Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
De stijging der Franken.
Als de avond valt.
VRIJDAG 4 APRIL 1924.
J. C. VINK - Axel.
FEUILLETON.
Binnenland.
ia? to
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER-U1TGEVER
Bureau Markt C 4.
1 elef. 56. - Postbus No. 6.
ADVERTENTIËN van 1 tot 5 regels 60 Centvoor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk
tot Dinsdag- en Vrijdagvoormiddag 11 ure.
Met reuzensprongen zien we de
laatste dagen de franken in de
hoogte gaan. Of hiervoor wer
kelijk reden is, wordt betwijfeld
door degenen, die het weten kun
nen.
Wanneer men echter op grond
van deskundige financiëele be
schouwingen beweert, dat die stij
ging hoogstwaarschijnlijk zal wor
den gevolgd door een daling, dan
1 ij k t zoo iets ongelooflijk en
toch
Ter opheldering geven we hier
weer, wat we aangaande de stij
ging in den franc-koers lazen in
de „Avp": Men constateert daar,
dat de snelle rijzing al even on
gezond is, als de scherpe reactie
voordien.
Ter illustratie van dit betoog
het volgende
De vlottende schuld van Frank
rijk bedroeg volgens het jongste
rapport in het binnenland pa-
pierfrs. 60.321 millioen in het
buitenland frs. 16 839 millioen
goud. De voorschotten bij de
Fr. Bank hadden vrijwel den
maximumgrens van 41 milliard
francs bereikt. De Regeering
stond derhalve voor de vraag hoe
deze vlottende schuld te conso-
lideeren en voorts hoe een inflatie
te stuiten wanneer moest worden
overgaan tot een verhooging van
het uitgifte-pecentage der bank-
billetten. De moeilijkheid om
een uitweg te vinden werd ver
groot door de op handenzijnde
verkiezingen. Het was te ver
wachten, dat krachtige 'maatrege
len der Regeering op ernstigen
tegenstand van Kamer en Senaat
zouden stuiten, omdat deze hee-
ren meer oog hebben voor 't be
houd van hun zetel, dan de be
hoeften van het land. Immers
ingrijpende belastingvoorstellen
zijn impopulair bij de bevolking
en waar dit „volk" nu eenmaal
het stembillet hanteert, liep de
vóórstemmende deputé groote
kans, dat zijn mandaat niet zou
worden hernieuwd.
Toen dan ook de Lasteyrie ge
steund door Poincaré de belas
tingvoorstellen indiende zag hij
deze eerst na zwaren strijd en
door het stellen der vertrouwens
kwestie aangenomen. En het
strekt voorzeker dit ministerie tot
eer, dat het deze voorstellen on
der de gegeven omstandigheden
tot wet heeft kunnen verheffen.
Ongetwijfeld heeft het ook in
het buitenland een goeden in
druk gemaakt, dat Poincaré bij
de becijferingen voorloopig al
thans de fabelachtige sommen,
die Duitschland „schuldig" is,
heeft gelimineerd, doch daar
door heeft hij erkend hoe onjuist
het was, deze bedragen op te
voeren, teneinde het te doen voor
komen alsof de begrooting geen
deficit aanwees. De naakte feiten
kunnen nu eenmaal niet door
camouflage op den duur verbor
gen blijven. Ook de kunst van
met cijfers te goochelen heeft
haar grens.
Dat de koersstijging in Frank
rijk met voldoening is begroet
behoeft nauwelijks betoog, doch
meer conservatief aangelegden
verhelen hun vrees niet, zien in
deze snelle verbetering terecht
een gevaar. De groote vlottende
schuld waarop wij reeds wezen
en bovendien de op korten ter
mijn uitstaande 75.000 millioen
francs schatkistbilletten blijven
een dreigend gevaar voor den
franckoers. Er wordt nu getracht
deze schatkistbilletten om te zet
ten in een onaflosbare rentedra
gende schuld en daarnevens even
eens de vlottende schuld te con-
solideeren. Maar deze chateaux
d'Espagne zijn moeilijk te verwe
zenlijken. Uit financieel oogpunt
is het intusschen verblijdend, dat
de verantwoordelijke kringen in
zien, dat de koers van den franc
met leeningen van 4 millioen dol
lar en 10 millioen pd. st. niet
kan worden gestabiliseerd. En
op zulk een stabilisatie moet wor
den aangestuurd, wil de reactie
op de thans ingetreden actie niet
nog intenser worden. Ingrijpende
bezuinigingen niet het minst op
leger- en vlootuigaven zijn daar
voor dringend noodzakelijk.
De toestand op het oogenblik
is te karakteriseeren als een re-
(Duitsche Novelle.)
Die groote man en dat sierlijke
vrouwtje voelden van het eerste
oogeDbiik, dat zij elkander zagen,
de zielsverwantschap der twee
helften, die elkaar in de wereld
ruimte sinds eeuwigheden zoeken
en elkaar ten slotte noodwendig
vinden moeten ook. Een min of
meer aanmatigende, maar voorde
twee menschjes zelf natuurlijk
een gelukkige voorstelling.
Zij ontmoetten elkaar bij ver
schillende galegenheden door ge
lukkige toevalligheden die de
dokter in 't geheim een beetje in
de hand werkte, en zoo ontstond
er binnen de eerstvolgende acht
dagen de allerhelste liefdesge
schiedenis, die men zich kan
denken. Het was alles heel nor-
maal gegaan, zonder schokken of
stooten, zoo geheel als het by
overgelukkige doorsneemenschen
met het vroolykste temperament
te verwachten is, en flink als op
wieltjes ook.
Maar toen haar toen reeds
»haar< Frits zijn Therese met
den ijvsr van den degelijken op
zijn arbeidsresultaten fleren man
uiteenzette, hoe 'n menigte van
tnenschen bij hem in zijn groote
glasfabriek hun brood verdienden
hoeveel kleine gezinnen afhan
kelijk waren van het welslagen
van zijn arbeid, hoe ver zyn
breekbare artikelen op spoorwegen
en over de wateren verzonden
werden de heele wereld door, en
eindelijk, dat zeer veel glazen buizen
en cylinders een heele Cbim-
borasdo nstuurlyk van dit glin
sterende goad een schat vertegen
woordigden voldoende als huis en
have voor kinderen en kleinkin
deren toen begreep de verstan
dige jonkvrouw, dat zij niet alleen
zeer intensief, maar ook heel
verstandig verliefd was geworden.
En dat verheugde haar vooral
voor haar vader.
Tnerese was nu reeds een jaar
by de familie Gamier en pension,
om de huishouding in depuntjes
te leeren.
Madame Garnier was de type
der directrices van dergelyke
pensionaten aan het meer van
Genève. Die dames hebben alle
iets van de Parissienes van den
arbeidenden middenstand. Zij was
-perkwaardig jeugdig gebleveo,
célverschap. De franc staat onder
curateele, onder controle van de
Morgan-Lazardgroepy welke laat
ste zelfs te Amsterdam een afge
vaardigde heeft in den persoon
van mr. Campbell, die de wissel
markt beheerscht. Een dergelijke
situatie is op den duur onhoud
baar en wanneer niet Frankrijk
zelf zulke financieele maatregelen
neemt, die den franc langs na
tuurlijken weg steunen, dan kan
zelfs de machtigste haussepartij
de steunactie niet volhouden.
Een geforceerde, dus onnatuurlijke
koersopdrijving heeft steeds tot
gevolg, dat de technische markt
positie verzwakt. En nu kan wel
de Fransche Regeering trachten
I het verkrijgen van contante francs
te beletten, even zeker is het dat
de speculatie wij zagen dit
ook in Duitschland geschieden
langs andere wegen zich teeeniger
tijd toch' het noodige materiaal
weet te verschaffend Voor het
oogenblik „doen" contante francs
circa tl.— hooger dan op leve
ring, doch het zal niet lang duren
of dit disagio zal verdwijnen.
Met dergelijke kunstmiddelen is
het devies niet blijvend geholpen.
Er is nog een klemmende
grond, waarom de Fransche Re
geering andere maatregelen be
hoort te nemen, dan die zij tot
heden met zooveel energie heeft
weten door te voeren n.l. het
belang van handel en industrie.
Deze vragen om stabilisatie. Of
deze nu plaats heeft op 80 of
100 francs per pond sterling is
om het even: als het betaalmiddel
maar een vaste waarde ontvangt
tegenover het buitenland. Thans
is de situatie aldus, dat de industri-
eelen door de herhaalde fluctu
aties niet in staat zijn hun ver
koopprijzen voor het binnenland
en speciaal voor export vast te
stellen.
In de „Echo de Paris" wordt
dan ook duidelijk te verstaan
gegeven, dat het tempo waarin
het herstel van den franc plaats
vindt, niet in het belang van
Frankrijk is langzaam maar zeker
zegt het blad, dan eerst bereiken
wij wat met de steunactie be
doeld is.
oudauks haar veertig zomers, zui
delijk levendig, ondanks haar wel
gedane figuur; met oogeD, die
heel wat wisten voorbij te zien,
leidde zij het geheele zaakje, het
gsheele, drukke, boute gezelschap
binnen de muren van haar chalet.
Madame Garnier onderscheidde
zich in niets van dit franco-
helvetische type. Zij was de ziel
en de meesteres van het huis.
Monsieur Garnier, een kleine,
zwakkelijke viveur liet zjch dooi
zijn wederhelft voederen, verwen
nen en aanbidden hij was maar
»ingetrouwd«.
De zaak werd gedreven met
zeer voldoende hulpmiddelen. Bij
het chalet behoorden nog de kleine,
sierlijke dépendences, lieve Zwit-
sorsche landhuisjes op zich zelf.
Wijngaardgangen, berceaux, pal
men en oleanderboschjes tooiden
het park aan den stellen straat
weg, die van Lausanne naar Ouchy
langs den meeroever afdaalt. In
dezen tijd hingen de blauwe
druiven, een geurige wijnlucht
verspreidende, als de zon ze be
scheen, in massa's tusschen het
loover der bereeaux, en dejonge
pensionaires genoten er van naar
hartelust.
Daar nu was Therese op de
hooge school. En zy toonde een j
Wij willen daaraan toevoegen,
dat wat de'Regeering deed, nadat
zij haar belastingwetten aange
nomen zag, nu juist niet getuigde
van een juist begrijpen van den
toestand. Immers door het stop
zetten van credieten aan buiten-
landsche banken, die daardoor
genoodzaakt waren haardebetsaldi
plotseling aan te zuiveren, heeft
zij de francsrijzing geforceerd en
een ongezonde positie van het
devies in het leven geroepen.
De franc is s c h ij n b a a r in
waarde gestegen en dit slaat op
de industrie, zooals wij reeds
opmerkten terug. Deze, die zich
aan het lagere koersniveau in
zooverre reeds had aangepast,
door naar het buitenland niet ih
francs, doch in ponden, lire,
guldens enz. te verkoopen, ziet
zich plotseling voor een enorme
waardevermeerdering van den
franc geplaatst. Zij ontvangt dus
voor haar tegoed in buitenland-
sche valuta minder francs dan
waarop zij aanvankelijk had ge
rekend en lijdt dus enorme ver
liezen. Dit had de regeering toen
zij haar sfeunplan ontwierp moeten
overdenken en dan had zij onge
twijfeld den weg gevolgd, dien
de „Echo de Paris" afbakende:
chi va piano, va sano. Een lang
zame actie tegen de baissepartij
had de industrie de gelegenheid
geschonken zich langzaam aan de
dan^ intredende omstandigheden
aan" te passen. Nu tracht men
in Frankrijk het roer weer om te
gooien, doch nu vindt zij vrijwel
uitsluitend een haussepartij tegen
over zich, die uit eigenbelang den
koers moet ophouden.
En daarin schuilt juist het
gevaar voor het Fransche devies.
Als de beroemde toren van Pisa
staat de franc scheef op zijn basis.
Een «chok en zij.... valt. Weinig
heeft het gescheeld of we konden
reeds de vorige week daarvan
getuige zijn geweest, ware het
niet, dat het aftreden van Poincaré
een coup de theatre bleek te zijn,
waarvan de mise en-scène al te
onhandig was opgezet. Maar
toch heeft deze kortstondige
Regeeringscrisis tot resultaat, dat
de belastingvoorstellen opnieuw
Senaat en Kamer moeten pas-
seeren en dan staat af te wachten
of in de parlementaire machine
niet opnieuw een spaak wordt
gestoken.
Resumeerend meenen wij te
hebben aangetoond: le dat de
jongste rijzing in den franc aan
onnatuuriijke oorzaken te danken
is2e dat het Fransche devies
thans een noteering bereikt heeft
die in omgekeerde verhouding
staat tot de intensieke waarde.
Een s c h ij n w a a r d e alzoo, die
wanneer niet daadwerkelijk ernstig
en spoedig naar stabilisatie ge
streefd wordt, sneller dan ge-
wenscht is, scherp tot uitdrukking
zal komen.
groot talent >tnijn eenig«
zuchtte zij schelmachtig te
bezitten voor soufflé's, salpicons,
chaufroids, en hoe al die geraffi
neerde Italiaansche delicatessen
verder beeten mogeD.
Midden in déze belangrijke
culinaire studiën had het geluk
kige verloviugswonder plaats, en
de electrische vonk bracht het
bericht ervaD aan vaderen moeder,
beideu smeekeude, toch te komen,
alle twee en terstoDd, vvaut eerst
dan zou haar geluk volkomen zijn.
Den volgenden morgen nadat
het bericht was afgezonden, slen
terde het jonge paar door een
klein kastaDj'eboscbje, dat aan
hot einde van het park naar het
open landschap voerde. Er hing
een heerlijke frischheid in de
zachtbewogen lucht, een 'fijne
nevel bedekte de bergen aaD de
overzijde, den Savoyschen oever.
Hand in hand, dicht naast elkaar
zaten zij op het bankje in de
kleine gloriette en vertelden elkaar
van hun bloedverwanten en van
hun jeugd.
Hij sprak van zijn ouderlijk
huis, een typisch afgelegen, door
dicht geboomte omringde, droo-
rnende dorpspastorie. Daar had
hij als knaap in de zomerzon
tusschen de korenvelden gelegen
<et Koninklijk bezoek aan de
hoofdstad.
Men meldt uit Amsterdam
Om precies 2 ure stapte de
Koninklijke Familie Dinsdagmid
dag in de wachtende rijtuigen
voor den rijtoer door de stad.
Op den Dam stond een vrij
groote menigte, die de Koninkl.
familie hartelijk toejuichte. Daarna
ging het langs de grachten en
door de straten, waar uit vele
huizen de driekleur wapperde.
Hier en daar stonden groepen
schoolkinderen langs den weg
geschaard, die met kleine rood-
wit-blauwe en oranjevlaggetjes
wuifden.
i oen de Koninklijke familie bij
terugkeer de rijtuigen verliet en
het paleis binnenging, juichte de
wachtende menigte haar hartelijk
toe. Dadelijk na de aankomst
van H. M. de Koningin had de
audiëmie voor militaireantoriteiten
plaats. In den middag begon de
audiëntie voor civiele autoriteiten.
Daar verschenen o.a. het gemeen
tebestuur van Amsterdam, de
consuls van vreemde mogend
heden te Amsterdam, verschillende
leden van de Eerste en Tweede
Kamer, de Rechterlijke colleges
daar ter stede, gemeentebesturen
en burgemeesters uit de provincie
Noord-Holland, de Raad van
en daar had hij zijn kinderdroomen
vrij spel gegeven.
De pastorie lag daar hoog aan
het bosch. Als de dikke sneeuw
laag in geluidlooze vlokkend war
reling zich over de hutten der
armen uitgebreid had, zoodat
slechts een dun rookwolkje van
uit de lage schoorsteenen van het
leven dezer door de wereld ver
geten menschen gesproken had,
daar hoog, waar het bosch dé
akkers alsloot en waar de beklem
mende winterleegte elke verdienste
stop zette daar had de knaap de
gelofte algelegd, voor de geboor
testreek en de dorpsgenooten te
zullen werken, opdat de armoede
en de ellende van iederen winter
eenmaal verdwijnen en voor
blijvende welvaart plaats maken
zou.
Later had hij een vriend ge
vonden, een klasgenoot op het
gymnasium eener kleine bekrom
pen stad, Ulrich Dekkers. Dekkers
gezicht was dat van een jongeling,
die nooit kind en jongeiiDg was
geweest, en zijn ijver om te stu-
deeren was nagenoeg zonder voor-
beelÖ. Hij kwam uit het myn-
gebied aan de Roer, de hemel
mocht weten, welke wind hem
naar de kleine Thüringer stad had
waaid, (Wordt vervolgd,)
