Handen
PUROL
Rechtszaken.
Gemengd Nieuws.
Burgerlijke Stand.
herkeuring, temeer waar de laatst
gehouden keuringen daartoe alle
aanleiding gaven. De voorz. wees
erop, dat men dan moest aan
sturen op wijziging van het Re
glement, daar het Stamboek zon
der toestemming van het Rijk
daartoe de bevoegdheid mist.
Alzoo ging deze vergadering
uiteen met goede voornemens
voor de vergadering te Qoes. En
zoools we zeiden, met succes,
want met 51 tegen 49 stemmen
sprak men zich daar uit tegen
een najaarskeuring. Ook werd
bepaald om alleen dan een cen
trale hengstenkeuring voor het
Stamboek te houden, als de Prov.
Reg. Comm. daartoe financiëel
niet bij machte is.
De contributieverhooging werd
evenwel z. h. s. aangenomen.
Als arbiter werd aangewezen
dhr. P. den Ouden, te Rotterdam
als jury de h.h. B. C. Puylaert,
Sas van Gent en C. A. de Bruijckere
te Breskens.
De prijzen zouden bestaan uit
medailles, daar de kas nog geen
geldprijzen toelaat.
De teelt van Pootaardappelen
in Friesland.
In een landbouwstreek als de
onze waar de aardappelteelt van
veel belang is, zal zeker eenige
voorlichting over deze zaak ge
waardeerd worden. Te meer waar,
zooals men ons schrijft, daarom
trent hier nogal onkunde bestaat.
We dachten daarom goed te doen
met opname van onderstaande
regelen, welke ons door den heer
J. Bekius, directeur van de Frie-
sche Coöp. Handelsvereeniging,
werden toegezonden.
Reeds tientallen van jaren is
Friesland bekend om de uitne
mende aardappelvelden, die daar
te vinden zijn. Sedert menschen-
heugenis komen daar al landbou
wers uit den vreemde om er
pootaardappelen aan te koopen.
Hoe komt het, dat men daar
zulke beste aardappelen heeft?
Dat zal in de eerste plaats wel
liggen aan de geaardheid van
den bodem en aan het klimaat.
Verder aan de zorg, die veel
boeren daar aan de aardappelen
besteden. Over klimaat en bodem
zullen wij niet uitweiden. Dat
ligt buiten de menschelijke macht.
De menschelijke zorg dient, om
het gewas zoo gezond mogelijk
te maken en te houden.
De achteruitgang van een aard
appelgewas is te wijten aan aller
lei ziekten, voornamelijk topbont,
krinkel en bladrol. Waar die
ziekten zich sterk verspreiden, is
het onmogelijk een gewas gezond
te houden. Het is gebleken, dat
deze ziekten, die meestal onder
den gezamenlijken naam „kroes"
bekend staan, in Friesland lang
zamer van plant tot plant over
gaan, dan in andere streken.
Daar zijn de ziekten dus beter
te keeren. Ze komen er echter
ook voor. Wie in den zomer
Friesland bereisd, komt meerdere
velden tegen, waarin heel wat
zieke planten te vinden zijn.
Daarnaast echter steeds meer,
waarin de zieke planten niet of
zoo goed als niet gevonden
kunnen worden. Waar geen of
heel weinig zieke planten te
vinden zijn, vindt men wel open
plaatsen. Op 'teene veld meer,
dan op 't andere. Op die leege
plaatsen nu hebben zieke of ver
dachte planten gestaan. Ze zijn
er uit gehaald, vóór de keur
meesters komen. Want vinden
die ze, dan wordt het veld afge
keurd.
Wie niet aan de keuring doet,
behoeft de slechte planten na
tuurlijk niet te verwijderen. Hij
wordt niet op de vingers gezien.
Het uithalen van planten brengt
vast minder knollen in de korf
en waar 't zieke planten zijn,
vooral minder kleine aardappelen.
Wie Friesche pootaardappelen
koopt, wil natuurlijk de aard
appelen, gegroeid aan zieke
planten, niet hebben. Aan de
knollen zelf kan niemand zien
of ze van zieke planten afkomstig
zijn. In den zomer, gedurende
den groeitijd, vallen de zieke
planten op en moeten dan ver
wijderd worden.
Het nagaan van een heel veld
jkost heel wat tijd. Iemand, die
als kooper beste velden wil uit-
zoeken, moet daarvoor meerdere
dagen besteden. Om de koopers
te helpen en hun de meeste
waarborg te geven, dat de ge
kochte waar afkomstig is van
velden, waaruit de zieke planten
verwijderd zijn, of waarin ze zoo
goed als niet voorkwamen, heeft
de Friesche Maatschappij van
Landbouw in 1903 reeds een
keuringsdienst opgericht.
Een 36-tal keurmeesters ging
dit jaar reeds vanaf 6 Juni de
velden in, om deze na te gaan,
of ze voor de levering van prima
pootgoed in aanmerking konden
komen.
De controle op de aflevering
van de goedgekeurde aardappelen
is streng. Levert een boer niet-
goedgekeurde voor goedgekeurde
af, dan wordt hij voor elke frau
duleuze handeling gestraft met
f 5000 boete. Door de leverings
plicht van alles, wat als poot-
aardappel goedgekeurd is, aan
de Friesche Coöp. Handelsver.
„de Z. P. C." te Leeuwarden, kan
gemakkelijk nagegaan worden,
wat ieder van elk veld aflevert
en zou fraude gauw uitkomen.
Buiten Friesland hooren wij wel
eer.s spreken van buitengewone
hooge keuringskosten. Veel boe
ren zouden niet aan de keuring
doen, omdat de kosten te hoog
zijn. Deze bedragen hier f 5,40
per H.A. Daarvoor werden de
C-velden dit jaar tweemaal, de
B-velden driemaal en de A-velden
meerdere malen bezichtigd. Er
zijn een groot aantal kleine per-
ceelen. Goed keuren kan geen
haastwerk zijn. Wie weet, wat
ervoor gebeurt, vindt dit bedrag
niet hoog. Per H.L. omgerekend
is het bedrag van de keurings
kosten al heel gering.
Is een hoogere prijs voor de
goedgekeurde waar dan billijk?
Het uithalen van de zieke
planten kost veel tijd (dus geld)
en verlies aan opbrengst.
De meeste velden, goedgekeurd
door de Friesche Mij van Land
bouw zijn afkomstig van stam-
selectie, eigen werk of.door aan
koop van andere leden der Mij.
bekomen. De extrakosten aan al
dit werk besteed, moeten er uit
komen. Het veredelde pootgoed
is den verbouwer (kooper) meer
waard. De strenge controle komt
hem ten goede. Wie de grootere
waarde kent, betaalt er ook gaarne
iets meer voor.
Hoeveel is die meerdere waarde
Wij wenschen ons er hier niet
over uit te laten, leder kan zich
er van overtuigen door naast de
ongekeurde waar, de goedgekeur
de te planten. Dat is de zuiverste
maatstaf.
Wel kunnen wij dit zeggen, dat
de meest gevraagde soorten van
de Friesche Maatschappij van
Landbouw, waartoe de Eigenhei
mers en de Industrie behooren,
op 1 Augustus reeds uitverkocht
waren. Alleen door de veel groo
tere oogst, dan geschat werd, zal
men misschien nog iets van deze
soorten kunnen bekomen ter
proefneming. Het is een algemeen
landbouwbelang voor zaai- en
pootgoed het allerbeste te ge
bruiken.
Onder de gemeente Koe
wacht (St. Andries) heerschi
sedert een paar weken mond
en klauwzeer. Thans zijn 4
koeien, waaronder een stier,
ernstig aangetast.
Ook onder Boschkapelle is
deze ziekte bij een landbouwer
uitgebroken.
AXEL, 6 November 1925.
Aan de tramhalte in de Kerk-
dreef alhier viel gisteren een der
reizigers uit den tram, doordat
hij te vroeg uitstapte. Gelukkig,
dat de tram spoedig stil stond,
zoodat de man, die een paar
meters werd meegesleept, spoedig
uit zijn benarde postitie verlost
was. Hij kon ongedeerd huis
waarts keeren.
We dachten dit feit te vermel
den, om anderen tot voorzichtig
heid aan te sporen en aan te
raden om niet uit te stappen uit
een voertuig, vóórdat dit stil staat.
De kantoorbediende le kl.
K. M. van Houte te Axel (post
en telegraafkantoor is met ingang i
van 16 Nov. a s. verplaatst naar
Amsterdam.
Men z(J gewaarschuwd.
Dat het altijd gevaarlijk is om
zijn rijwiel maar losweg buiten
tegen een muur of schutting te
deponeeren, mocht Zaterdag de
vlaskoopman de W. van Koewacht
ondervinden. Na de markt alhier
was hij huiswaarts gereden, doch,
zooals koopmans-gevvoonte is, om
ook onderweg nog te probeeren
een korreltje op te pikken, was
deze bij een café aangeland en
had z'n fiets voor de deur gezet
bij een paar andere rijwielen.
Het was een nieuw rijwiel en dus
liep het eenigszins in de gaten,
maar dat neemt niet weg, dat
men toch al heel veel brutaliteit
moet hebben om op een verkeers
punt als Drieschouwen 's Zater
dags is, zoo'n rijwiel te stelen.
En toch is het gebeurd. Een tot
heden nog onbekend persoon
kwam goedsmoeds op een oude
rammelaar aanpeddelen en ver
ruilde, alsof het zoo hoorde, zijn
oude fiets tegen de bewuste
nieuwe en reed er van door.
Toen de eigenaar zijn thuisreis
wenschte voort te zetten, zat er
voor hem niets anders op, dan
de politie te waarschuwen en op
de „rotkar" naar huis te rijden,
in afwachting of hij nog ooit
van zijn nieuwe hooren zou.
Voor het examen adjunct
commies bij de directe belastingen
enz. B 1, slaagde de heer G. J.
Boonacker te Hulst.
Aan de R. H B. S. te Oost
burg wordt een cursus verbonden
voor machineschrijver., ten be
hoeve van hen, die zich daarin
wenschen te bekwamen.
Op heeterdaad betrapt.
In den nacht van Dinsdag op
Woensdag werd weer ingebroken
in het magazijn van de firma Jos.
Vinck, grossierderij te St. Jan
steen. Ruim elf uur werd eenig
gerucht vernomen, waarop de
oudste zoon opstond en van uit
de luiken het was lichte maan
het erf kon overzien. Zijn
vermoeden werd bevestigd, toen
hij een persoon in den kelder
van het magazijn zag gaan, waar
verschillende goederen waren op
geslagen. Onmiddellijk waar
schuwde hij zijn broedersze
schoten de kleeren aan en ge
wapend met een revolver gingen
ze op verkenning uit.
Zooals verwacht werd, hadden
de dieven onraad bemerkt en
stbven ze den kelder uit. Ze
waren met tweeën, althans op
net erf. Er schijnt nog een uitkijk
te zijn geweest, doch die was
hem gesmeerd. De eerste de
beste liep met zijn lichaam op
een draad, toen hij het erf af
wilde, viel en werd overmand
door den oudsten zoon, die hem
bij de keel greep en met behulp
van zijn broer de handen bond.
De tweede zou intusschen ont
vlucht zijn, indien hem geen kogel
was nagejaagd, die zoodanig in
zijn achterwerk terecht kwam, dat
ook hij zich gevangen moest
geven.
Per auto werden zij daarop
naar Hulst vervoerd de een naar
de politie en de ander ter ver
pleging naar het ziekenhuis.
Al spoedig bleken de bandieten
bij de politie bekend te zijn.
Het waren De Nijs en Gransard
(de koperen cent), de hoofdman
nen van de beruchte bénde van
Stekene, die al verschillende
malen onze streken onveilig
maakten. Kregen ze verleden
jaar een paar maanden gevangenis
in België, het is te hopen, dat
ze de „heeren" hier een paar
jaar vast houden. Want dat ze
gevaarlijk zijn, bleek wel uit de
„werktuigen" die ze bij zich
hadden en waarmee ze een deur
en de kelderval gewoon uit de
hengsels lichten. De zware kram
men, waaraan een ketting over
de kelderval was gespannen,
waren uit de balken getrokken.
Dat ze de hekjes van het erf
met een touwtje tegen het dicht
slaan hadden vastgebonden, ten
einde eventuëele vlucht te ver
haasten, had dezen keer niet ge
holpen. Om geen spoor te geven,
waren de 6choenen uitgetrokken
en onder een haag gezet. On
danks al die voorbehoedmiddelen,
is het dank zij het kranig op
treden der gebr. Vinck niet gelukt
te ontsnappen. Wie weet, wat
ze anders dezen winter nog zou
den hebben uitgehaald, want of
er een dan twee veldwachters
zijn, kan hun natuurlijk niets
schelen.
Uit St. Jansteen.
(Slot van het Raadsverslag).
Punt 5. Begrooting Electrisch
bedrijf. Deze beloopt in ontvang
en uitgaaf f 13568.
Dhr. Martinet wenschte niet te
spreken over de posten, maar
zou gaarne zien, dat aan de
kleine werkgevers werd toege
staan, dat ze in hunne werk
plaats licht maakten uit hun
krachtmeter.
De Voorz. zou dat onbillijk
vinden tegenover anderen, die
voor licht meer moeten betalen.
Dhr. Martinet ziet dat niet in,
want dan kunnen die menscher.
doorwerken en verbruiken ook
meer stroom.
Dhr. Vael't Is toch alleen maar
tijdens het werk.
De SecretarisDan kan ik als
administrateur niet de verantwoor
ding op me nemen. Het zou een
nadeel zijn als ze in de spertijd
gingen draaien om licht te heb
ben. En wie zal dat contro
leeren Bovendien de boeren
zouden het dan ook vragen. En
als we nog meer stroom nemen
wordt het gevaarlijk We zitten
aan het contract gebonden. We
zouden b.v. f5 aan stroom ont
vangen en f300 boete oploopen.
Dhr. Martinet wil er niet op
aandringen, als de gemeente er
nadeel van had, maar 't zou toch
van veel belang zijn als 'tkon.
Kunnen we dien spertijd niet af
schaffen In Hulst kennen ze
dat niet.
De Voorz. zegt, dat er al een
stapel correspondentie over ge
voerd is, maar tevergeefs. Het
schijnt niet te kunnen, maar er
zijn meer dingen onbillijk in het
contract. B v. in Hulst betalen
ze 45 en hiei 55 cU per kilowatt,
ofschoon dat beloofd is, dat alle
tarieven en contracten conform
zouden zijn.
Hierna werd de begrooting
goedgekeurd.
Van G. E. Bartz en C. S. van
Duynse waren bezwaren inge
komen tegen hun aanslag in de
belasting. In geheime vergade
ring werd besloten dhr. Bartz te
brengen van de 16e naar de 25e
klasse en het verzoek van dhr.
Van Duynse werd afgewezen.
Daarna werd de vergadering
gesloten.
Den daarop volgenden Dinsdag
was het weer raadsvergadering.
Er moest een gewichtige beslis
sing vallen, n.l. of St. Jansteen
al of niet zou aansluiten bij de
Z.-Vi. waterleiding. Dat was geen
kleinigheid, want er was nog
nooit iemand van het slechte
water dood gegaan en bijna ieder
bofte, dat hij zulk lekker water
voor niets had en het dus later
niet zou koopen. En nu zou de
Raad zulke menschen gaan ver
plichten Men zag in dat dit
niet kon.
De heeren mr. P. Dieleman uit
Middelburg, ir. Krul en ir. Car
rière, welke heeren zoo zachtjes
aan in onze streek bekend ge
worden zijn, bepleitten het nut
nogmaals op goede degelijke
gronden en brachten den Raad
tot inzicht, dat het toch een al
gemeen belang gold. Vooral toen
de verplichting zonder meer in
dien zin werd gewijzigd, dat als
er goed water was, Burg. en
Weth. in hoogste Assort onthef
fing van de verplichting konden
verieenen, was een pak van het
hart genomen en konden 6 van
de 11 leden het vóór uitspreken
bij de stemming.
Tegen waren de h.h. De Buck,
Ferket, Stevens, Plasschsert en
Vonck.
Alvorens het waterleidingsbe-
sluit was gevallen, werden nog
enkele stemmingen gehouden over
punten, waaromtrent een vorige
vergadering de stemming had
gestaakt.
Thans was de beslissing weer
gemakkelijk, daar de zitting vol
tallig was en dhr. Ferket z'n
stem deed gelden tegen subsidie
voor „Moederschapszorg" te Heer
len, vóór de rijwielvergoeding
der veldwachters en tegen het
voorstel-De Potter inzake trakte
mentsvermindering van de ambt.
van den Burg. Stand.
In dien geest liepen de be
sluiten at.
Predikbeurten te Axel.
Zondag 8 November 1925.
Ned. Herv. Kerk.
Voorm. 9'/« ure Ds. O. P. A. Ruijsch
van Dugteren.
Nam. 2 Dezelfde.
Des avonds te half zes spreekt Ds.
Van Dis van Zaamslag in het Zondags
schoollokaal te Kijkuit.
Gereform. Kerk.
Voorm. 9 ure Ds. J. S. Post.
Nam. 2 Dezelfde.
Geref. Gemeente.
Voorm. 9 ure Ds. A. Verhage,
van Middelburg.
Nam. 2 Dezelfde.
'sAv. 6 Dezelfde.
Ingezonden Mededeelingen.
Als uw handen door een of
andere arbeid ruw en bescha
digd zijn, wrijf ze dan dadelijk
in met
30-60-90 ct.
Arrond. Rechtbank te Middelbui g
Zitling van 30 Oct. 1925.
De volgende zaken werden
behandeld
A. J. B., 48 j., kleermaker te
Ossenisse, werd ten laste gelegd,
dat hij een door diefstal verkregen
regenjas van een zekeren De K.
heeft gekocht, of als geschenk
heeft aangenomen.
Eisch f 25 boete of 25 d. h.
P. F. d. K., 33 j-, werkman te
Ossenisse, werd beklaagd, dat hij
op 30 Aug. 1925 te Hengstdijk
heeft weggenomen een regenjas
toebehoorende aan L. J. Roels.
Eisch f 25 boete of 25 d. h.
J. E., 44 j., werkman te Bosch
kapelle, was door den kanton
rechter te Hulst, wegens het doen
verrichten van arbeid door een
leerplichtig kind (erwten plukken)
veroord. tot t 10 boete of 5 d. h.
De beklaagde en de ambtenaar
van het O. M. waren in hooger
beroep gekomen.
Eisch bevestiging van het von
nis van den kantonrechter.
S. M. H., 47 j., slaapstede-
houdster te Ter Neuzen, was door
den kantonrechter te Ter Neuzen,
wegens overtreding van de Drank
wet veroord. tot 3 d. voorwaarde
lijke hecht.
De beklaagde en de ambtenaar
waren in hooger beroep gegaan.
Eisch bevestiging van het von
nis van den kantonrechter.
Door het gerechtshof in
Den Haag werd gisteren uitspraak
gedaan in de zaak tegen C BK,
bakker te Axel door den politie
rechter te Middelburg wegens
mishandeling van zijn huisvrouw
tot 2 weken gev. veroordeeld.
Deze straf werd thans door het
Hof voorwaardelijk opgelegd, met
een proeftijd van 2 jaar.
Bij de politie te Rotterdam
meldde zich een persoon aan, die
te Vlissingen den gasmeter in zijn
woning openbrak en ledigde, zijn
goederen te gelde maakte en alles
te Rotterdam verbraste.
„M. Crt."
De stormschade te Borculo
is geschat op f 840.686.
De herbouw van Borculo zal
op zijn minst anderhalf millioen
kosten.
Van 1 31 October 1925.
AXEL. Huwelijks-Aangiften. 8.
Krijn Haak, 26 j. jm. en Santina van
Dixhoorn, 28 jd. Qerrit Stolk, 29 j.
jm. en Ebrina van Dixhoorn, 25 j. jd.
29. Johannes Robbert van der Straten,
44 j. jm. en Hendrika Tjarks, 57 j.jd.
30. Jan Pieter van Bendegem, 27 j. jm.
en Janneke AddanaPreekenhorst,23 j je*