Bewogen Huwelijksleven.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Z e e u w s c h - V1 a a iideren
Zeenwsch-Ylaamsclie
Waterleiding-Maatschappij.
No. 28.
DINSDAG 12 JULI I 927.
43e Jaarg.
I
V**f
J. C. VINK - Axel.
FEUILLETON.
'f* M
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post L Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postrek. 60263.
1
tot 5 regels 60 Centvoor
Groote letters worden naar
ADVERTENT1ËN van
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Van den heer mr. P. Dieleman
te Middelburg, voorzitter van
bovengenoemde Maatschappij,
ontvingen we gisteren een ver
zoek tot opname van onderstaand
schrijven. Ofschoon we dit schrij
ven reeds in enkele andere bla
den lazen en er dus volgens
persgebruik aanleiding was om
het stuk ter zijde te leggen, willen
we bij uitzondering daarvan af
wijken, om het belang der zaak
en ook omdat het ter verduide
lijking kan dienen van hetgeen
over de handelingen van de
Z.-Vl. Waterleiding-Mij is en
wellicht nog zal worden geschre
ven en gesproken.
Het luidt aldus
Naar'aanleiding van het Raads-
verslag der jongste raadszitting
der gemeente Ter Neuzen, hebben
meerderen zich aan beschuldi
gingen, bedekt of openlijk, ge
waagd tegen het bestuur of den
Raad van Toezicht der Z.-Vl.
Waterleiding-Maatschappij. Gelijk
men zich niet geroepen gevoeld
heeft behoorlijk eerst te infor-
meeren daar, waar men volledig
van alles op de hoogte is, al
vorens op onverantwoordelijke
wijze wantrouwen te zaaien in
personen en hun beleid en een
voor het maatschappelijk leven
zoo belangrijke zaak als een
waterleiding in hare totstandko
ming te bemoeilijken, heeft men
ook niet de beleefdheid gehad
aan mij als voorzitter van dien
Raad van Toezicht de kranten,
waarin een en ander voorkwam,
te zenden. Ik heb dan ook niet
alles gelezen, maar ik acht het
toch van belang om de zooge
naamde grieven onmiddellijk te
weerleggen, voorzoover ik ze las.
Aan de orde is in de gemeente
raden het uitvoering geven aan
de contractueele verbintenissen
der gemeenten zoo in overeen
komst voor de oprichting der
Maatschappij als tengevolge van
hun zijn van aandeelhoudster, en
alzoo te nemen: a besluiten tot
(90
Dat hy op deze wijze in Prui-
sischen dienst trad, kwam hem
zeer gewenscht voor, hy behoefde
in een vreemden staat en bij de
zeer ongeregelde oorlogsjaren geen
vrees te koesteren voor ontdek
king en hij had van Roda genoeg
vernomen over diens familieaan
gelegenheden, om antwoord te
kunnen geven, als ooit iemand,
die den naam kende, hem iets
vragen zou. De eerste verlegen
heid, waarin hy geraakte, werd
veroorzaakt door een brief uit
Saksen van de zuster van den
overledene, die na verloop van
tijd in eene courant zyn inlijving
in Pruisischen dienst gelezen had
en hem overlaadde met teedere
verwijten, omdat hij haar zyne
terugkomst noch zyn bestaan ge
meld had, terwijl zij zoovele smar
telijke tranen om hem had ge
weend, Zij deelde hem mede
dat huDne moeder gestorven was,
hem zegenend, dat z(j zelve zon
der steun en bescherming in de
het aangaan van de noodige geld-
leeningen, teneinde, te kunnen
storten op de aandeelen en het
reservefonds, geheel conform hun
eerder aangegane verbintenissen.
b. besluiten tot wijziging en
aanvulling der bouwverordeningen
betrekkelijk de geëischte ver
plichte aansluiting bij de water
leiding.
In sommige Raden heeft men
dat niet begrepen en haalde er
andere zaken bij. Graauw en
Koewacht besloten zelfs tot te
niet doening praktisch der eerder
aangegane verbintenissen, alsof
men aan contractueel en statuair
op de gemeente rustende ver
plichtingen eenzijdig zich kan
onttrekken. Graauw is daarop
teruggekomen en nam de ge-
wenschte besluiten voor de geld-
leening evenals voor de ver
plichte aansluiting hetgeen vol
komen logisch is en de gemeente
vrijwaart voor groote schade.
Sommige gemeenten moeten nog
besluiten en kunnen door hun
traagheid oorzaak worden dat de
waterleiding weer een jaar later
klaar komt en allerlei bezwaren
ook finantiëel zich gaan voordoen,
doordat niet zoo voordeelig een
en ander geschieden kan. De
Raad van Toezicht meende han
gende den tijd voor het nemen
dier besluiten met de voorbe
reiding, die toch al zoo lang
duurt, te moeten voortgaan o.a.
a. door het zoeken naar een
goed directeur, teneinde een voor
dracht aan de aandeelhouders te
kunnen doen
b. door te raadplegen op
welke wijze het beste de bouw-
directie ware in te richten
c. door voorloopig de noodige
terreinen te laten waardeeren en
zoo mogelijk in voorkoop te
nemen, behoudens de goedkeu
ring van commissarissen en
Minister van Arbeid (terreinen
aangewezen door het Rijksbureau
voor Drinkwatervoorziening, door
den Minister met de technische
voorbereiding belast)
d. door na te gaan. gehoord
het Rijksbureau, hoe op de beste
en voordeeligste wijze de water
wereld achter gebleven, hare
liefde geschonken had aan een
Fransch officier, met wien zij
binnen korten tyd in het huwe
lijk zou treden, en verzocht hem
haar zijne broederlijke toegene
genheid niet te zullen ontrekken
ter wille van dal huwelijk en te
bedenken, dat de liefde niet
vraagt naar den stiyd der vol
keren. Ook verzocht zij hem om
volmacht te zenden, opdat de
aangelegenheden der erfenis zou
den kunnen geregeld worden en
uitte den vurigen wenscb, hem
nog ééomaal te zien, voor zij
baren toekomstigen echtgenoot
volgde naar zijn vaderland.
Maar ook uit deze verlegenheid
wist bij zich gelukkig te redden
hij verontschuldigde zijn zwijgen
door den draDg der omstandig
heden, zond haar een door het
gerecht erkende verklaring, dat
hij geheel van de erteDis afzag
ten gunste der zuster en was
eindelijk voorzichtig genoeg, er
bij te voegen, hoe een in Rusland
stijl geworden vinger de oorzaak
was, dat hij nog steeds slecht en
onleesbaar schreef. Op deze wijze
was het verschil in het hand
schrift opgehelderdj een hartelijke
brief om te danken van de zus
ter was het laatste, wat hij ooit
leidingbuizen waren aan te schaf
fen en welke daartoe moesten
worden genomen. Van een aan
koop kan uit den aard der zaak
nooit sprake zijn, dewijl immers
de geldleeningen nog niet tot
stand waren gekomen. Ook hier
was het voorstel om een inschrij
ving te openen uitgegaan van het
Rijksbureau, hetwelk een bestek
en voorwaarden had opgemaakt
en aan de daarvoor in aanmerking
komende fabrieken dit had rond
gezonden in overleg met den
Raad van Toezicht. Dit aantal is
uit den aard der zaak beperkt tot
eenige fabrieken in Duitschland,
Frankrijk en België, terwijl op
verzoek van ondergeteekende
daaraan een Engelsche is toege
voegd. Beperkt omdat er niet
meerderen geschikt waren.
Het is de gewone manier van
doen. Men kan er over ver
schillen of zij practisch is, maar
gelijk bij een openbare aanbe
steding al spoedig conclave ge
maakt wordt, is dat ook hier bij
het beperkte aantal gegadigden,
al heel gemakkelijk te doen.
Te meer waar de meeste fa
brieken zoo niet alle, die gegoten
ijzeren buizen maken, waarop
inschrijving gevraagd werd, tot
een verbond waren toegetreden
of althans zich aan elkander
hadden verbonden. Dit had dan
ook tengevolge een naar het
oordeel van het deskundige Rijks
bureau, te hooge inschrijving,
zoodat zelfs van voorloopige
gunning met het noodige voor
behoud geen sprake kan zijn.
Had die inschrijving eenige
maanden eerder kunnen plaats
vinden (hetgeen niet kon, omdat
niet eerder een bestek klaar was)
het zou mogelijk geweest zijn
dat lager was ingeschreven, gelijk
dat bijv. voor Schouwen is ge
beurd, alhoewel het daar een
veel kleiner aantal buizen betreft
en het risico voor stijging van
grondprijzen van materialen waar
uit de buizen moeten gemaakt
worden, bij een grooter aantal
en over een verwijderden duur
van levering vanzelf voor de be
trokken fabrieken grooter is, het-
nog van haar hoorde. En hier
schenen werkelijk alle zwarig
heden opgelost.
Miiller diende in de jaren '14
en '15 met onderscheiding, klom
tot mijoor en nana na den vrede
zijn ontslag uit Pruisischen dienst,
om op aandringen van eenigen
zijner kameraden met hen in een
uaburigen staat, onder voordee-
lige vooruitzichten in een nieuw
te organiseeren leger te treden.
Van nu af ging zijn leven voorbij
in onafgebroken rust; de beelden
uit zijn jeugd werden zwakker
en zwakker, hyzelf vergat het
vaak, dat hij niet de heer Von
Roda was. Zijn vader, de oude
onderwijzer, was lang reeds ge
storven, toen hij nog op het gym
nasium was, niets was er dat
hem deed verlangen naar zijn
geboorteplaats en hem wellicht
had kunnen verleiden tot waag
stukken ot onbezonnenheid. Na
eenige jaren huwde hy met een
beminnenswaardig meisje uiteen
oudadellijke aanzienlijke familie
die hem eenig vermogen aan
bracht. En zijn huwelijk met baar
was in alle opzichten gelukkig.
Hy werd geacht en geëerd door
iedereen, h(j waa eerlyk in woord
en daadedel in zyn denken,
was hy wel streng jegens ande-
geen tot hooger inschrijving moest
leiden. Inmiddels deed zich de
vraag voor of niet aanzienlijk kon
worden bespaard door het nemen
van een ander systeem dan dat
van gegoten ijzeren buizen, althans
voor een groot deel der leiding.
Ook dit moet onderzocht. Inder
daad werd van bevoegde zijde
dat met kracht en klem beweerd
voor een systeem, hetwelk in
verschillende landen op groote
schaal reeds verscheidene jaren
werd toegepast, doch hier te
lande onbekend was, alhoewel
het in België door geheel Vlaande
ren o a tot in St. Nicolaas, vlak bij
onze prise d'eau, en te Selzaete
locaal is toegepast. Technisch
wordt dit onderzocht door liet
Rijksbureau, inderdaad verbeeldt
de Raad van Toezicht of die van
Commissarissen zicii niet dat te
kunnen. Wat leeken wel kunnen,
dat is nagaan hoe het oordeel is
van mannen uit de praktijk, hoe
hun cijfers van aankoop en van
onderhoud luiden en hoe in 't
algemeen hun oordeel en raad
is. Omdat het een zaak van zoo
groote beteekenis is, werd uit de
Raden van Commissarissen en
van Toezicht een commissie be
noemd, om een en ander na te
gaan en daaromtrent te rappor
teeren. Dit geschiedde om nog
een belangrijke andere reden. Het
komt bij dergelijke groote werken
menigvuldig voor dat vrij spoe
dig, binnen den kortst mogelijken
tijd een offerte moet geaccepteerd
worden of althans er over moet
worden beslist, wanneer in een
gegeven geval een of andere fa
briek in de gelegenheid is een
zeer gunstige offerte te doen.
Teneinde de verantwoordelijkheid
te dekken en dat niet aan een
enkel persoon zelfs al was hij
nog zoo technisch bekwaam
over te laten, oordeelen wij juist
omdat het een zaak is der ge
meenten, een comissie te moeten
benoemen, die voorloopig zou
kunnen accordeeren en met een
voorstel voorzien van het advies
van de technische leiding bij
commissarissen kon komen. Voor
wel zaken van veel minder be
ren, maar strenger nog jegens
zichzelf. De ontwikkeling van
zijn geest, de rijkdom van zijn
kennis schitterden ook in deze
nieuwe positie en baande hem
den weg tot eer en onderschei
ding. Zoo werd hy overste, ge
neraal, minister van oorlog, eD
hij genoot niet alleen de openbare
achting, maar ook het voile ver-
irouwen van zyn vorst. Alexan
der's lichtzinnigheid veroorzaakte
aan zijn hart de eerste droefheid,
bracht zyn trots de eerste wonde
toéaan diens trouwdag knoopte
zich al zijn later ongeluk vast.
Toen was het dat Nortel, wiens
vrouw door Felioita's bemidde
ling nog steeds in de stad ver
toefde en die, gevonden na lang
zoeken, ook door de goedheid van
den heer Gerland geplaatst was,
voor het eerst hem zag. Hy her
kende Roda dadelyk en besluot
op hetzeltde oogeublik, deze ont
dekking, die hem rijker winst
beloofde dan het matig loon in
de sigarenfabriek, zich ten nutte
te maken. Nortel had wel reeds
meermalen den naam Von Roda
hooren noemeD, want zyn vrouw
en kinderen hadden nog altijd
veel goeds van Alexandergenoten,
maar er waren zooveel Von Roda's
op de wereld, zyn kapitein had
lang als deze, benoemen de ge
meenteraden de commissie. Het
is dan ook volkomen gerecht
vaardigd, en juist een blijk van
groote voorzichtigheid en goed
beleid dat dit hier ook geschiedt.
Het spreekt vanzelf dat een
dergelijke commissie, wil zij haar
taak behoorlijk opvatten, daartoe
ook bijeenkomen moet en een
onderzoek moet instellen en daar
voor op reis moet Wat hierin
te laken valt, is een raadsel. Wie
daarvan maakt dat een ondes
kundige commissie beslist op
eigen gezag welke buizen gekocht
moeten worden en aan welke
prijzen, sticht opzettelijk of uit
onkunde, wantrouwen en tast
de leden van die commissie
in hun eer en goeden naam
aan. De Raad van Toe
zicht noch die van de Commis
sarissen noch bedoelde commissie
noch wie ook heeft buizen ver
kocht of in voorkoop. Zonder
technischen bijstand en voorlich
ting of advies gebeurt dat ook
niet en dan nog onder voorbe-
-houd van goedkeuring van den
Minister van Arbeid. Het is dan
ook een groote onwaarheid dat
dit zou geschied zijn of dat door
een onderhandsche aanbesteding
duizenden guldens voordeel aan
de Maatschappij zijn ontgaan.
Precies het tegendeel is een feit
dat alleen een onderhandsche
onderhandeling tot een veel gun
stiger aankoop kan leiden dan
een publieke aanbesteding, die
bij mijn weten nooit in een der
gelijk geval plaats heeft of rede
lijker wijze plaats grijpen kan.
Juist dan wordt men de dupe van
een opzetcontract. Veeleer dan
ook maar in eenig opzicht te
laken, is de gestie van de Raden
van Commissarissen en Toezicht
dan ook te prijzen. Van een niet
goedkeuren van onkosten en
dan nog welk een luttel bedrag
door den Minister van Arbeid,
is nooit sprake geweest, en de
directie van het Rijksbureau heeft
dat ook niet medegedeeld. Men
behoeft dus deze wantrouwen
veroorzakende en hen, die de
kastanjes uit het vuur moeten
hij in Rusland zien sterveD, hij
dacht er riet aan, dat die in Mul
ler weder kon zyn opgestaan.
Zoodra hij dit echter wist, nam
hij zijn maatregelen daarnaar en
hij verried aan niemand de plot
seling oDtdekte goudbron, waainit
hij alleen wilde putten. En een
goudbron werd het inderdaad de
minister van ooriog die aan den
aard en de wijze, waarop Nortel
zich bij hem liet aanmelden, da
delijk zag, dat zijn vroegere gezel
hem herkend had, was voorzich
tig genoeg, hem dadelijk tot zich
toe te laten en te onderzoeken
hoa vast het geloof aan zyn per
soonlijkheid W8s. Hy wist genoeg
toen Nortel binnentredend, da
delyk met volkomen zekerheid
zeide Goeden dag, Miiller, ik
weusch u geluk met uw adel en
uw bevordering, my gaat het niet
zoo goed. Gy hebt voor Uwen
Adelbrief stellig geen penniDg
betaald, ik weet, dat zulk eene
seiwisseling geld bost en wil
daarom de betaling in ODtvaugst
nemen en kwitantie daarvoor af
geven, ik ben toch degene aan
wien het toekomt, omdat ik toch
werkelijk de eenige ben, die u den
adel, zij het ook niet verieenen,
toch behouden laten kan.
(Wow# xxrvolgd.)
MM»»—»