Landbouw.
Gemengd Nieuws.
Reclitszakeu.
Invaliditeitswet en Ouderdoms
renten.
Op 1 Augustus 1924 werden
3636 weduwenrenten en 5801
weezenrenten krachtens de Invali
diteitswet genoten, terwijl op ge
noemden datum krachtens art.
373 dier wet 37.383 personen in
het genot verkeerden van een ou
derdomsrente van drie gulden per
weekvoorts genoten 6436 per
sonen een invaliditeitsrente, als
bedoeld in art. 71 dier wet.
Krachtens de vrijwillige ver
zekering kregen op vorengenoem
den datum 80 973 personen ou
derdomsrente van 3 gulden per
week.
Houden priesterfeest ran den
Aartsbisschop van Utrecht.
Het „Centrum" vernam, dat een
stroom van telegrammen en brie
ven met gelukwenschen is binnen
gekomen ter gelegenheid van het
gouden priesterfeest van den Aarts
bisschop.
De Paus zond een eigenhandig
schrijven van gelukwenschen in
zeer waardeerende bewoordingen
gesteld. Van de Koningin kwam
een hartelijk felicitatietelegram
binnen. Ook zonden telegrammen
van gelukwensch kardinaal van
Rossum en kardinaal Mercier.
Voorts deden de Nederlandsche
bisschoppen van hun hulde en
waardeering blijken.
Onder de overige gelukwenschen
waren er van zeer veel kerkelijke
en wereldlijke autoriteiten,
In de parochiekerk van Hoog
land, de geboorteplaats van Z. D.
H. Henricus van de Wetering, is
op 15 Augustus een marmeren
gedenksteen geplaatst met op
schrift.
Het vaarwater der Schelde.
De kapitein van de „Belgen-
land" Bradshaw heeft met betrek
king tot de bevaarbaarheid van
grooteschepen van den pas van Ril
land aan een redacteur van de
„Neptune" het volgende ver
klaard
„De ingang van den pas van
Rilland is zoo nauw, dat hij een
voortdurend gevaar oplevert voor
de groote transatlantiekers. Om
in den pas te komen heeft men
niet meer dan 200 Meter breedte
en daarbij hebt ge nog een vrij
scherpen bocht te volgen. U be
grijpt dat met een schip hetwelk
240 Meter lang is het passeeren
lang geen gemakkelijke taak is.
De wind en de stroom hebben
een groote uitwerking op zulk
een groot schip en een enkele
beweging kan tot een onherstel
bare catastrophe leiden.
Maar dat zijn niet de voor
naamste moeilijkhedende groot
ste doet zich voor bij de ont
moeting van een ander schip,
want er is niet genoeg plaats
voor twee. Dit geldt niet alleen
voor de Belgenland, maar voor
alle schepen.
Het schijnt mij derhalve nood
zakelijk, dat de pas van Rilland
verbreed worde en dat men er
strenge controle uitoefent, ten
einde het verkeer te regelen.
Op initiatief van de Chr.
Jongel. Vereen. „Waakt en Bidt"
alhier, zal door de Chr. zang-
vereen. „De Vlaamsche Olijfberg"
van Maria-Hoorebekea.s. Zaterdag
30 Augustus in de Ned. Herv.
kerk eene zanguitvoering gegeven
worden. Waar dit koor reeds
vroeger hier met succes optrad,
twijfelen wij er niet aan, dat ook
nu weer velen deze uitvoering
zullen gaan hooren.
De samenkomst zal geleid
worden door Ds. Ruysch van
Dugteren, terwijl in de pauze
Ds. Goedhart van Maria-Hoore-
beke ook een woord zal spreken.
Men zie de advertentie in het
nummer van a.s. Dinsdag.
Onze stadgenoot de heer
P. de Feijter, beroepen predikant
bij de Geref. kerk te Boorn-
bergum, is door de classis
Drachten toegelaten tot den dienst
des Woords en der Sacramenten.
De intrede te Boornbergum is
bepaald op 21 September, waarna
bevestiging zal plaats hebben
door den weleerw. heer ds.J. H.
Lammertsma van Appingedam,
vroeger te Axel.
De heer J. van Meurs,
vroeger te Axel, thans te Vijlen
(Limb.) is bevorderd tot kommies
le klas bij de directe belastingen,
enz.
te bouwen fabriek genoemd wor
den nl. Edm. Buijsse te Sas van
Gent en Malotaux te Rijsel
(Frankrijk). De maatschappij zal
den vorm aannemen eener Naam-
looze Vennootschap en de plan
nen zijn er op berekend reeds in
de campagne van 1925 met het
verwerken van het bietenmate
riaal te beginnen.
Verder ligt in de bedoeling
der Maatschappij haar leveran-
I ciers te laten deelen in de even
tueel te maken winsten door in-
I voering van het z. g. participatie
contract, zooals indertijd door
den vader van dit systeem, den
bekenden j. Vlekke, vroeger di
recteur der suikerfabrieken Stam
persgat en Sint Antoine, inge
voerd werd en hetwelk toenter
tijd door alle leveranciers zeer
gewaardeerd werd.
Van nadere bijzonderheden,
wat betreft financiëelen opzet, ca
paciteit der fabriek en wat ver
der daarmede in verband staat,
dienen we ons vooralsnog te
onthouden.
We hopen echter te zijner tijd
daaromtrent de noodige mede-
deelingen te kunnen verschaffen.
moed om een werk aan te vatten
en te voltooien, als het woorden
boek van Van Dale Heeft zijn
intelligent verstand geen onover
trefbaar beleid getoond En is
het geen trouw aan de Natie,
aan Land en Volk om een zoo
grootsch werk te voleinden Al
leen maar dat woordenboek is
een bevestiging van deze vragen.
Maar ook op ander gebied was
Van Dale groot en wie op 3
September te Sluis is, zal daar
kunnen hooren wat een held ook
Van Dale is geweest voor zijn
tijdgenooten en wie na hem
kwamen.
AXEL, 22 Augustus 1924.
Gisteren werd alhier het stof
felijk overschot van den heer C.
van den Broeke, in leven gemeente
opzichter, ter aarde besteld. Op
de baar, die gedragen werd door
de gemeentewerklieden, lag een
krans van het Gemeentebestuur.
In den lijkstoet werden o. a. op
gemerkt de Burgemeester met den
Gemeente-Secretaris, de beide
Wethouders, leden van den Ge
meenteraad, de Directeur dtr
Gem. gasfabriek, het personeel
der secretarie, benevens leden
van den kerkeraad der Ned. Herv.
Gemeente.
Bij de groeve werd het woord
gevoerd door Ds. G. P. A. Ruijsch
van Dugteren, die herinnerde aan
de vergankelijkheid van het leven
en den overledene herdacht als
een ijverig en trouw man, die
steeds zijn beste krachten ook
aan de belangen der Herv. kerk
heeft gegeven. Namens kerk
voogden en notabelen bracht spr.
hem hiervoor dank, om ten slotte
nog enkele woorden van troost
tot de nagelaten betrekkingen te
richten.
Vanwege het Gemeentebestuur
werd niet gesproken aan het graf.
Naar gemelc^ wordt, is men
te Zuiddorpe bezig de openbare
lagere school om te zetten in een
Roomsch-Katholieke school. Toen
de heer H. R. Karstel hoofd was,
wilde dit niet erg vlotten, doch
nu deze gepensioneerd is, zal het
spoedig gebeurd zijn, zoodat niet
meer de gemeente, maar het R.K.
schoolbestuur een oproeping kan
doen voor een nieuw schoolhoofd.
Beroepen aan de Chr. Geref.
Kerk te Zaamslag ds. J. Tolsma
te Zeist.
Te 's-Gravenhage slaagde
voor het examen Hoog Duitsche
taal L. O. de heer L. J. J. Peer
den uit Hulst.
Aan den onbez. Rijksveldw.
J- J- Jongbloed te Koewacht is op
zijn verzoek met ingang van 1
September a.s. eervol ontslag uit
zijn betrekking verleend.
De gemeenteraad van Osse-
nisse, in welke gemeente een
nieuw gemeentehuis wordt ge
bouwd, had op verzoek van Ged.
Staten advies ingewonnen van de
Provinciale Zeeuwsche Schoon
heids en archaeologische commis
sie en deze had wenken gegeven.
De raad is echter van meening,
dat het ontworpen gebouw zoo
goed is en al de bijkomende
mooie dingen, maar meer geld
kosten. Indien de commissie uit
haar eigen middelen een duizend
gulden zou willen geven, zou de
raad er zich wel 'mede kunnen
vereenigen.
Gedurende de week van 10
tot 16 Augustus kwamen in Zee
land voor 4 gevallen van febris
typhoïdea (buiktyphus) en wel drie
te Terneuzen en een te Sas van
Gent en 3 gevallen van roodvonk,
waarvan 2 te Ritthem en 1 te
Vlissingen.
Nieuwe Suikerfabriek.
Men schrijft ons uit Sas van
Gent
Ofschoon de malaise zich nog
steeds in allerlei takken van in
dustrie doet gelden, laat krach
tig handelsinitiatief van den ouden
Hollandschen koopmansgeest zich
niet spoedig terneerlsaan.
Dit blijkt uit de thans reeds in
een stadium van gereedheid zijnde
plannen, door een consortium van
ondernemende handelslieden ont
worpen, om in den Louisapolder
onder Sluikil een suikerfabrief te
stichten.
Men is voornemens de nieuwe
fabriek door een raccordement
aansluiting te verzekeren op de
spoorlijn Gent Ter Neuzen,
terwijl tevens een aansluiting op
de lijn Sas van Gent—IJzendijke
der Zeeuwsch-Vlaamsche Tram
weg in de bedoeling ligt. Zoo
doende zal de fabriek beschikken
over de benoodigde middelen
voor af- en aanvoer per spoor,
tram en water.
Twee dier ontwerpers kunnen
voorloopig als de oprichters der
Een loonaetie.
Men schrijft ons
Door de Nederlandsche Veree-
niging van Fabrieksarbeiders
wordt, in samenwerking met den
Belgischen Fabrieksarbeidersbond
I en den Ned. R.K.Fabrieksarbeiders
Bond, een loonaetie gevoerd in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Voor eenige wekerl geleden is
aan een zestal groote fabrieken
een verzoek gezonden, de mini-
mumloonen op f21 per week te
brengen.
Hierop hebben de verschillende
fabrieken geantwoord, dat een
reorganisatie van de loonen over
bodig wordt geacht.
De superfosfaatfabriek te Sas
van Gent heeft aan een aantal
arbeiders een loonsverhooging
gegeven van 2 en 3 centen per uur.
Deze directie deelde mede, dat,
behoudens enkele uitzonderingen
de gemiddelde loonen het ge
vraagde minimum overschrijden.
Hoewel de organisaties dit niet
ontkennen, is toch deze Directie
kenbaar gemaakt, dat het niet om
het gemiddelde doch om het mi
nimum gaat.
Aan de Stijfsellabriek zetelt een
Directie die de beste positie
meent te hebben door niets van
zich te laten hooren.
De loonen aan de Cokesfabriek
te Sluiskil worden de slechtste
uit den geheelen omtrek genoemd.
Hier worden loonen betaald van
3U en 35 centen per uur, waar
voor zware arbeid moet worden
verricht.
De organisaties zijn over den
gang van zaken lang niet tevreden
en zijn met elkander overeenge
komen de Directies van al de
fabrieken op te zoeken, teneinde
te trachten overeenstemming te
bereiken.
Wanneer daarbij mocht blijken
dat enkelen hunner hun eens
ingenomen standpunt blijven
handhaven, dan worden de be
trokken personeelen opgeroepen
en de middelen besproken, welke
aangewend zullen worden om het
gewenschte doel te bereiken.
Te Breskens had Maandag
een droevig ongeluk plaats. Een
kindje van den aannemer en ver
voerder van bouwmaterialen
Cambier, oud drie jaar, geraakte
bij het aanzetten der paarden
onder een zwaar beladen wagen
met steenen, met het gevolg dat
de kleine dood werd opgenomen.
Van Dale-Huldlglng.
Verwijzend naar het ingezon
den schrijven aangaande het
Van-Dale monument kunnen we
ons voorstellen, dat de onthul
ling met plechtigheid zal ge
schieden en gelooven ook wij,
dat daar al wat intellectueel
voelt voor en zich dank verschul
digd acht aan den grooten Van
Dale, te Sluis aanwezig zal zijn
in persoon en in gedachten.
We lezen zoo vaak van het
schenken van een eerekruis aan
oorlogshelden, als een teeken
voor moed, beleid en trouw.
Welnu, zoo'n teeken zien we ook
hier verrijzen, Of eischt het geen
Zendingsdag te Maria-Hoorekeke
Op 15 Augustus werd te Maria
Hoorebeke, hier en in de omge
ving vooral bekend geworden
door herhaalde bezoeken van de
zangvereeniging ,De Vlaamsche
Olijfberg" een Zendingsdag ge
houden, die o.m. ook door een
80-tal zendingsvrienden en vrien
dinnen uit Ter Neuzen en om
geving is bijgewoond, die met
autobussen de reis daarheen ge
maakt hebben. Naar men ons
mededeelde hebben allen een
zeer genoegelijke reis gehad.
Onder de verschillende sprekers
kwamen voor Ds. Ruys van Dug
teren van Axel en Ds. Timmer
man van Ter Neuzen, welke laat
ste er op wees dat Maria-Hoore-
beke de eenige plaats in België
is, waar nog sinds den tijd der
Boschgeuzen een Protestantsche
gemeente bestaat. Een bijbel
uit dien tijd is daar nog steeds
aanwezig. Des morgens te 6 uur
vertrokken, keerde men wel vol
daan over het genotene de avonds
half 11 hier terug. Vooral was
men voldaan over den tocht, die
door de schoone omgeving van
Maria-Hoorebeke gemaakt was.
Het te Brussel verschijnende
„Laatste Nieuws, schrijft over
dezen dag het volgende:
Veel opzien wekten Vrijdag in
Zuid-Vlaanderen een rij van
twaalf autobussen en auto's,
waarin men de bekende Zeeuw
sche kleederdracht ontwaarde.
Ruim honderd vijftig Zeeuwen
hadden den protestantschen land
dag te Maria-Hoorebeke bijge
woond. Deze wordt daar elk
jaar op 15 Augustus gehouden.
Er waren hervormden opgekomen
uit Fransch- e'n Zeeuwscli- en
het eigen Vlaanderen en allen
spraken dezelfde taal en verston
den hetzelfde beschaafd Neder-
landsch van sprekers uit België
en Nederland. De bezoekers
kwamen van Maria-Hoorebeke,
Geraardsbergen, Ronse, Brussel,
Molenbeek, Ukkel, Schaarbeek,
(jent\. Antwerpen, Roeselaere,
Kortrijk, Brugge, maar ook van
Duinkerken, Roubaix, van Ter
Neuzen, Axel, Zaamslag zelfs van
Rotterdam en Arnhem. De Zang
vereeniging „De Vlaamsche,Olijf
berg* wisselde de spreekbeurten
met liederen af. Het weer be
gunstigde de vergadering, al
waren de verstkomenden met
regen vertrokken.
In een lange rustpoos werd
onder leiding van den predikant,
den heer Goedhart en andere
welwillende gidsen aan de vreem
delingen gelegenheid gegeven
het prachtige landschap van Zuid-
Vlaanderen te bewonderen. Er
werd gewandeld naar Sint-Denijs
Boekei, Blasius-Boekel, naar de
heuvels, vanwaar men het weel
derig panorama ziet, nu zoo
bijzonder lieflijk met het goud
gele graan in lange rijen struiken
geplaatst. Het was voor de gas
ten uit Zeeland en Fransch-Vlaan
deren ook in dit opzicht een ge
noeglijke dag.
De zangvereeniging van Maria-
Hoorebeke werd uitgenoodigd
om begin September eenige uit
voeringen te geven in Z.-Vlaan-
deren. Deze uitnoodiging werd
gaarne aanvaard.
J- J d. F35 j., voerman te
Hoek, gedetineerd te Middelburg,
is wegens ontucht veroordeeld
tot 4 maanden gevangenisstraf,
met aftrek van het voorarrest.
Bij Kon. besluit van 13
dezer zijn, met ingang van 1
September a.s., aangewezen voor
den tijd van twee jaar in de
enkelvoudige kamer voor de be
handeling van burgerlijke kinder
zaken, tevens belast met de be
handeling van kinderstrafzaken
van de arrondisscments-rechtbank
te Middelburg:
tot lid: mr. P. j. van Bortël,
rechtertot plaatsvervangend lid
mr. G. F. baron thoe Schwartzen-
berg en Hohenlansberg, rechter;
mr J. VV. Zijlstra, rechter; mr.
W. M. G. Jolles, rechter.
Predikbeurten te Axel.
Zondag 24 Augustus 1924.
Ned. Herv. Kerk.
Voorm. 97, ute Ds. G, P. A. Ruysch
van Dugteren.
Nam. 2 Dezelfde.
Gereform. Kerk.
Voorm. 91/, ure Ds. C. Lindeboom,
van Amsterdam.
Nam. 27» Dezelfde.
Geref, Gemeente.
Voorm. 97, ure Leeskerk.
Nam. 27, Leeskerk.
Het slechte ireer en ie landbouw.
Maandagmiddag trok over het
Westiand een hagelbui, die eenige
broeiramen vernielde en verder
veel kwaad deed aan de te velde
staande vruchten, doch Dinsdag-
voormiddag kwam er een hagel
slag, zooals in jaren niet gevallen
is. Op vele plaatsen lag de hagel
2 4 3 c.M. hoog. De boonen wer
den van de stengels gerukt en det
blad van andere plantan stuk ge
slagen. Ondei de vruchtboomen,
die alle zoo zwaar beladen zijn,
lag een laag van fruit met takjes
en ai afgerukt.
Aan het »Hbld.* meldt men uit
Roermood, dat daar de aanhouden
de regens enorme schade berok
kenen a»n den te velde staanden
oogst. Aan de Westzijde der stad
Gebroek Maasntel en A zen ra j is
da toes and onhoudbaar. Het moei
zaam bewerkte land zwemt nier
ais het ware in het water. Hon
derden H.A. bebouwden grond
staan blank door het alloopen van
ae gevallen buien langs de Duit
sche bergen ^Eimpt). Wijl de beek
jes bet niet meer kunnen verkrop
pen, blijft het water op sommige
plaatsen 20 a 30 c.M. staan zoo-
üat de vruchten moeten verrotten.
Onder het vee van den land
bouwer Iz Bouwens te Breskens
doet zich mond- en klauwzeer
voor.
Maandag sloeg de bliksem te
Heinkenszand in de woning van
deD heer L. Kloosterman. Een
blind werd weggeslagen en de
ruiten verbrijzeld, eenige meubels
warden door het woonvertrek ge
slingerd, een schoorsteen werd van
net dak weggerukt cd stortte Daar
beneden. De bliksem verliet de
woning zonder brand te veroor
zaken. Gelukkig was niemand in
de kamer, zoodat persoonlijke on
gelukken niet plaats hadden.
»M. Crt.«
Arrond. Rechtbank te Middelburg
Zitting van 22 Augustus.
J- J- V., 47 j., koopman te
Krabbendijke, gedetineerd te Mid
delburg, beklaagd van poging tot
oplichting, is vrijgesproken, met
'ast fot invrijheidstelling.
Batreffende het overlijden
van een vrouw te VlissiDgenna
behandeling door den natuurge
neeskundige B. uit Rotterdam,
die geregeld zitting hield te Mid
delburg, meldt men nader:
Hetgeen met deze vrouw is
voorgevallen, grenst aan het
ongelooflijke, en doet zien, hoe
er nog steeds menschen zijn, die
oudanks de talrijke waarschu
wingen, zich aan deze personen,
die nota bene j 20 tot 40 per
bezoek rekenen, overgeven en
bun dolste raadgevingen volgen.
De overledene was reeds en
kele maanden onder behandeling
van B, 8B deae had haar nu
