IJIS m p
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-
Als de avond valt.
DINSDAG 20 MEI 192 4.
j§L«r
<^sh
40e Jaarg.
Binnenland.
FEUILLETON.
J. C. VINK - Axel.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
Vyf en twintig jaren
„Werk van den Haag".
Men verzocht ons opname van
het onderstaande
Op 28 Augustus 1898 richtte
de toenmalige Russische Keizer
zijn bekend ontwapeningsmanifest
tot de verschillende souvereinen
in Europa, Amerika en Azië. Na
dat langdurige onderhandingen
waren gevoerd, kwam de in dit
manifest bedoelde Conferentie
niet, zooals aanvankelijk gedacht
was, te Brussel, doch te 's-Gra-
venhage bijeen. Op 18 Mei 1899,
juist een kwarteeuw geleden,
werd zij - op den verjaardag
van den monarch, wiens tragisch
uiteinde toen zeker niet te voor
zien was geopend. Acht jaren
later kwam, nogmaaals op uit-
noodiging van den Russischen
Keizer, zij het ook tengevolge
van den aandrang van President
Roosevelt, een tweede Vredes
conferentie, opnieuw te 's Gra-
venhage bijeen. Het Parmanente
Hof van Arbitrage kwam voort
nit de werkzaamheden van 1899;
na den oorlog werden in het,
dank zij Carnegie's edelmoedige
gift, opgerichte Vredespaleis ach
tereenvolgens het Hof van den
Volkenbond en de Academie voor
internationaal Recht gevestigd.
Zoo Den Haag niet is geworden,
wat enkelen een korten tijd heb
ben gehoopt de zetel van den
Volkenbond, dan toch is het de
stad, waar recht wordt gesproken
tusschen de natiën, en waar het
volkenrecht wordt ontwikkeld en
den jongeren geleerd.
Over de beteekenis in het al
gemeen, ja zelfs over de vraag
of de Vredesconferenties betee
kenis hadden, spreken wij hier
niet. De resultaten der eerste
Vredesconferentie stelden de groo-
te menigte, die daarvan een einde
verwachtte van den wedstrijd der
bewapeningen, teleur, en moesten
na de opgewekte verwachtingen
wel teleurstellen. Ontwapening
zelfs stilstand der bewapeningen
misluktemet een nietszeggende
motie eindigde het debat. De
fDuitsche Novelle.)
«Dat zeirieD de kinderen ook,«
zei ze en er kwam een smartelijke
uitdrukking in haaroogen. «Maar
kan ik je leven dan gelukkig
maken Ik deug niet voor het
huwelijk. Wat heb ik daarover
al niet getobd, nagedacht, gepeinsd,
•nachtenlang, jarenlang, en ik heb
de oplossing niet kunnen vinden.
Niet ieder is voor het huwelijk
geschikt. Daarom loopt het met
zooveel huwelijken mis, ook al
worden ze niet ontbonden.
Ën zoo velen, die niet voor het
huwelijk deugen, maken zich dan
met geweld uit de knellende
banden los. Zij wagen er niet
zelden hun goeden naam aan,
alleen om weer vrij te komen!
Ik ken mannen, die zich geheel
ten onrechte van echtbreuk laten
beschuldigen ter wille van hun
vrouw, om haar de vrijheid terug
te kunnen geven. Waarom zullen
wij, die nu eenmaal niet bij elkaar
passen en die in vrede van eikaar
zyn gegaan, nog eenmaal de ge-
Conferentie van 1899, als ontwa
peningsconferentie bedoeld, werd
een arbitrage-conferentie, schiep
vooruitzichten van veel grooter
beteekenis, waarvan het Perma
nente Hof maar een eerste, klein
begin vertegenwoordigde. Maar
dat kon voor de groote menigte,
ja zelfs voor menigen ingewijde
niet direct duidelijk zijn.
De tweede Vredesconferentie
beproefde om dit Permanente
Hof uit te breiden, zoowel wat
zijn rechtskracht als zijn arbeids
terrein betreft; zij slaagde niet,
en bracht het evenmin tot een
begin van dusgenaamde verplichte
arbitrage, ten aanzien waarvan
haar voorgangster eveneens ver-
geefsche pogingen had gedaan.
In 1907 kwam het vraagstuk van
de ontwapening zelfs niet ter
sprake het was de conditio sine
qua non voor de deelneming van
enkele groote mogendheden. Maar
de tweede Vredesconferentie nam
een schijnbaar slechts administra
tief besluit, dat evenwel princi
pieel van groote beteekenis was.
Zij proclameerde de contuïteit
van haar arbeid. Toen men in
1899 uiteenging, was het onzeker,
of de eerste Vredesconfentie een
phase op zichzelf in de geschie
denis zou blijven, dan wel het
begin van een nieuw tijdperk.
Lang heeft het geduurd alvorens
men zekerheid verkreeg. In 1907
kwam men tot overeenstemming
ten aanzien van de volgende
conferentie, die opnieuw met acht
jaren tusschenruimte, dus in 1915,
zou worden gehouden, en die een
aanmerkelijk betere voorbereiding
zou ontvangen. Voorbereidingen
voor de derde Vredesconferentie
waren daan ook reeds allerwege
getroffen toen de noodlottige oor
log uitbrak. Juist deze beslissing,
in 1907 genomen, om de Vredes
conferentie min of meer perma
nent in het raderwerk der inter
nationale politiek in te schakelen,
heeft doen ontstaan wat men ge
woon is te noemen het „werk
van Den Haag". Er bestond nu
althans eenige zekerheid, dat op
den in 1899 gelegden grondslag
zou worden voortgebouwd en
dat men, langzaam, pas voor pas,
vaarlijke kans wageD, om opnieuw
ons te zien teleurgesteld
«Dwaasje,* zei hij hoofdschud
dend, maar op vriendelijken toon,
«zwaartillend, blond dwaasje
Heb ik je den weg niet geopend
tot mooie, tot vroolijke, tot geest-
veredelende uren Heb ik je niet
omringd met alle genietingen van
het leven Zijn wij dan nooit
gelukkig geweest in elkanders
aimeo, Sophie? Vergeet je dat
dan allemaal, omdat eene, dat ik
mij niet kon storen altijd aan de
kalme regels van ons huis, dat
ik mijn relaties had in zaken met
manneD, die niet naar jouw smaak
waren En, Sophie je hebt te
vaak en te veel vergeten, dat
mijn werk, mijn maatschappelijke
positie dikwijls lijnrecht tegenover
jouw levensopvatting stonden: Je
schreef dat toe aan koelheid mij
nerzijds, of ruwheid, of onver
schilligheid, wat op rekening kwam
van mijn private levensomstandig
heden. Je hadt met mij meer
moeten praten, mij meer de ge
legenheid moeten geven, je uit
te leggen, hoe dat alles zoo was,
dan zouden wij elkander meer
hebben begrepen. Maar je trok
je terug, binnen een cirkel, waar
in voor my nu eenmaal geen
plaats was.c
Hij schoof zijn stoel dicht naast
den haren, zoodat zyn knie bijna
de hare raakte. Zij zag vuurrood,
maar schoof toch haar stoel niet
achteruit.
»Zie, Sophie,* ging hij voort,
»hoe vaak is het niet gebeurd, als
ik jou de bloemen in figuur
lijken zin, Sophie aan de voeten
wilde leggen, dat dan die brutale
alledaag8che indringerijen er tus-
scheu kwamen de telefoon, de
telegrambesteller, het huis altijd
vol men8chen, die waarlijk Doch
in ethisehen, noch in estetischen
zin in aanmerking kwamen. Maar
ik had ze allen noodig en zij
mij. Dan, 's avonds, bek-af, viel
ik óp bed en had dan geen oog
meer voor de bekoorlijkheid mijner
vrouw. Andere keeren weer
opgewonden, den wijn in het hoofd,
met kloppende polsen en slapeu
trok ik je naar my toe, zonder
op je tegenstand te letten
»Laat dat i* riep zij en zij
weerde hem als met de handen at.
>D#t is zoo lang al geleden
tusschen toen en nu ligt een
wereld van rustige, stille, onbe
zoedelde jaren, die mij wat daar
voor lag hebben doen vergeten I
Jullie mannen met je gruwzame
passies en hartstochtelijkheden,
weten nist, hoe klaar, hoe licht,
DRUKKER-UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Felef. 56. - Postbus No. 6.
maar niettemin gedurig, zou voor
waarts gaan. Het Vredespaleis,
inmiddels gebouwd, verkreeg
daardoor ook hoogere beteekenis.
Niet dadelijk heeft men begrepen,
dat dit geen gebouw was om den
reeds verkregen vrede in te her
bergen, maar een tempel, die in
zijn aanwezigheid symboliseert de
noodzakelijkheid van vrede onder
de volkeren.
De oorlog wierp alles omver,
en het „werk van Den Haag"
scheen te hebben afgedaan.
Nieuwe leuzen werden tijdens
den oorlog geboren, en een in-
terstatelijke organisatie, hetzij in
den Volkenbond, hetzij op andere
wijze, stond voor den geest. Te
Parijs, zoo hebben wij gehoord,
werd van het werk van Den Haag
slechts terloops gesproken. Maar
al spoedig is er een keer geko
men. De commissie, belast met
het ontwerpen van het Hof van
den Volkenbond, vergaderde in
het Vredespaleis te 's-Gravertha-
ge, en stelde voor, dat daar de
zetel van dit aanstaande Hof zou
zijn. Een voorstel, door de al-
gemeene vergadering van den
Volkenbond tot besluit gemaakt,
en daarom te belangrijker, wijl
dit Hof van den Volkenbond, in
tegenstelling met het daarnevens
bestaande Permanente Hof van
Arbitrage, een werkelijk gerechts
hof is, dat internationaal gelijkt
op de rechtbanken, die in alle
beschaafde landen de geschillen
tusschen de individuen beslechten.
Merkwaardig is het wei, dat noch
op den dag, dat de internationale
commissie haar voorstel vaststelde
noch op dien, dat de Volkenbond
te Genéve het tot een besluit
maakte, in Nederland de betee
kenis ervan is beseft. Geen vlag
gen werden in Den Haag uitge
stoken slechts een enkel artikel
werd aan de beslissing gewijd
de beteekenis, niet internationaal,
doch voor Nederland zelf, van
het werk van Den Haag, ging
blijkbaar nog eens aan Nederland
voorbij
Wij noemen ons gaarne het
land van Grotius, ter herinnering
aan het feit, dat deze beroemde
vaderlander het volkenrecht ont-
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure.
dekte toen hij zijn beroemd werk
over het „recht van den oorlog
en den vrede" schreef. Grotius
leefde in een tijd, die voor ons
de gouden eeuw heette en dat
wij wat waren. Dat hij het vol
kenrecht ontdekte, m.a w. dat hij
bevond, dat er reeds toen in het
verkeer tusschen de natiën zekere
algemeene regelen werden gevolgd
kan geen toeval heeten. Neder
land, met zijn toen reeds uitge-
breiden internationalen handel,
had op dat oogenblik meer dan
eenig ander land belang bij het
bestaan van zulk een volkenrecht.
Een positie als gedurende het
leven van Grotius, neemt Neder
land niet meer in, Het „werk
van Den^Haag" is ons min of
meer toegevallen zelf hebben wij
het niet opgezocht. Geheel toe
val, dat het ontstond, is het ech
ter weer niet. Want voor de
Vredesconferenties en wat daar
uit kon voortspruiten, zocht men
een neutralen bodem, waarop dit
werk welig kon opbloeien, en
waar was zoodanige bodem beter
te vinden dan in het altijd als
rechtlievend bekende Nederland
Men denke zich de mogelijk
heden, die het werk van Den Haag
in internaiionaal opzicht biedt,
gelijk men wil. Maar één ding
valt niet te ontkennen de wereld
word internationaler, niet uit ide
alisme, maar uit economische
noodzakelijkheid. Men begrijpe,
dat Nederland, al ware het slechts
uit egoistische economische over
wegingen, daartegenover niet on
verschillig kan en mag blijven.
Meent men van dezen Volkenbond
niet veel te mogen en te kunnen
verwachten, men .steune dan de
genen, die belangsteiiiing voor de
herziening, verbetering van dien
Volkenbond vragen, opdat iets
beters tot stand kome dan het
geen nu aanwezig is. Men steune,
zoo men dit niet door persoon
lijke toewijding en arbeid kan
of wil doen, aihans door zijn
belangstelling, die menkantoonen
b.v. door toe te treden tot de nog
veel te zwakke Nederlandsche
organisatie voor den Volken
bond.
Op 18 Mei 1899 werd voor
hoe vol gedachten het leven is,
als die wosste tijden voorbij zijn,
die jullie de jaren der lietde
noemt.*
»En weet jij daD, mijn blonde
Vestaalsche, hoeveel kracht en
levensenergie de man in zijn
stormaanval op de levensvragen
en levenszorgen opdoet in het
gezelschap eener lieve vrouw, die
hem haar lietde en teederheid
gunt? Die zoogenaamde «gruw
zame passie*, mijn lieve Sophie,
is de stoom die zijn machine moet
voortdrijven, ol wil je liever, is
de wind in de zeilen van zijn
scliip op de bulderende levenszee.
Je telt het huwelijksleven van
dien kant veel te licht. O, Sophie,
hoeveel ben ik aan je te kort
gekomen! Wat hadt je van my
een heel anderen man kunnen
maken, als je een beetje geduld
met mij hadt gehad. En trouwens,
Sophieik ben ouder geworden,
en ik kan en wil veel laten eü
veranderen wat jou hindert of
onaangenaam is. Sophie, laten
we het opnieuw probeeren
Maar zy stond op en deed
alsof zij zijn uitgestrekte armen
niet zag. Zij ging naar het raam.
«Therese Frits 1* riep zij naar
beneden, «Kom je? Je vader
rërlangt naar je
Nederland op internationaal ge
bied geheel een veid van nieuwe
vooruitzichten geopend. Eigen
lijk schonk deze datum ons een
internationale positie, gelijk wij
die in den loop der negentiende
eeuw niet meer gekend hebben,
en tengevolge van de gewijzigde
omstandigheden niet meer kon
den verwachten.
Dat bedenke men aan het einde
dezer eerste kwarteeuw van het
werk van Den Haag. waarop meer
dan wij als bescheiden Nederlan
ders wel eens aannemen, de aan
dacht van -een deel van de wereld
is gevestigd
De bedoelde organisatie is de
Vereeniging voor Volkenbonden Vre
de, en bij welker Secretariaat, te 's
Gravenhage gevestigd (Jan van Nas-
saustraat y3) men zich als lid kan
opgeven tegen een minimum ad f 1.—
per jaar.
Kameroverzicht.
Het waren Dinsdag en Woens
dag slechte dagen voor het Ne
derlandsche volk en voor zijn be
lastingsysteem. Minister Colijn
heeft zijn zin gekregen en eene
nieuwe heffing binnen gehaald.
Maar de heer Colijn heeft geld
noodig, veel geld zelfs. En van
verhooging der directe belastingen,
ook in den vorm van eene hef
fing voor éénmaal, wil hij niets
weten.
Twee concessies deed de heer
Colijn echter. De ééne was, dat
degene, die huisvader is, tevens
buiten de Rijksinkomstenbelasting
valt en het rijwiel noodig heeft
voor de uitoefening van zijn be
roep, van de belasting is vrijge
steld. Alle andere pogingen om
voor bepaalde groepen van per
sonen vrijstelling of vermindering
van belasting te verkrijgen, wer
den afgewezen De meeste zou
den trouwens aanleiding gegeven
hebben tot practische moeilijk
heden.
De tweede concessie was, dat
Z.E. een amendement over nam
van den heer Marchant, dat de
wet op 1 januari 1930 automa
tisch vervalt. Bij de thee- en
bieraccijns werd deze regeling
afgewezen, thans gaf de Minister
toe.
«Vergeef mij* zei ze toeD
tot Schlottmaon, «vergeel mij
Niet in een vlaag van opgewon
denheid willen wij een besluit
Demen.*
Toen Dam hij haar hand en
kuste die want hij was al tevre
den meteen schemering van hoop,
die zij hem gunde.
Het werd een vioolijko familie
dag, zooals men die met een
dergelijke gelukkige aanleiding
in iederen familiekring kent.
Zij gingen door beschaduwde
op en neergaande straatjes der
oude stad en gedroegen zich, zooals
dit zeer kalme toeristen betaamt.
Zij lieten zich in de domkerk de
beelden en schilderijen verklaren
en naar wierook geurende kapel
len. Daarua dronken zij in een
koel wijuhuisje vurigen Neucha-
teller en aten van de vette scha
penkaas cd het witte sponsachtige
tarwebrood.
Ook kwamen zij in een grooten
pracntigea tuin terecht want
zij eerbiedigden niet al te schroom
vallig muurtjes en schuttingen,
wanneer er een openstaand hek
of niet gesloten deur te zien wal,
(Wordt vervolgd,)