Bewogen Hnwelijksleyen.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch - Vlaanderen
De Landbouw en de Vogels.
No. 90.
DINSDAG 15 FEBRUARI 1927.
42e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
FEUILLETON.
Buitenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postbus No. 6.
tot 5 regels 60 Cent; voor
Groote letters worden naar
ADVERTENT1ÈN van 1
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvooriniddag 11 ure.
Het zal niemand verwonderen,
dat de landbouwer betrekkelijk
weinig oog en vooral oor heeft
voor de vogels, die andere men-
schen zoo vaak aangename oogen-
blikken bezorgen bij het vertoe
ven in veld en weide, duin en
bosch, op heide en strand. Im
mers, de landbouwer beziet de
vogels van een geheel ander
standpunt dan de burger zulks
doet, omdat een boer nu eenmaal
iemand is, die zich hoofdzakelijk
interesseert voor datgene, dat
hem voordeel aanbrengt. En dat
is zeer verklaarbaar. In de eerste
plaats hangt het gelukken van
den oogst grootendeels af van
het weer. Doch buiten de wis
selvalligheden daarvan staat de
oogst bloot aan veel vijanden uit
het dierenrijk. Konijnen en hazen,
muizen, ratten en duizend maal
duizenden insecten vernielen of
vernietigen soms een belangrijk
deel der te velde staande ge
wassen. Vooral tegen de insecten
moet de boer vaak handelend
optreden, omdat die bijna steeds
in ontzettend groote scharen hun
aanvallen richten op de veld
vruchten. Daarom is het jammer,
dat de oogen van den landbou
wer, vaak pas opengaan, als de
schade algemeen wordt. Dan
vraagt hij naar middelen om het
dreigend gevaar te keeren of af
te wenden en te redden, wat nog
te redden is. Denken we slechts
aan de nonvlinderplaag, aan de
schade aangericht door engerlin
gen en ritnaalden
En zonder de hulp der vogels
zouden onze bestrijdingsmiddelen
haast niets helpen, in elk geval
niet afdoende. Daarom zijn de
vogels de beste vrienden van den
landman en hoe gelukkig zou
het zijn, als we ook het omge
keerde konden getuigen Al moe
ten we toegeven, dat vooral de
laatste jaren aanmerkelijke ver
betering valt waar te nemen
Een goed waarnemer moet inzien,
dat de vogels, die den geheelen
dag af en aan vliegen, zeer veel
(52
»Dat verhoede God,< zeide zij
verschrikt, »een mau, een echte
man, weet steeds het rechte te
vinden, zijn geest wordt door het
vunr der hartstochten slechts ge
louterd, niet verteerd en een
goede rechtvaardige overwinning
geeft den vrede.»
Een binnentredende bediende
stoorde hen bij bracht een brief
voor haar en het scheeD Leo toe,
alsof zy bloosde, toen zij een
blik wierp op het sierlijk gevou
wen couvert, dat zij na ist zich
op de tafel legde. Hij had gaarne
geweten, vanwaar die brief kwam,
hy droeg geen poststempel, maar
hy waagde niet er naar te vragen
en vertrok spoedig om haar door
zyne tegenwoordigheid niet in
het lezen te hinderen. Er waren
ook byua twee nren 7erloopeD,
zooals hij tot zijn verbazing merkte,
toen zijn blik op het uurwerk
viel, dat op den schoorsteenmantel
stondeen langer bezoek ware
in ayn oog nauwelyks voegzaam
geweest.
insecten wegvangen, zoowel in
den zomer als in den winter.
Zeker, het is te begrijpen, dat de
boer de vogels gaat verjagen,
wanneer hij ziet, dat ze zijn
graankorrels (liefst de beste)
wegpikken, of van zijn vruchten
(liefst de rijpste) snoepen, maar
een verstandige boer komt al
gauw tot de conclusie, dat het
beter is dat de vogels weinig,
dan dat de insecten alles ver
nielen. Het zijn niet alleen de
insectenetende vogels die den
boer helpen in zijn strijd tegen
het ongedierte, ook de zaadeters
doen eraan mede, omdat die hun
jongen dierlijk voedsel geven,
zoodat in den broedtijd alle vo
gels nuttig zijn. En toch worden
nog vele vogels gedood
Zou het daaraan zijn toe te
schrijven, dat het aantal vogels
in het algemeen achteruit gaat?
We gelooven van niet! De vo
gels planten zich zoo snel voort,
dat door vervolging van de boe
ren ze niet gauw zullen uitsterven.
Er zijn andere oorzaken.
Ten eerste worden vele vogel
nesten met inhoud, hetzij eieren
of levende jongen, door de jeugd
vernield. Gelukkig dat de vogel-
wet en de dierenbescherming in
dit opzicht veel kwaad voorko
men. Verder worden nog zeer
veel vogels op den trek gevangen.
Het is speciaal de leeuwerik (en
vooral in Duitschland), die bij
duizenden gevangen wordt.
De hoofdzaak zit echter in den
landbouw zelf. Het zijn de steeds
toenemende ontginningen van
heide en bosch tot bruikbaar
land, die het aantal vogels doen
verminderen. Door het wegrui
men van boomen en struikgewas
wordt aan veel vogels een goede
schuil- en broedplaats ontnomen.
Daar immers, in de bosschen en
heggen, hebben ze gelegenheid
onbezorgd hun nest te bouwen
en het gezin te voltooien en later
aan moeder natuur af te leveren
Ze hebben geen last van regen
en wind, kunnen zich verstoppen
in holen en gaten en vinden er
overvloed van voedsel, zoowel
's zomers als in het koude jaar-
Toen Katharina aan tafel ver
scheen, waren hare schitterende
oogen lichtrood gekleurd. Men
kon zien dat zy geweend had.
De gravin lette er niet op, maar
Leo keek haar vol bezorgdheid
aan en nam slechts verstrooid
aandeel in het gesprek, dat zijn
moeder als naar gewoonte leidde.
Tegen het einde van den maal
tijd wendde Katharina zich tot
haren man met het verzojk, des
namiddags het rijtnig te mogen
gebruiken, daar zy een ver bezoek
moest atleggen.
»Dat treft ouaangenaam,» viel
de oude gravin in,»ik wilde het
zelf gebruiken, daar ik een bezoek
met Suzanna wilde afleggen. Zijt
ge dan het rijden zoozeer gewoon,
mijo kind? Men zou denken, dat
een flink landmeisje ook een flinke
voetgangster is en Anton zou u
kunnen volgen.»
»Moeder!« riep Leo uit en
toorn klonk in zyn stem»hoe kunt
ge denken, van m ij denken, dat
ik zou kunnen vergeten wat ik
een dame in het algemeen, wat
ik de meesteres van dit kasteel,
wat ik voor alles m ij n vrouw
verschuldigd ben Bij deze laatste
woorden klonk zijn stem zacht,
innig bijna en Katharina gevoelde
zich zonderling bewogen door dit
- -gr*
getijde. Ze zuiveren het hout
van ongedierte en helpen den
landman achter den ploeg met
het zuiver houden van het land
Maar als die broedplaatsen hun
ontnomen woeden, zoeken ze in
een ander oord een goed heen
komen, terwijl de insecten blijven
leven en schade doen. De land
man klaagt over die schade,
maar zijn beste helpers heeft hij
van het erf gejaagd, door hun
geen veilige woon- en schuil
plaats te laten.
Ook heggen en kreupelbosjes
verdwijnen hoe langer hoe meer,
omdat de boer daardoor weer
meer land krijgt. Immers, door
meer moderne inrichtingen der
boerderijen vooral op ontgin
ningen hebben de boeren veel
minder hout noodig als brandstof
dan voorheen, terwijl ook voor
het warm voederen weinig hout
meer noodig is, aangezien ook
dat in de laatste jaren sterk is
afgenomen. Bovendien geeft elk
stukje bouw- of weiland den
boer eenige guldens voordeel en
daarom moet het boschje weg.
En het gevolg is, dat de vogels
niet meer de gelegenheid hebben,
om te broeden, zoodat ze ver
dreven worden naar die oorden,
waar nog bosschen genoeg zijn.
Maar daar ligt weinig land dat
in cultuur gebracht is. Wel doen
ze dus daar haar nuttig werk,
maar de boer merkt dat niet op
zijn land. Integendeel de insecten
plaag komt steeds heviger terug
en doet hem geregeld meerschade.
Gelukkig, dat het landbouwon
derwijs een goede gelegenheid
biedt om den toekomstigen boe
ren het nut der vogels te doen
inzien. Laten we hopen, dat het
nog niet te laat is. Voor den
landbouw is bescherming der
vogels nuttig en noodig, voor het
publiek geven ze genot en ple
zier.
De revolutie in Portugal.
Feitelijk is het in Portugal
slechts zelden een poosje achter
woord. Zij bloosde sterk, zij waag
de het niet hem aan te zien en
zich tot haar richtend ging hij
voort: »Beveel slechts wanneer
het rijtuig klaar moet zijn, ik
zelt zal zorg dragen dat het
stipt ls.«
>Ik zou gaarne willen om vier
uur,» zeide zij,»ik heb plan om
naar Barnrode te rijden, vanwaar
ik tijding ontvangen heb, dat mijn
vriendin thuisgekomen is.»
»Naar Barnrode zei degravin,
dat is echter juist de tegenover
gestelde weg van die ik denk te
nemen daar gij de zaak zoo snel
beslist hebt, Leo, wilt gy nu ook
de goedheid hebben te zeggen,
boe wij beiden tegelijkertijd aan
ons doel moeten komen
»Hoe gij tot uw doel geraakt,
lieve moeder, laat ik aaD u over,
want het rijtuig dat gy begeert,
blijft natuurlijk tot uw dienst.
Binnen zes weken krijgen wij
een tweede uit de stad, tot dien
tijd moeten wjj ons behelpen, zoo
als het gaat»
»Eo hoe wilt gy het beden
inrichten vroeg Suzanna.
»Ifc neem den jachtwagen met
de twee zwarten.»
»Dat kan niet,» riep degravin
uit, >daar zijn slechts twee plaat
sen in. Katharina kan niet naast
een rustig. Sedert de revolutie
van Oct. 1910, door welke koning
Manoel beenen maakte en buitenaf
ging, hebben we nu reeds 21
revoluties gehad. Hetgeen nogal
welletjes is in nog niet ten volle
17 jaren tijds.
Het meest frequent heeft dit
typisch Portugeesch gebeuren
zich voorgedaan sedert den moord,
gepleegd op president Sidonio
Paes, in Dec. 1918. Portugal
miste vooral sedert die omwen
teling de vaste hand van een
sterken leider en was ten prooi
aan een aantal militaire opstanden.
Nauw had de eene generaal,
kolonel of majoor zich opge
worpen* als redder des vaderlands
of een ander beweerde, dat hij
de zaken nóg meer in 't honderd
stuurde dan een zijner voor
gangers en lichtte hem een been
tje, om kort daarop op zijn beurt
te worden verjaagd.
Ten einde niet al te lang terug
te gaan, herinneren we, dat 27
Mei j.l. de Marine commandant
Cabecadas het tot zijn plicht
rekende, President Machado te
verjagen en te vervangen. Gene
raal Gomez da Costa verjoeg hem
18 Juni, doch moest 9 Juli wijken
voor generaal Carmona, die
na eenige tusschentijdsche, alle
mislukte Staatsgrepen 30 Nov.
Staatshoofd werd.
Carmona beoogde de militaire
dictatuur weer te vervangen door
een grondwettelijke regeering en
was zelfs van plan, door een
nieuwe Kieswet het eindelijk bij
eenroepen eener volksvertegen
woordiging mogelijk te maken en
óók den financieelen toestand des
lands te verbeteren.
Dit loffelijk pogen nu had niet
de goedkeuring van de einde
Nov. tot stand gekomen Republi-
keinsche concentratie, de linksche
elementen. Hetgeen werd uitge
buit door „das Militar", dat met
de ontevredenen de omwenteling
op het getouw zette, welke ver
leden week Donderdag uitbrak
te Oporto en Maandag oversloeg
naar Lissabon, dat grootendeels
was ontbloot van troepen, die te
Oporto de normale toestanden
den koetsier zitten, dat is geheel
tegen mijn principe.»
»Maar niet tegen het myne,»
hernam Leo, »en Daar ik hoop,
zult ge mij gelijk geren, als ik
u zeg, dat ik zelf koetsier zal zijn.»
Een trek van misnoegen vloog
over het gelaat der gravin, Su
zanna kon een licht ondeugend
lachje niet onderdrukken.
»Gijzelf vroeg de eerste,»neeD,
Leo, gij moet u mijnentwege niet
geneeren, dan blyf i k thuis.»
»Doe dat niet moeder, want
den jachtwagen neem ik in ieder
geval en laat my het recht niet
ontnemen, mijne vrouw zelve te
voeren, nu zij mij dit eenmaal
heeft toegestaan,» zeide hij galant
De gravin keek bezorgd naar
SuzaDna, de wind was naar het
haar toescheen, zoo plotseling ge
keerd, dat zij misnoegd en boos
op haren zoon was.
»Maar waar wilt ge dan bly-
ven, Leo, wilt gij u daar indrin
gen, een teeder interessant weder
zien verstoreD, alleen om te vol
doen aan de manier om voor
koetsier te spelen
Hij keek vluchtig naar Katha
rina, maar deze moedigde hem
niet aan, want zy wenschte met
Felicita alleen te zyn.
♦Voorstellen kan ik u beden
I herstelden, waarin zij Dinsdag
middag slaagden. Te Lissabon
teruggekeerd, herstelden zij daar
Woensdagnacht de orde. Volgens
regeeringsberichten is het thans
weer rustig in het geheele iand.
Voor zoolang het zal duren.
De opstanden zijn dus vrij snel
bedwongen. Nochthans is er dit
maal heviger gevochten dan ooit
sedert de groote revolutie van
1901. Te Oporto, een stad van
200 000 inwoners en te Lissabon
zijn, niet meegerekend de slacht
offers onder de elkaar bestrijdende
troepen, zeer veel burgers gedood
en gewond, terwijl de materieele
schade, in beide steden veroor
zaakt door de bombardementen
door vloot en vliegtuigen, heel
belangrijk is.
De „Daily Mail" wist te be
richten, dat Rusland ook hier
weer de stokebrand was en dat
de opstand begon te Oporto,
omdat de Engelsche wijnhandel
zulke zeer groote belangen heeft
bij deze havenstad
Dat de burgerij ditmaal heeft
deelgenomen aan de gebruikelijke
militaire bisbilles zit echter in de
quaestie van 't tabaksmonopolie,
dat is ingesteld in 1886 als onder
pand voor een leening van 10
millioen, welke een groep Parij-
sche financiers fourneerde. Die
schuld is afbetaald in MaarL1926,
waardoor althans het Fransche
tabaksmonopolie automatisch ein
digde. De regie werd echter niet
opgeheven, omdat een Engelsch
consortium, wel wetend dat de
Fransche financiers zoowel als
de Portugeesche Staat er zijde bij
hebben gesponnen, voorstelde de
tabaks-exploitatie voort te zetten,
al is het dan ook niet als strikt-
monopolistisch bedrijf, ten einde
langs dezen weg Portugal af te
helpen van zijn oorlogsschuld
aan Engeland.
Het volk meende, dat door het
Fransche monopolie het pijpje en
de sigaretten véél te duur waren
en toen dan ook, in Mei 1926,
de regeering verlenging van de
tabaks-regie voorstelde,' ontstond
er een groote beweging voor
vrijhandel en tegen een zij het
toch niet,» zeide zy tot hem,
»want mevrouw Hersking is ziek,
en zal niemand kunnen ontvaDgen,
die niet van haar beste kennis is.
En het rijtuig tweemaal dien weg
te doeD maken, is te omslachtig,
zoodat ik liever tot morgen zal
wachten.»
De gravin verwenschte in stilte
haar rit, zij was tienmaal liever
thuisgebleven, dan de beide jonge
lieden met elkander te zien gaaD,
want Leo's plichtgevoel begon
een bedeukelyke kleur aan te
nemen. Ach. en bij al hun onge
luk, by al hunne vernederingen
was het haar een troostvolle ge
dachte geweest, dat dit kind uit
deu burgerstand, dat zoo vrijmoe
dig en sluw gedrongen was in
hare oude eerwaardige familie,
alleen den schijn, maar nooit de
rechten of het aanzien eener
gravin Sturzach zou bezitten. Het
was voor haar trots eeD treurige
voldoening, dat Leo aan deze
laaggeborene eeuwig vreemd zon
blijven, eeuwig verre, dat daar
gemeenschap zou knöneD bestaan
tussehen den graaf en het hout
vesterskind. Toch ging Katha
rina bedaard haren weg, niet
schuw, niet deemoedig uoeh onder
danig; vriendelijk en bedaard.
{Wordt vervolgd.)
AXELSCHE
COURANT
