AXEL, 3 Februari 1815.
De heden gehouden raadsver
gadering werd bijgewoond door
alle leden, behalve dhr. Van
Dixhoorn.
De Voorz. opende de vergade
ring met de gebruikelijke nieuw-
jaarswensch en sprak als volgt
„Bij de eerste vergadering in
„1925 maak ik gaarne gebruik
„van de gelegenheid om U mijne
„heeren Wethouders en heeren
„Leden van den Raad, alsmede
„den Secretaris, met uwe gezin
kien een voorspoedig en geze
gend jaar toe te wenschen.
„Tevens spreek ik den wensch
„uit. dat onze dierbare gemeente
„ook in 1925 voor rampen en
„onheilen moge worden bewaard
„en dat voor ieder inwoner, in
„welken rang of stand hij is ge
plaatst, het jaar 1925 voorspoe
dig moge zijn.
„Mijne heeren, wanneer wij
„even een terugblik slaan op het
„jaar 1924, dan zullen wij moe-
„ten constateeren, dat het jaar
„1924 voor deze gemeente een
„zeer belangrijk jaar is geweest.
„Zeer belangrijke besluiten zijn
„genomen, zooals le hetaankoo-
„pen van een groot bouwterrein,
„waartoe de gemeente op een
„behoorlijke wijze kan worden
„uitgebreid.
„2e het besluit tot uitbreiding
„van de Gasfabriek.
„3e het sluiten van een con
tract voor electriciteitslevering
„met de P. Z. E. M.
„en 4e het besluit tot verbe
tering van de straten in de kom
„der gemeente. Al deze en meer
„andere besluiten, hoop ik dat
„zijn genomen tot heil en bloei
„voor deze gemeente.
„Bij de uitvoering van deze
„besluiten zal veel van U wor-
„den gevraagd. Ik hoop dan ook,
„dat alles in goede harmonie, met
„eerbiediging van ieders overtui-
„ging zal worden opgelost en
„dat de prettige toon, die in 1924
„tijdens de Raadsvergaderingen
„heerschte, in 1925 niet zalwor-
„den verbroken.
„De Gezondheidstoestand was
„in onze gemeente het vorige
„jaar zeer bevredigend. Besmet
telijke ziekten kwamen niet voor.
„Over de economische toestand
„valt niet te klagen. Meer en
„meer gaan wij naar normale
„toestanden. Vooral wat de re
sultaten van den landbouw be
treft is geen reden tot klagen.
„De bevolking van Axel bedroeg
„op 1 Januari 1925 5716 perso
pen, dat is een vooruitgang van
„21 personen, 44 huwelijken
„werden geslotenen 149 kin-
„deren werden geboren.
„Mijne heeren, toch zou dit
„kleine overzicht niet volledig
„zijn, indien ik niet memoreerde
„het officieele bezoek, dat H.M.
„de Koningin met haar Gemaal
„en de Princes aan onze gemeente
„brachten op 8 Augustus 1924
„en waardoor zeer zeker de ban-
„den tusschen onze gemeenteen
„onze Landsvrouwe en Haar huis
„zijn versterkt geworden.
„Ten slotte, mijne heeren heb
„ik behoefte U dank te brengen
„voor het vertrouwen, dat ik in
„1924 van U in ruime mate heb
„mogen ondervinden en waartoe
„U mij de volbrenging van mijne
„taak hebt vergemakkelijkt.
„Moge God zijn onmisbaren
„Zegen in ruime mate schenken
„op den voor ons te verrichten
„Arbeid.
Dhr. Baert dankte als oudste
lid voor het gesprokene en
wenschte den Voorz. wederkee-
rig namens den Raad met zijn
gezin gezondheid en voorspoed
toe. Moge U, aldus spr. de
kracht gegeven worden om tot
heil onzer gemeente werkzaam
te zijn, en de toon worden be
houden, zooals die in 1924
heerschte, dan zullen ongetwij
feld de wenschen van den Voorz.
in vervulling komen.
Vervolgens werden ingeko
men stukken voor kennisgeving
aangenomen. Afgewezen werd
een verzoek van A. Dieleman e.
a. om een wegje 4op de Sassing
te verharden. De raad zal even
wel sintels beschikbaar stellen.
Een adres van de bibliotheek
der S D. A. P. om subsidie werd
aangehouden.
Het voorstel van B. en W. om
f100 subsidie te verleenen aan
de bibliotheek van Patrimonium,
onder voorwaarde, dat een com
missie toezicht houdt op de ter
lezing gegeven boeken, (waarover
in de vorige vergadering de
stemmen staakten) werd als ver
worpen beschouwd, daar thans
weer staking der stemmen plaats
had. Thans stemde ook dhr.
Oggel tegen.
Besloten werd tot verkoop van
grond, gelegen in het gemeente
lijk bouwplan aan G. van Kampen,
te Hilversum, M. de Keizer (voor
waardelijk), Jac. Hough, Corn.
Deij en Adr. de Visser, allen te
Axel.
De verzoeken van L. P. Ortelee
en A. Oppe om aankoop van
grond achter hun woning, werden
aangehouden.
Gunstig werd beschikt op het
verzoek van Hon. Duijm, om het
besluit, waarbij een huis onbe
woonbaar verklaard was, in te
trekken.
Vervolgens werd vastgesteld
de verordening op de heffing en
invordering van het huurloon voor
het slachtlokaal.
Aan A. Dobbelaar, Krina de
Koeijer en L. de Putter werd
resp. f 10, f 15 en f5 toegekend
ais vergoeding voor schoolgaande
kinderen.
Betreffende reclames tegen aan
slag van schoolgeld en honden
belasting werd afwijzend besloten
ten opzichte van: Van de Bilt
en Goossen en toestemmend voor
H. Kotvis.
Bij de omvraag vroeg dhr.
't Gilde o. a. waarom sommige
werklieden aan de gasfabriek niet
vast worden aangesteld en ook
of het niet gewenscht is adhaesie
te verleenen aan de motie-de Boer
in zake de reorganisatie van het
P. T. T.-bedrijf, die volgende
week in de Tweede Kamer wordt
behandeld.
Dhr. Van de Casteel vroeg een
vuilnisbak voor Kijkuit.
Dhr. Dieleman vroeg o. m. naar
voorziening in zake de werke
loosheid en wenschte meer pu
bliciteit van de werkzaamheden
der gascommissie.
Dhr. P. de Feijter informeerde
naar de verharding der Emma-
straat.
Na beantwoording der sprekers
door den Voorz. sloot deze de
openbare zitting, die overging in
geheime vergadering.
Na heropening werd medege
deeld, dat de aanslag van L. van
Cadsand voor het schoolgeld
werd vernietigd. (In een vorige
vergadering was deze gehand
haafd).
Hierna werd de vergadering
gesloten.
Ing«zond«n M«ded»»lingen.
Voor allen die sukkelen
„Pro Jmentuta".
De vergadering, welke Zater
dagmiddag alhier in „Het Gul
den Vlies" was belegd door de
studieclub „Ons Genoegen" van
de vereeniging van marechaus-
sees's in Oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen, was goed bezocht,
Uit den aard der zaak is het na
tuurlijk dat de gewapende macht
druk vertegenwoordigd was, maar
toch waren ook tal van belang
stellenden gekomen, die buiten
het politievak staan en in dat
verband vonden we het zeer goed
gezien van deze eigenlijk mili
taire vereeniging om de verga
dering toegankelijk te stellen voor
iedereeen. Daardoor komt er
meer contact tusschen burgerij
en politie en zien eerstgenoem-
den in, dat de tijden waarin een
dienaar van den H. Hermandad
met zware snor, hooge kolbak
en rammelende sabel eigenlijk
een soort boeman was voor elk
rustig burger, uit zijn. Vooral
een lazing over „Pro Juventute*
is daartoe zeer geschikt, want
daarin toch ligt opgesloten de
kern, dat „voorkomen beter is
dan genezen", en wanneer we
dan zien, dat de huidige politie
in die richting werkt, dan maken
vrees en haat zeker plaats voor
sympathie voor hun werk en zal
hun optreden eer gesteund, dan
tegengewerkt worden.
Vooral waren ook tal van on
derwijzers ter vergadering aan
wezig, toen de voorzitter der
studieclub, wachtmeester U. van
Wijck van Koewacht, aan mr. W.
F. E. baron van der Feltz, het
woord gaf.
Spr. stelde het op prijs in de
gelegenheid gesteld te worden
om aan „Pro Juventute" meer
bekendheid te geven ook op het
platteland en een en ander over
reclasseering te kunnen zeggen,
waaromtrent nog vage begrippen
bestaan.
Baron van der Feltz noemde
het werk van Pro Juventute een
werk van liefde en stille toewij
ding, maar achtte het ook een
daad van billijkheid en recht
vaardigheid om te zorgen, dat
het verwaarloosde kind, dat voor
heen hoe ouder hoe meer uit de
maatschappij werd verstooten, in
die maatschappij een behoorlijke
plaats wordt gegeven, nadat
het daartoe vooraf is geschikt
gemaakt.
Spr. ging in grove trekken het
leven dier schepsels na en noemde
het een gelukkig feit, dat meer
en meer werd ingezien, dat wan
neer zij aan hun lot werden
overgelaten, het aantal misdadi
gers bleef toenemen en deze mo
reel hoe langer hoe meer achter
uit gingen. Vereenigingen wer^
den opgericht welke in dien toe
stand verbetering brachten. Zoo
ook Pro Juventute. Ook van re-
geeringswege werd dit ingezien
en alzoo kreeg men de kinder
wetten en in 1922 ook de kin
derrechters. Spr. zei dat toen
eerst de moeilijkheid begon, om
medewerking te krijgen van de
geheele bevolking; hier speciaal
van Zeeland, want geen boeken,
maar ervaring en waarneming uit
het leven van het verwaarloosde
kind, moeten aangeven, hoe men
het verbeteren zal. Daartoe moe
ten er gegevens zijn van ouders,
voogden en opvoeders.
Achtereenvolgens besprakbaron
Van der Feltz, de gewijzigde
strafwet in dat opzicht, het werk
van tuchtscholen, opvoedingsge
stichten, observatiehuizen, kinder
rechters, gezinsvoogden, reclas-
seerders, gestichtsopvoeding en
gezinsopvoeding.
Deze oaderwerpen geven ech
ter zooveel stof tot bespreking,
dat er slechts enkele grepen uit
werden genomen en ook wij moe
ten ons verslag slechts bepalen,
tot het noemen van de onder
deden.
Spr. vond dat met den kinder
rechter eigenlijk de ideale toe
stand is bereikt als het publiek
nu maar meewerkt en niet vij
andig staat tegenover het kind
en ook niet tegenover de justitie.
Hij deed daarom een beroep op
aller medewerking. Pollitie, ju
stitie en publiek moeten in dezen
samenwerken, wat niet alleen is
een speciaal belang voor het be
trokken kind, maar ook een al
gemeen belang voor de maat
schappij.
Ten slotte werd nog medege
deeld, dat zij die lid wenschen
te worden van Pro Juventute
zich kunnen melden bij den heer
D. A. van Houte, hoofd der open
bare school alhier.
Chr. Nat. Werkmansbond.
Zaterdagavond hield d'e afd.
Axel van dezen bond een open
bare vergadering in de Zondags
school, waar optrad de heer A.
Broen uit Enschede. Ingeleid
door den voorzitter M. Wielaud,
zeide dhr. Broen te zullen spreken
over „Bouwen" en memoreerde
hoe mevr. Roland Holst in een
gedicht had gezegd:
„Wij zijn het niet, die huizen
bouwen,
Wij mogen slechts de steenen
sjouwen."
Spr. bracht die regels in toe
passing met het feit dat de mensch
niet bouwen kan aan de Maat
schappij. Het is slechts sloopers-
werk, Men bouwt niet volgens
het plan, uitgedrukt in Ex. 25:
40, maar men wil zelf bouw
meester spelen, zonder te weten,
hoe hef gebouw er uit zou zien,
als het ook voltooid mocht kun
nen worden.
Wat is de Maatschappij, zoo
vraagt men en als het een ge
bouw is, wat is dan de mensch
die aan die Maatschappij werkt
en bouwt? Allen willen ver
vormen en verbouwen het ge
bouw der Maatschappij, omdat
het niet deugt, zooals het thans
is opgericht. Maar het is sloo-
perswerk. Ziet naar Rusland en
men begrijpt de vergissing, jam
mer maar, dat bij zoo'n misluk
king alle verantwoordelijkheids
gevoel wordt gemist en er geen
gevoel is voor de duizenden, ja
miilioenen, die er het noodlot
van zijn. Volksleiders zijn vaak
volksverleiders. De Maatschappij
is geen gebouw. Dan een dood
mechanisme De waarheid na
dert, maar toch faalt ook dit ant
woord, want de Maatschappij is
een levend organisme en dat or
gaan in stand houden, dat is de
kunst. Een kind kan, zoo zei
wijlen ds. Talma, een horloge
vernietigen, maar alleen de vak
man, de kunstenaar kan hetcon-
strueeren en op gang houden.
We moeten bouwen volgens een
vast plan en wil dat geen sloo-
perswerk zijn, dan moeten we
als bouwheer den grooten Archi
tect raadplegen. Niet de orga-
nisatie's tegen elkaar in, maar
met elkaar en niet tegen den ka
pitalist, den grooten vijand, maar
met het kapitaal als onzen hel
per, indien ook daar het Woord
goed verstaan wordt.
Spr. komt tot de vraagwat
is de mensch en antwoordtde
beelddrager Gods, bestemd om
eeuwig met God te leven, zoo
luidt het in Genisis. Wat een
contrast met den mensch van nu,
den socialist, (Jen communist,
die als een koe de grazigste
plekjes uitzoekt in de wei, om
tijdelijk te genieten en dan te
sterven. Wij moeten hooger ge
luk najagen, wij zijn eeuwigheids
kinderen en nu wil spr. niet zeg
gen, dat de arbeider uitsluitend
moet leven bij dien wissel op de
eeuwigheid, want ook voor tij
delijke welvaart dient gezord te
worden. In dat verband wijst
spr. op wat Joh. den Dooper
zeide en Pauius.
Spr. gaat na den groei der ar
beidersklasse en illustreert, dat
deze steeds werd teruggedrongen,
naar mate uten God terugdrong.
Zoo verwacht hij ook, dat naar
mate den groei van socialisme
en communisme, den val van de
arbeidersklasse dieper zal worden
ais dat gebouw instort. Men staart
in den blinde. Stelsels faalden,
theorieën mislukten, alleen met
bouwen volgens Gods plan kun
nen we het wagen. Spr. ziet op
Johannes, die de eerste sociale
preek hield, op Jezus die de
grootste volksleider was en alleen
stond. Daarom zegt spr. tot zijn
leden ziet niet op het kleine aan
tal uwer organisatie, maar op het
doel. Niet de massa volgen maar
den Eenling.
De mooie rede werd met ap
plaus begroet door de aanwezi
gen, die echter niet talrijk waren.
Zaterdag had te Sluiskil ten
verzoeke van het bestuur der Chr.
school aldaar en ten overstaan
van den architect P. A. Galle te
Terneuzen, de aanbesteding plaats
voor het bouwen van een onder
wijzerswoning.
De uitslag was als volgt
le perceel, metselwerk: Gebr.
Scheele Sluiskil, f3895, Gebr.
Moens Terneuzen, f 3835, S. v. d.
Hoofd Terneuzen f3775.
2e perceel, timmer- loodgieters-
en ijzerwerk. A. J. Krijger Sluis
kil, f 3375, G. Rijnberg Terneuzen,
f3320, A. Roovers Terneuzen,
f 3300, D. P. Bastink Zaamslag,
f3175, D. Galle Zaamslag, f 2900,
A. J. Butler Axel, f 2850.
3e perceel, schilderwerk. Gebr.
Krijger Philippine, f720, H. P.
Goethals Terneuzen, f649, D. R.
Riemens Zaamslag, f 548, C. Dees
Zaamslag, f 595, P. L. A. de Pauw
Sluiskil, f441.
Omtrent de gunning werd nog
geen beslissing genomen.
Met ingang van 1 Februari
is aangesteld te Terneuzen de be
noemde kommies der Directe Be
lastingen en Accijnzen J. Klap te
Kruiningen.
Zondagmiddag brak in de
schuur van den landbouwer Pru
dent Matthijs in de Koestraat, te
Koewachtdooronbekende oorzaak
brand uit. Aangewakkerd door een
hevigen wind stond de geheele
schuur spoedig in lichte laaie en
viel aan blusschen niet te denken.
Een groote hoeveelheid vlas, als
mede eenige landbouwwerktuigen
werden een prooi der vlammen.
Alles was, slechts laag, verzekerd.
Voorzichtig
Bij de gemeente-politic alhier
is een valschen gulden gedepon-
neerd. Het stuk is wat de teeke-
ning betreft van een echten gul
den niet te onderscheiden en zal
wel gemaakt zijn naar een gips
afdruk. Het draagt het jaartal 1923.
Het kenmerk der onderscheiding
van den waren gulden is, dat het
randschrift ontbreekt en ook kleur
en klank wijken aanzienlijk' af.
Men zij dus op zijn hoede, want
er moeten verscheidene in om
loop zijn.
Eloctrificatic in Axel.
Naar aanleiding van het onlangs
genomen raadsbesluit omtrent
electrificatie onzer gemeente, heeft
het Dag. Bestuur onzer gemeente
het gewenscht geacht om in de
kom en de buitenwijken lezingen
te doen houden met illustreering
van lantaarnplaatjes, waarvoorde
gemeentelijke adviseur, de heer
B. A. J. van der Hegge Zijnen,
bereid was gevonden. De Burge
meester, dhr. F. Blok, heette de
aanwezigen welkom en zeide, dat
het in verband met voornoemd
besluit gewenscht was aanslui
tingen te krijgen en het alzoo niet
van nut was ontbloot om de
ingezetenen in te lichten omtrent
het practisch gebruik van de
electriciteit.
Dhr. v. d. Hegge Zijnen ver
kreeg daarop het woord en deelde
mede, dat vooral in den oorlogs
tijd met het gebrek aan brandstof
het gebruik van electriciteit voor
licht en kracht zoodanig was toe
genomen, dat op het oogenblik
3 millioen inwoners in ons land
zijn aangesloten bij een electrisch
net; dat is 43 pCt. Er moet wel
een bijzondere reden zijn, dat
men daar tegenwoordig zoo dol
op is, dat het als een levensbe
hoefte beschouwd wordt en hij
kan het dan ook ieder aanbevelen,
vooral ook wat de motor betreft,
daar de electr. motor de kleinste,
de eenvoudigste en goedkoopste
in verbruik is en alzoo de meest
practische. Wat de tarieven be
treft kon spr. moeilijk vooruit-
loopen op de beslissing van den
raad, doch vermoedde, dat dit
voor licht 45 en voor kracht 22
cent per KW., zou worden
bij verbruik van minstens 2000
K.W. Bij meer verbruik zal het
tarief verlagen. Voorts wees spr-.
op het gemak van electrisch licht
boven petroleum of gasbrand
gevaar was uitgesloten en ook
dat de lampen en onderdeden
genormaliseerd zijn, is een reuzen-
gemak. Daardoor toch passen
alle onderdeden, ondanks verschil
van fabrikaat, op elkaar. Ook de
bediening is zeer eenvoudig.
Wie aansluiting wenscht vraagt
dit aan B. en W., die gaarne toe
stemmen en men kan leiding laten
leggen zoo veel en waar men wil
in zijn woning. Alleen is men
daaraan gehouden, dat van ge
meentewege de leiding en toe
stellen geschiktworden bevonden,
opdat gevaar of schade uitgeslo
ten is, wat aan beide partijen
ten goede komt.
Vervolgens werden door middel
van een lantaarn eenige practische
toepassingen op het doekgebracht,
waarbij weinig nieuws was te
zien of te melden.
Na deze vertooning werd ge
legenheid gegeven om vragen te
stellen, in zoover, dat de gemeente
politiek in dezen werd vrijgelaten.
Blijkbaar was dit voor sommigen
een teleurstelling en moest de
voorzitter een paar malen afwerend
antwoorden op pogingen om de
gemeente-financiën aan te roeren.
Samenvattend de beantwoording
van eenige practische vragen
kunnen we mededeelen, dat het
gebruik van een gewone electr.
lamp voor een gewone huiskamer
op 3.5 ct. per uur komt. Omtrent
de kosten van aanleg valt moeilijk
met moeilijken en onregelmatiger! stoel
gang zijn Mijnhard t'sLaxeertabletten
onmisbaar. Zij werken vlug en radicaal
en veroorzaken niet de minste kramp.
Doos 60 ct. Bij apoth. en drogisten.
