Van !\ossent's 5abak
tot 9.33 gedaald, wat m i. aan
die reis te danken was. Daar
deze prijs echter nog boven
den" normalen marktprijs ging,
heeft het Rijksbureau geadvi
seerd om met den aankoop te
wachten. Toen is een buizen
commissie samengesteld en heeft
inlichtingen ingewonnen naar het
Bonna-systeem, dat veel goed-
kooper was dan ijzer.
De Voorz. is daarop met den
Ingenieur naar Parijs geweest om
een onderzoek in te stellen. In-
tusschen werden de ijzeren bui
zen steeds goedkooper en het
schijnt, dat de fabrikanten (om
de Bonnabuizen te weeren, daar
ze in dat systeem een groote
concurrent zagen) een zoodanig
lagen prijs (beneden de markt)
hebben bedongen, dat de Rijks
adviseur zeide nu niet langer te
mogen wachten, daar nimmer
zoo'n voordeelige prijs was te
behalen. De Bonna buizen waren
ook goed bevonden, maar kon
den nu niet meer concurreeren,
wat de fabrikant der Bonna-bui-
zen persoonlijk tot den Minister
heeft gezegd.
En nu wat het tarief aangaat,
dat is een raming, die noodig
was voor de begrooting. Vrij
wel kan gezegd worden, dat als
het kamerstelsel zal worden ge
volgd, dit het tarief is, dat is
voorgelegd.
Dhr Baert vraagt dienaangaan
de of keukens boven 6 M8. vrij
zijn en wat onder keuken ver
staan wordt, want er worden ook
veel keukens bewoond, het hangt
er maar vanaf wat men keuken
noemt.
Dbr. OggelMet het tarief te
bespreken schieten we niet op,
want de gemiddelde prijs van
f21,84 per perceel en per jaar
moet toch opgebracht, worden.
De hoofdzaak is maar of die prijs
dragelijk is voor de gemeente,
zoo niet, dan moeten we er op
terugkomen.
De Voorz.Dan vraagt dhr.
't Gilde of de aansluiting verplicht
is. Spr. kan positief zeggen ja.
Wat hebben we aan de risico
garantie Die wordt aangespro
ken, als er tekort is op het be
drijf, dat door onvoorziene om
standigheden wordt veroorzaakt.
Er is een reserve van 1 millioen,
waarop eerst wordt geteerd en
is dat op, dan kan de gemeente
worden aangesproken.
Dhr. 't Gilde gelooft niet, dat
we daaraan veel hebben. Voorloo-
pig is spr. echter voldaan over
het antwoord, ofschoon hij het
er niet mee eens is, waarop de
Voorz. verdere bespreking uitstelt
tot na 9 Augustus.
16. Mededeel log.
De Voorz. stelt voor om nu de
Raad op 2 Aug. bijeen is, namens
den gemeenteraad een telegrafi
sche gelukwensch te zenden aan
H.M. de Koningin-Moeder.
Alzoo wordt besloten.
17. Omvraag
a. Dhr. 't Gilde vraagt of aan
B en W. bekend is, dat op de
gastentoonstelling te Terneuzen
verboden werd om gasverlichting
te maken. Was dat door de di
recteur gevraagd of niet
De Voorz.Zonder toestemming
was bij de tentoonstelling op ge
meentegrond een gaslantaarn ge
plaatst en in 't lokaal een paargas-
lampen. B. en W. van Terneuzen
hebben toen verboden die lan
taarn te doen branden, waaraan
voldaan werdlater hebben de
gem secretaris en de heer Van
der Lubben, de administrateur
der electr. centrale te Terneuzen
ook in verband met de concessie
voor de electriciteit aldaar ver
zocht om ook de lampen in het
lokaal te dooven. Er was geen
vergunning voor gasverlichting
gevraagd.
b. Dhr. 't Gilde vraagt ook of
er al iets bekend is van verla
ging der huur voor de woningen
in de Julianastraat.
De Voorz. antwoordt dat dit
reeds herhaaldelijk gevraagd is,
doch tevergeefs.
Dhr. Dieleman 't Zou toch tijd
zijn, want dat ze leeg staan is ook
schadelijk.
De Voorz.In een volgende
vergadering zal dienaangaande
een voorstel worden gedaan door
B. en W,
in PATENTVERPAKKING
black bird 2wo re shag is
c. Dhr. Dieleman vraagt of het
waar is, dat degenen, die een
bakoven kochten van de gasfa
briek, daarvoor in het begin ge
makkelijker betalingscondities
konden krijgen en dat nu niet
meer kan
De Voorz. zegt, dat de Direc
teur dat zaakje op eigen gelegen
heid begonnen was en dat vond
de gascommissie niet in orde.
Er zijn toen nieuwe voorwaarden
gemaakt, die ook eenvoudig en
soepel zijn.
Dhr. Dieleman 't Gaat dus
nu niet moeilijker of duurder?
De Voorz.Neen, alleen is er
verschil in grootte, en dus ook
in prijs, maar dat wordt door de
busjes verrekend.
Dhr. OggelDie ovens wor
den gemaakt door Gebr. van Rijn,
zoodat de plaatselijke industrie
er door bevorderd wordt.
Dhr. Dieleman: Het was een
goed werk.
De Voorz.Zeker, ik keur het
niet af, maar de hoofdzaak was,
dat de Directeur het op eigen
houtje deed en wij beter vonden,
dat hij de gascommissie of B. en
W. ervan op de hoogte had ge
steld.
Daar niemand meer het woord
verlangt wordt de vergadering
met dankzegging gesloten.
De Waterleiding.
Hetwas Dinsdag voorZeeuwsch
Vlaanderen een gewichtige dag.
Het voor en tegen eener water
leiding voorZeeuwsch-Vlaanderen
reeds zoo dikwijls besproken, zou
nu nog eens zeer critisch worden
bezien en waar men elkaar de
laatste weken van uit de verte
had bestreden, zou nu man tegen
man gevochten worden. Als ge
tuige niet alleen, maar ook om
mede te strijden, indien men er
behoefte toe gevoelde, waren van
de -20 bij de Waterleiding-Maat
schappij aangesloten gemeenten
alle raadsleden, burgemeesters en
secretarissen genoodigd, terwijl
de pers was gevraagd, die (dank
zij de vacantietijd der onder
wijzers) sterk vertegenwoordigd
was.
Zeer velen hadden aan de uit-
noodiging voldaan en allen waren
gewapend met de circulaire, die
we in ons vorig nummer hebben
afgedrukt en welke nu als leid
draad diende voor de te volgen
besprekingen. Sommigen wensch-
ten eerst, evenals de voorz. dit
zelve had gedaan, algemeene
beschouwingen te houden, doch
de voorzitter wenschte de leiding
aan zich te houden en met een
flinken tik op de tafel gaf de
voorzittershamer te kennen, dat
het ernst was. Een oogenblik
van verwarring was daarmee
spoedig bedwongen en zoo be
gonnen de discussie's.
Vooraf was echter door den
heer mr. P. Dieleman, als voor
zitter der N. V. Zeeuwsch-Vlaam-
sche Waterleiding-Maatschappij
aan de aanwezigen het welkom
toegeroepen en met een uitvoerige
inleiding de vergadering geopend.
De voorz. wees daarin op de be-
teekenis eener waterleiding voor
de volksgezondheid en voor
Zeeuwsch-Vlaanderen» dat niet
achter mag blijven bij overige
deelen van Zeeland, zij het, dat
het niet meer als voorheen, aan
de spits staat.
Na moeizamen en langen arbeid
is de voorbereiding der water
leiding zoo ver tot stand gekomen,
dat de geldleeningen voor den
bouw enz. benoodigd, konden
worden gesloten, een directeur en
bouwdirectie kon benoemd wor
den, in 1928 een pompstation ge
bouwd en leidingen worden ge
legd met waterreservoirs, zoodat
in 1929 enkele gemeenten water
konden krijgen en in 1930 de
geheele leiding gereed zou zijn.
Er moest dan hard gewerkt wor
den en geen oponthoud zijn.
Alles presseert daartoe, niet het
minst ook de aankoop der gron
den in verband met oogst en
pachten, en de leeningen, die
men nu voordeelig kan sluiten,
nl. voor 43/i koers ,00> terwijl
5-% werd geraamd Er werd dus
op spoed aangedrongen bij de
gemeentebesturen, zoodat het tot
groote teleurstelling leidde, dat
getreuzeld werd. VooralTerneuzen
gaf een tegenslag waar men van
menschen met verziende blikken
anders had verwacht en waar er
groote behoefte is aan een water
leiding.
Toch dient de kwestie der
tarieven, waarop het voorstel in
Terneuzen strandde nader te
worden bezien. Zij is een fun-
damenteele zaak en daarom achtte
de Raad van Commissarissen het
noodig die zaak, waar inderdaad
bij velen daarover ongerustheid
ontstond, nauwkeurig in tegen
woordigheid van zooveel mogelijk
belangstellenden uiteen te zetten
en daaromtrent inlichtingen te ver
schaffen, opdat men volkomen
gerust zij. Spr. kan den twijfel
niet laken, maar vindt alleen
jammer, dat men niet veel eerder
die vragen opperde en indien
men het tarief niet als voorwend
sel gebruikt om genomen be
sluiten ongedaan te maken, want
waar moest het heen, als nationaal
en internationaal op in beginsel
genomen besluiten niet kon wor
den gerekend.
Spr. zegt, dat er vertrouwen
moet en kan zijn. Alles staat
onder beheer van het Rijksbureau,
de Regeering, Eerste en Tweede
Kamer. Het Rijksbureau heeft de
begrooting gemaakt met geschool
de krachten, zonder persoonlijke
belangen. De directie van dat
bureau, de heeren Krull en Car
rière zijn aanwezig om alle ge-
wenschte inlichtingen te geven
en spr. vertrouwt, dat die nu vele
zullen gevraagd worden onder de
oprechte begeerte en met bezie
ling orp de waterleiding voor Z.
Vlaanderen tot stand te brengen.
Geen critiek in afbrekenden zin
is noodig, die slechts ontmoedi
gend werkt voor personen, die
geest en werkkracht aan deze
zaak gaven. Laten we allen el
kaar waardeeren. Fouten zijn
wellicht gemaaktwie werkt zon
der fouten, maar laten we ze her
stellen en niet uitbreiden.
Het nut der waterleiding kan
onbesproken blijven, alleen wil
spr. met nadruk ontkennen, dat
de waterleiding van boven af aan
de gemeenten i? opgelegd. Spr
geeft hierna een overzicht van
het ontstaan der Mij. van af 1911
en b s idat het Rijk nergens
zooveel heeft meegewerkt als
juist hier, waarvoor we dankbaar j
moeten zijn en tonen, dat we
dien steun waardig zijn, opdat j
ook voor andere zaken met vrucht
steun kan worden gevraagd en
we Nederland een ander beeld
geven van dt n toestand in Z.Vl.
dan verdeeldheid en wantrouwen.
Spr. hoopt dat de verg. ertoe
zal leiden dat nog" deze maand
de noodige besluiten zullen wor
den genomen en besloot zijn rede,
die wel etn moreelen druk moest
uitoefenen op het verantwoorde
lijkheidsgevoel van hen, die voor
de belangen van Z. VI. en hare
bevolking hebben te waken, met
den wensch, dat allen in ver
trouwen en met sympathie tot
het groote doel zullen samen
werken.
Zooals gezegd, gold de circu
laire als leiddraad en kwam
eerst aan de orde
De rentabiliteit.
Dhr. Collot d'Escury dacht
dat dit reeds een voldongen feit
was, maa'r als men de rentabili
teit nog bespreekt, dan wil hij
er nog op wijzen, dat her een
dwaasheid was, om de enkele
gemeenten, die in West Z. VI.
willen aansluiten, erbij te nemen
Daardoor gaat een groot kapitaal
voor ons verloren, omdat er een
groot buizennet noodig is voor
weinig deelname. Hier sluit 86%
van de bevolking aan en in 't
Westen 46%. en dan de industrie
in 'tOosten; economisch is West
Z. VI. een strop voor dit gedeelte.
Dhr. Krull hield ook een korte
beschouwing over de voor ge
schiedenis, die een ontzachelijken
arbeid vorderde voor berekenin
gen van credieten, garantie en
rentabiliteit. Gedurende dien tijd
sluimerde de bevolking, omdat
we geen voeling met haar had
den en konden wij van onzen
kant, zegt spr, ook niet denken,
dat de besluiten door de ge
meenteraden niet in ernst waren
genomen. Vandaar ook dat het
Rijk reeds een risico-garantie gaf.
Nu we echter weer tot de be
volking komen, hooren we be
zwaren uiten, welke naar spr.
meent, gedeeltelijk afkomstig zijn
van menschen, die niet de zui
vere factoren vormen voor het
algemeen belang.
We zijn nu hier met 20 ge
meenten en kunnen daarmee
voort. Gehoord de beschouwin
gen in het publiek, de pers en
de gemeenteraden, was er reden
om de vermeende bezwaren nader
onder het oog te zien en werd
daarom deze samenkomst noodig
geacht. Spr. zou echter niet in
details willen treden. Het doel
was om geheel Z. VI. aan te
sluiten. Spr. heeft ook een af
zonderlijke berekening gemaakt
voor Oost Z. VI.. maar is tot de
conclusie gekomen, dat het beter
is ook West Z.-Vl. erbij te nemen.
Het gaat als met een zaak. Een
goede klant kan men allicht mee
nemen: Hier zijn 44000 inwoneis
en in 't Westen 15000 inwoners
aangesloten.
Wat de praatjes betreft van
5.5 millioen stichtingskapitaal,
zegt spr., dat die nooit genoemd
zijn, wel 4.1 millioen, dat scheelt
nog 25 pCt. Spr. denkt, dat het
de Reg. in de bol zou mankee-
ren, als ze op zulke gegevens in
mocht gaan. In 1926 nog is een
nieuwe berekening gemaakt en
gezien, dat minder kapitaal noo
dig was. Het rapport 1926 is
nauwkeurig door Rijks accoun
tants onderzochthet kleiner plan
was niet minder gunstig, dan voor
35 leden, zoodat we het tarief
"konden handhaven en dan ons
dekken na 6 jaar.
Dhr. Scheele waarschuwt, dat
men niet voortga, om de oppo
sitie af te stooten met woorden
als kortzichtig, enz. Men is ge
komen om elkaar in te lichten
en spr. zal zijn bedenkingen naar
voren brengen, of ze raak of mis
zijn. Hij acht het deelnemen van
20 gemeenten in plaats van 35
beslist nadeeliger. Het rapport
1926 heeft hij nooit gezien, dat
schijnt zorgvuldig bewaard te zijn
door burgemeesters en secreta
rissen het is hier onlangs ver
strekt met de vraag er geen ge
bruik Van te zullen maken. Spr.
acht dat niet de weg voor open-
ba irheid, het lijkt meer op vrees
voor narekening en critiek. Spr.
las erin, dat begonnen met een
opbrengst van f 213 000, men nog
f 75.000 te kort kwam, en eerst
na 15 jaar de zaak zich dekken
kon met een opbrengst van
f385 610. Hij betwijfeld of Z.
Vl. die f 400.000 per jaar kan
opbrengen.
Dhr. van Zuijen, burgemeester
van Breskens, acht zich beleedigd,
als men zegt, dat stukken van de
waterleiding werden achter ge
houden door de burgemeesters.
Hij hoopt dat de Axelsche even
goed als de Breskensche raads
leden dit kunnen weerspreken.
Dhr. Claessens (Axel)In Axel
was er geen rapport 1926 te
krijgen vóór Maandag 1 Aug. 1927.
Dhr. 't Gilde (Axil)onderschrijft
dat en heeft zwart op wit, dat
ter secretarie te Axel de statuten
der Mij. ontbraken. Spr. kon ook
geen rapport van den secretaris
krijgen.
Dhr. Blok (burgem. Axel) En
het heeft in de krant gestaan
De voorz. en dhr. Krull ver
klaren no.cit last gegeven te heb
ben tot geheimhouding en kunnen
ook niet de verantwoording dra
gen, als door een of andere oor
zaak of houding van secretarie-
personeel de stukken niet worden
verstrekt.
Dhr. Verlinde meent dat volgens
zijn berekening, gegrond op het
rapport de kosten voor Terneuzen
op f40 000 per jaar komen. Nu
heeft ieder voor zijn eigen huis
houding te zorgen en dat is voor
hem de hoofdzaak. De waterlei
ding is zeer nuttig, maar al wat
nuttig is, is niet noodzakelijk en
kan men zich maar niet aan
schaffen, als dat boven de draag
kracht gaat. Spr. is ook dankbaar
voor het werk dat voor de water
leiding is gedaan, maar de toe
komst acht spr. te donker om
erop in te gaan. Terneuzen eet
de gevolgen van de verweiping
van het Belg. Verdrag op. De
hoofd, omslag hier brengt f 150.000
op, terwijl het armbestuur 30 a
f40.000 noodig heeft. Met zulke
cijfers acht spr. zich niet verant
woord. En als er niet betaald
wordt, wat dan Spr. zou, als de
waterleiding er kwam aandringen
op verplichte aansluiting, want
zonder dat komt men er heele-
maal niet, en hij wil niet, dat
men het water dubbel betaalt, nl.
nogeens op hetbelastingbiljet ook.
Spr. zegt, dat er op Brabant,
enz. wordt gewezen, maar hier
zijn we in Z.-Vl. en ook voor
andere gemeenten hier gelden de
bezwaren der bglasting. Men moet
toch niet gedwongen worden tot
de waterleiding, omdat de groote
voorvechters dat zoo nuttig vinden?
Spr. drukt de burgemeesters en
raadsleden op het gemoed, dat
ze er rekening mee moeten hou
den, -dat de burgers verplicht
worden tot aansluiting, daar an
ders de waterleiding zich niet
bedruipen kan en de gemeenten
in schulden komen.
Vervolgens wijst spr. erop, dat
de Mij. een groote fout maakte,
door den burgemeester van Ter
neuzen, dhr. Huizinga uit den
Raadvan Toezichtteschoppenwas
er afgezien van zijn persoon, dan
in Terneuzen niemand capable
om in dien Raad te zitten? Ter
Neuzen is de grootste aandeel
houder en heefi daar z.i. recht
op. Men had hier niet het al
gemeen belang op het oog.
De voorz. erkent, dat dit een
fout is geweest en hij heeft po
gingen in het werk gesteld om
zoodra mogelijk den Raad van
Toezicht met 2 leden te ver
meerderen, waarbij dan stellig
dhr. Huizinga zal worden be
noemd. De aandeelhouders heb
ben dit ingezien en zijn het allen
met hem eens.
Hierna kwam het tarief aan de
orde. We moeten dit echter uit
stellen, wegens plaatsgebrek. Het
groote belang dezer zaak voor
onze streek laat niet toe om met
een beknopt verslag te volstaan.
Te meer ook omdat hier plaatse-
lijk ook in den gemeenteraad in
overweging werd gegeven om
zich terug te trekken en men ds
BOBBY lichte Baai 25 cent
TA8A 20
ZEEPAARD 15
MORST NIET SCHEURT NIET
GEEFT GEEN KORT
