GEZOCHT EN GEVONDEN.
Nieuws- en Advertentieblad
#1
voor Zeeuwscli - Vlaanderen.
No. 37.
VRIJDAG 14 AUGUSTUS 1925.
41e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Het noodweer.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postbus No. 6.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Niet te veel hebben we gezegd
in ons vorig nummer, toen we
schreven, dat het ondoenlijk was
een opsomming te geven van de j
ongelukken die het weer van
Zondag en Maandag veroorzaakt
heeft.
En toen wisten we nog nau
welijks iets van den wervelstorm.
We schreven langs de geheele
Oostzijde van ons land was het
bar weer geweest, maar hadden
nog geen flauwe voorstelling van
wat er eigenlijk gebeurd was.
De telegraafpalen en lijnen
waren verbroken, de wegen ver
sperd door afgeknakte en ont
wortelde boomen, zoodat het niet
mogelijk was te telefoneeren, noch
per auto, motor of rijwiel eenigs-
zins op de hoogte te komen.
Eerst den volgenden dag kwamen
de berichten los.
De meesten onzer lezers zullen
zeker wel al een en ander ver
nomen hebben, omtrent
de ramp te Berculo.
Er is over deze plaats een
tempeest, een typhoon, een tor
nado, een cycloon (of hoe de
geleerden het noemen willen),
gewoed, welke ons herinnert aan
de bijzonder zware stormen, waar
van we lazen uit andere wereld-
deelen. Onbegrijpelijk om er zich
een voorstelling van te geven.
Zelfs de menschen, die erdoor
overvallen zijn, kunnen zich niet
indenken wat er eigenlijk gebeurd
is. Ongeveer 7 uur naderde een
geel-zwarte lucht, die alles zoo
donker maakte, dat de lichten
opgestoken werden of het nacht
was. Men zag lichten, vreeselijk
lichten, onophoudelijk, en hoorde
den donder rollen, zware regen
met hagel volgde en weldra ging
de wind zoo te keer, dat noch
van onweer, regen of hagel meer
iets gehoord werd. Men hoorde
slechts het loeien van den storm,
die al wat er in den weg kwam,
wegmaaide.
En niet alleen buitenshuis, maar
(3
»Er i> een daae, dio u wenscht
te «preken miss,* zei Hester Pen-
ro»e, tarwyl ze bet kaartje der
bezoekster aan hare meesteres
overhandigde.
Mr». Devereux. Franee» kende
dien Daam niet. Het wa» zeker
«ene nieuwe cliftnte.
»Zeg aan do dame, dat ik haar
met genoegen zal ontvangen*, be
val ze, hare plaati aan de schrijf-
tafel weer innemende.
Ze stond op en ontving de vreem
de met eene lichte buiging, toen
deze binnentrad.
»Miss Hamilton, geloof ik
zei de bezoekster op vragenden
toon.
»Ja. Neem plaats als het u
belieft.*
Hester Penrose schoof een stoel
by en verwijderde zich.
»Ik heb van eene vriendin ver
nomen,* zoo begon mrs. Devereux,
»dat het u dikwijls gelukt is, per
sonen op te sporen, die langen tijd
uit het oog verloren zyn geweest,
die, in een woord, verdwenen zyn.
ook binnen de woningen bleef
niets op zijn plaats.
Geheele huizen stortten in,
kappen, schoorsteenen en boomen
werden opgenomen en neer ge
smeten, met het gevolg, dat
branden ontstonden, die niet te
blusschen waren. Letterlijk bleef
geen enkele woningonbeschadigd.
De menschen vluchtten de straat
op, doch ook daar was het niet
veilig, zoodat men in de kelders
schuilplaats zocht. De kerktorens
stortten met vreeselijk geraas in
een. Het was alsof de wereld
verging. Een wonder mag het
heeten, dat slechts vier menschen
gedood zijn tusschen die verwoes
ting en begrijpelijk is het, dat
tal van menschen wondenopliepen
en sommigen met gebroken arm
of been werden opgenomen.
Stel U even den toestand voor,
lezer, van een burgemeester in
zulke gevallen.
leder vraagt om raad en roept
om hulp, terwijl men niet weet
waar zich te wenden. Wie zal
in zoo'n weer zich wagen, om
per voertuig naar andere gemeen
te rijden. Dit was onverantwoor
delijk. Men moest maar afwachten.
Eerst toen het weer was uitge
woed, kon men hulp gaan in
roepen in de naburige steden,
waar men ook zwaar weer had
gehad, doch dat slechts een proefje
was, van hetgeen te Borculo ge
beurd was.
Eerst toen ook was er gelegen
heid te vernemen, hoe de orkaan
in de Oostelijke strook van ons
land, maar in 't bijzonder in dien
uithoek van Gelderland, had
huisgehouden.
We laten hier volgen een ge
deelte van wat de dagbladen
ervan melden in kolommen druks;
ze melden er zooveel van, dat
het moeilijk is om ook daarin
een geregeld verloop te vinden,
zoodat we slechts grepen nemen.
Borculo, dat 5000 inwoners telt,
is tijdens den cycloon nagenoeg
geheel verwoest. Op verschillende
plaatsen in het dorp brak brand
uit, zoodat een tabaksfabriek en
verscheidene huizen zijn afge
brand. Bijna alle andere huizen
Het doel mijner komst is, de ver
blijfplaats te ontdekken ran een lid
mijier familia, naar ik de laatste
twee jaar niats meer vau gehoord
heb*
De spreekster was jont ®n
schoon. Ze had blond haar, don
ker blauwe oegeu en regelmatige
gelaatstrekken. Ze was in diepen
rouw gekleed en de schitterende
blankheid ran haar gezicht stak
in het oog vallend af tegeii de
sombere kleur van haar gewaad.
Ze sprak op zaehten, sleependen
welluidanden toon, in welken
Francos echter iets als ingehouden
hartstocht, oi aogtt ot eene der
gelijke gemoedsaandoening meen
de te ontdekken.
»Is het een dame oi een heer,*
vroeg zij, »waar gij over spreekt?*
»Een heer,* was hei antwoord.
»Hij is mijn neef. Als kinderen
gingen wij dagelijks met elkander
om. Ik kan mij zijne lange af
wezigheid en zyn stilzwygen niet
verklaren.*
»Zijn naam
»Philip Sherwood, doctor in de
medicijnen.*
Eene lichte siddering beving de
vrouw, die aan de schrijftafel rat.
Ze keek haar bezoekster aaD met
snellen, vorschenden blik, welken
deze onbevangen doorstond, daar
zijn door den storm verwoest.
Er zijn 4 dooden en een groot
aantal gewonden. Borculo zit
zonder water en brood. Uit alle
omliggende plaatsen wordt hulp
verleend. De Zutfensche brand
weer is aan het werk geweest
om het vuur te blusschen. De
schade is nog niet te overzien.
Het grootste gedeelte van de
bevolking heeft de tegenwoordig
heid van geest gehad, onmiddel
lijk hun huizen te verlaten. Daar
aan is het te danken, aldus schrijft
de „N. R. Crt.", dat de ontzet
tende ramp zoo betrekkelijk wei
nig slachtoffers geëischt heeft.
„Toen wij ik met een kind
van een jaar op den arm en een
vrouw met een 4-jarig meisje aan
de hand uit ons huis vlucht
ten", vertelde een bewoner van
het voormalige Borculo, „zagen
we reeds den geheelen kerktoren
in balken en splinters op den
grond liggen, terwijl dakpannen
en steenen van de instortende
huizen ons om de ooren vlogen.
Alles moet zich in enkele secon
den, den tijd dat wij naar be
neden vlogen, hebben afgespeeld."
Vele inwoners zijn door den
schrik bevangen. Zij antwoorden
wezenloos op gestelde vragen,
vertellen alleen, dat de straten
reeds bezaaid waren met puin
en pannen, toen zij hun woning
ontvluchtten. Zeer vele huizen
zijn reeds verlaten. Het huisraad
is onbeheerd achtergelaten. De
lange dorpsstraat is een ruïne
huis aan huis zijn de bovenver
diepingen ingestort of de daken
afgeslagen. Balcons werden af
gerukt en liggen tusschen het
puin. Een wieg lag aan den kant
van den weg. De palen der
electrische centrale zijn afgeknapt
of omgebogen.
Ook het huis van den burge
meester, jhr. De Muralt, is ge
teisterd. Vooral daar in de buurt
is ernstig huisgehouden. Zware
boomen zijn er ontworteld en
versperren in dichte rijen den
weg. Tuinen en te velde staande
gewassen zijn een prooi der
elementen geworden. De spoor
trein in Ruurlo—Borculo is uit
ze niet kon vermoeden, wie reiss
Hamilton eigelijk was.
»Ge verlangt te weten, wat er
van uw neef, dr. Sherwood ge
worden is, mrs. Devereux vroeg
zy eindelijk.
»Ik wenseh niet alleen te weten
waar hij woom, maar ook, hoe hij
leeft en ot hy gehuwd is of niet,*
was het antweord. >Ge zult mij
genoegen doen met hem op tc
sporen en daartoe geen kosten te
ontzieD.*
»Is er iets omtrent syne ver
blijfplaats bekend?*
»Neen. Zijne handeliwyse is
onverklaarbaar en er is geen reden
te bedenken, waarom hij zich zoo
geheel van zijne familie afgetrok
ken heeft. Wilt gij deze zaak
voor mij in handen nemen, mies
Hamilton
Frances aarzelde.
»In de eerste plaats,* zeide zij,
»moet ge mij eenige byzonderhe-
den meedeelen omtrent dr. Sher
wood, welke misschien licht kun-
nen doen opgaan over zijn ver
dwijnen. In een geval als dit is
het onmogelijk, geheel in het don
ker te werken.*
»Ik mag het er zeker voor hou
den, dat alles, wat ik u zeggen
zal, beschouwd zal worden als
strikt vertrouwelijk
de rails geruktpersoonlijke on
gelukken zijn niet voorgekomen.
In de buurt van het tramstation
is het een ware woestenij.
Borculo heeft het geluk in zijn
burgemeester, jhr. De Muralt, een
energieken leider te bezitten, die
dadelijk getoond heeft te weten
langs welke wegen hij de autori
teiten moest bereiken voor hulp
verleening. 0
Met den N. H. predikant I. W.
C. Oost, pastoor J. J. Kroot en
N. Elzas, voorzitter var. de Ned.
Isr. Gem., heeft hij een oproep
om steun gepubliceerd.
De gemeente Zutphen zond
dadelijk een vrachtauto met le
vensmiddelen. Inmiddels werd
ook van andere zijden voorraad
verkregen.
Het Roode Kruis zond eenige
kolonnes, naar de geteisterde
streken uit, terwijl genietroepen
arriveerden om er de zaak op
te ruimen.
Het gebrek aan water belem
merde zeer het verbinden der
gewonden door de te hulp ge
snelde geneesheeren.
Een tocht langs de verschil
lende door het noodweer geteis
terde plaatsen gemaakt, leverde
het volgende overzicht van de
gevolgen, welke deze ramp gehad
heeft.
Te Lonneker »ijn van het Thee
huis talrijke pannen van het dak
gewaaid. Groote hooimijten wer
den uit elkaar geslagen en ontel
bare boomen zijn ontworteld en
versperren thans het verkeer.
Te Boekelo hebben de boomen
het eveneens zeer zwaar te ver
antwoorden gehad. Ontelbare
dakpannen zijn afgewaaid en de
telefoondraden versperren tezamen
met de ontwortelde boomen de
wegen. Een groot aantal tele
foonpalen zijn tegen den grond
geslagen. De gebouwen hebben
evenwel geen belangrijke schade
geleden. Persoonlijke ongelukken
zijn evenmin voorgekomen.
Te Haaksbergen heeft de orkaan
voor duizenden guldens schade
aangericht. Van verschillende in
aanbouw zijnde huizen werden
»Zeker. Ik heb nooit misbruik
gemaakt ran iets, dat my als een
geheim werd toevertrouwd.*
>Het is,* ging mrs. Derereux
voort, »dat ik niet geheel zonder
schuld ben in dit geval. Er be
staat iets in verbaad met mr. Sher
wood's verdwijnen, hetwelk my
in een meer of minder ongunstig
daglicht sou kunnen stellen en ik
zou voor niets ter wereld willen,
dat het bekend werd.*
»Ge moet mij aw volle vertrou
wen schenken, of in 't geheel niets
zeggen,* sprak Frances op koelen
toon. Ze gevoelde oen instiukt-
matigen afkeer in zich opkomen
tegen hare nieuwe cliënte.
»lk ben niet gewoon een oor
deel te vellen over de daden van
heo, die mij hunne belangen op
dragen,* voegde zij er bij.
»Wel, ge zult de geheele waar
heid hooren,* zei mrs. Deuvereux.
»Eenige jaren geleden was ik
zeer gehecht aan mijn neef, Philip.
Als Agatha Kennedy beminde ik
hem, gelijk maar weiDige vrou
wen misschien ooit hebben lief
gehad.*
Weer gevoelde Frances heur
hart als van pijn ineenkrimpen.
Dit was dus nicht Agatha over
wie ze Philip Ssrwood met alles
behalve lof had hooren spreken.
de pannen afgerukt, terwijl de
schoorsteenen bij massa's sneu
velden. De electrische gelei
dingen zijn zoo goed als alle
vernield. Een tweetal boomen,
groote Amerikaansche eiken, zijn
terechtgekomen op het dak van
de fabriek van Ten Hoopen, waar
door dit geheel yernield werd.
Te Eibergen zijn tal van boo
men toen zij omwoeien tegen de
huizen aangeslagen, waar zij veel
schade aanrichtten. De ijzeren
palen van het electrisch net zijn
alle ontzet of verbogen. Op tal
van plaatsen staan de inboedels
op straat. De molen van Varen
hout werd geheel vernield. De
hooimijten, die zich rondom deze
300-jarige molen bevonden, liggen
overal verspreid.
Ruurloo is vanwege de ver
sperringen, in den vorm van
honderden ontwortelde boomen,
niet te bereiken. Volgens oog
getuigen is er de kap van het
station afgeslagen. Ook daar zijn
schier alle ruiten vernield en de
pannen van de daken geslagen.
Ook Borculo is bijna niet te
bereiken, daar de hoofdwegen
geheel versperd zijn. Een 16-tal
doktoren is er bezig 90 gewonden
te verplegen. De omtrek is ge
heel door militairen afgezet.
Zooals reeds gemeld, is de ver
woesting er vreeselijk en zijn er
o.m. twee kerktorens omgewaaid.
Diepenheim heeft het eveneens
zwaar te verantwoorden gehad en
hier en daar levert deze plaats
den aanblik van een ware ruïne.
Het electrisch net is geheel on
bruikbaar.
Borne heeft geen stormschade
geleden.
Delden heeft tallooze boomen
verloren.
Te Twickel werd een automo
biel door de over den weg kron
kelende electrische draden ge
grepen. Persoonlijke ongelukken
kwamen hierbij gelukkig niet
voor. Zeer veel daken werden
vernield.
Goor heeft eveneens zwaar
geleden en lijkt wel een ruïne
door de vele dakpannen, boomen,
Hij had haar beschreven als een
zelfzuchtig, eigenziDDig meisje.
»Mettertijd,« zoo ging de spreek
ster voort, »sou bij wellicht zyne
onverschilligheid jegens mij heb
ben laten varen, indien bij niet
e«D meisje, Franees Gardner ge
naamd, ontmoet had. Hij maakte
kennis met haar terwyl bij eeui-
gen tijd voor zijne gezondheid bui
ten doorbracht en niet lang daar
na vertelde hy my, dat ze ver-
lootd waren.
Ik kan u niet zeggen welk een
diepen haat ik opvatte tegen deze
Frances Gardner, die ik nog nooit
van mij leven gezien bad. Ze had
zich tusschen mij en den man,
dien ik liethad geplaatst en ik
zou alles, wat in mijne macht
stond hebbeD aangewend, om hen
te scheiden, eer het te laat was.
Ik ben bang, miss Hamilton,*
ging ze voort met een zenuwach
tig lachje, »dat ge me al heel
slecht zult vindeD, als ge hoort,
wat ik gedaan heb. Maar bedenkt
dat ik destijds een eigenzinnig,
hartstochtelijk meisje was ensile
middelen geoorloofd achtte, indien
ze mij slechts tot mijn doel brach
ten. Familiezaken Dooiizaakten
Philip Serwood verscheiden maan
den in Spanje door te breDgen.
Wordt vervolgd.)
AXELSCHE
COURANT.