Nieuws- en Advertentieblad
aAja I
voor Zeeuwsch - V laan deren.
No. 2
VRIJDAG 9 APRIL 1926.
42e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
Binnenland.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postbus No. 6.
tot 5 regels 60 Centvoor
Groote letters worden naar
ADVERTENT1ËN van 1
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Griekenland.
Om eenigszins te kunnen
schetsen hetgeen er thans in de
republiek Hellas gebeurt, dienen
we even terug te gaan tot om
streeks Juli 1923 toen het toen
malige koninkrijk Griekeland, als
gevolg van de verpletterende
nederlaag in Klein-Azië in 1922,
verplicht was, den Vrede van
Lausanne te slikken, door welke
de door Venizelos ontworpen
plannen voor een Groot Grie
kenland van de baan waren. De
slechte buitenlandsche verhou
dingen en de jammerlijke bin-
nenlandsche en vooral financieele
toestand gaven herhaaldelijk aan
leiding tot politieke woelingen,
welke leidden tot het vertrek
van koning George 11 waarna
admiraal Paul Kondoeriotis werd
beëedigd als Regent. Over den
regeeringsvorm werd na her
haald uitstel pas in Maart
1924 beslist. De Nationale ver
gadering besloot met 259 tegen
3 stemmen en 13 onthoudingen
de republiek in te stellen, onder
het merkwaardige voorbehoud,
dat een volksreferendum zich
zou vereenigen met dat besluit.
Het plebisciet werd gehouden en
70 pet. der kiezers aanvaardde
den republikeinschen regeerings
vorm, welke 18 Dec. 1924 werd
vastgelegd in de Grondwet.
De regeering zag zich bedro
gen in haar verwachting dat de
rust nu zou weerkeeren en er
een einde zou komen aan den
partijstrijd. Integendeel was er
onophoudelijk verzet, vooral van
den kant der monarchisten in het
leger en op de vloot, zoodat er
reeds in 1924 ernstig sprake was
van het instellen eener militaire
dictatuur, welk regime generaal
Pangalos, de minister president,
Juni 1925 instelde. De Nationale
vergadering, die 1 Juli haar ver
trouwen uitsprak in de regeering,
werd 30 Sept. 1925 ontbonden.
Pangalos riep zich 3 Jan. 1926
uit tot dictator ,ora een einde
te maken aan de crises, welke
het land ondermijnden" en besloot
dien dag tevens de parlements
verkiezingen uit te stellen.
Stellig heeft hij, bij het imi-
teeren van Mussolini en van
Primo de Rivira, zonderlinge
maatregelen uitgevaardigd zóó
het verbod voor de vrouwen om
rokken te dragen, welke ten
hoogste 35 c. M. van den grond
mochten verwijderd zijn, een ver
bod dat door de aigemeene
tegenwerking 31 Maart werd in
getrokken maar toch óók goede
dingen gedaan, o.a. om den finan-
cieelen toestand te verbeteren.
Zoo ontsloeg hij 20000 van de
50000 staatsbeambten en voerde
hij 3 Febr. een gedwongen
Staatsleening in door van alle
bankbiljetten boven 50 drachme
een stuk te doen afsnijden, waar
door de waarde van het biljet
werd verminderd met 25 pet.
terwijl de coupure werd ingewis
seld tegen een aandeeltje in de
6 pet. leening. Zijn ernstigste
vergrijp is dat hij den 72-jarigen
admiraal Kondoeriotis heeft ge
dwongen, af te treden als Presi
dent der republiek, terwijl hij
Pangalos „de algeheele
aansprakelijkheid voor de regee
ring des lands" heeft aanvaard.
Dit is in flagranten strijd met de
Grondwet, welke bepaalt, dat
het Staatshoofd voor den tijd
yan vijf jaren wordt benoemd
door de vereenigde zitting der
beide Kamers.
Ofschoon men nu zou denken,
dat de bevolking van zijn wille
keurige dictatuur genoeg zou
hebben, schijnt het tegendeel
bewezen. Want de 50-jarige
Pangalos heeft zich candidaat
gesteld als President der Repu
bliek en naar verluidt heeft hij
90 pCt. van de stemmen op zich
vereenigd, in 11 politieke depar
tementen.
De partijen onthouden zich
deel te nemen aan de verkiezin
gen en laten ieder vrij.
Uit den weg gernimd 1
Volgen de „Matin is de Hon-
gaarsche nationalistische afge
vaardigde Georges Hir, die be
trokken was in de samenzwering
der bankbiljettenvervalschers,
door zijn nationalistische vroegere
vrienden gedwongen, zich de
aderen te openen. Hij stierf even
wel niet dadelijk, maar werd
overgebracht naar een krankzin
nigengesticht, waar hij onder
hevige pijnen overleed. Zijn
laatste woorden waren „lk sterf
evenals Schulze". Een genees
kundig onderzoek, dat werd in
gesteld, kwam tot de conclusie,
dat er vergiftiging in het spel was.
Amerika.
De subcommissie van de ju
ridische Senaatscommissie, die
een onderzoek instelt naar de
werking van het drankverbod, is
Dinsdag bijeengekomen. Uit de
mededeelingen van den secreta
ris-generaal Andrews blijkt, dat
niet minder dan ongeveer twee
honderd ambtenaren, werkzaam
bij de ten uitvoerlegging van de
drankwet, wegens corruptie moes
ten worden ontslagen. Velen
dezer beambten kregen voor
hunne fraudeleuze handelingen
zeer groote inkomens. Slechts 5
pCt. der dranksmokkelaars kon
aan de grenzen worden gevat.
De branderijen en brouwerijen
die toestemming hebber, alcohol
vrije dranken te vervaardigen,
brengen alcoholische dranken
aan de markt. De apotheken
leveren alcoholische dranken op
recepten aan goed betalende
klanten, terwijl niet goed beta
lende zieken slechte dranken ont
vangen. Er zijn meer dan dertig
geheime destilleerderijen opge
richt, 60000 arrestaties hebben
plaats gehad. 35 pCt. der bevol
king der gevangenissen zijn
drankwetovertreders.
De drooglegging valt niet mee.
Afschaffing ran 't kloosterwezen
In Kuslaud.
Naar de „Dpi" verneemt, heeft
de synode van de Levende Kerk
besloten tot algeheele afschaffing
van het kloosterwezen. Reeds
in 1923 was hierin besloten, maar
vele kloosters zijn toen blijven
voortbestaan onder den naam van
„arbeids-gemeenschap". Daaraan
zal thans een einde worden ge
maakt. In de toelichting tot het
besluit wordt opgemerkt, dat het
kloosterwezen een verouderd stel
sel en geheel in strijd met den
geest van den modernen tijd is.
De monniken dienen daarom
thans hun cel te verlaten en zich
met een of anderen in sociaal
opzicht nuttigen arbeid te gaan
bezighouden.
Gevecht met smokkelaars.
Uit Singapore wordt bericht,
dat de bemanning van een scbip,
hetwelk rubber-contrabande ver
voerde, eeo douaneboot aanviel,
die het langs de kust van Johore
vervolgde. Een hevig gevecht
van man tegen man volgde, waar
in 2 douanen gedood en de kapi
tein der pinas gewond werden,
terwijl van de smokkelaars 2
gedood en de overigen gewond
werden. Het smokkelscbip ver
dween in den nacht. Dit is het
eerste gevecht met rubber-smok
kelaars in de wateren van Ma-
lakka.
Een grensstation overvallen.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat
opnieuw een ItaliaanschZuid
Slavisch grensgeschil is ontstaan,
doordat Zuid-Slavische bandieten
het aan de grens gelegen spoor
wegstation van Prastrenek zijn
binnengedrongen, alwaar zij de
ambtenaren met vuurwapenen in
bedwang hielden en 250.000 lire
uit de brandkast rooiden.
Italiaansche autoriteiten zijn
van meening, dat de bandieten,
waarvan er twee zjjn gedood en
één is gevangen genomen, van
de Zuid-Slavische nationalisten
de opdracht hadden ontvaDgen,
geld te rooven voor propaganda
doeleinden, en tegelijkertijd een
grens-incident uit te lokken.
Jf erkloozen-demonstratic».
Een demonstratie van werk-
loozen, welke door communisti
sche agitators werden opgeruid,
begaf zich naar het stadhuis te
Lublin (Poten). Door de ver
schillende redevoeringen werden
de gemoederen steeds meer op
gewonden, zoodat tenslotte met
steenen een bombardement werd
geopend op de ruiten van het
gebouw. Vervolgens trachtte de
menigte het gebouw binnen te
dringen, docb de politie wist dit
te beletten. Bij het hieruit ont
stane gevecht warden 6 politie
beambten en 4 manifestanten
gawond.
Paaschvuur met verrassingen.
Luidens een bericht uit Essen
had aldaar tijdens een Paasch
vuur een ontploffing plaats waar
bij een 10-jarige jongen gedood
werd, terwijl twee vrouwen ge
wond en verschillende personen
licht gewond werden.
Eerste Kamer.
De voorzitter van den Minister
raad, jhr. mr. D. J. de Geer,
minister van Financiën, sprak in
de Woensdagavond gehouden
vergadering van de Eerste Kamer
als volgt
Mijnheer de Voorzitter.
Waar het tegenwoordige Kabi
net dezen avond voor de eerste
maal de eer en het genoegen
heeft in deze Kamer aanwezig
te zijn, zult u mij wel willen
vergunnen een enkel woord te
zeggen.
In de vergadering van de
Tweede Kamer op Donderdag 11
Maart jl. is namens het Kabinet
een verklaring afgelegd, waarin
de aanleiding en de figuur van
zijn optreden, alsmede zijn plan
nen voor de naaste toekomst zijn
ontvouwd.
lk moge mij op dit oogenblik
aan die verklaring conformeeren
en tevens, ter nadere toelichting,
wijzen op het daarop gevolgd
debat en met name op het tijdens
dat debat door de Regeering
gesprokene.
Ik vertrouw, dat een en ander
een voldoenden grondslag zal
leveren voor een nadere kennis
making ook met dit Huis.
Het Kabinet doet een beroep
op de leden der verschillende
partijen ook van de Eerste Kamer,
om in de buitengewone omstan
digheden, welke tot zijn optreden
hebben genoopt, aanleiding te
vinden het minder naar zijn
parlementaire positie dan naar
zijn daden te beoordeelen.
Wellicht zal dit aan deze Kamer
zelfs nog iets minder zelfbeheer-
sching kosten dan aan haar zuster
aan de overzijde van het Binnen
hof, in zoover door de eigen
aardige plaats, die de Eerste
Kamer in ons Staatsbestel in
neemt, zij reeds van nature iets
minder geneigd is tot het accen-
tueeren van politieke shibbeleths.
De geschiedenis van deze hooge
vergadering wijst uit, dat dit meer
dan theorie is. Om mij tot de
laatste kwarteeuw te bepalen
meermalen heeft in dat tijdsver
loop de Eerste Kamer een andere
politieke samenstelling gekend
dan die van de Tweede Kamer
en in verband daarmede die van
het zittend Kabinet. Tezamen is
dit gedurende 11 jaren van de
25 het geval geweest. Tot groote
politieke conflicten heeft dit
het eene geval van 1904 uitge
zonderd nooit geleid.
Zoo wetsontwerpen verworpen
werden, geschiedde dit steeds bij
gemengde stemming en niet juist
bij voorkeur onder een anders
denkend Kabinet.
Reeds deze houding, in het
verleden tegenover opvolgende,
ook niet-geestverwante, parlemen
taire Kabinetten aangenomen, wijst
er op, dat het van de Eerste
Kamer allicht niet een buitenge
woon zwaar offer zal vergen, zich
aan te passen aan de sfeer, waar
in dit extra-parlementaire Kabinet
wenscht te leven en te werken.
De bedoeling van deze opmer
king is natuurlijk allerminst, het
Kabinet tegen controle of critiek
te vrijwaren. Integendeel, hoe meer
het weet slechts naar zijn daden
te zullen worden beoordeeld, des
te zwaarder en ernstiger zal het
zijn verantwoordelijkheid gevoe
len. Beoogd wordt slechts, te
doen uitkomen waarom, naar het
vertrouwen van het Kabinet, zijn
abnormale positie op zich zelve
in deze Kamer het gemeen over
leg niet zal bemoeilijken.
Nog in een ander opzicht
wenscht het Kabinet speciaal op
de Eerste Kamer een beroep te
doen. Onder de belangen, die ook
dit Huis zeer zeker ter harte gaan
en waarvoor het heeft te waken,
behoort de gaafheid onzer parle
mentaire instellingen. Wanneer
zich eerlang in de Tweede Kamer
weder een politieke meerderheid
mocht blijken te vormen, dan zal,
zoo stel ik mij voor, ook en vooral
deze Kamer het haar plicht kunnen
achten de aandacht van het Kabi
net voor dat feit te vragen. Zij
zal dit kunnen doen zelfs dan
wanneer de in de Tweede Kamer
zich vormende meerderheid een
zoodanige mocht zijn als waarvoor
in de Eerste Kamer vooralsnog
de gegevens niet aanwezig zijn.
Met het uitspreken van de hoop,
Mijnheer de Voorzitter, dat het
gemeen overleg tusschen de Re
geering en de Eerste Kamer ook
onder het tegenwoordig Kabinet,
zoolang de politieke omstandig
heden zijn aanblijven tot plicht
stellen, goede vrucht zal dragen
in het duurzaam belang van ons
volk, meen ik dit korte woord te
mogen besluiten.
Een gift nit Hungarye.
Door de Nederlanders in Hon
garije is aan Koningin en Prins,
naar aanleiding van het zilveren
huwelijksfeest, een bedrag van
f120 toegezonden, bestemd als
bijdrage voor het Algemeen Wa
tersnoodcomité.
Dit bedrag is namens H.M. en
Z.K.H. aan de Aigemeene Waters-
nood-commissie te Amsterdam
overgemaakt.
Mr. Kan in Drente.
De minister van Binnenlandsche
Zaken, mr. Kan bracht Dinsdag
een bezoek aan de verschillende
werkverschaffingen in Drenthe.
40 jarig Bondsjobilenm.
Maandagmiddag vierde de Bond
van Christelijke Zangverenigin
gen in Nederland zijn 40-jarig
bestaan.
Na een receptie, waarbij door
tal van corporaties en autoriteiten
mondelirrg, schriftelijk en tele
grafisch blijken van belangstelling
waren betoond, werd 's avonds
in de Duinoordkerk te 's Graven-
hage een herdenkingssamenkomst
gehouden.
De voorzitter van de jubileum
commissie, de heer J. Pieterson
Moens, sprak een kort welkomst
woord.
De aanwezigheid van de Konin
klijke familie aldus de voor
zitter wordt door het bestuur
op hoogen prijs gesteld.
Behalve H M. de Koningin, de
Prins en de Prinses, was ook de
Koningin-Moeder aanwezig.
Hierna gaf de heer Pieterson
een kort overzicht van het ontstaan
en het werk van den bond.
Onder het zingen van het bonds
lied door het koor beklom de
oud-minister van Onderwijs, Dr.
J Th. de Visser, den kansel.
Na het bestuur geluk te hebben
gewenscht, wil spr. een en ander
over den zang zeggen. Spr. merkt
dan op dat in buitenlandsche ker
ken meer aandacht aan den zang
wordt geschonken dan in ons land.
Het is spr. opgevallen dat voor
al oud-testamentische Christenen
afkeerig zijn van zang. Maar
vergeet niet, dat juist het Oude
Israël zich veel aan de muziek
wijdde. Niet alleen bij vreugde
feesten werden liederen aange
heven, maar zelfs bij rouw-plech-
tigheden en nederlagen zong men
zijn klaagliederen. In den tempel
werd de religie gewijd door de
kunst, lk wil gaarne de stelling
verdedigen God wil den zang.
Wij als Christenen moeten vooral
het lied brengen, de heidenen
zingen veel, maar dat zijn meestal
de klaagzangen. Waarom Omdat
zij niet kennen het optimisme van
het geloof, het perspectief van
den hemel.
Waarom heeft God de menschen
verschillende gaven gegeven om
er gebruik van te maken en ze
1 te veredelen. Welk 'n zegen ligt
er in het lied. Hoevelen be
droefden en neergebogenen zijn
er door opgericht. Wat heeft het
lied niet dikwijls de vaderlands
liefde aangekweekt. Gelukkig dat
in onzen tijd de jeugd veel en
goed zang-onderricht krijgt.
Spr. wekt de vereeniging op,
op den ingeslagen weg voort te
gaan.
Na deze rede werd de cantate
„Geeft Gode lof" uitgevoerd.
AXELSCHE
COURANT.
