BewogeD Huwelijksleven.
Nieuws- en A dvertentieb 1 ad
y o o r
Zeeuwsch-Vlaanderen.
No. 47.
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1926.
42e Jaarg.
Bij dit blad behoort een bijvoegsel.
Medezeggenschap.
FEUILLETON.
Buitenland.
J. C. VINK - Axel.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
In Duitschland heeft men thans
eenige ervaring op het gebied
van „medezeggenschap'.
Bij de wet van 4 Februari 1920.
het z.g. „Betriebsrate gesetz",
werd de oprichting van onder
nemingsraden verplichtend gesteld
voor alle bedrijven van eenigen
omvang. Leest men den tekst
van de wet, dan kan men niet
anders verklaren dan dat inder
daad aan de ondernemingsraden
een groote mate van medezeg
genschap is gegeven. En men
was in 1920 in vakvereenigings-
kringen wat blij met de invoe
ring van den nieuwen vorm van
industriëele democratie. Dit was
het begin redeneerde men, nu
kon constructieven arbeid ver
richt worden. Ook de delegatie
van S D.A.P. en N.V.V., die in
verband met het vraagstuk van
medezeggenschap een studiereis
naar Duitschland maakte, moest
in haar rapport vaststellen, dat
een groote stap in de goede
richting was gedaan, een stap,
waarvan vooral de indirecte ge
volgen van onschatbare beteeke-
nis zullen blijken te zijn.
Wij troffen thans in een Duitsch
klad, straks zullen wij den naam
er van noemen, een uitvoerige
bespreking van de werking der
ondernemingsraden aan. Wij ver
talen uit deze beschouwing den
volgenden zin
„Hij die eens de taak op zich
zal nemen de geschiedenis te
schrijven van de arbeidersbewe
ging in Duitschland, zal zich af
vragen, hoe het mogelijk is ge
weest, dat zoo veel kostbare
tijd verspild werd, zulke dwaas
heden uitgekraamd, waarvan door
vrijwel niemand eenige waarde
werd gehecht."
Dit is geen malsch oordeel
van de... „Deutsehe Gewerkschaft-
zeitung", het vakblad van socia
listische vakbeweging in Duitsch
land
Wij zullen aan het artikel niet
meer ontleenen, want de hier-
(15
Maar hare trekken, die sinds een
jaar een aanmerkelijk vasteren
vorm hadden aangenomen, had
den vaak een uitdrukking van de
koudste zelfzucht en den meest
kwetsenden hoogmoed, wat zij ten
minste voor Felicita niet altijd
vermocht te verbergen. Felicita
gevoelde iets daarvaD, zelfs in den
kus dien hare zuster haar gaf.
Maai dit wekte oiet zooals eer
tijds een bitter gevoel in haar op,
zy wendde zich tot baren vader,
zij overlaadde hem met tcederheid,
zonder te letten op de verbazing
harer moeder, het was, als wilde
zy in deze eene ure al de ver
zuimde liefde inhalen van vroe
gere jaren. En het gelukte haar,
nooit nog had zij hem zoo vrooüjk,
zoo stralend van geluk, zoo spraak
zaam gezien. Marie's kwade luim
nam intusscben toe, te meer, daar
zij niemand vond, waarop zy die
met grond kon botvieren, en toen
er een oogenblik stilte in de ka
mer heerscbte, zoodat z(j door al
len gehoord werd, zeide zy tot de
boven aangehaalde zin geeft on
dubbelzinnig de strekking van
het geheele betoog weer.
In Duitschland is gebleken,
dat medezeggenschap in de prak
tijk voor de revolutionairé vak
beweging nul en van geener
waarde is, wanneer hare leiders
niet de baas in de raden zijn.
MerkwaardigIn Engeland
heeft men de vrijwillige „Whitley
Counciles". Zij zijn, enkele uit
zonderingen daargelaten, mislukt.
Het laatste officieele rapport over
de werking van deze counsiles is
inderdaad bedroevend. Duitsch
land kent gedwongen medezeg
genschap. Ook hier mislukking.
Het schijnt dan toch, dat Lenin
het bij het rechte eind had, toen
hij in 1919 decreteerde, dat de
productie alleen behoorlijk op
gevoerd kan worden indien de
fabrieksleider in het bedrijf de
baas was. Zij trad toen welis
waar wat bruut op, door eiken
vorm van medezeggenschap uit
te schakelen, maar dat was nood
zakelijk vanwege de janboel, die
overal heerschte.
Het is een lastig vraagstuk,
dat van de medezeggenschap, of
zoo men wil van industrieële
democratie. Men kan bij meer
derheid van stemmen in een par
lement uitmaken, of de een of
andere wet al dan niet zal wor
den uitgevoerd, maar het schijnt
toch niet mogelijk om met praat
en stemcolleges een industrieel
bedrijf te „regeeren".
Nu dit in Rusland en Duitsch
land gebleken is, zal men het in
ons land nog eens onderzoeken
Wel neenWij praten alleen
maar wat over medezeggenschap.
Spanje.
Al wederom staat Zuid-Europa
in het teeken der algemeene be
langstelling en wel iedereen is
het er over eens, dat de censors
in Spanje, Italië en Griekenland
wedijveren in de lang niet ge
makkelijke kunst, de berichten op
te vangen en niets door te laten
hetgeen niet hyper-officieus, zoo
gouvernante, die intusschen tot
haren arbeid was wedergekeerd
«Augusta, gij kunt het kleed me
de naar uw kamer nemen, ik denk
dat vader en Felicita het weder
zien even gaarne zonder getuigen
zullen vieren.*
«Vergeef mij,» zeide Augusta,
ik zelve heb daaraan gedacht,
maar gij hebt vooruit gezegd, dat
ik het kleed hier moest garneeren
en ik waagde het Diet eeD pauze
in mijn arbeid te makeD, daar er
oog veel aan te doen is.«
De heer Gerland wierp zijn
dochter een donkeren afkeurenden
blik toe en ditmaal was zelfs zijn
vrouw, die in den grond een veel
beter hart bezat dan Marie, op
zijne zijde. Ofschoon ook zij het
vreemde jonge meisje vaak be-
leedigde door onachtzaamheid, zoo
kwam het haar toch nooil in de
gedachte haar opzettelijk te kren
ken. Daarom wendde zij zich met
bestrsffenden ernst tot hare doch
ter «Foei, Marie, hoe onaardig
zyt gy, wat komt u toch in het
hoofd Als uw vader en Felicita
alleen wilden zyD, waren zy heen
gegaan. Is men zoo jegens zijn
gasten, die ons bovendien met zoo
veel beminnenswaardigheid be
hulpzaam zijn Neen, ik bid u,
juffrouw Sehuster, blyf, ge eoudt
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postbus No. 6.
niet geheid-officieel en dus heel
anders dan de waarheid is.
In Spanje hebben we maar
eventjes een regelrecht verzet
gehad van het geheele officierkorps
der artillerie behalve dan die
in Marokko een 1800 man,
die wegens hun insubordinatie
te zamen en in vereeniging zou
den zijn gecasseerd, oneervol
ontslagen, en zouden zijn vervan
gen door reservisten.
Niemand heeft het geloofd en
heel spoedig is dan ook officieus
gemeld, dat er amnestie zou ko-
men. Men berooft 'n vooral tech- j
nisch wapen, als de artillerie is, i
maar niet zóó van zijn officieren
allen nog wel.
Intusschen schijnt de regeering
beter haar plicht gedaan te heb
ben, steviger te zijn opgetreden
dan bij de zoogenaamde samen
zwering van maarschalk Weyler
en generaal Aguilesa, in Juni 1926,
en hierdoor de rust in het land
bewaard te hebben.
Wel zeer teekenend is het, dat
terwijl de regeering worstelde om
de macht te Pampelona heeft
wel degelijk bloed gevloeid bij
het tot reden brengen van de
muitende artillerie het volk
naar de arena's stroomde om de
stierengevechten bij te wonen
Een alleszeggend bewijs voor de
Spaansche mentaliteit.
Intusschen zijn er teekenen,
welke er op wijzen, dat het weldra
gedaan zal zijn met de dictatuur
van Primo de Rivera.
De dictatuur heeft ontegenzeg
gelijk goede vruchten afgeworpen
voor Spanje, doch is door haar
draconische maatregelen tegen
„verdachten" een ernstige bedrei
ging geworden voor de binnen-
landsche rust. Daarbij komt, dat
de buitenlandsche politiek van
Primo vooral het Tanger vraag
stuk en de Volkenbonds-quaestie
één groote mislukking is ge
bleken, hetgeen de positie van
den dictator onhoudbaar heeft
gemaakt.
Italië.
De vierde aanslag op Musso
lini, Zaterdag gepleegd, heeft
anders de zwakke moeder straffen
in plaats van den wildzang, die
zy zich boven het hoofd liet
groeien*
Marie zweeg, zij wierp het hoofd
iD den nek en trommelde zacht
op de vensterruiten. Maar de heer
Gerland stond op, zijn gelaat nam
een toornige uitdrukking aan en
zyn stem beefde van ontroering,
toen hy aaD Augusta vroeg «Het
is dus Diet uw kleed, mijn kind,
dat ge naait, men waagt het u de
diensten eeDer kamenier te laten
doen, in mijn huis in mijne tegen
woordigheid neen dat is te
veel
«Maar mynheer Gerland,* zeide
Augusta, «wat geeft dat? Ik heb
dat altyd voor mij en mijn zus
ters gedaan en zal het ook laten
doen. Het doet mij zooveel ge
noegen, iets voor juffrouw Marie
te mogen doeD, ge zult mij dat
toch niet ontnemen.*
Maar de heer Gerland was niet
zoo spoedig tot bedaren gebracht.
iHoe komt ge er toe, Maiie?*
vroeg hy gestreng aan zyu dochter
«de betrekking die er bestaat tus-
schen juffrouw Sehuster en u uit
het oog te verliezen
Ongeduldig wierp Marie het
bootd in de hoogte.
sMijo hemel, vader, ge maakt
tot 5 regels 60 Cent; voor
Groote letters worden naar
ADVERTENT1ËN van 1
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Adverfentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
gelukkig geen letsel toegebraeht
aan den Italiaanschen dictator;
gelukkig, omdat hij inderdaad de
„sterke man" is, dien Italië be
hoeft. Men moge buiten Italië
niet ingenomen zijn met zijn ora
ties en zijn theatraal gedoe,'doch
niet te ontkennen valt dat hij de
psyche van de overgroote meer
derheid des volks, waaruit hij
is voortgekomen, door en door
heeft begrepenheel wat beter
dan zijn imitators links en rechts.
Intusschen is het te betreuren,
dat de ltal. pers ook dezen aan
slag benut om stemming te maken
tegen Frankrijk en, omdat het
schuilplaats biedt aan anti-fas
cisten, insinueert, dat het zijde
lings verantwoordelijk is voor de
daad van een warhoofd.
Er is waarlijk reeds wrijving
genoeg tusschen Itatië en Frank
rijk dan dat de couranten het
vuurtje nog behoeven aan te
blazen, dat allicht kan oplaaien
tot een uitslaanden brand.
Met het oog op den financiee-
len toestand des lands heeft de
„duce" gedecreteerd, dat elke lire
moet behouden blijven voor
Itaiië en in verband daarmee is
het optreden van Fransche artis-
ten anderen geven niet zoo
licht voorstellingen in Italië
in het koninkrijk verboden. Te
Milaan zou worden opgevoerd
een revue, voor welke, behalve
het ballet, de koren, het orkest,
enz. 20 Fransche artisten waren
geëngageerd, 200 schitterende
costumes, prachtige decors, enz
kant en klaar waren. De artisten,
enz. staan nu op de keien en
het geld is in het water gesmeten.
Parijs bewijst nog alle eer aan
de werken van ltal. auteurs,
componisten en .musici, doch
reeds vragen Parijsche bladen of
het geen tijd wordt, représailles
te nemen.
Volkenbond.
Voor den tijd van twee jaar
werden tot lid van den Volken
bondsraad gekozenNederland
met 47 stemmen Columbia met
47 stemmen en China met 34
stemmen. De voorzitter van de
beweging voor niets, Lizette is ziek
geworden en daarom heb ik juf
frouw Schuster verzocht mijn kleed
in orde te brengen, ziedaar alles.*
«Maar de wijze waarop ge dat
doet is beleedigend,* zei de heer
Gerland, «juffrouw Schuster kan
er slechts om lachen, maar mij,
uwen vader, krenkt ze diep. Ik
verbied dat de juffrouw er ver
der aan werkt en ik verzoek u
dringend, Marie, het kleed heden
avond niet te dragen, het zou mij
voortdurend herinneren aau dit
onaangename tooneel eu mij den
avond bederven; ik wil n met
vreugd aanzieD, niet met
schaamte.*
«Zij zou dat kleed niet dragen
viel mevrouw Gerland in, «mijD
besie man, dat gaat niet, nu gaat
ge te ver, het is opzettelijk aan
geschaft, zooals ik u nog altyd ge
zegd heb. Het staat haar bekoor
lijk en ik wilde u op uwen ge
boortedag het genoegen doen, haar
schoon te zien. Het kleed is als
het ware een geschenk voor u voor
het feest, dat kunt gy niet tegen
spreken.*
«Ik wil het niet onder myn
oogen zien 1* riep de heer Gerland
toornig uit, maar hield plotseling
op toen hij zag dat Augusta weende.
Hij gat haar de hand en nu yat-
Volkenbondsvergadering deelde
daarop mede, dat de drie andere
staten België, Tsjecho-Slowakije
en San Salvador voor den tijd
van 1 jaar zitting in den Volken
bondsraad zullen hebben. Daarna
had de stemming plaats over het
voorstel Polen na drie jaar her
kiesbaar te stellen. Met 30 van
de 49 stemmen werd dit voorstel
aangenomen.
Valuta-concurrentie.
In de Dinsdag te Bergen op
Zoom gehouden alg. vergadering
van de Hanze in het Bisdom Breda
is ook de valuta-concurrentie be
sproken.
De Voorzitter, de heer Lockefeer
uit Hulst, herinnerde aan de cir
culaire, die het H. B. dezer dagen
verzonden heeft om op deze zaak
de aandacht te vestigen. Daarin
was o.m. gewezen op het belang
van vergelijkende omzetcijfers.
De afd. Sas van Gent is van
meening, dat daaraan niet zoo
gemakkelijk zal zijn te komen,
omdat niet iedere zakenman be
reid is zijn omzetcijfer bekend
te maken. Toch weet spreker, dat
vele zaken hun omzetcijfer tot op
een vierde hebben zien dalen.
Een middel om het euvel der
valutaconcurrentie te overzien, is
de beoordeeling van het cijfer
der invoerrechten, dat sinds 1923
verdubbeld is. Spreker raadt aan,
dat aan de grenzen meer verifi
cateurs worden geplaatst, en dat
ook van particulieren overlegging
van de factuurs wordt vereischt
en dat de openstelling van de
douane-kantoren worde beperkt
verder invoering van een wet als
het zgn. „schoenenwetje" en be
werking van de pers.
De voorzitter onderschrijft, dat
de toestand van den middenstand
in Zeeuwsch-Vlaanderen zeer
treurig is door de valuta-concur
rentie hij weet dit uit eigen
aanschouwing. In stabilisatie ge
looft spr. vooralsnog niet. Er
moeten maatregelen van de re
geering komen, maar welke Ver
hoogde invoerrechten kunnen niet
te zij moed om te sprekeD.
«Ach, beste heer Gerland,* zeide
zij weenend, «wanneer gij wist hoe
pijnlijk dit tooneel voor my is,
een tooneel, dat ik heb veroor
zaakt, zij het dan ook buiten mijn
schuld; als gij wist hoe drukkend
het voor mij is in mijne positie,
dat ik de oorzaak ben van oneenig-
beden in een familie, van wier
goedheid en welwillendheid ik
voor het oogenblik afhang, dan
zondtgij medelijden met mij heb
ben en deze zaak laten rusten.
Als juffrouw Marie, die er zich
op verheugd heeft, u in dit kleed
te bevallen, heden avond in een
ander verscheen, dan zou dit een
verwijt voor mij zijn, dat mij geen
oogenblik van vreugde zou kun-
uen doen genieten.*
De heer Gerland kuste haar op
het voorhoofd.
«Ga zyt een goed lief kind, men
moet doeD wat gij wilt, men kan
niet anders.*
Marie bad geen woord gezegd,
maar zy wierp Augusta eeu don
keren blik toe, toen deze de ka
mer verliet.
«Vraag uwen vader toch om ver
giffenis, Marie,* zei mevronw Ger
land vermanend.
Maar Gerland werd opnieuw on'
geduldig. Wordt vervolgdJ,
AXEL
