCHE
COURANT