ZWARE OFFERS.
No. 44.
VRIJDAG 5 SEPTEMBER [$24.
NieuAVS- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
J. C. VINK - Axel.
FEUILLETON.
40e Jaarg.
lamer ïan Koophandel en Fabrieken
ïoor Zeenwsch-Ylaanderen.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postbus No. 6.
tot 5 regels 60 Centvoor
Groote letters worden naar
ADVERTENT1ËN van 1
eiken regel meer 12 Cent.
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
VI.
Veehandel.
De vleeschexport naar Enge
land was slecht, wegens de da
lende vleeschprijzen in het bui
tenland. Ter vergelijking deelt
een exporteur mede in 1918 voor
dien export 5000 varkens geslacht
te hebben en thans slechts 700.
Ook Frankrijk en België namen
door de dalende valuta weinig
af. De veefokkerij voor export
levert weinig winst op, vandaar
dat door de landbouwers weinig
gefokt wordt en de export zoo
stil is.
Vlasindustrie.
De vlasteelt was in 1923 on
gekend goed. De opbrengst was
te velde zeer ruim en het blijkt
dat het rendement aan vezel zeer
gunstig is.
Voor de vlasindustrie zelve is
het ondanks alle mogelijke gun
stige voorwaarden een meer dan
bedroevenden uitslag, wegens het
uitblijven van medewerking van
regeeringswege om deze industrie
te beschermen tegen de buiten-
landsche concurrentie.
Een gevolg hiervan was, dat
alle fabrieken en ook de huis
industrie zoo goed als geheel
stil vielen en de vlasbewerking
het karakter kreeg van vóór den
oorloghet stroo te ontdoen van
de bollen en het dan zoo vlug
mogelijk te leveren naar België,
dat voor de bewerking enz. onder
gunstiger omstandigheden ver
keert dan onze fabrikanten.
De oogst van 1923 werd voor
een groot deel door Belgische
vlassers te velde gekocht, ten
eerste omdat de voorraad in
België op was. wegens de slechte
oogsten van 1921 en 1922, ten
tweede om zich te dekken met
goederen wegens den zakkendtn
frankenkoers, ten derde om zich
spoedig te verzekeren van voor
raad, voor het geval de Regec-
ring mocht ingrijpen ten bate
der Nederlandsche vlasindustrie.
De Nederlandsche vlassers
konden niet koopen, omdat de
Nederlandsche wetgeving de pro
ductiekosten hooger opvoert,
wegens de verschillende eischen
en maatregelen, de onzekerheid
in dat opzicht bestond daar nog
verdere belemmerende maatrege
len konden volgen en ten slotte
de valuta, die een groote factor
was.
Van fabrikantenzijde is betoogd,
dat, indien de Regeering maat
regelen had getroffen, de op
brengst van 15.000 H.A. in Ne
derland had kunnen blijven, het
geen op 2000 vlassers slechts 7
H.A. per man is, alzoo te weinig
om allen voortdurend aan 't werk
te houden, doch waaruit een zoo
danige onderlinge concurrentie
zou ontstaan, dat de prijzen voor
het stroovlas op peil bleven.
Prijzen van f 700 en f 800 per
H. A. zouden kunnen betaald
worden, indien er op een gere
geld bedrijf kon gerekend wor
den, doch de onzekerheid ten
opzichte van regeeringsmaatre-
gelen, aldus werd betoogd, maakt
de vlassers huiverig verder risico
te beloopen en men verkoopt
dan liever het vlas waarover men
beschikt, waarvan de winst dan
zeker is.
Het gevolg daarvan is, dat de
fabrikant, als handelaar optre
dend winst maakt, doch dat de
werknemer zonder verdiensten
buiten de fabriek blijft.
Door het uitvoeren van den
oogst naar België is, matig ge
schat ook 15000 maal f300 aan
arbeidsloon uit Nederland ge
voerd, terwijl voorts ook geheele
partijen stroovlas met de bollen
werd uitgevoerd en alzoo ook
ee'n groot kwantum zaaizaad
mede de grens overging. Uit
een en ander vloeit voort, dat de
Nederlandsche industrie in mis-
crediet komt.
Aan het eind van 'tjaar werd
er tot f 18 betaald voor ruw vlas.
Ook de Nederlanders zouden dit
kunnen betalen, indien het ge
vaar voor daling der franken
niet aanwezig ware geweest. De
handelaars koopen niet, om niet
Toch behield zijn stem een toon van
het gevaar te loopen dat België
boven het hoofd hangt.
In het eerste gedeelte van dit
uittreksel is reeds vermeld, wat
door de Kamer in verband met
de vlasindustrie is verricht.
Landbouw en Veeteelt.
De toestand van den landbouw
was in Zeeuwsch-Vlaanderen
over het algemeen vrij bevredi
gend.
De halmgewassen bestonden
als vroeger uit tarwe, gerst, haver
en rogge. Hoewel deze vruchten
door het koude voorjaar in ont
wikkeling werden tegen gehou
den, werd een sterk gewas ge
oogst en gaven deze een bevre
digende opbrengst. Zoowel kwan
titeit als kwaliteit viel mede en
de prijzen konden normaal wor
den genoemd
De peulvruchten bestonden uit
erwten, boonen (veld) en bruine
boonen. De erwten vielen, on
danks de slechte structuur van
den bodem in opbrengst mede.
Ook konden zij op tijd worden
geoogst. De prijs die zeer duur
mag worden genoemd, werkte
mede tot hoogere opbrengst.
Deze liep tot f20 en f25 per
100 KG.
De veldboonen waren gemid
deld in opbrengst en de luis
trad niet vernietigend op, zooals
sommige jaren het geval is.
Bruine boonen waren in de
meeste gevallen een mislukking,
een groot gedeelte werd omge
ploegd, en die gebleven zijn kon
den niet naar behooren behan
deld worden. De late groei, be
nevens de voortdurende regens
in het najaar' gaven geen tijd tot
behoorlijke oogsting, zoodat zelfs
de tollen in den winter 1923/24
nog op verschillende plaatsen te
zien waren.
De knolgewassen bestonden
uit suikerbieten, aardappelen en
uien. Al deze vruchten, zooals
hiervoren reeds aangegeven ge
zaaid in onvruchtbaren bodem,
bij ongunstig weder in den voor
zomer, konden niet tot ontwik
keling komen, waardoor kwanti
teit en kwaliteit beiden zeer
tegenvielen, en deze gewassen
nauwelijks middelmatig mogen
worden genoemd. Tegenover
het voorgaande jaar bleven de
suikerbieten aan de fabriek ge
middeld dooreengenomen zes a
zeven duizend K.G. per H.A. daar
beneden en ook in suikergehalte
2 pCt. beneden het vorige jaar.
De suikerprijsevenwel vergoedde
een groot gedeelte, omdat deze
werkelijk goed was te noemen,
waardoor per H.A. nog een ta
melijke opbrengst werd verkregen.
De aardappelen en uien bleven
uit oorzaken als hiervoren ver
meld eveneens tegenover het
vorig jaar in opbrengst daar be
neden, doch ook in dit geval
deed de prijs, die duur mag wor
den genoemd, den landbouwer
de uitkomst ten goede komen.
De ziekte in aardappelen bleef
tot geringe afmetingen beperkt en
kwam niet dan sporadisch voor.
De overige gewassen beston
den uit koolzaad, vlas, papavers
en een enkel partijtje mosterd
zaad.
Het koolzaad had een goeden
bloeitijd en de opbrengst mag
gemiddeld geheeten worden. Ook
de dorschtijd was goed, waar
door de kwaliteit goed mag hee-
ten. Het vlas had, hoewel goed
uitgekomen, door de koude zeer
geleden. Het gunstige weer tegen
bloeitijd deed het evenwel zoo
danig ontwikkelen, dat over het
algemeen een best gewas werd
verkregen. Ook de prijzen lie
pen op, wegens schaarschte en
het slechte product der vorige
jaren. Het rendement was goed
te noemen en de opbrengst be
vredigend. De papavers waren
eveneens slechts gemiddeld te
noemen, wegens den kouden
voorzomer. Dit is een zomer
gewas bij uitnemendheid, waar
door ook de opbrengst, evenals
de prijs, middelmatig mag wor
den genoemd.
De huur en koopwaarde der
landerijen bleef stijgende. Bouw
landen bleven stationnair. De
prijs der kunstmeststoffen was
lager dan een jaar te voren, maar
nog belangrijk duurder dan vóór
De arme Ethel ging nu opbiechten
den oorlog.
Groententeelt werd slechts rond
de groote plaatsen waargenomen,
vooral Hulst, waar de gronden
zich speciaal voor dit doel lee-
nen, maakt zoowel op het ge
bied van groententeelt als dat
der boomkweekerij een gunstige
uitzondering. Ook in de onmid
dellijke omgeving vanTerneuzen
neemt deze tak van bedrijf meer
omvang aan.
De paardenfokkerij blijft voor
de landbouwers in Zeeuwsch-
Vlaanderen een geliefde bron
van welvaart. Hoewel de valuta
van onze voornaamste afnemers,
België en vooral Duitschland,
zeer laag was, was een begin
van opleving v/aar te nemen en
gingen de beste exemplaren
tegen tamelijke prijzen van de
hand.
Het vee, vooral het vette vee,
was goed in prijs en ook de
kalfkoeien werden gretig tegen
goede prijzen verkocht.
Mond- en klauwzeer deed zich
vooral in het najaar gelden, het
geen in hoofdzaak moet worden
toegeschreven aan het aankoopen
op de markten van kalveren uit
de besmette provinciën Zuid-
Holland, Noord-Holland en
Utrecht.
De varkensfokkerij wordt vooral
in het z.g. Land van Hulst het
meest in praktijk gebracht en
kon nog rendeerend worden ge
noemd, ofschoon de prijzen toch
niet tot uitbreiding uitlokten.
Een meer doeltreffende verede
ling van het Vlaamsche landvar-
ken is zeer aan te bevelen.
Peren en appelen waren
schaarsch, en wordt nog in hoofd
zaak als bijvak beschouwd.
Het najaar was koud en nat,
van af midden September tot
December bij voortduring regen
en wind, waardoor de rooiing
en levering van aardappelen en
vooral van suikerbieten met
groote moeite en kosten en onder
ontzettende lichaamsinspanning
voor mensch en dier plaats had.
Het zaaien van wintervruchten
kon hierdoor eveneens met moeite
plaats vinden en niet op tijd.
(Wordt vervolgd)
cou
(Uit het Duitsch.)
19)
Ondertusschen was mr. Greffkins
opgestaan en had van een tafeltje, dat
terzijde stond, het mooie, levensgroote
portret van zijn vrouw gehaald, dat hij
nu voor Ethel op tafel zette.
„Daar is mama," zei hij langzaam
en ernstig, „zeg haar zelf, dat je
weigert, haar laatsten wensch te ver
vullen."
„O, spreek niet zoo, papa. U weet
toch hoe ik mama heb lief gehad en
hoe oneindig dierbaar mij de herinnering
aan haar is." Zij raakte met innigen
kus het portret met haar lippen aan
en droeg het weder naar haar plaats
twee schalen met roode en witte rozen
zette zij er voor. Toen zij weer aan
tafel kwam, begon zij met bevende
lippen opnieuw: „Zie papa, er kunnen
toch omstandigheden zijn, die...
die..." waarschijnlijk begreep zij, dat
zij op deze wijze haar doel niet be
reikte, en hield nadenkend stil.
De vader wachtte een kleine poos
en toen vroeg hij: „Welke omstandig
heden Spreek dan."
Ethel had weer naast haar nicht
plaats genomen en hield haar hand
vast, alsof dit haar steun gaf. Maar
al spoedig liet zij de hand der vriendin
los en zette zich recht op haar stoel.
Een roode streep trok over haar voor
hoofd. Zij voelde plotseling, dat het
yorgtoppertje spelen haar eyen gnwaar-
dig als krenkend voor haar vader was.
Zij wilde bedaard haar daad bekennen,
maar de naam van dengene, die daar
mee in verband stond, moest een
geheim blijven.
„Vergeef, papa," zei ze dapper, „dat
ik niet terstond in het begin de reden
noemde, die het gewenscht maakt, mijn
arbeid in den circus weer op te
vatten Gij hebt mij de volle vrije
beschikking over mijn geld gelaten
en zoo heb ik al voor eenigen tijd,
zonder eerst uw raad te vragen, van
die toestemming gebruik gemaakt. Ik
heb het geld uitgeleend en wil het
voorloopig nog niet teiugvragen.
Daarom
„Jij hebt het geld uitgeleend vroeg
hij in de hoogste verbazing. „Aan
wien
Zij zag hem smeekend aan.
„Ik zou het als een bewijs van groot
vertrouwen rekenen, indien u mij toe
staat, geen naam te noemen."
Mr. Greffkins beet zich op de lippen,
waarover eerst een heftig antwoord
had willen komen. Nu zweeg hij een
korten tijd, doch men zag, hoe bitter
het hem aandeed. Zijn kind, waarmee
hij tot heden één ziel en een gedachte
was geweest, verborg iets voor hem,
en het ging niet om een of andere
kleinigheid, doch om een belangrijke
som, die voor Ethel's toekomst alles
kon beteekenen. Van zijn standpunt
als vader en man, die de wereld
kende, moest hij haar zeldzaam han
delen veroordeelen. Doch zij was
tenslotte in den strijd met de bitterheid
des levens en een moeilijk beroep
gerijpt,., daarom wilde hij zich ook
gaarne naar haar ve zoek om groot
vertrouwen voegen.
gekrenktheid, toen hij eindelijk ant
woordde „Zooals je wilt, Maar ik
denk, je zult toch wel spoedig tot het
besluit moetenkomen, mij in deze
eigenaardige aangelegenheid wat op
heldering te geven. Een beetje recht
daarop heb ik wel."
Stijf ging hij de kamer uit.
Ethel hield hem niet terug. Zij zag
hem slechts met sombere oogen na,
beide handen op het hart gedrukt.
Een zachte zucht gleed over haar
lippen. Toen keerde zij zich naar de
vriendin, maar schrikte, toen zij in haar
gelaat een trek van spanning ont
waarde... Adèle had de korte uiteen
zetting tusschen vader en dochter met
een gevoel van begrijpelijk mishagen
aangehoord. Ook op haar moest
Ethel's verklaring, dat zij haar geld
aan iemand had uitgeleend, wiens naam
zij niet wilde noemen, een eigenaardi-
gen indruk maken. Een sombere sluier
wilde zich over het reine voorhoofd
der vriendin uitbreiden. Maar zij
verscheurde dien met beide handen
neen, neen, ook niet het minste spoor
van eenigen twijfel mocht ruimte vin
den in haar hart.
En toch schudde zij zacht het hoofd
en moest peinzen over den samen
hang daar ging het als een bliksem
straal door haar hoofd. Het viel haar
in, dat voor langen tijd zij in Ethel's
handen een brief had gezien, waarvan
het schrift haar aan dat van haar
broeder had herinnerd. Zij had slechts
een vluchtigen blik op het blad ge
worpen en er verder niet op gelet.
Zij moest zich natuurlijk vergissen
Ethel kende immers graaf Adolf hee-
lemaal niet, was slechts eens in de zij
kamer gedwongen getuige geweest van
het gesprek tusschen hem en zijn zuster.
Thans, nu Adèle dien brief met het
bekende schrift plotseling in gedachten
weer voor zich zag... indien hij toch
eens van haar broeder was geweest.
Als tusschen deze twee iets bestond,
waarvan zij niet wist,niet zou
weten, zij niet en niemand anders 1
Wat kon dat zijn Dat graaf Adolf
de man was, aan wien Ethel het geld
had geleend, was natuurlijk onmogelijk.
Hoe had dat kunnen gebeuren Daar
was geen denken aan.
En toch En toch De span
ning, waarin deze gedachte haar
bracht, was het, die Ethel deed schrik
ken, toen zij na het heengaan van den
vader zich tot de vriendin richtte.
Zij schertste onzeker: „Wat zie je
er uit I Je wilt mij, hoop ik, niet ook
een verhoor doen ondergaan
Op haar impulsieve wijze riep Adèle
plotseling„En als ik dat van plan
was,..? Ik wil echter slechts één
ding weten: Zeg mijdatmijn
broeder niet met de zaak in verband
staat
Ethel werd bleek en zich verradend,
stamelde zij onwillekeurig „Hoe weet
jij?" Toen ging Adèle plotseling een
ontzettend licht op. Zij werd doodsbleek.
Haar handen omklemden den arm
der vriendin en met hartverscheurende
stem riep zij: „Neen, neen, het is niet
waarHet kan niet waar zijn I"
„Luister dan toch eerst naar mij
„Hij heeft van jou het geld aange
nomen, nadat hij jou, je vader enjou-
zelf, den drempel van zijn huis wees
„Laat mij je verklaren
„WatZij dwong zich plotseling,
als met een ruk, tot onheilspellende
kalmte en ging zelfs zitten. „Goed,
spreek dan."
maar de betoovering, die destijds tus
schen haar en graaf Adolf zoo over
machtig heerschte, vermocht zij in dit
pijnlijk uur niet opnieuw te wekken.
Adèle had diep in haar verbitterd
gemoed ook geen toegang verleend.
De woorden waren voor haar ijle
klanken. Zij begreep slechts dit eene
graaf Adolf had de bloedverwante
eerst koud en harteloos verloochend,
toen zij met volle handen voor hem
verscheen met het geld er in, dat
hem kon redden toen bezon hij
zich geen oogenblik toen greep
hij toe I
Dat had hij gedaan 1 Van een dwaas
jong meisje, dat zich door haar week
hart liet leiden, nam hij zonder wroeging
de hulp aan, ook zonder er maar aan
te denken, of zij niet zichzelve op
offerde en in de bitterste verlegenheid
geraakte, zooals nu ook werkelijk het
geval was
Adèle stiet den stoel terug waarop
zij in onnatuurlijke kalmte een minuut
had gezeten, en sprong op. Een schril
hoonlachen kwam over haar lippen.
„Bravo, jij trotsche aristocraat! Dat
was een meesterstuk! Een streek
zonder wederga!" Zij liep als een
gevangen tijgerin de kamer op en
neer. „O, ik heb hem tot heden nog
maar half gekend, mijn edelen heer
broeder! Nu staat de held eerst
in volle, stralende levensgrootte
voor mij
De tranen van toorn schoten haar
plotseling in de oogen. „O, foei,
foei, hoe ik mij schaam over deze
lage daad
