Nieuws- en Advertentieblad
1
voor Z e e u vv s c h - V1 a a n d e r e n
No. 28.
DINSDAG 13 JULI t 926.
42e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Een jongere generatie.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centtranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postbus No. 6.
tot 5 regels 60 Centvoor
Groote letters worden naar
ADVERTENT1ËN van 1
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Nog slechts een paar weken
was het geleden, dat we de Z.
L. M. in haar geheelen omvang
in Oostelijk-Zeeuwsch-Vlaanderen
met name te Axel hadden te her
bergen, toen een jongere afdruk
daarvan opnieuw haar tenten
opsloeg tusschen de tot bloeiende
akkers en weelderige hofsteden
vervormde schorren van het
Axeler ambacht.
Thans vergaderde de Zeeuw-
sche Bond van Oud-leerlingen
van Lanbouwcursussen bij ver
korting B. V. G. genoemd, in
wien we ontmoeten een jongere
generatie van de Z. L. M. Och
neen, op zichzelf heeft die ver-
eeniging momenteel nog niet
zoo'n groote beteekenis, dat men
er groote daden van mag ver
wachten. Maar dat is slechts een
kwestie van tijd en van aanpak
ken.
En daarom zouden we tot de
moedervereeniging de „Z. L. M."
willen zeggen houdt ze in de
gaten die zonen uwer leden, ge
vormd uit uw schoot 1" Want de
landbouwwintercursussen zijn
toch een uitvloeisel van de Z.
L. M. en zij, die die cursussen
in het leven hebben geroepen,
hebben daarin toch zeker gezien
de vorming van ontwikkelde Z.
L. M'ers. Welnu is het dan niet
schoon, dat die jongens, eenmaal
hun cursus doorloopen hebbend
en te jong om zich als boer te
vestigen en dus zich ook nog te
jong voelend om een woordje
mee te spreken in de Z. L. M.,
zich organiseeren en actief blij
ven voorbereiden het oogenblik
dat ze zich wèl thuis zullen
voelen in de Z.L.M. En dat is
het, wat begrepen moet worden
niet alleen, maar ook gewaardeerd.
We zouden ze kunnen noemen
de jeugdafdeeling der Z. L. M
en als er dan leden zijn in die
oud-leerlingenbond, die reeds
gevestigd landbouwer en lid der
Z. L. M. zijn, zoodat ze de jeugd
ontgroeid zijn, dan moet dat dub
bel gewaardeerd worden, dat
deze door hun persoonlijken
steun, moreel en financieel dien
bond trachten te handhaven en
uit te breidendat deze aanstu
ren op meer cursussen eenerzijds
en meer aansluiting tot den bond
anderzijds.
In dit verband kan niet ge
roemd worden op zooveel flinke
krachten in onze streek, die eer
tijds een mooie vereeniging (we
vernamen 60 leden) vormden,
welke nog bestaat, doch slapende
blijft en alzoo haar naam geen
eer aandoet. Wie zal „Excelsior"
te Axel eens doen herleven en
in haar ouden roem herstellen
Zal het de afdeeling Axel der
Z.L.M. of de B.V.G. zijn, die
naar men ons verzekerde resp.
de moeder en de dochter zijn
van Excelsior? Het best zoude.
we het achten, dat de Z.L.M. hel
deed en alzoo intact blijft met
de B.V.G., in wier handen voor
een groot deel de toekomst der
Z. L. M. ligt. Het is ook daarom,
dat we het van groot belang
achtten, dat hoewel de voorzitter
en de secretaris der Z. L. M.,
resp. de heeren mr. Dieleman
en Kielstra en de Rijks consulent,
de heer Stevens, verhinderd waren
hierheen te komen, deze autori
teiten toch waren vertegenwoor
digd in de heeren ir. Boerendonk,
2e secretaris der Z.L.M» en Veen-
lira, argrar. stud., zoodat in hen
het hoofdbestuur getuige was
van wat in de B.V.G. omgaat en
leeft. Moge zij er het nut van
trekken, dat verwacht wordt en
het succes zien waarop de hoop
gevestigd is.
Tot hier onze persoonlijke
opinie omtrent dien Bond en de
verhouding waarin die tot de
Z.L.M. staat. Thans laten we
volgen het zakelijke verslag.
De vergadering.
Na eenige vertraging door mist
men moest hier en daar vroeg
op reis om tijdig te Zaamslag
te zijn kon ongeveer 10 uur
de vergadering geopend worden
door den Voorzitter, den heer
Jan Blok van Waarde, die de
aanwezige leden en genoodigden
een welmeenend welkom toeriep.
Na hem, nam de heer A. Buijze,
als voorzitter van de te Zaamslag
gevestigde afdeeling „Suppletia"
het woord en dankte het Bestuur,
dat zoo attent was geweest om
dit jaar de zomervergadering te
Zaamslag te houden, nu Suppletia
haar zilveren jubileum vierde.
Hij herinnerde aan de stichting
en het doel en feliciteerde den
secretaris, den heer C. Dees, die
25 jaar bestuurlid was, waarvan
hij 15 jaar het secretariaat waar
nam. Wat doel en resultaten
betreft wees spr. op het geven
van cursussen in motorkennis,
snoeien en veeverloskunde, die
met succes zijn gevolgd.
Hierna werden de notulen ge
lezen en mededeeling gedaan van
ingekomen stukken. Besloten
werd om f 10 af te zonderen voor
het jubileum der Landbouwschool
te Wageningen. De Voorz. deelde
mede, dat 2 nieuwe afdeelingen
waren opgericht, nl. te Zierikzee
en Vrouwenpolder, wat met ap
plaus werd vernomen. Het kwam
spr. vreemd voor, dat naast een
ijverige vereeniging als te Zaam
slag ook niet meer vereenigingen
bestaan in deze streek, gezien de
actie gevoerd voor en het wel
slagen van de prachtige tentoon
stelling te Axel.
Voorts deelde de voorz. mede,
dat door het Hoofdbestuur aan
de afdeelingen ter bestudeering
en beantwoording waren voorge
legd een tweetal vraagpunten
le of het niet gewenscht zou zijn
voor geheel Zeeland in te voeren
één type-landbouwwagen 2e of
vruchtwisseling, in verband met
de kunstmatige bemesting, nog
van veel waarde is? Verwacht
wordt hiervan een flink gedocu
menteerd rapport voor de winter
vergadering
Wat de wagens betreft licht
spr. toe, dat die nog veel te duur
zijn, d. w. z. niet te duur betaald,
maar te duur wegens de con
structie. Spr. zou niet graag zeg
gen, dat de wagenmakers er te
veel voor vragen, maar gelooft, dat
als er een vast type was, dat in
massa kon worden gefabriceerd,
zooals b.v. de ploegen, men ze
veel goedkooper had. Voor ge
heel Nederland is dat niet moge
lijk wegens het verschil in den
aard van den bodem, maar in
Zeeland is die vrijwel overal het
zelfde.
Dhr. Jan de Putter gaf in
overweging om daarvoor een
prijsvraag uit te schrijven, doch
de Voorz. antwoordde, dat dit
op den weg lag der Z.L.M. en
de B.V.G. daartoe niet de mid
delen had. Hij achtte een voor
bereiding in het rapport wensche-
lijk; misschien is deze dan de
aanleiding voor een eventu
eel verzoek aan de Z. L.M.
Met genoegen constateerde hij,
dat enkele dagen geleden de
zustervereniging uit Gelderland
een driedaags bezoek had ge
bracht aan Zeeland en zag met
belangstelling hnnne bevindingen
tegemoet, ofschoon deze volgens
mondelinge mededeeling gunstig
bleken. Spr. wees op de krach
tige aaneensluiting in die pro
vincie, waar alle cursussen lid
waren van de Prov. vereeniging,
terwijl dit in Zeeland nogal te
wenschen liet.
Alvorens de lezing aanving,
bood dhr. Buijze namens .Sup
pletia" den eerewijn aan en
stelde de voorz. een dronk in op
die vereeniging met den wensch,
dat zij nog jaren moge werkzaam
zijn in dezelfde kracht en met
denzelfden ijver. Dat zij kracht
heeft, bleek z. i. uit den moed,
dat zij het aandurfde een cursus
in veeverloskunde te houden, wat
in geen enkele afdeeling nog was
gelukt, dank zij de tegenwerking
der veeartsen.
De Boerenleenbanken.
Alsnu werd het woord gegeven
aan den heer L. Wabeke, kassier
der Coöp. Boerenleenbank te
Terneuzen, die een referaat hield
over de werking der Boerenleen
banken, waarvan we hier een
uittreksel laten volgen
Spr. was het aangenaam dit
onderwerp te mogen behandelen,
daar hij die instellingen sym
pathiek is en deze z. i. bijdragen
tot het belang van land- en
tuinbouw. Er zijn reeds 1000
zulke banken in ons land, waar
van 700 aangesloten bij de Cen
trale Bank te Utrecht en 200 bij
die te Eindhoven. Andere tijden
en mogelijk mindere opbrengsten
zullen hoogere eischen stellen
en zoo zal getracht moeten wor
den om de gronden te houden
in handen der landbouwers en
deze niet overgaan in eigendom
aan groote instellingen buiten
den landbouw staande. Geboren
kooplieden weten soms tot schade
van de betrokken personen handig
gebruik te maken van behoefte
aan geld. Spr. wees in dat
verband op de praktijken bij het
bieten contracteeren of leveren
van kunstmest. Evenzoo stond
hij stil bij het verleenen van
credieten door notarissen, waar
aan z. i. een einde diende te
komen. En ten slotte vergeleek
spr. de credietverleening door de
Coöp. Boerenleenbanken met de
geldverschaffing door de gewone
banken, die meestal duurder zijn
De Boerenbanken volgens het
systeem van Raiffeisen geven een
zoodanige soliditeit, dat geen
enkele crediet-instelling of spaar
bank die kan evenaren. Uitvoe
rig gaf spr. daarvoor de gronden
aan, alskleine kring van ere-
dietnemers, die elkaar allen van
nabij kennen
goedkoop beheer wegens ge
ringe vergoeding van bestuurs-
functiën
de winsten blijven in het be
drijf, terwijl winst niet op den
voorgrond staat en de B.banken
alzoo kunnen concurreeren tegen
den noodlottigen invloed van
syndicaten, trusts, kartels, enz.
en tegen het koude materialisme
de grondslag bestaat in de
onbeperkte aansprakelijkheid der
leden en alzoo staan de belangen
dier leden op den voorgrond.
Er wordt bij een credlet-aan-
vrage niet in de le plaats ge
vraagd, wat is er aan te verdie
nen? Het doel is om zoo goed
koop mogelijk crediet te verlee
nen op korten termijn.
De waarborgen der crediteuren
kunnen bestaan in borgtocht,
pand geving en hypotheken, leder
dezer vormen werd door spr.
behandeld.
Het geld, benoodigd om cre
dieten te kunnen verleenen krijgt
de Boerenbank van spaargelden,
die zij in depot heeft. Spaarders
kunnen met de meeste gerustheid
hun gelden toevertrouwen aan
deze bankenhet geld wordt
gewaarborgd door bezittingen
van debiteuren, borgtochten, ef
fecten, hypotheken, reserves en
de onderlinge algeheele aanspra
kelijkheid der leden.
De controle op de B.banken
is scherp en geschiedt geregeld,
terwijl een waarborgfonds naast
de zekerheidsstelling eventueele
fraude van kassier of personeel
vergoeden zou, indien daar vrees
voor bestond.
Ook wees spr. op de Centrale
Bank en de verhouding van deze
tot de plaatselijke Bbanken en om
gekeerd. Gebleken is, dat 1% van
120 000 leden, d.i. 1200 leden aan
onbezwaarde onr- eigendommen
een vermogen bezitten van 135
inillioen gulden, zoodat z.i. geen
enkele bankinstelling de soliditeit
der B.banken evenaartook geeft
geen enkele bank jaarlijks een
zoo uitvoerig verslag als de C.B.
De overtollige gelden der plaat
seiijke banken worden naar de
Centrale overgebracht om daar
beschikbaar te blijven, omdat de
geldhandel de instellingen der
C, B. tegenwerkt en ook om te
voorkomen, dat deze een beroep
moet doen op de semi-officieele
bank, de Nederl. Bank, waarop
naar spr. meent, de groote banken
dienaangaande hun invloed heb
ben doen gelden, wat spr. con
cludeert uit het laatste jaarverslag
der Ned. Bank.
Ten slotte wees spr. nog op
uitbouw der Centrale Bank, die
kan bestaan in het stichten van
een grondkapitaal, gevormd uit
obligatiën, tot vestiging van b.v.
beetworteisuikerfabrieken, zuivel
fabrieken, aankoopvereenigingen,
maalderijen, enz.
Na de lezing werd gevraagd
in welke verhouding de Coöp.
B.bank staat tot de Ned. Bank.
Spr. antwoordde, dat de Ned.
Bank de eenige bank is, die geld
mag maken, d. i. bankbiljetten
drukken en daarom moet men bij
haar terecht. Nu wil het geval,
dat toen de Boerenbanken nog
slechts een boompje waren, de
Ned Bank bereidwillig crediet
verstrekte, doch nu ze een boom
is geworden de Ned. Bank de
Boerenbanken liever niet tot klant
heeft en bezwaar maaktde
persoonlijke waarborg der leden
zegt haar blijkbaar niet genoeg.
Met genoegen constateert spr.
echter, dat de Centrale Bank de
Ned. Bank niet noodig heeft
gehad voor het vrij maken van
30,000,000 gulden, d. i. 80 pCt.
van het geheele kapitaal. Spr.
gelooft niet, dat er één bank is,
die zoo'n bedrag voor haar
clientèle kan fourneeren en dat
uit het bovenstaande blijkt, dat
de centrale kerngezond is.
Op de vraag of een bestuurslid
de bank mededeeiingen mag
doen over de bezittingen ten
b .'hoeve def belasting, antwoordde
spr., dat het het best was, dat
die functie's niet gecombineerd
waren, daar men meestal niet kan
zwijgen, terwijl ten allen tijde
geheimhouding geboden is.
Omvraag.
Met dank aan den spreker
stelde de voorz. hierna de om
vraag aan de orde en werden
nog enkele huishoudelijke zaken
besproken.
Ook nam de heer Joh de Feijter
het woord, om als Burgemeester
van Zaamslag namens het ge
meentebestuur te danken voor de
uitnoodiging. Spr. wees op het
nut van het onderwijs inzonderheid
ook voor de boerenzoons en
spoorde de landbouwers aan om
hun jongens dat niet te onthouden.
De heer van Dixhoorn wees
op de organisatie der B. V. G.
en zag die gaarne uitgebreid tot
een landelijken Bond, als wapen
tegen allerlei wetten, welke de
boeren worden opgelegd.
De heer Le Clercq uit Retran-
chement onderschreef het gespro
kene, en prees de eensgezindheid
der vereeniging, waar die evenals
de Z. L. M. bevrijd bleef van
politieke en relegieuse invloeden.
Met dank aan de sprekers en
de afgevaardigden voor hunne
tegenwoordigheid alle afdee
lingen waren aanwezig sloot
de voorz. de geanimeerde ver
gadering.
De rfytoer.
Het was nu tijd geworden voor
den maaltijd en zij, die van af 5
ert 6 uur of nog vroeger hun reis
hadden aanvaard, zagen dat
oogenblik met verlangen naderen.
Geen wonder dat het alzoo op
eenige teleurstelling uitliep, toen
bleek, dat niet met zoo'n groot
aantal rekening was gehouden,
wat wel zal gelegen hebben in
te weinig routine.
Toen de maaltijd geëindigd was
stonden ruim twintig auto's klaar
om de gasten met het prachtige
weer een heerlijke rit te bezorgen.
Gereden werd over Terneuzen
naar Sluiskil, waar de Cokesfa-
briek werd bezichtigd, uit hoofde
van de kunstmest, die er ver
vaardigd wordt. Vandaar reed
men via Sas van Gent en West-
dorpe naar de hoeve van den
heer R. van Waes. Verwittigd
van dit bezoek, had deze een
twintig stuks rundvee van ver
schillenden leeftijd ten toon ge
steld, welke algemeen lof ver
wierven. Verschillende ervan
prijkten met de behaalde medail
les en ook toonde de heer Van
Waes aan de hand van lijsten,
dat de dieren een buitengewone
melkopbrengst gaven. Ook door
de verschillende inlichtingen, die
gegeven werden, kreeg men den
indruk, dat de heer Van Waes,
en zijne gastvrije gade niet te
vergeten, met nauwgezetheid en
liefde hunne dieren laten ver
zorgen maar daar ook succes
van hebben. Dit moge alleen
al blijken uit de omstandigheid,
dat ofschoon de hoeve ver afge
legen ligt, men er toch gaarne
een bezoek brengt om de mooie
collectie rundvee te bezichtigen.
Nadat ieder een blijkbaar zeer
welkome verversching had be
komen werd de tocht voortgezet,
doch niet zonder dat de voorzit
ter namens allen zijn dank had
uitgesproken voor deze meer dan
hartelijke ontvangst. Stippen we
nog even aan, dat ook de Bur
gemeester van Zuiddorpe ter be
groeting aanwezig was»
ANT.
