4. Twee aandeden Coöp. Sui
kerfabriek te Sas van Gent voor
f670.
Alles toegewezen aan den heer
S. de Feijter te Axel.
5. Twee dito voor f675 aan
den heer Abr. Haak Cz. te
Zaamslag.
6. Tien aandeden Kunstmest-
stoffenfabriek te Vlaardingen voor
f 250 aan den heer P. B. van
Hoeve te Axel.
7. Drie aandeden der Heng-
stenvereeniging „Eigen Hulp" te
Axel voor f65 aan den heer M.
de Bruine At. te Ter Neuzen.
Tan biet t®t suiker.
Zooals aangekondigd zou Dins
dagnamiddag de heer Jac. Wel-
leman, voorzitter van de „Cöop.
Beetwortelsuikerfabriek Zeeland"
te Bergen op Zoom en burge
meester van Krabberfllijke, een
lezing geven over bovengenoemd
onderwerp. We woeten dadelijk
onze teleurstelling uitspreken over
het feit, dat het bij „zou" bleef,
de belangstelling bleek zoo mi
niem, dat er behalve enkele on
derwijzers en de als altijd ge
trouwe per» slechts één land
bouwer op de bovenzaal van de
Wed. Gilijamse was. Dat is treu
rig. Een zoo belangrijk onder
werp als de bietencultuur, die in
♦onze streek een zoo groote be-
teekenis inneemt, verdiende zeker
de belangstelling van alle land
bouwers. Behalve de landbouwers
hadden we hier ook verwacht de
leerlingen der landbouwschool
alhier. Het heeft echter niet zoo
mogen z|n.
Dhr. Welleman sprak er na
tuurlijk zijn spijt over uit, te meer
waar hij geheel belangeloos daar
voor naar hier was gekomen. Te
meer stelde hij het daarom op
prijs, dat er van onderwijzers
zijde voldoende belangstelling wa»
en besloot daarom vluchtig het
proces te behandelen. Met be
hulp van een 60-tal lantaarn
plaatjes .werd een revue gegeven,
hoe het bietenzaad als bietsuiker
in de verpakkingen van 1, 2 en
meer Kilogrammen in de winkels
komt en voorzeker zou men bij
het nemen van een schepje sui
ker in de thee of koffie niet ver
moeden, dat er zooveel zorg aan
iedere bewerking en bij iedere
verwording tot een andere samen
stelling wordt besteed. Achter
eenvolgens zagen we dus het zaad
keuren, den akker wieden, de
bieten steken, laden en in de
zwemgoten komen, daarna de
pulp snijden en drogen, het uit
logen, verdampen, kristaliseeren,
raffineeren en uitslaan der suiker.
Een heel aardige voorstelling
was die, welke toonde, dat uit
een wagen van 2000 K. G.
bieten kwam: een kar met 1200
K.G. natte pulp, 180 K.G. schuim
aarde, 30 L. melasse en 3 zak
ken van 100 K.G. ruwe suiker.
De heer Wellaman gaf de be
schrijving aan de haad van een
werkje „De Suikerbiet", dat ge
schreven is door dhr. A. Maas en
waarin verschillende foto's een
kijkje geven in de moderne sui
kerfabriek te Bergen op Zoom.
Verder deelde spr. ons mede, dat
hij zich thans had bepaald tot
het zuiver technische, maar als
lezing voor landbouwers verschil
lende practische mededeelingen
had willen doen, waaruit zij hun
voordeel hadden kunnen trekken.
Ze hadden o.i. ongelijk door
van deze nuttige lezing niet te
willen profiteeren. De omstan
digheid, dat dien dag een belang
rijke verkooping van landerijen
plaats had, die tal van- nieuws
gierigen lokte, zal in dezen wel
meegeteld hebben-
We veronderstellen, dat deze
causerie meer bevattelijk en prac-
tisch was, dan menige winterle-
zing of politiek betoog, al was
het ook, dat er gratis toegang was.
Voor een te beroepen pre
dikant bij de Geref. kerk alhier
zijn op het tweetal geplaatst de
heeren ds. W. S. Pontier te Maas
dijk en J. S. Postte Oudega (Sm.)
Friesland.
Gisteren werd in het Gul
den Vlies alhier door notarissen
Verbist te Goes en Dregmans te
Axel ten verzoeke van dhr. P.
Pierick, te Koewacht verkocht
een partij bouwland, groot 22
Hectaren 11 aren 24 centiaren
(bijna 50 gemeten) verdeeld in
koopen, gelegen in de gemeente
Koewacht, polder Beoosten- en
Bewestenblij, aan den weg Axel-
Absdale.
Koopster werd mej. de Wed.
W. Koster—Huijssen, voor f1220
per 44 are 56 centiare (gemet).
Op het zestal te Adorp
komt voor ds. G. P. A. Ruijsch
van Dugteren, alhier.
Te Hulst worden pogingen
aangewend, tot oprichting van een
zgn. neutrale school, in plaats
van de openbare school.
Dinsdagavond gaf de „Nieu
we Harmonie" te Hulst een uit
voering, welke werd opgeluisterd
door het gemengd koor „Poly
hymnia" te Sluiskil. Vooral de
zangvereenigirig had veel succes
met hare nummers en ondanks
liet feit, 'dat dit koor reeds meer
malen te Hulst optrad, zie: men
de jeugdige zangers er altijd weer
gaarne terugkomen.
Toen Zondagmorgen de
vrouw van een alleenwonend ge
zin in de Ellestraat te St. Jansteen
uit de vroegmis thuiskwam, vond
zij haar man stevig gebonden,
met een prop in den mond, op
den grond liggen.
De man bleef nog geruimen
tijd bewusteloos.
Bij onderzoek bleek, dat door
den ongenooden gast(en) een
bedrag van 400 francs was ont
vreemd.
Omtrent den dader(s) tast men
nog in het duister.
Dinsdag werd te Koewacht
ten overstaan van Notaris Van
Dalsum te Hulst in het openbaar
verkocht een hofstedje bestaande
uit een woonhuis, schuur en erf,
alsmede 160 roeden bouwland
daaraan grenzende. Kooper werd
J. van Geertruiden voor de som
van f2125.
Geknoei b(J biet«nlev#ring.
Nadat aan de marechaussée te
Terneuzen was ter oore gekomen,
dat er gedurende de bietencam
pagne in het najaar van 1924 bij
de leveranties van bieten aan de
Paulina- en Koninginnehaven te
Biervliet met de weging en de
verrekening van de aangevoerde
bieten zou zijn geknoeid, is door
haar naar een en ander een on
derzoek ingesteld en is daarbij
komen vast te staan, dat inder
daad fraude had plaats gehad.
Gebleken is nl., dat meerdere
voeren bieten op de weegbriefje»
als geleverd werden genoteerd,
waarvan de levering niet had
plaats gehad en dat een en ander
is kunnen geschieden door een
onderlinge afspraak tusschen den
boerenweger en den tegenweger,
in welk complot ook de chef
weger was betrokken. Op deze
wijze kon een aanzienlijk bedrag
ten nadeele van de suikerfabrie
ken worden verduisterd. Door de
marechausiée werden een achttal
verdachten aangehouden en in
verhoor genomen, waarna voor
geleiding aan de Justitie te Mid
delburg plaats had. Een drietal,
n.l. A. D., 45 jaar, havenmeester,
P. E. M., 43 jaar, herbergier, bei
den te Biervliet, en C. L. S., 32
jaar, te Terneuzen, zijn naar het
Huis van Bewaring overgebracht.
Midd. Crt.
Woensdagavond werd te
Breskens door de marechaussée
en gemeenteveldwachter op hee-
terdaad betrapt en in arrest ge
steld H. E. O. B., wegens het
plegen van onzedelijke handelin
gen met minderjarige jongens.
Verdachte is aan den Officier
van Justitie voorgeleid.
Uit St. Jansteen,
(Slot).
Dhr. Vuel sloot zich bij de
vorge sprekers aan. Gezien de
goede werkkrachten aan de school
te Heikant, waaraan de ouders
trouw en gehecht waren, was hij
ook tegen de omzetting.
Dhr. Van Helsland wees er op,
dat bij verandering der school het
personeel hetzelfde kon blijven,
en dan dus ook het onderwijs
het zelfde was.
Dhr. de Buck ging de geschie
denis na van het verdwijnen der
openbare school in het dorp.
Daar werd toen eveneens tegen
gestreden, en toen de Kath. school
er was, liep de openbare in 1
jaar leeg. Veronderstel dus, zei
spr., dat zulks hier ook het geval
was, zou het dan niet treurig zijn,
dat de gemeente voor die kosten
stond We moeten nu eenmaal
het Roomsch Katholiek advies
volgen, daarvoor zijn we Katho
liek. Natuurlijk zijn er in een
geheele gemeente altijd stemmen,
die tegen zijn, maar wat is dat
27 personen Spr is sterk voor
het voorstel van B. en W.
Dhr. Voet meende, dat die ver
gelijking met de dorpschool heele-
maal niet opgaat. Toen was er
geen Katholieke school en had er
Dijna niemand bezwaar. Maar in
dit geval is 27 personen alleen
van Heikant zeer veelEn dan
dreigt men metwe bouwen
toch; de school wordt opgedron
gen, want niemand vraagt erom,
en als er geen bijzondere mid
delen gebruikt worden, zal het
nog zeer de vraag zijn, of de
school leegloopt.
Dhr. de Buck vond, dat in de
polder werkelijk behoefte bestaat
aan Kath. onderwijs.
Dhr. Vael hoorde van dhr. De
Buck, dat 27 personen, die pro
testeeren, niet veel is, maar hij
kan garandeeren, dat als het
Kerkbestuur rondging om te pro
testeeren, alle menschen zouden
ttekenen. Spr. zal over kath. of
openb. niet uitwijden, maar hij
legde er den nadruk op, dat het
niet zijn principe was, om die
mensehen, de onderwijzers, die
steeds hun best gedaan hebben
nu nog voor een paar jaar op-
wachtgeld te zetten, 't Gaat hem
niet zoozeer over de school nog,
dan wel over de onderwijzers.
En als men spreekt over het
stichten van een school in den
polder, te Absdale, dan zou hij
dat ten zeerste toejuichen.
Dhr. de Potter: Als ze de
menschen vrij lieten, dan bleef de
school zooals ze was, maar nu
er een paar menschen rondgingen,
die zooveel invloed hebben, nu
durven de menschen niet anders.
Als dhr. Schiffer zijn principe
had gehandhaafd, dan was ook
de openbare school op het dorp
er nog. En spr., zoo min als dhr.
Sch. is tegen een bijzondere
school, doch er zijn gevallen, die
ons tegen de borst stuiten en
daarom tegen doen stemmen.
Dhr. Plasschaert wees erop,
dat we hier te doen hebben met
een verzoek van het Kerkbestuur
en maar moeten zien, wat het
voordeel is voor de gemeenteen
dan zijn er volgens hem alle re
denen, om de openbare school
over te geven. Het Kerkbestuur
kan beslag leggen op 2 klassen
der school en nu gaat het niet
over bijzonder of openbaar on
derwijs, maar over het verzoek.
Het ligt hier en het is goed, dus
moeten we beslissen in het voor
deel der gemeente.
Dhr. de PotterWaarom moet
dat
De Voorz. drong aan op be
perking der debatten. Hij heeft
reeds ruimschoots gelegenheid
gegeven tot wisseling van ge
dachten en men kan niet bezig
blijven.
Dhr. Vael wenschte nog aan te
merken, dat aangezien er toch
op St. Jansteen (dorp) plaats ge
noeg was in de scholen, de kin
deren toch katholiek onderwijs
konden krijgen, als men dat per
se wilde, zoodat hij maar zeggen
wilde, dat niet de Raad de kos
ten veroorzaakt, maar het Kerk
bestuur, aangezien de school niet
noodzakelijk is.
Spr. zou het nog goedkeuren,
als de menschen geheel vrijwil
lig cm de omzetting der
school vroegen, doch nu ze ge
dwongen werden, was hij er
tegen.
Dhr. de Potter vroeg of het
niet nog eens afgezien kan wor
den ipet de school? Of moet dat
nu altijd maar doorzetten ter
wille van een paar menschen, die
steeds hun wil opdringen en de
lammeren offeren met een mooi
bokje vooraan.
Dhr. van Helsland zeide niet
te begrijpen, dat de menschen
zoo op die school tegen komen.
Heikant breidt zich uit, er is in
dustrie en er komen meer kin
deren, zoodat het toch nut heeft,
dat daar ook een bewaarschool
komt.
De Voorz. ging de verschillende
beweegredenen na, die er tegen
zijri en bestreed die.
Dat de school niet noodzake
lijk is, zei spr., daar hebben we
niets mee te maken. We hebben
hier het verzoek van het Kerk
bestuur, en aan de wettelijke
voorschriften is voldaan, zoodat
we den wettelijken weg moeten
volgen en het verzoek behande
len. Allerlei bezwaren worden
wel ingediend met de noodige
krachttermen, doch spr. za! daar
niet op ingaan. De meerderheid
der te Heikant wonende personen
voelt zich aangetrokken door de
voordeden, die een R. Katholieke
school daar brengen zal. Finan
cieel zou het een groote schade
post zijn om de openbare school
te handhaven, want die school
loopt automatisch leeg. Oudere
leerlingen gaan er af en nieuwe
komen er geen bij. Of er plaats
over is in de dorpscholen, daar
hebben we niets mee te maken.
En waar de school moet staan,
op Heikant of in Absdale móet
het kerkbestuur uitmaken.
Ten slotte nog het personeel.
Dit is er niet zoo slecht aan toe,
als wordt gedacht. Eggermont
en Schiffer krijgen het eerste jaar
vol salaris en het 2e jaar 65 pCt.
en bij pensioen 70 pCt. Jumelet
en juffr. Stoutjesdijk krijgen eerst
ook enkele maanden vol salaris
en vervolgens 65 pCt. Nu komt
het er eigenlijk maar voor een
persoon op aan, want de overi
gen kunnen, als ze willen, direct
geplaatst worden.
Bovendien komt het wachtgeld
ten laste van het Rijk. Alzoo
kwam »pr. tot de conclusie, dat
het het best v/as om de openbare
school maar over te geven.
Het afstaan van twee lokalen
is ook bezwaarlijk, want als de
ruimte te klein wordt, zou men
weer bij moeten bouwen.
Dat de mensehen gedwongen
zijn tot teekenen, daar is spr.
met van overtuigd. Spr. raadt
aangaat daar niet te diep op
in, want hij zou daar meer van
kunnen zeggen.
Dhr. VoetAls de openbare
school verdwijnen moet, dan
moeten ze toch allemaal naai
de katholieke school, is dat dan
niet dwingen? Die menschen
hebben toch hetzelfde recht op
openbaar als een ander op katho
liek onderwijs. We leven toch
nog in een tijd van bezuiniging
en daar moet toch ook een beetje
rekening mee gehouden worden.
Dhr. Vael zou er nog niet zoo'n
groot bezwaar in zien, als alle
leerkrachten overgenomen wer
den.
De Voorz.Daar hebben wij
niet voor te zorgen, dat is een
zaak buiten on».
Dhr. .Verket vroeg of de onder
wijzers dan niet door de R. K.
school overgenomen kunnen wor
den
De VoorzEr is een uitzon
dering, doordat er een protes-
tantsche leerkracht is.
Dhr. VoetDhr. Eggermont is
ook altijd met hand en tand voor
het openbaar onderwijs geweest.
De Voorz. zei, dat als men
personen gaat noemen, kan er
nog veel meer gezegd worden.
Schiffer was er vroeger ook voor,
maar spr. laat liever de personen
buiten de kwestie.
De Voorz. zegt, dat Burg. en
Weth. gezien het financieel be
lang der gemeente, thans in
meerderheid dhr. Vael was er
eerst ook voor voorstellen,
om de school over te geven.
Dhr. Vael lichtte zijn stem toe.
Hij was eerst wel voor het ver
zoek, maar niet om de openbare
school weg te doen en de on
derwijzers te ontslaan.
Dhr. de BuckDus nu doet
het financieel voordeel niet meer
mee
Dhr. Stevens zeide, dat als het
niet anders kan, hij zou stem
men voor het voordeeligste.
De Voorz., sloot hierna de be
sprekingen, en bracht het voor
stel in stemming, om de open
bare school op te heffen.
Met 6 tegen 5 stemmen werd
het aangenomen. Vóór stemden
de heerenVan Helsland, de
Buck, Verket, Plasschaert, Stevens
en de Voorz. Tegen stemden de
h. h. Vael, Vergauwe, Voet, de
Potter en Martinet.
Met dezelfde stemmen voor en
tegen werd vervolgens besloten
tot beschikbaarstelling van het
schoolgebouw met meubelen en
leermiddelen aan het kerkbestuur
der R. K. parochie te St, Jansteen
eervol ontslag te verleenen aan
het personeelen onderhands
aan dit kerkbestuur te verkoopen
de onderwijzerswoning met tuin
voor f 5000.
Alles ingaande een maand,
nadat Kon. goedkeuring op de
besluiten is ingekomen.
Bij de omvraag maakte dhr.
Voet aanmerking op-den dag van
vergaderen.
De Voorz. antwoordde, dat hij
thans de vergadering had belegd
op Vrijdag om den heer Vael ter
wille te zijn. Nu een ander dit
weer lastig vindt, zal hij voortaan
met zichzelf beraden welke dag
de beste is, want htt is ondoen
lijk om het ieder naar den zin te
maken nochthans wil spr. daarbij
het algemeen- belang in :t oog
houden.
Dhr. de Potter vroeg of er niets
te doen was met het ziekenhuisje,
dat staat te verintresten, zonder
dat er iemand iets aan heeft. Kon
dat niet verhuurd worden
De Voorz. zei, dSt het hetzelfde
is, of het verhuurd of verkocht
wordt, in beide gevallen heeft de
gemeente er geen beschikking
meer over. Hij zal er eens over
denken, wat ermee te doen.
De heeren Voet en Vergauwe
brachten de verlichting weer ter
sprake, waarop de Voorz. zei,
dat een berekening is gemaakt
van de kosten, als aan alle wen-
schen in de vorige verg. uitge
drukt, werd voldaan. Dat beliep
ruim f 1400.
Dhr. Voet zeide verontwaar
digd, dat dit heelemaal de be
doeling niet was. Men kon toch
beginnen met het hoogst noodige
en dan zou dat misschien het
tiende part kosten.
Dhr. Martinet vroeg nog of het
niet mogelijk was, dat de vlas
sers, die veel met licht werken,
voor dat licht hetzelfde betalen
als voor de huisverlichting
De secretaris zette uiteen, dat
dit alleen mogelijk was door het
aanbrengen van een schakelaar,
anders was fraude niet uitgeslo
ten en wie zal, zoo vroeg hij
f80 betalen voor een schakelaar
Dhr. VoetMet het gas is dat
beter geregeld.
Dhr. de Potter: Ja, het blijft
altijd jammer, dat de gemeente
hier niet bij het gasnet is aan
gesloten, want het electrisch licht
komt veel te duur.
Daar niemand verder meer het
woord verlangde, werd de ver
gadering gesloten.
Sportnieuwg.
Wielerbaan te Sas ran Gent.
Thans is officieel van den
Minister van Waterstaat bericht
van goedgunstige beschikking
ontvangen om aanleg van een
wielerbaan te Sas van Gent, op
de terreinen van den Rijkswater
staat, gelegen tusschen het tweede
en derde kanaal, waar momenteel
het voetbalveld ligt der vereeni-
ging „Oranje".
We vernemen, dat met den
aanleg van de baan spoedig zal
worden begonnen, zoodat dezen
zomer nog wedstrijden zullen
kunnen plaats hebben. „Zei."
Predikb*urt«n U Ax«l.
Zondag 22 Februari 1925.
Ned. Herv. Kerk.
Voorm. 91/. ure Dï.G. P. A. Ruysch
van Dugteren.
Nam. 2 Dezelfde.
Gereform. Kerk.
Voorm. 9 ure Ds. A. M. v. d. Berg,
van Nieuwerkerk a. d. IJsel.
Nam. 2 ure Dezelfde.
Geref. Gemeente.
Voorm. 9 ure Leeskerk.
Nam. 2 Leeskerk»
