Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwscli - Vlaanderen.
No. 14.
VRIJDAG 21 MEI 192(>.
42e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Bij dit blad behoort een bijvoegsel.
PINKSTER.
Electrificatie.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEA1ENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UiTGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postbus No. 6.
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Wegens het Pinkster-
feest zal aanst. Dins
dag geen nummer van dit blad
verschijnen.
we den strijd met het harde lot
weer aandurfden. De geest werd
vaardig over ons.
Dit is wel de gebeurtenis, die
het geschiedenisboek van Jezus'
leven sluit: het slotartikel. Eigen
lijk is dit de Hemelvaart, maar
aangezien deze een belofte met
zich bracht, welke nog steeds
de verwachting en het verlangen
der apostelen gaande hield, staat
dit feit te nauw in verband met
Jezus' leven, dan dat men het
ervan zou kunnen scheiden.
Het is het laatste wonder, en
ook het meest treffende, het meest
aangrijpende. ]ezus had door Gods
hand vele wonderen verricht, maar
meestal werden ze aangekondigd,
of leefde men in eenige verwach
ting ervan, zoodat men het zich
kon voorstellen. Wanneer ge
vraagd werd aan Jezus een zieke
of ongelukkige te genezen, ver
wachtte men dat dit gebeuren
zou. Toen geroepen werd .Mees
ter, we vergaan 1", verwachtte
men, dat de storm bedaren zou
en had men er de voorstelling van.
Maar van het Pinksterwonder
had niemand verwachting, en tot
heden heeft men er nog geen
begrip van. Het is een grootsch
werk des Geestes geweest, waarin
we niets anders kunnen zien, dan
voor de zooveelste maal de be
vestiging van het groote troost
woord «als de nood het hoogst
is, is de redding nabij."
De apostelen waren als rade
loos over het mogelijke en waar
schijnlijke, dat dat heerlijke werk
van het Evangelie misschien nu
voor jaren gestuit en hunne pre-
dicatiën verstomd zouden blijven.
En nu moge men zeggen, dan
was de kracht hunner overtuiging
niet sterk, maar wat zouden wij
doen Te midden van een wereld,
die het geloof vertrapt, ja, sterker
nog te midden van koningen en
heerschers, die de prediking der
zaligmaking voor zóó gevaarlijk
achtten, dat ze het idee eenvoudig
op straffe der wet meenden te
moeten uitroeien en zelfs getoond
hebben in de kruisiging de
wreedste straffen erop toe te
passen te midden van zoo'n om
geving dat Woord verkondigen,
daar behoort bovenmensche-
lijke moed toe. En waar nu de
apostelen ook menschen waren,
die tot heden wel gesteund wer
den in de kracht van Jezus'aan
wezigheid, doch nu al meer dan
veertig dagen tevergeefs baden
om kracht en moed, daar is het
ons heelemaal niet vreemd, dat
die apostelen radeloos waren.
Steeds vuriger werd hun ge
bed, maar ook grooter hun angst
en grooter hun zielenood. Ze
zaten ermee verlegen tot de
uitkomst kwam in het Pinkster-
wonder.
Gelijk de wind blaast waarheen
hij wil, en men zijn herkcmd niet
kent, zoo gaat het ook met den
geest, die ons aangrijpt en tot
daden drijft. Wij weten niet hoe
en vanwaar het zoo plotseling
kwam, maar juist toen de nood
tot het uiterste gestegen was en
wij geen uitkomst meer zagen,
juist toen voelden wij iets in ons,
dat ons oprichtte, ons ophief en
pns den moed hernieuwde, zoodat
De wereld zeilt op een ver
keerd compas, het is of onheilige
machten haar als een speelbal
heen en weer doen slingeren
wij bespeuren in dien gruwzamen
wirwar geen leiding meer, wij
gelooven en hopen niet langer.
Dan, wellicht dooreen kleinigheid,
hooren we een stem in ons, die
tot ons spreekt over den strijd
van vroegere geslachten, die ook
als wij, gebukt gingen onder
zware zorgen. En ziet, toch is
telkens weer na de duisternis het
licht gerezen en bleek er een
hoogere leiding over de wereld
te gaan, dan wij menschen in
onze kortzichtigheid meenden te
kunnen erkennen. Dan zien wij
zelf de wereld weer anders, de
wereld en onze plaats in haar
midden. De geest is over ons
vaardig geworden.
Daar is ook in de huidige tij
den veel gebrokens, veel onzui
vers in de geestelijke wereld.
Telkens en herhaaldelijk hebben
wij onverdroten te kampen tegen
het lage in ons en om ons heen.
Telkens dus ook behoefte aan
geestelijke versterking. Het Pink
sterfeest geeft ons die versterking
het houdt de belofte in de Hei
lige Geest is over zwakke men-
schenkinderer. uitgestort, hij heeft
hen in beslag genomen, hen op-
geëischt en gesteld in zijnen dienst
maar dan ook hen innerlijk
rijker, gelukkiger, en beter ge
maakt, hen omgevormd tot andere
menschen, wier streven van toen
af op het hoogste gericht was,
die niet langer achteruit zagen,
maar vooruit, niet langer naar
beneden, doch omhoog.
Laten wij ons aan hen spiegelen
en het hoofd geestelijk en licha
melijk opwaarts houden met rui
men blik overziend de groote
dingen en gesterkt door den geest
die vaardig over ons werd. Streven
naar zaligheid. Zaligheid voor het
heden en zaligheid hiernamaals.
(Slot).
Dhr. Van Dixhoorn zegt, dat
hij ook verward raakte in al de
rapporten. Zijn standpunt is en
blijft, dat wij Axel moeten voor
zien van electriciteit, niet alleen
de kom, maar de geheele ge
meente moet stroom kunnen af
nemen. De rapporten van v. d.
Hegge Zijnen waren tweeledig
en het resultaat z. i. onbereik
baar. Wat betreft zelf-exploitatie
daar zou hij sterk voor zijn, als
het kon blijken voordeelig te
zijn voor de gemeente en de af
nemers, maar nu verschillende
rapporten uitwijzen, dat de mee
ning daarover verschillend is,
achtte hij het gepast, dat een
raadslid zeltstandig advies vroeg,
waar hem dat goeddunkt en ver
trouwd voorkomt. Dhr. Van Vliet
acht hij als zoodanig beslist be
trouwbaar. Het is een knappe
jongen, van dezelfde familie af
komstig, die zich door studie als
deskundig electricien heeft op
gewerkt en spr. als uitsluitend
neutraal beschouwt. Er is geen
enkele schijn zelfs, dat hij van
daag of in de toekomst iets zou
kunnen verdienen door een gun
stig rapport ter eene of ter andere
zijde Hij is ook geen gooche
laar, maar een treffelijk persoon
en als zijn rapport gunstig was,
ten opzichte van zelf-exploitatie
zou spr. er even hard voor als
tegen stemmen, ondanks het be
richt van Ged. St., dat we geen
toestemming zouden krijgen, maar
op grond van de belofte, die we
als raadslid hier hebben afgelegd.
Nu echter de cijfers van dhr.
Van Vliet ten aanzien van eigen
bedrijf niet gunstig zijn, acht hij
het gevaarlijk en ook niet noodig
om nog nadere stappen in die
richting te doen.
Dhr. Weijns merkt op, dat dhr.
't Gilde zich beroept op het rap
port van den directeur der gas
fabriek die zelfs kwam tot een
afname van 70.000 K.W.U., ter
wijl dhr. 't Gilde bestrijdt de
cijfers van dhr. Van Vliet, die
met de cijfers van den den gas-
directeur rekening houdt. Spr.
houdt vol, dat de electriciteit,
die buiten de kom wordt geleverd
ten nadeele komt van den leve
rancier, daar is niets aan te doen
en voor de buitenwijken is de
P. Z E. M. al bezig en zouden
we dus met een eigen bedrijf
achteraankomen.
Dhr. Kruysse zegt zich nooit
over zelf-exploitatie te hebben
uitgesproken, hij zal dat ook nu
niet doen. Alleen wil hij zeggen,
dat hij er niet naar overhelt.
Maar hij wil eraan herinneren,
dat hij in de vorige vergadering
zijn stem heeft gegeven aan het
voorstel om een deskundige te
benoemen voor onderzoek van
zelf-exploitatie, omdat daardoor
van buiten den indruk werd
voorkomen, dat niet alles in het
werk is gesteld om dat te onder
zoeken en alle schijn van tegen
werking werd vermeden.
Nu hebben we hier een rap
port van dhr. Van Vliet, doch
ook dit is niet de bedoeling van
den Raad geweest. Bovendien
is ook hij van meening, dat het
rapport eenzijdig is, want er
wordt b.v. geen rekening gehou
den met het verlies der gasfa
briek en daarom zou spr. het
liefst zien, dat we probeerden
een deskundige te krijgen, die de
zaak van weerszijden kon bere
kenen. Dat alleen kan een einde
maken aan de geschiedenis.
Dhr. Oggel komt ertegen op,
dat er door dhr. Van Vliet met
cijfers zou gechoogeld zijn. Dat
is volstrekt niet het geval. Dhr.
Van Vliet heeft twee berekenin
gen gemaakt, om het verlies voor
de gemeente duidelijk te doen
uitkomen. Er staat ook, dat in
beide gevallen, hetzij de electr.
stroom komt van de P. Z. E. M
of van een eigen centrale, hrt
verlies voor de gasfabriek het
zelfde zal zijn, zoodat volgers
dhr. Van Vliet die factor vanzelf
wegviel in de vergelijking. Dan
schat dhr. Van Vliet den kos -
prijs van gas op 5 cent, omdat
de hoofdfabricatie dan zal zijn
gas voor de centrale en niet meer
voor particulieren. En wat be
treft het in studie nemen der
rapporten door B. en W., dit
kan van ons niet geeischt worden,
we zijn op dat gebied ook lee-
ken.
Vervolgens wijst spr. op het
treurige van de zaak, dat er
steeds met wantrouwen wordt
gesproken over hetgeen B. en W.
doen. Dat blijkt nu ook weer
uit het adres van het Comité
van Actie voor electriciteit. Nog
vóór dat B. en W. een persco i
hebben aangewezen als deskun
dige voor het onderzoek vraat t
dat Comité reeds om ook naa.t
dat rapport een rapport over te
leggen van dhr. Duetz. en spre
ken ze dus reeds het wantrou
wen uit. Zoo komen we nooit
aan een eind. Als we een nauw
keurig rapport aanvragen, zooals
hier wordt besproken, dan krij
gen we een boekdeel, dat mis
schien een paar duizend gulden
kost. Dhr. Van Vliet heeft zijn
berekening gemaakt op grond
van de cijfers uit verschillende
rapporten. Het is kort en zake
lijk. Bovendien kent hij Axel en
is hij deskundig. Als we dus
profiteeren van de gelegenheid
om van dat rapport gebruik te
maken, dan zijn we niets minder
in het behartigen van de belan
gen der gemeente, dan anderen,
die er den mond vol van hebben.
Dhr. 't Gilde: Er is geen haar
op mijn hoofd dat er aan ge
dacht heeft om critiek uit te
oefenen op de persoonlijkheid
van dhr. Van Vliet. Daarmee zou
ik me zelf in een ongunstig dag
licht stellen. Maar het gaat niet
over de persoon, maar over het
rapport en dat is eenzijdig. Spr.
heeft daaromtrent inlichtingen
ingewonnen en al stuit het me
tegen de borst nu de h.h.
hier het rapport a bout portant
aanvaarden, voel ik me verplicht
er meer van te zeggen. Het is
merkwaardig, dat dhr. Van Vliet
ook spreekt over het krachtver-
bruik en de Tnotoren aanhaalt
van dhr. v. d. Hegge Zijnen,
die reeds in 1924 zooveel stof
hebben opgeworpen. In de Axel-
sche Courant van 5 Sept. 1924
heeft dhr. Augusteijn reeds be
wezen, dat die cijfers onbetrouw
baar waren. Het is mij dus on
begrijpelijk dat dhr. Van Vliet
nu nog rekent met 87 motoren
in Axel, die aan de gasfabriek
zijn aangesloten, terwijl het in
werkelijkheid 17 is en die 87 nog
tot overmaat 2 maal werden be
rekend, zoodat op elke 5 wo
ningen een motor komt. Deze
grove fouten, welke door de
groote meerderheid van den Raad
en ook door B. en W. zijn er
kend, worden thans opnieuw
overgenomen door dhr. Van Vliet.
Het spijt spr. daarom in B. en
W. te moeten laken, dat zij zon
der meer maar adviseeeren om
dat rapport over te nemen en
het adres van het Comité van
Actie voor kennisgeving aanne
men. Hebben de h.h. het zoo op,
dat het overgroote deel der Axel
sche kiezers, dat blijkens de ge
teekende lijsten achter het comité
staat niet weten wat zij doen
Door een familielid van dhr.
Van Vliet zijn bij mij omstreeks
Paschen de berekeningen ge
vraagd van dhr. Duetz, die ik
gaarne afstond. Maar indien nu
diens cijfers worden afgekamd,
eischt diens eer, dat hij zich kan
verdedigen. Dhr. Van Vliet be
rekent de ontvangst der P. Z. E.
M. van te Axel geleverde stroom
op f 13.200 in het 3e jaar, in het
10e jaar f27.320 en in 10 jaar
f 181.420. Spr. acht dit maar
willekeurige cijfers, daar dhr.
Van Vliet schrijft, dat alles af
hangt van het jaarlijksche ver
bruik.
Als uitgaven bij het gas-elec-
n-bedrijf berekent dhr. Van Vliet
ra 3 jaar f 13.720 en na 10 jaar
f 15020. Daar nu volgens hem
de inkomsten gelijk zijn, of de
P. Z. E. M. stroom levert dan
wel de gemeente, en hij een ont
vangst berekent van f 13.200 en
f 27.320 in die jaren, is het dui-
delijk welk een voordeel een
gas-electro-bedrijf voor onze ge
meente zou zijn, namelijk in het
10e jaar bedragen de uitgaven
voor de installatie f 15.020
en voor het net met afschrijving
f8400, is totaal f23.420 uitgaa;f
daarbij f 27,320 aan ontvangsten,
maakt een winst van f 3800, zon
der meterhuur. Deze rekening
is gebaseerd op 40 K.W.U. Het
is onbegrijpelijk hoe dhr. Van
Vliet kan zeggen, dat het aanbe
velenswaardig is om concessie
aan de P. Z. E. M. te verleenen,
als wij hierbij na 10 jaar f 68.500
kwijt zijn, terwijl we bij eigen
bedrijf f 3900 winst maken.
Dhr. OggelAls dhr. 't Gilde
zegt, dat dhr. Van Vliet voor
kracht te hooge cijfers neemt,
wat moet er dan van komen, als
die cijfers nog veel lager geno
men moeten worden, dan is er
nog veel meer verlies. Bovendien
adviseert dhr. Van Vliet niet om
concessie te geven zonder meer,
maar op de meest voordeelige
wijze, wat ook wij altijd hebben
voorgestaan. Het blijkt trouwens
ook, dat met de garantie van
f 17000 door de gemeente niet
te veel gewaagd was. Hij kan
zich met het rapport van dhr.
Van Vliet goed vereenigen.
Dhr. Weijns vindt ook, dat als
het aantal motoren abuis is en
er veel minder zijn, dat dan de
inkomsten kleiner en het verlies
grooter wordt, wat dus een mo
tief is otn met de P. Z. E. M. in
zee te gaan.
Dhr. Kruijsse is het volkomen
met dhr. Weijns eens. Als de af
name minder is, wordt het risico
grooter. Spr. zou daarom dhr.
Van Vliet willen uitnoodigen om
tegenover dhr. Duetz zijn rapport
te verdedigen, want het rapport
van Vliet wordt hier niet aan
gevallen door raadsleden, maar
door deskundigen, die inlichtin
gen gaven, terwijl dhr. Van Vliet
zich hier niet kan verdedigen.
Spr. gelooft, dat men niet tot
een oplossing komt, dan nadat van
weerszijden de zaak bekeken is.
Wij krijgen hier verkeerde indruk
ken over het rapport-Van Vliet
en straks komen die in de krant,
zonder dat de raad die kan weer
leggen. Spr. stelt daarom voor
dat dhr. Van Vliet wordt uitge-
noodigd om zich tegenover dhr.
Duetz in den Raad te verdedigen.
Dhr. Oggel betwijfelt of dhr.
Van Vliet daartoe genegen zal
zijn. Hij heeft wel tijd gevonden
en is bereid geweest om bere
keningen te maken, maar om hier
daarover debat te voeren, daar
is tijd voor noodig. En ten slotte
is elk rapport aanvechtbaar, ieder
ingenieur heeft zijn eigen idee.
Dat is bij de boeren eveneens,
de een zaait zoo en de ander zus,
ieder op zijn eigen manier en
daarom zal ook ieder zijn eigen
beschouwing over de zaak hebben
We moeten ons beperken tot
volkomen vertrouwen. Door wan
trouwen wordt de zaak der elec
trificatie tegengewerkt en daar is
het publiek de dupe van. We
moesten eenvoudig doorzetten.
Dhr. Van de Casteel zegt het
voorstel Kruysse te steunen.
De Voorz.We hebben eerst
het voorstel van B. en W.
Dhr. Van Dixhoorn kan niet
inzien dat het rapport van dhr.
Van Vliet eenzijdig is, aangezien
de man er geen enkel belang bij
heeft, hij staat absoluut neutraal,
terwijl de andere rapporten op
gemaakt zijn, 'naar gelang men
voor of tegen de zaak is, die
men dient. Wanneer er nu nog
AXELSCHE Sc* COURANT.