IJIS m p Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch- Als de avond valt. DINSDAG 20 MEI 192 4. j§L«r <^sh 40e Jaarg. Binnenland. FEUILLETON. J. C. VINK - Axel. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden. Afzonderlijke Nos. 5 Cent. Vyf en twintig jaren „Werk van den Haag". Men verzocht ons opname van het onderstaande Op 28 Augustus 1898 richtte de toenmalige Russische Keizer zijn bekend ontwapeningsmanifest tot de verschillende souvereinen in Europa, Amerika en Azië. Na dat langdurige onderhandingen waren gevoerd, kwam de in dit manifest bedoelde Conferentie niet, zooals aanvankelijk gedacht was, te Brussel, doch te 's-Gra- venhage bijeen. Op 18 Mei 1899, juist een kwarteeuw geleden, werd zij - op den verjaardag van den monarch, wiens tragisch uiteinde toen zeker niet te voor zien was geopend. Acht jaren later kwam, nogmaaals op uit- noodiging van den Russischen Keizer, zij het ook tengevolge van den aandrang van President Roosevelt, een tweede Vredes conferentie, opnieuw te 's Gra- venhage bijeen. Het Parmanente Hof van Arbitrage kwam voort nit de werkzaamheden van 1899; na den oorlog werden in het, dank zij Carnegie's edelmoedige gift, opgerichte Vredespaleis ach tereenvolgens het Hof van den Volkenbond en de Academie voor internationaal Recht gevestigd. Zoo Den Haag niet is geworden, wat enkelen een korten tijd heb ben gehoopt de zetel van den Volkenbond, dan toch is het de stad, waar recht wordt gesproken tusschen de natiën, en waar het volkenrecht wordt ontwikkeld en den jongeren geleerd. Over de beteekenis in het al gemeen, ja zelfs over de vraag of de Vredesconferenties betee kenis hadden, spreken wij hier niet. De resultaten der eerste Vredesconferentie stelden de groo- te menigte, die daarvan een einde verwachtte van den wedstrijd der bewapeningen, teleur, en moesten na de opgewekte verwachtingen wel teleurstellen. Ontwapening zelfs stilstand der bewapeningen misluktemet een nietszeggende motie eindigde het debat. De fDuitsche Novelle.) «Dat zeirieD de kinderen ook,« zei ze en er kwam een smartelijke uitdrukking in haaroogen. «Maar kan ik je leven dan gelukkig maken Ik deug niet voor het huwelijk. Wat heb ik daarover al niet getobd, nagedacht, gepeinsd, •nachtenlang, jarenlang, en ik heb de oplossing niet kunnen vinden. Niet ieder is voor het huwelijk geschikt. Daarom loopt het met zooveel huwelijken mis, ook al worden ze niet ontbonden. Ën zoo velen, die niet voor het huwelijk deugen, maken zich dan met geweld uit de knellende banden los. Zij wagen er niet zelden hun goeden naam aan, alleen om weer vrij te komen! Ik ken mannen, die zich geheel ten onrechte van echtbreuk laten beschuldigen ter wille van hun vrouw, om haar de vrijheid terug te kunnen geven. Waarom zullen wij, die nu eenmaal niet bij elkaar passen en die in vrede van eikaar zyn gegaan, nog eenmaal de ge- Conferentie van 1899, als ontwa peningsconferentie bedoeld, werd een arbitrage-conferentie, schiep vooruitzichten van veel grooter beteekenis, waarvan het Perma nente Hof maar een eerste, klein begin vertegenwoordigde. Maar dat kon voor de groote menigte, ja zelfs voor menigen ingewijde niet direct duidelijk zijn. De tweede Vredesconferentie beproefde om dit Permanente Hof uit te breiden, zoowel wat zijn rechtskracht als zijn arbeids terrein betreft; zij slaagde niet, en bracht het evenmin tot een begin van dusgenaamde verplichte arbitrage, ten aanzien waarvan haar voorgangster eveneens ver- geefsche pogingen had gedaan. In 1907 kwam het vraagstuk van de ontwapening zelfs niet ter sprake het was de conditio sine qua non voor de deelneming van enkele groote mogendheden. Maar de tweede Vredesconferentie nam een schijnbaar slechts administra tief besluit, dat evenwel princi pieel van groote beteekenis was. Zij proclameerde de contuïteit van haar arbeid. Toen men in 1899 uiteenging, was het onzeker, of de eerste Vredesconfentie een phase op zichzelf in de geschie denis zou blijven, dan wel het begin van een nieuw tijdperk. Lang heeft het geduurd alvorens men zekerheid verkreeg. In 1907 kwam men tot overeenstemming ten aanzien van de volgende conferentie, die opnieuw met acht jaren tusschenruimte, dus in 1915, zou worden gehouden, en die een aanmerkelijk betere voorbereiding zou ontvangen. Voorbereidingen voor de derde Vredesconferentie waren daan ook reeds allerwege getroffen toen de noodlottige oor log uitbrak. Juist deze beslissing, in 1907 genomen, om de Vredes conferentie min of meer perma nent in het raderwerk der inter nationale politiek in te schakelen, heeft doen ontstaan wat men ge woon is te noemen het „werk van Den Haag". Er bestond nu althans eenige zekerheid, dat op den in 1899 gelegden grondslag zou worden voortgebouwd en dat men, langzaam, pas voor pas, vaarlijke kans wageD, om opnieuw ons te zien teleurgesteld «Dwaasje,* zei hij hoofdschud dend, maar op vriendelijken toon, «zwaartillend, blond dwaasje Heb ik je den weg niet geopend tot mooie, tot vroolijke, tot geest- veredelende uren Heb ik je niet omringd met alle genietingen van het leven Zijn wij dan nooit gelukkig geweest in elkanders aimeo, Sophie? Vergeet je dat dan allemaal, omdat eene, dat ik mij niet kon storen altijd aan de kalme regels van ons huis, dat ik mijn relaties had in zaken met manneD, die niet naar jouw smaak waren En, Sophie je hebt te vaak en te veel vergeten, dat mijn werk, mijn maatschappelijke positie dikwijls lijnrecht tegenover jouw levensopvatting stonden: Je schreef dat toe aan koelheid mij nerzijds, of ruwheid, of onver schilligheid, wat op rekening kwam van mijn private levensomstandig heden. Je hadt met mij meer moeten praten, mij meer de ge legenheid moeten geven, je uit te leggen, hoe dat alles zoo was, dan zouden wij elkander meer hebben begrepen. Maar je trok je terug, binnen een cirkel, waar in voor my nu eenmaal geen plaats was.c Hij schoof zijn stoel dicht naast den haren, zoodat zyn knie bijna de hare raakte. Zij zag vuurrood, maar schoof toch haar stoel niet achteruit. »Zie, Sophie,* ging hij voort, »hoe vaak is het niet gebeurd, als ik jou de bloemen in figuur lijken zin, Sophie aan de voeten wilde leggen, dat dan die brutale alledaag8che indringerijen er tus- scheu kwamen de telefoon, de telegrambesteller, het huis altijd vol men8chen, die waarlijk Doch in ethisehen, noch in estetischen zin in aanmerking kwamen. Maar ik had ze allen noodig en zij mij. Dan, 's avonds, bek-af, viel ik óp bed en had dan geen oog meer voor de bekoorlijkheid mijner vrouw. Andere keeren weer opgewonden, den wijn in het hoofd, met kloppende polsen en slapeu trok ik je naar my toe, zonder op je tegenstand te letten »Laat dat i* riep zij en zij weerde hem als met de handen at. >D#t is zoo lang al geleden tusschen toen en nu ligt een wereld van rustige, stille, onbe zoedelde jaren, die mij wat daar voor lag hebben doen vergeten I Jullie mannen met je gruwzame passies en hartstochtelijkheden, weten nist, hoe klaar, hoe licht, DRUKKER-UITGEVER Bureau Markt C 4. Felef. 56. - Postbus No. 6. maar niettemin gedurig, zou voor waarts gaan. Het Vredespaleis, inmiddels gebouwd, verkreeg daardoor ook hoogere beteekenis. Niet dadelijk heeft men begrepen, dat dit geen gebouw was om den reeds verkregen vrede in te her bergen, maar een tempel, die in zijn aanwezigheid symboliseert de noodzakelijkheid van vrede onder de volkeren. De oorlog wierp alles omver, en het „werk van Den Haag" scheen te hebben afgedaan. Nieuwe leuzen werden tijdens den oorlog geboren, en een in- terstatelijke organisatie, hetzij in den Volkenbond, hetzij op andere wijze, stond voor den geest. Te Parijs, zoo hebben wij gehoord, werd van het werk van Den Haag slechts terloops gesproken. Maar al spoedig is er een keer geko men. De commissie, belast met het ontwerpen van het Hof van den Volkenbond, vergaderde in het Vredespaleis te 's-Gravertha- ge, en stelde voor, dat daar de zetel van dit aanstaande Hof zou zijn. Een voorstel, door de al- gemeene vergadering van den Volkenbond tot besluit gemaakt, en daarom te belangrijker, wijl dit Hof van den Volkenbond, in tegenstelling met het daarnevens bestaande Permanente Hof van Arbitrage, een werkelijk gerechts hof is, dat internationaal gelijkt op de rechtbanken, die in alle beschaafde landen de geschillen tusschen de individuen beslechten. Merkwaardig is het wei, dat noch op den dag, dat de internationale commissie haar voorstel vaststelde noch op dien, dat de Volkenbond te Genéve het tot een besluit maakte, in Nederland de betee kenis ervan is beseft. Geen vlag gen werden in Den Haag uitge stoken slechts een enkel artikel werd aan de beslissing gewijd de beteekenis, niet internationaal, doch voor Nederland zelf, van het werk van Den Haag, ging blijkbaar nog eens aan Nederland voorbij Wij noemen ons gaarne het land van Grotius, ter herinnering aan het feit, dat deze beroemde vaderlander het volkenrecht ont- ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag II ure. dekte toen hij zijn beroemd werk over het „recht van den oorlog en den vrede" schreef. Grotius leefde in een tijd, die voor ons de gouden eeuw heette en dat wij wat waren. Dat hij het vol kenrecht ontdekte, m.a w. dat hij bevond, dat er reeds toen in het verkeer tusschen de natiën zekere algemeene regelen werden gevolgd kan geen toeval heeten. Neder land, met zijn toen reeds uitge- breiden internationalen handel, had op dat oogenblik meer dan eenig ander land belang bij het bestaan van zulk een volkenrecht. Een positie als gedurende het leven van Grotius, neemt Neder land niet meer in, Het „werk van Den^Haag" is ons min of meer toegevallen zelf hebben wij het niet opgezocht. Geheel toe val, dat het ontstond, is het ech ter weer niet. Want voor de Vredesconferenties en wat daar uit kon voortspruiten, zocht men een neutralen bodem, waarop dit werk welig kon opbloeien, en waar was zoodanige bodem beter te vinden dan in het altijd als rechtlievend bekende Nederland Men denke zich de mogelijk heden, die het werk van Den Haag in internaiionaal opzicht biedt, gelijk men wil. Maar één ding valt niet te ontkennen de wereld word internationaler, niet uit ide alisme, maar uit economische noodzakelijkheid. Men begrijpe, dat Nederland, al ware het slechts uit egoistische economische over wegingen, daartegenover niet on verschillig kan en mag blijven. Meent men van dezen Volkenbond niet veel te mogen en te kunnen verwachten, men .steune dan de genen, die belangsteiiiing voor de herziening, verbetering van dien Volkenbond vragen, opdat iets beters tot stand kome dan het geen nu aanwezig is. Men steune, zoo men dit niet door persoon lijke toewijding en arbeid kan of wil doen, aihans door zijn belangstelling, die menkantoonen b.v. door toe te treden tot de nog veel te zwakke Nederlandsche organisatie voor den Volken bond. Op 18 Mei 1899 werd voor hoe vol gedachten het leven is, als die wosste tijden voorbij zijn, die jullie de jaren der lietde noemt.* »En weet jij daD, mijn blonde Vestaalsche, hoeveel kracht en levensenergie de man in zijn stormaanval op de levensvragen en levenszorgen opdoet in het gezelschap eener lieve vrouw, die hem haar lietde en teederheid gunt? Die zoogenaamde «gruw zame passie*, mijn lieve Sophie, is de stoom die zijn machine moet voortdrijven, ol wil je liever, is de wind in de zeilen van zijn scliip op de bulderende levenszee. Je telt het huwelijksleven van dien kant veel te licht. O, Sophie, hoeveel ben ik aan je te kort gekomen! Wat hadt je van my een heel anderen man kunnen maken, als je een beetje geduld met mij hadt gehad. En trouwens, Sophieik ben ouder geworden, en ik kan en wil veel laten eü veranderen wat jou hindert of onaangenaam is. Sophie, laten we het opnieuw probeeren Maar zy stond op en deed alsof zij zijn uitgestrekte armen niet zag. Zij ging naar het raam. «Therese Frits 1* riep zij naar beneden, «Kom je? Je vader rërlangt naar je Nederland op internationaal ge bied geheel een veid van nieuwe vooruitzichten geopend. Eigen lijk schonk deze datum ons een internationale positie, gelijk wij die in den loop der negentiende eeuw niet meer gekend hebben, en tengevolge van de gewijzigde omstandigheden niet meer kon den verwachten. Dat bedenke men aan het einde dezer eerste kwarteeuw van het werk van Den Haag. waarop meer dan wij als bescheiden Nederlan ders wel eens aannemen, de aan dacht van -een deel van de wereld is gevestigd De bedoelde organisatie is de Vereeniging voor Volkenbonden Vre de, en bij welker Secretariaat, te 's Gravenhage gevestigd (Jan van Nas- saustraat y3) men zich als lid kan opgeven tegen een minimum ad f 1.— per jaar. Kameroverzicht. Het waren Dinsdag en Woens dag slechte dagen voor het Ne derlandsche volk en voor zijn be lastingsysteem. Minister Colijn heeft zijn zin gekregen en eene nieuwe heffing binnen gehaald. Maar de heer Colijn heeft geld noodig, veel geld zelfs. En van verhooging der directe belastingen, ook in den vorm van eene hef fing voor éénmaal, wil hij niets weten. Twee concessies deed de heer Colijn echter. De ééne was, dat degene, die huisvader is, tevens buiten de Rijksinkomstenbelasting valt en het rijwiel noodig heeft voor de uitoefening van zijn be roep, van de belasting is vrijge steld. Alle andere pogingen om voor bepaalde groepen van per sonen vrijstelling of vermindering van belasting te verkrijgen, wer den afgewezen De meeste zou den trouwens aanleiding gegeven hebben tot practische moeilijk heden. De tweede concessie was, dat Z.E. een amendement over nam van den heer Marchant, dat de wet op 1 januari 1930 automa tisch vervalt. Bij de thee- en bieraccijns werd deze regeling afgewezen, thans gaf de Minister toe. «Vergeef mij* zei ze toeD tot Schlottmaon, «vergeel mij Niet in een vlaag van opgewon denheid willen wij een besluit Demen.* Toen Dam hij haar hand en kuste die want hij was al tevre den meteen schemering van hoop, die zij hem gunde. Het werd een vioolijko familie dag, zooals men die met een dergelijke gelukkige aanleiding in iederen familiekring kent. Zij gingen door beschaduwde op en neergaande straatjes der oude stad en gedroegen zich, zooals dit zeer kalme toeristen betaamt. Zij lieten zich in de domkerk de beelden en schilderijen verklaren en naar wierook geurende kapel len. Daarua dronken zij in een koel wijuhuisje vurigen Neucha- teller en aten van de vette scha penkaas cd het witte sponsachtige tarwebrood. Ook kwamen zij in een grooten pracntigea tuin terecht want zij eerbiedigden niet al te schroom vallig muurtjes en schuttingen, wanneer er een openstaand hek of niet gesloten deur te zien wal, (Wordt vervolgd,)

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1924 | | pagina 1