GEZOCHT EN GEVONDEN.
Nieuws- en Advertentieblad
Zeeuwscli - Vlaanderen.
No. 36.
DINSDAG 11 AUGUSTUS 1925.
41e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Buitenland.
FEUILLETON.
V O 01
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postbus No. 6.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
De Marokkaansche kwestie.
Al vele maanden lang worden
we verontrust door het oorlogs
gerucht aan gene zijde van de
Middellandsche Zee. Eerst werden
de Spanjaarden met enorme ver
liezen in zee gejaagd. Daarna
kwam Frankrijk aan de beurt en
de oproerige Abd el Krim doet
niet anders, dan de Franschen
klop geven, al worden die neder
lagen en verliezen doordeFran-
sche nieuwsbureaux dermate in
gekleed, dat zij er uitzien als
overwinningen. Maar met dat al
kunnen ze toch niet verhelen, dat
de oorlog nu al maanden duurt
en men niets opgeschoten is,
integendeel, men heeft verloren.
En dat, terwijl de Franschen over
zoo'n enorme oorlogs-ervaring
beschikken, alsmede over tanks,
machinegeweren, vliegmachines,
enz. Men wacht en men aarzelt
om tot het groote offensief over
te gaan. Het is hun niet mogelijk
over de grenzen het' Riff in te
trekken. Eerst in September zal
men daartoe gereed zijn. De reden
voor die aarzeling is gelegen in
een feit, dat blijkbaar niet alge
meen bekend is, nl. dat op het
oogenblik in Marokko alleen Al-
gerijnsche en zwarte soldaten voor
de Fransche zaak strijden.
Het is op het oogenblik een
strijd van zwart tegen zwart. En
nu vraagt men zich af, of op die
wijze wel ooit een overwinning
op Abd el Krim bevochten kan
worden. Men vraagt zich, zij het
dan ook fluisterend, af, of het
niet beter zou zijn voor dat groote
offensief een flink contingent
blanke miliciens uit Franki ijk te
laten aanrukken. Want men heeft
het vertrouwen in de zwartjes
verloren, omdat ze, zoo het hun
al niet aar. moed ontbreekt, te
weinig intelligent zijn. Wel, dit
is nu eigenlijk de kern van de
heele aarzeling. Men durft niet
goed aan te komen met het voor
stel, om Fransche jongens naar
de Marokkaansche vlakten te
sturen, vooral niet nu er al zooveel
(2
Miss Hamilton zat op zekeren
morgen voor hare ichrijftalel, be
zig met het nazien ran brieven,
welke de pott haar gebracht
had.
Ze was eene slanke, bevallige
vrouw met donkere oogen, bruin
haar, eene gezonde gelaatskleur
en schitterend witte tanden. Te
gen hare gewoonte scheen zij thans
weinig lust in hare bezigheden
te hebben. Ze had moeite hare
aandacht te bepalen tot de dicht
beschreven blaadjes papier, die ze
raadpleegde. Eindeljjk schoof zy
met eene beweging van ongeduld
ter zyde en, het hootd op beide
handen leunende, staarde ze pein
zend naar de bloemen, waarmee
Hester Penroze, hare vrouwelijke
klerk, de vaas vóór haar gevuld
had.
>Het moet de geur van dien
tijm wezen,sprak ze half hoor
baar in zichzelve, »welkemjjdat
alles weer zoo levendig voor den
geest roept. Ik bad niet gedacht,
dat ik nog soo zwak sou zijn.
te doen is geweest in Kamer en
Senaat over die heele Marokkaan
sche oorlogsgeschiedenis. Met
moeite werden de noodige cre-
dieten voor de oorlogvoering ver
kregen, maar nu ook nog de
Fransche jongens Neen, dat durft
men niet.
Men vreest voor den angstkreet
der moeders, die uit Frankrijk
zou opstijgen, men vreest voor
de brandende aanklachten, zoo
vlak na dien gruwelijken Euro-
peeschen oorlog. Men vreest nog
erger. Ging het nog tegen den
ouden vijand, den „boche", wie
weet wat er nog kon gebeuren,
al is het Frankrijk van 1925 niet
meer hetzelfde als dat van 1914.
Maar om daar te gaan vechten,
in het donkere Marokko, om een
duister doel tegen een zwarten
vijand? Neen, dat wringt, daartoe
hebben de autoriteiten nog niet
den moed. Nog niet ten ministe.
Want het is alles een kwestie
van tijd. Een offensief, dat in
September wordt begonnen, moet
binnen eenige weken, lutteledagen
dus, tot een overwinning
leiden, omdat in October het
regenseizoen begint, waardoor dit
stoffige, wegenlooze land wordt
veranderd in een modderzee,
waarin men geen krachtige offen
sieve bewegingen kan uitvoeren.
Maar hoezeer de nood ook mag
dringen, het is om'politieke re
denen niet aan te nemen, dat
eenige Fransche regeering den
euvelen moed zou hebben, de
Fransche jongens naar het Riff
te sturen.
Het blijft dus in hoofdzaak een
strijd van zwart tegen zwart, ten
minste wat Frankrijk betreft. En
om uit al deze misère te komen,
hoopt men van Fransche zijde
zoo vurig, dat het met Abd el
Krim spoedig tot een vergelijk
zal komen. De moeilijkheid is
echter, dat de trotsche Riff-rebel
niets minder als basis van vredes
onderhandelingen wenscht ge
steld te zien, dan de erkenning
van de onafhankelijkheid van het
gebied, dat hij onder zijn controle
heeft. Indien Frankrijk daarop zou
ingaan, zou het verdrag met den
Oh, Philip, Philip 1 Hoe kondt gij
zulk een verraad plegen aan myne
liefde en het vertrouwen, dat ik u
zoo geheel had geicbonken. Ik
hield u voor den edelsten en besten
der menscheu op aarde op dien
beerlijken zomermorgen, toen gij
mijne hand vroegt en ik u het
jawoord gaf. We stonden op den
rand eener vooruitstekende hoogte
waar klaprozen en madeliefjes aan
onze voeten in het lange gras
bloeiden terwijl do bjjen om den
welriekenden wilden tijm gons
den. Ver beneden ons golfde de
zee en het witte schuim aan het
strand stak helder at tegen het
diepe blauw van het water. O, de
zaligheid van dat oogenblik woog
voor my op tegen een geheel le
ven van geluk.»
De werkzame, praktische Fran
ces Gardner had ook haar levens
roman, welke aan niemand dan
haarzelve bekend was. Vijf jaar
geleden, toen zij nog met haar
vader te Lincoln woonde, had ze
een jong dokter leeren kennen,
Philip Sherwood genaamd, die bij
eenige vrienden op bezoek was.
Weldra ontstond er eene innige
genegenheid tusschen hen beiden,
Philip Sherwood met zijn schoon,
mannelijk voorkomen en inne-
I mende manieren was er geheel de
Sultan, waarbij Frankrijk het
protectoraat van Marokko erlangde
en dientengevolge het Fransch-
Spaansche verdrag, waarbij Span
je het protectoraat over het Noor
delijk deel kreeg, buiten werking
worden gesteld. Van juridisch
standpunt bezien, zou die Marok
kaansche kwestie dus weer geheel
opnieuw den kop opsteken. Bo
vendien zou een nieuwe Moslem-
staat aan den ingang van de
Middellandsche Zee, die niet
capabel moet worden geacht, om
zelfstandig te kunnen bestaan,
uit een oogpunt van internationale
politiek een grooten hinderpaal
opleveren.
Waarom men toch zoo bijzonder
op dat Marokko gesteld is Wel,
niet om de macht alleen. Maar
het Riff is rijk aan mineralen,
ijzer, koper, lood, zink. Eerlang
zullen de kapitalisten elkaar ver
dringen om de concessies voor
de exploitatie vandie ertsgebieden.
Er is Abd el Krim heel wat aan
gelegen, wie het recht zal hebben,
die concessies te verleenen. De
Marokkaansche kwestie is inge
wikkelder dan ooit. Daarom moet
men inderdaad hopen, dat Frank
rijk en Abd el Krim het spoedig
eens worden.
Op het allerlaatste oogenblik
is de in haar gevolgen onbereken
bare verschrikking eener alge-
meene werkstaking afgewend van
Engelands bevolking en geenszins
in de voornaamste plaats van het
meer welgestelde deel dier be
volking. De regeering heeft niet
met een subsidie, doch met een
subventie een soort uitstel van
veertien dagen gekocht. Of nu
precies op 15 Augustus een der
partijen in het geding wèl zal
aandurven het odium, het sta-
kings-parool uit te geven, kan
nog niet gezegd worden. De
afgevaardigden van de mijneige
naren hebben tot Zaterdag den
tijd, met de leden hunner ver-
eeniging de bijzonderheden der
voorloopige overeenkomst met de
regeering te bespreken welke
voorloopige overeenkomst er toe
persoon naar om het hart van een
meisje te winnen, terwjjl hij zich
wederkeerig ten sterkste veelde
aangetrokken door de bevallige,
hoogst begaafde Frances Gardner.
Een paar maanden later ontmoet
ren zij elkander weer op eene
badplaats, waar Fances was heen
gegaan om door verandering van
lucht volkomen genezing te vin
den van eene ongesteldheid. Philip
Sherwood was haar gevolgd om
uit haar mond zijn lot te verne
men en ze werden verloofd en
zagen een gelukkig huwelijksleven
in het verschiet. De joDge dokter
wilde zich te Londen neerzetten,
waar zyne meeste familieleden
woonden Frances vader gat ge-
reedelijk zijne toestemming tot
hunne verbintenis en het vooruit
zicht der twee jonge lieden was
zoo rooskleurig mogelijk.
Drie maanden waren ze om-
streekt geëngageerd, toen Philip
Sherwood op zekeren dag met een
bedrukt gezicht te Lincoln ver
scheen en aan Frances meedeelde,
dat hy om eene zaak van gewicht
naar Spanje moest vertrekken.
Hij zou ér voor een on bepaalden
tijd moeten blijven en het was
derhalve onvermydelyk hun voor
genomen huwelyk vooreerst nog
wat uit te «tellen.
strekt, de arbeidsvoorwaarden van
1924 in stand te houden tot 1
Mei 1925. Gedurende die negen
maanden zal de regeering bij
passen, hetgeen ontbreekt aan de
financieële opbrengst om het
minimum-loon te kunnen betalen,
met dien verstande, dat indien
ergens in het mijngebied meer
dan 15 pence per ton winst wordt
gemaakt, dit overschot zal worden
afgedragen aan de regeering.
Cook, de secretaris van de
mijnwerkers-federatie, heeft reeds
gezegd, dat de door Churchill
gevonden oplossing nadat
Bridgema», de minister van
Marine, en Baldwin, de premier,
de zaak meer verward dan be
redderd hadden slechts een
wapenstilstand is en dat het Vier
voudig Verbond (mijnwerkers,
spoorwegpersoneel, machine- en
transportarbeiders) in alarm-stel
ling is.
Het Lagerhuis heeft Donderdag
na niet al te veel discussie met
352 tegen 16 stemmen het voor-
loopig subsidie van 10 millioen
pond aangenomen. De l1/. mil
lioen mijnwerkers zijn dus in den
aanstaanden winter gevrijwaard
tegen de ellenden, welke voort
spruiten uit werkloosheid, doch
of het geneesmiddel wel afdoend
is, zal de tijd moeten leeren.
Ook het Ruhrgebied is thans
geheel ontruimd door de Fran
sche troepen, die het in den
nacht van 10 op 11 Januari 1923
bezetten, zooals het heette om
de „mission interalliér des ingé
nieurs" te beschermen zelfs met
tanks èn door kleurlingen.
Het Ruhrgebied, een der hart
aders van de Duitsche industrie,
is thans weer vrij en kan zijn
eigen leven leven. Het heeft
zich staande weten te houden
en heeft zich niet laten verlokken
tot excessen, ofschoon, na den
boycot der indringers, de krijgs
raden in 't wilde weg allerlei
burgerlijke autoriteiten en later
ambtenaren en beambten in de
gevangenis wierpen er gijzelaars
werden gemaakt; nagenoeg de
Toen Frances hem vroeg, ran
welken aard de zaak was, welke
hem zoo dringend wegriep scheen
hij verlegen en gaf een min of
ineer ontwijkend antwoord, zeg
gende, dat er familieomstandig
heden mee gemoeid waren. Hij
nam op de hartelijkste wijze af
scheid van zijn verlooide en zij
ontving verscheidene brieven ran
hem, nadat hij te Cadiz was aan
gekomen. Toen volgde er een
tijd, waarin Philip niet meer
schreef. Vol ongeduld verbrak se
eindelijk het zegel van een brief
die haar uit den vreemde was
toegezonden. Zoodra ze hem ge
lezen had, was het, of haar hatt
haar ontzonk. De enveloppe be
vatte niets dan een blaadje post
papier, waaraaD een strookje was
gehecht, uit een nieuwsblad ge
knipt, en het huwelijk vermelden
de van Philip Sherwood M. Dr. met
Lily Fortescue, dat aan de Brit-
sehe embassade te Madrid voltrok
ken was.
Henry Gardner was woedend
over de beleediging, zijne dochter
aangedaan en sprak er over, den
trouwenlooze gerechtelijk te ver
volgen, doch Frances smeekte hem
vao zijn voornemen af te zien.
Zonder een traan te storten deed
Philip Serwood's vroegere ca-
geheeie directie der Krupp-fa-
brieken onmenschelijk zwaar
werd gestraft, omdat een zenuw
achtig jong Fransch luitenant den
dag vóór het Paaschfeest had
laten vuren op de weerlooze en
geen kwaad bedoelende menigte
ofschoon malcontenten en vreem
delingen, die in troebel water
hoopten te visschen, werden toe
gelaten, de Schupo werd ver
dreven en het separatisme werd
in de hand gewerktondanks de
ruim 100 Fransche verordeningen,
waarbij alles en nog wat werd
verboden. Tot eindelijk de con
ferentie te Londen een eind
maakte aan het lijden van de
Ruhrbevolking, de ingenieurs
commissie (louter Franschen en
Belgen) vertrok en de politieke
gevangenen mochten terugkeeren.
De troepen bleven echter nog
ingekwartierd. Maar thans zijn
ook deze vertrokken. En voor
goed. Want nimmer zal worden
toegestaan, dat Frankrijk ander
maal uitvoering geeft aan zijn
voornemen, nieuwe „sancties"
toe te passen.
Te meer niet als Duitschland
de volgende maand inderdaad
wordt opgenomen in den Vol
kenbond.
Of dit nog in zóó korten termijn
zal kunnen geschieden, staat te
bezien. Immers Londen is het
over het veiligheidsvraagstuk nog
lang niet eens met Parijs en
Brussel. Londen is echter beu
van alle schoone phrases, als
daar zijn „wapenbroederschap"
„gemeenschappelijk bevochten
overwinning" en dergelijke, en
wil „Real Politik" en daartoe
allereerst Duitschland als vol
komen gelijkgerechtigde opge
nomen zien in den Volkenbond,
terwijl Frankrijk en dus ook
België nog „geen inbreuk wil
dulden op zijn overwinnaars
rechten."
Ook wordt beweerd, dat het
Engelsche Kabinet de meening
is toegedaan, dat indien Duitsch
land niet heel spoedig een blanco-
register kan toonen aan de ge
allieerden, er niets kan komen
van de toelating van Duitschland
deautjes in een pakje bijeen en
zond het zonder een enkelen re
gel schritts aan zijn adres naar
zijne kamers in de stad. Van dien
dag af had zij niets meer van
hem vernomen. Hestar Penrose'»
ruiker van wilde bloemen, die ze
»an een uitstapje naar buiteu had
meegebracht, hadden Frances in
gedachten naar de lang vervlogen,
gelukkige dagen teruggevoerd. De
geur van den wilden tijm werd
haar ondragelijk. Ongeduldig
stoud ze op en trok het venster
open.
»0, ik veracht mijzelve,» sprak
ze, >dat ik nog altijd aan hem
denk, san een man, die zoo
zeer kon vergeten, wat hij aan
zijne eer verplicht was. Het is
laf, kinderachtig van mij en toch
ik kan zijn beeld niet geheel
uit myu hart verdrijven, welke
moeite ik er ook toe aanwend.
Wat heb ik toch gedaan, dat ik
zoo mijn leven lang door die her
innering moet gemarteld wor
den
De deur ging open en Frances,
in een oogenblik hare bedaard
heid terugkrijgende, wendde zich
om met haar gewone kalme
uiterlyk,
Wordt, vervolgd.)
AXELSC
~2.mil
