ZWARE OFFERS.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeiiwsch - Vlaanderen
No. 39.
DINSDAG 19 AUGUSTUS 1924.
40e Jaarg.
J. C. VINK - Axel.
Kamer van Koophandel en Fabrieken
ïoor Zeeuwsch-Ylaanderen.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Pef 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
ADVERTENT1ËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
i.
We ontvingen van bovenge
noemde Kamer het jaarverslag
over 1923, inhoudende de han
delingen dier Kamer en een over
zicht van den toestand in dat
tijdvak, van handel, nijverheid
en scheepvaart in haar gebied;
voorzoover daaromtrent gegevens
werden verstrekt. Geconstateerd
wordt reeds in het voorbericht,
dat bij een grooten kring der
middenstanders lusteloosheid
heerschte, wegens den hopeloo-
zen strijd, dien zij te voeren
hadden met de steeds dalende
vreemde valuta, ofschoon daarin
langzamerhand verbetering komt,
naar gelang er stijging van
vreemde geldkoersen is waar te
nemen.
Het is een lijvig verslag, dat
verdeeld is in 5 hoofdstukken,
welke resp. handelen over: le
Samenstelling der Kamer, 2e Han
delingen der Kamer, 3e Het Han
delsregister, 4e Rekening van
ontvangsten en uitgaven en 5e
Algemeene beschouwingen.
Verder een statistiek van de
bevolking der gemeenten, op
somming van scholen, fabrieken,
scheepvaartsrapport, loodsgelden,
bankzaken, verkeersmiddelen en
postdiensten.
Het is niet doenlijk om van alle
gegevens uit het verslag melding
te maken. We zullen er daarom
eenige grepen uit nemen, die
we van belang achten voor on
zen lezerskring en voorzoover
deze betrekking hebben op onze
plaatselijke belangen.
De Vlasindustrie.
Het rapport van de commissie
in zake de belangen der vlasin
dustrie in £eeuwsch-Vlaander n
kwam in behandeling.
In het verslag over 1922 zijn
uitvoerige ihededeelingen gedaan
over de beteekenis dier industrie
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Naar aanleiding van het rap
port der commissie besloot de
Kamer dit en de door de com
missie verzamelde gegevens ter
kennis te brengen van den Mi
nister van Arbeid, Handel en
Nijverheid, met een uitvoerige
beschouwing, waarin de Kamer
er bij vernieuwing op aandrong,
deze kwestie in ernstige over
weging te willen nemen en de
noodzakelijke maatregelen te wil
len treffen, om de vlasindustrie
in Zeeuwsch-Vlaanderen van al-
geheelen ondergang te willen
redden, opdat de grondstof, op
Nederlandschen bodem geteeld,
ook op Nederlandschen bodem
kan worden bewerkt en de voor-
deelen daarvan aan het eigen
land en hare industrie ten goede
kan komen.
Tevens werd er de aandacht
op gevestigd, dat het behoud
dezer industrie in ons land ook
in het voordeel is van den Ne
derlandschen landbouwer, daar
deze, indien de industrie in het
eigen land geheel verdwenen is,
evenals voor den oorlog, is over
geleverd aan de Belgische koop
lieden, die dan zonder eenig
gevaar voor concurrentie voor
het product kunnen bieden wat
hun goeddunkt.
Gewezen werd op de ongun
stiger condities waaronder onze
vlasfabrieken moeten werken te
genover de Belgische concurren
ten. Zij hebben veel duurdere
productiekosten, als een gevolg
van onze Arbeidswetgeving. De
fabrieken moeten aan hoogere
eischen voldoen dan in België,
de Belgen kennen geen premie
betaling voor invaliditeitsrente en
de bepalingen omtrent den ar
beidsduur worden daar milder
toegepast.
Ook in andere opzichten ver-
keeren de Nederlandsche fabri
kanten in ongunstiger conditie
dan hun concurrenten ten Zuiden
der grens. Deze toch komen
somtijds reeds vroegtijdig in ons
land vlas koopen en bieden
hooge prijzen, welke de Neder
landsche fabrikanten alsdan ook
moeten betalen indien ze over
vlas wenschen te beschikken.
Niet zelden is het evenwel voor-
gekomen, dat de kooper van
over de grens den landbouwer
met zijn verkocht vlas liet zitten
en het niet afhaalde, wegens da
ling van prijzen of der valuta.
Op den buitenlandschen koop
man is alsdan zoo goed als geen
verhaal, terwijl de Nederlandsche
koopman, zelfs als hij dat zou
willen, zich aan zijn aangegane
verplichtingen niet kan onttrek
ken. Ondertusschen zijn dan
door die praktijken de prijzen
boven de handelswaarde omhoog
gedreven.
Van de zijde der fabrikanten
is bescherming gevraagd in den
vorm 'van een uitvoerverbod van
stroovlas.
Tegenover hen, die betoogen
dat de producenten daarvan
de dupe zouden worden, door
het dalen van den vlasprijs,
werd er op gewezen dat, zooals
ook ten aanzien van andere
landbouwproducten, die alleen
binnenslands verkocht worden,
ook inzake vlasstroo ctmcurrentie
zal blijven bestaan tusschen de
vlaskooplieden, terwijl ook ver
schil in kwaliteit variatie zal
brengen in de prijzen.
Toch gingen ook in de Kamer
stemmen op, die zich tegen een
uitvoerverbod verklaarden, op
grond van de overweging dat
dit den prijs zou drukken en den
producent zou belemmeren in
den verkoop van zijn product.
Niettemin waren deze leden over
tuigd van de noodzakelijkheid
van het steunen der vlasindustrie,
als zijnde dit een middel tot be
strijding der wekloosheid. Deze
leden gaven echter de voorkeur
aan het verleenen van steun door
het geven van een toeslag op de
loonen, -verlenging van den ar
beidstijd, een uitvoerrecht op
stroovlas, terwijl in verband met
de inperking der credieten door
de banken het verleenen van
rentelooze credieten in sommige
gevallen noodig zou kunnen
blijken.
Unaniem was de Kamer het
eens, dat er iets behoorde ge
daan te worden, in verband met
het overwegend belang dat hierbij
voor een groot deel der bevol-
is betrokken.
Voorts werd eene commissie
uit de Kamer aangewezen, om
deze zaak nader bij Zijne Exe-
lentie te bepleiten. Teleurstel
lend was het voor de Kamer,
dat zij niettegenstaande herhaalde
schriftelijke, ook telefonische ver
zoeken om haar tijdstip te be
palen, waarop Zijne Excellentie
die commissie kon ontvangen,
zelfs daarop geen antwoord ont
ving, daar zulks naar hare mee
ning ook het prestige der Kamers
niet vehoogt.
Iedere maatregel bleef achter
wege en zoo goed als de geheele
prachtige oogst van 1923 is de
grens overgegaan, terwijl men
tijdens den winter in verschillende
gemeenten te kampen had met
toenemende werkloosheid. Zul
len maatregelen in deze doel
treffend zijn, dan behooren zij
reeds tijdens den zomer te wor
den genomen of bekend gemaakt,
daar de fabrikant er zich in den
zomer op voorbereiden moet,
om in den winter te kunnen be
schikken over een voorraad ge
root vlas ter bewerking.
Kanaal Axe 1—H u 1 s t.
Ter sprake kwamen de ver
nieuwde pogingen die door de
gemeente-besturen van Axel en
Hulst worden aangewend voor
het verkrijgen van doortrekking
van het zijkanaal van de Axelsche
Sassing tot Hulst.
Reeds vroeger werd daarop
bij de Regeering aangedrongen.
Ongeveer 25 jaar geleden was
daarvoor eene commissie werk
zaam, die daarvoor een verzoek
richtte tot de Regeeging en de
Staten-Generaal. Er werd geen
resultaat verkregen. Af en toe
werd in betrokken bestuurscol
lege deze wensch nog wel eens
naar voren gebracht, doch daar
bleef het bij.
ln 1919, toen wegens de an
nexatie stemmen uit het buiten
land in Zeeuwsch-Vlaanderen een
anti-annexatie comité was opge
richt, kwamen de verschillende
wenschen die in deze streek
gekoesterd werden naar voren
en werd ook het kanaalplan ge
noemd.
Er woei in die dagen uit de
Regeeringsdepartementen in Den
Haag een bijzonder gunstige
wind voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
Toezeggingen volgden en er is
waargenomen dat door ambtena
ren van den rijkswaterstaat op
het terrein opmetingen zijn ge
schied.
Aan het gemeentebestuur van
Axel is later op een informatie
geantwoorddat de zaak in on
derzoek was.
De hiervoren gemelde nieuwe
pogingen hadden ten doel, uit
het stadium van onderzoek te
komen tot voorbereiding en uit
voering.
Aangezien ieder communicatie
middel de welvaart kan verhoo-
gen, beschouwt de Kamer het
aanleggen of doortrekken van
een kanaal in het belang van
de slreek die het zal doorsnijden,
en was dus bereid, die pogingen
te steunen. Zij wenschte dit
echter niet te doen, zonder nader
te zijn gedocumeerd en daar men
in verband met de op verschillende
tijdstippen aangewende pogingen
vermeende, dat de noodige ge
gevens daaromtrent zullen voor
komen in de archieven van Axel
en Hulst, werd aan de besturen
dier gemeenten gevraagd, die ge
gevens voor kennisneming ter
beschikking der Kamer te stellen.
Van het gemeentebestuur te
Hulst werd bericht ontvangen,
dat de stukken ter gelegenertijd
ter beschikking van de Kamer
zouden worden gesteld.
Sedert is daaromtrent niets
meer vernomen.
Postverkeer
A x el Westdorp e.
Naar aanleiding van een inge
komen verzoek, werd getracht
tusschen Axel via Westdorpe naar
Sas van Gent rechtstreeksch brie
venvervoer te verkrijgen per tram.
Dit geschtedt thans via Terneu-
zen, waardoor wegens gemis aan
directe correspondentie het ver
voer wordt onderbroken.
AXELSCHE
COURANT
Bureau Markt C 4.
Telef. 56. - Postbus No. 6.
(Uit het Duitsch.)
14)
ln opdracht der freule moest mr.
Greffkins alles doen, om de juiste
toedracht te vernemen. Al spoedig
kon hij haar mededeeien, dat zij inder
daad de aanleiding tot het duel was
geweest. De bankier was zoo onvoor
zichtig geweest, te beweren, dat miss
Amy uit bedenkelijken lust naar avon
turen, het ouderlijk huis had verlaten,
en toen had de vrijheer, die zich in
het gezelschap bevond, hem terstond
in de scherpste bewoordingen terecht
gezet.
Het was tot een heftige woorden
wisseling gekomen, die nog steeds
scherper werd, en eindelijk leidde tot
een uitdaging. Toch kon de oom de
nicht de geruststelling brengen, dat
geen der heeren, hoewel zwaar gewond,
gevaar liep.
In de eerste opwelling wilde freule
Adèle naar het ziekbed van den vrijheer
snellen en hem persoonlijk bedanken
voor zijn ridderlijk optreden voor haar
eer. Doch op aanraden van Ethel
besloot zij dat plan op te geven en
den vrijheer schriftelijk te danken.
Hij antwoordde terstond, en men kon
het aan de weinige regels zien, dat
zij onder pijnlijke inspanning waren
geschreven. De zieke wees ieder
woord van dank als onverdiend af en
noemde zijn optreden plicht van ieder
ridderlijk denkend man,
Het slot van het schrijven luidde
„Wil mij, freule, veroorloven, mij ook
verder als trouw toegenegen vriend
van uw huis en uw familie te be
schouwen. Er zal steeds slechts één
woord van u noodig zijn, en u zal mij
bereid vinden al mijn krachten in uw
dienst te stellen. En nooit zal er iets
kunnen gebeuren, dat mij hiervan zal
kunnen doen afwijken."
Met ernstige oogen, waarin het
warm lichtte, zag de freule op deze
laatste regels neer.
Zij maakten haar onwillekeurig
trotsch en toch ook beklemd. Het was
haar, alsof de vrijheer met zijn groote
toegenegenheid, die de hoop niet liet
varen, een kring om haar heen trok,
waarbinnen zij tenslotte ook tegen
haar wil zou worden vastgebanncn
voor immer.
Maar lachend wierp zij in hetzelfde
oogenblik het hoofd achterover en
rekte haar slanke gestalte. Zij kon
rustig zijn. ln een gevangenschap,
waarbij haar hart geen ja zei, geraakte
zij stellig nooit.
Met het ontluikende voorjaar vertrok
de circus van Berlijn naar Weenen.
Ate de Oostenrijksche keizerstad zich
met het eerste lichte groen, met de
teedere bloesems tooit, dan is zij in
den krans harer bergen van overwel
digende schoonheid.
Adèle en Ethei, die beiden de le
venslustige bekoorlijke stad nog niet
kenden, gaven zich gewillig gevangen
en genoten in volle teugen van haar
betoovering.
Er werd trouwens betoovering om
betoovering gewisseld. Ook in Weenen
behaalden de beide schoone school-
r jdsters een snelle blijvende over-
winning. De harten vlogen haar tegen,
en zij moesten, in vereeniging met mr.
Greffkins, zeer hooge muren om zich
bouwen om de al te vurige bewonde
raars met goed gevolg op een afstand
te houden.
ln Weenen ontving Adèle geheel
onverwacht een bezoek van haar
broeder. Zij was bezig met schrijven
aan Ella Reinsberg, toen graaf Adolf,
na kort kloppen, binnentrad. Hij deed
blijkbaar moeite onbevangen en bedaard
te schijnen, maar de blik der zuster
merkte terstond, dat in hem de koorts
der opwinding gloeide.
Des te kalmer was zij. Zij was
werkelijk rustig in haar diepst innerlijk
wezen. Zij had de voldoening zich
uit eigen kracht een uitstekend bestaan
te hebben geschapen, en dat gaf haar
een sterk gevoel van zekerheid tegen
over dez^n broeder, die waarschijnlijk
nog altoos niet geleerd had, tegen de
zwakheden van zijn natuur te strijden
en het leven, dat hem wilde wegwerpen
aan te pakken en te overmeesteren.
Aan het pijnlijke begin van een gesprek
maakte Adèle spoedig een einde. Zij
zei op kalmen ernstigen toon „Ik kan
niet denken dat je gekomen bent om
een vriendschappelijk bezoek bij mij
af te leggen. Er is een bepaalde reden,
die je hierheen voert. Spreek dus."
Graaf Adolf was bij deze woorden
bloedrood geworden en antwoordde
met een gedwongen lachje„Denk
maar dat het de zorg om je bestaan
is, die mij niet langer rustig te huis
liet zijn. Ik heb je nu volop tijd ge
laten, in te zien dat je in je trotsche
stijfhoofdigheid een stap hebt gedaan,
waarvan de onvermijdelijke ge olgenje
stellig nu reeds meer dan genoeg
drukken
De zuster keek hem vast aan.
„Daar dwaal je. Ik gevoel mij in
het gekozen beroep zeer tevreden, En
ik zal er eerst aan denken, het op te
geven, als ik van mijn inkomen de
som heb bespaard, die vroeger eenmaal
mijn vermogen vormde."
Nauwelijks waren de woorden ge
sproken, of zij gevoelde de hardheid
er van. Zij betwijfelde wel, dat de
broeder werkelijk met welwillende
bedoelingen was gekomen, zooals het
naar zijn woorden scheen, maar zij
kon zich tenslotte ook vergissen, en
dan was het niet mooi, hem terstond
met de herinnering aan datfeit te
hebben gekrenkt, dat hem stellig zelf
verwijt en verdriet genoeg had be
rokkend. En toch vermocht zij het
niet, den indruk van haar woorden
door een vriendelijkheid te verzachten.
Zij bleef ernstig en koel, toen zij ver
volgde: „Ik verzoek je, ook de minste
poging om mijn besluit te doen wan-
kden, achterwege te laten. Het zou
vruchteloos zijn."
Graaf Adolf draaide zenuwachtig
aan zijn knevel.
„Dus zou ik moeten opstaan en heel
netjes de kamer moeten verlaten?"
„O, neen, ik verzoek je integendeel
te blijven en een beetje van thuis te
vertellen. Het spreekt toch vanzelf,
d it ondanks alles mijn gedachten meer
d tn eens naar het ouderlijk huis af-
d valen."
Zij keek hem vol verwachting aan.
Hij echter zag haar voorbij en adem-
d zwaar. Met een plotseling besluit
s iet hij daarna uit„Je hebt me het
v. achtwoord gegeven. Hoor dan dat
o is geliefd tehuis werkelijk in gevaar i
ir. De betreffende woorden in mijn
b ieven waren geen valsche bedrei- 1
g ngen."
Hij was opgestaan en achter zijn
stoel getreden, waarvan hij de leuning
krampachtig omvat hield. Tegenwer
pingen der zuster sneed hij af meteen
snelle hoofdbeweging en vervolgde:
,Laat mij eerst uitspreken. En laat
mij wat uitvoerig zijn.., Ik zal mijn
groote lichtzinnigheid met geen woord
verontschuldigen. Ik heb onverant
woordelijk gehandeld, ja. Erbarmelijk
is, wat ik deed. Maar je kunt mij
gelooven, dat in de laatste weken geen
uur voorbij ging waarin ik niet mijzelf
aanklaagde. Ik heb mij aan het gra?
onzer ouders gedeemoedigd en mij
hun verloren zoon genoemd. Je ziet,
ik ben openhartig. Maar juist aan
hun graf daalde ook een zachte troost
in mijn hart. Ik heb mij opgericht en
de mogelijkheid vaneen redding over
wogen
„Dat moest je ook," wrong het zich
uit de borst der zuster.
Graaf Adolf knikte en sprak verder
„Spaar het mij, de sommen te noemen,
die ik in het spel en in ongelukkige
speculaties verloor Natuurlijk moest
ik het goed daarmee beiasten, want je
weet, dat onze ouders mij geen geld
nalieten. Het aanwezige kapitaal was
je moederlijk erfdeel. Ik heb je reeds
bekend, dat ik tot misdadiger werd
en je bestal. Zooals toen, zoo smeek
ik je thans: vergeef... als je kunt."
„Laat dat zeg, hoe het goed is
te redden
Een vale bleekheid vloog over zijn
gelaat. Langzaam vroeg hij„Je kunt
werkelijk niet denken?..."
Zij bleef stom. Haar gelaat werd
als van staal.
(Wordt vervolgd.)