Gemengd Nieuws.
Verder staan we voor een gezonde
woningpolitiek. Krachtige voortzetting
der onbewoonbaarverkiaring van krot
en, zooals dit; er zijn in de Oude Stad,
waar de haren ten berge rijzen van
ergernis en schaamte over de daar
aeerschende toestanden, waartegen het
christelijk gemeentebestuur letterlijk nog
niets gedaan heeft. Mijne heeren, zegt
spr., strek uwe propaganda eens uit
i tot dat braakliggend terrein, in plaats
van tot de kermis. Te betreuren is
ook, dat een verzoek om meer huizen
te bouwen van de plaatselijke vereeni
ging, is afgewezen. Als men, zooals ik,
dag op dag in die krotten komt van
de Oude Stad, dan ziet men alles in
strijd met de meest bescheiden citaten,
die men aan een arbeiderswoning stelt.
Geen ventilatie, onvoldoende licht en
lucht, slechte nachtverblijven, drinkwa-
I tervoorziening, verlichting, kortom alles
ontbreekt er of is niet in orde. De
zedelijkheid krijgt hier vanwege het chr.
gemeentebestuur een gevoeligen knauw.
De menschen hebben er geen gezellig
tehuis en wiens schuld is het, rechtsche
J raadsfractie, indien er al eens iemand
uit zoo'n gezin naar de kroeg verdwaalt?
Dat er zoo noodig van Rijks wege
wordt ingegrepen, daarvoor zal ik in de
komende maanden zorgen en in dezen
ben ik ten aanzien van een naderend
nieuw kabinet misschien wel wat te
optimistisch gestemd. Bedenk eens hoe
afschuwelijk het is, dat men met 10, 12
menschen opgepakt zit in een opper
vlakte van 20 M2.
Dit alles heeft ook betrekking op een
i goede volksgezondheid. En dan wijst
j spr. op één van de weinige dingen,
f die op deze begrooting zijn toe te
i juichen, nl. de subsidie aan het „Groene
Kruis. Voelen de heeren niets voor een
post voor tuberculosebestrijding?
j Vervolgens wijst spr. op de invoering
van een ziekenfonds en op den rechts
toestand van het personeel der gasfa-
i briek, waar hij bij de begrooting op
terugkomt. In naam zijn er 3, in wer
kelijkheid geen fitters aan de gasfabriek,
terwijl het ook onverantwoordelijk is,
dat er 's nachts slechts één stoker op
de fabriek is. Spr. zal onderzoeken of
dit wettig geoorloofd is. De gascom-
missie kan daar nog veel opknappen.
Het onderwijs. De geheele begroo
ting kraakt van de zware kosten,' van
het bijz. onderwijs, in strijd met de van
rechts in alle toonaarden geslaakte be
zuinigingsklanken. In de scholen wor
den de kinderen als bokken en schapen
gescheiden in de kazerne stampt men
de zonen van de Heere-Heere-roepers
samen met de stofvergaarders. Ondanks
dat moeten we paraat zijn, dat de lagere
scholen model-inrichtingen zijn en de
raad sympathiek staat tegenover de ver
zoeken der oudercommissie. Verstrek
king van warm diinken aan de kinderen
van buiten is hoogst gewenscht en de
arbeiderskinderen geve men klompen
en gymnastiekschoentjes, opdat zij die
toch al zooveel derven, niet alleen ter
school kunnen komen, maar ook zoo
veel mogelijk van het onderwijs kunnen
profheeren, evenals de beter gesitueerden.
Ook zou hij willen vragen om een
schoolarts, in samenwerking met de ge
meenten Terneuzen en Zaamslag. Een
geregelde controle der kinderen, die
met allerlei ziekten behebt kunnen zijn,
moet plaats kunnen hebben. Wensche-
lijk is ook een commissie voor het be
handelen van verzoeken om schoeisel,
enz., dan behoeven de namen niet ge
publiceerd te worden. Ook een arbei
der heeft nog zoo iets als eergevoel
onder zijn vaak grove vel.
Voorwaardelijk geef ik mijn stem aan
de subsidie voor de chr. bibliotheek,
als ook een verzoek voor subsidie aan
een op te richten volksbibliotheek wordt
verleend.
Ten opzichte van het Armbestuur is
mijn meening bekend. Van groot nut
zou het zijn, indien de arbeiders in dit
college vertegenwoordigd waren. Dit
is geen baantjeszucht, want het is geen
een baantje, maar men zal moeten
erkennen, dat niemand beter dan een
arbeider op de hoogte is met den toe
stand van ^zijn lotgenooten. Op de
menschlievendheid van renteniers en
leden der bezittende klasse, die door
gaans op de kleine plaatsen deel uit
maken van dit college een regenten
college valt al zeer weinig te bogen.
Men benoeme daarom nog een lid der
S. D. A. P. en van de Chr"Hist, richting
in het Armbestuur. Welke bezwaren
zijn daartegen, vraagt spr., of is het
weer socialistenfreterij
Dan dringt hij aan op werkverschaf
fing. Dat ga vóór steun. Kan het
buizennet der gasfabriek niet uitgebreid,
of is dat nog steeds in studie? Het
spook der werkeloosheid grijnst afschu
welijk. Het Axelsch gemeentebestuur
grijpe in. De mededeelingen van Colijn
hebben veel stof opgejaagd, maar de
olievloot is getorpodeerd. Denk aan de
werkeloozen van verleden jaar; ze ge
voelen het nog als wrok, dat dhr.
Oggel den stouten moed had te spreken
van de schandelijke uitkeering van f6
per week, die de meesten nog niet eens
kregen.
Indien noodig kom ik dezen winter
hier terug met de arbeiders, gedachtig
aan de woorden uit de schriftWelaan
dan gij rijken, weent en huilt over uwe
ellendigheden, die over U komen. Ziet,
het loon der werklieden, die uwe lan
den gemaaid hebben, welke van u ver
kort is, roepten het geschrei dergenen,
die geoogst hebben is gekomen tot in
de ooren van den Heere Sebaoken
zoo haalt spr. nog meer woorden aan
uit de H. schrift, ter bekrachting van
zijn beroep op medewerking der raads
leden, waar het gaat over werklieden-
steun. Eindelijk roept hij den rechtschen
leden toeSchudt af het Farizeïsme,
dat bestaat in het raadsgebed en ook
daarbij haalt spr. woorden aan van den
Nazerener. Spr. zegt dat andersdenken
den hier een gebed wordt opgedrongen,
en waarom, zoo vraagt hij, bidt men
niet in de rechtsche Prov. Staten of de
Tweede Kamer? Is dat niet even goed
de plaats, of hebt gij daar niet den
steun der Katholieken, die hier wonder
lijk genoeg, voor het gebed stemden,
ofschoon er nu, tot zijn genoegen, een
Katholiek is, die openlijk daartegen
protesteert. In Brabant en Limburg
bidt men nergens in de Raadszaal. Het
is hier een plaats van heftigen strijd en
daarom vraagt hij, schaft af het raads
gebed.
Ten slotte zegt spr., dat deze rede
eens noodig was, om een nieuw geluid
te doen hooren en de oogen der recht
sche leden te openen voor hun wanbe
leid Staan zij bruut afwijzend tegen
al wat van spr. komt, aan hen de ver
antwoordelijkheid daarvoor. Vier jaren
lang hoopt spr. met strijdlust de oppo
sitie vol te houden. De arbeiders zul
len mij de oogen openen, zegt hij, en
U den rug toedraaien Gij schokt meer
en meer het vertrouwen en al moet ik
hier in den raad alleen den strijd voeren,
het gaat om een goede zaak, de betere,
toekomst der arbeiders. Hoe zwaarder
de strijd, hoe schooner de overwinning
en onze leus zal zijn de verloochende
leuze van den grooten anti-rev. staatsman
Groen van Prinsterer„ln ons isolement
ligt onze kracht". Dank u, mijnheer de
Voorzitter.
Dhr. Baert acht zich verplicht het
woord te vragen, nu zijn persoon in
het debat is gemengd en wat het gebed
betreft, komt zijn geloof, noch zijn partij
daar niet tegen op, al is het dat in de
Catechismus der Katholieken, dhr. van
de Casteel zal dit even goed weten, een
korter en zakelijker gebed is aangegeven.
Waar dhr. Van de Bilt genoemd is,
kan hij niet anders zeggen, dan dat die
man zijn plicht gedaan heeft in den
Raad, en het spijt'hem, dat die man
hier is genoemd, nu hij zich hier niet
verdedigen kan.
Dhr. Van de Casteel antwoordt den
heer Baert, dat het den katholieken
voorgeschreven is om ieder gebed te
doen vergezellen van het kruisteeken
en dat heeft hij dhr Baert hier nog niet
zien maken, terwijl mij als Katholiek
dal toch is voorgehouden.
Dhr. Dieleman wil ook op een paar
punten den nadruk leggen, al zal hij
niet zooveel tijd vergen als dhr. Gilde.
Hij ziet in diens rede het teeken van
grooten spot en laster tegen de H.
Schrift en spr. wil verklaren, dat als
dhr. O 1de zegt, dat socialisme en chris
tend ;n één zijn, deze tegen over elkaar
staan als water en vuur. En als men
op roekelooze wijze, zooals hier, de
Schrift wil aanhalen, dan past dat als
een gouden ring om een varkenssnuit.
Spr. wil Gilde erkennen als raadslid
en burger, maar diens politiek dient
hier niet gevolgd te worden en men
moet van zijn woorden geen propagan-
darede maken, maar zaken doen en over
die diepgaande verschillen kunnen we
gevoegelijk heen stappen.
Dhr. Oggel hoopt, dat de heeren nu
wel overtuigd zullen zijn uit het ge
hoorde, dat dhr. Gilde hier de splijt
zwam ter tafel wil brengen om de
rechtsche leden tegen elkaar op te zetten
en we kunnen daarom die rede slechts
als een waarschuwing beschouwen om
nog meer schouder aan schouder te
staan. Spr. laakt het gebruik &p die
wijze van Bijbelsche uitspraken, die
slechts smaad en haat verspreiden
zooals d§t in het socialistisch dagblad
„Het Volk" gedaan wordt, waarin na de
behandeling van de vlootwet, een engel
afgebeeld stond, die knielend dankte
voor den uitslag der stemming en dat
meer andere spotplaten vertoont. We
moeten voor zoo'n partij op onze hoede
zijn.
Dhr. Gilde protesteert tegen hetgeen
dhr. Oggel zegt, als zou hij een splijt
zwam ter tafel brengen en haat zaaien.
Wanneer iémand hatelijk is, dan is het
zeker dhr. Oggel, die mij het woord
wenschte te ontnemen dat strijdt zeker
tegen uw aristocratisch gevoel, mijnheer
Oggel, dat hier iemand voor de arbei
ders opkomt
De Voorz.U moet niet persoonlijk
zijn mijnheer Gilde, anders moet ik U
het vtfoord ontnemen.
Dhr. GildeIk kan me .niet herinne
ren hier spottend of smadend gesproken
te hebben.
De Voorz. sluit het debat over de
algemeene beschouwingen en gaat over
tot behandeling der posten op de be
grooting.
(Wordt vervolgd.)
Woensdagmorgen circa zes uur, kwa
men paard en wagen vaD de landbou
wers W. du Bois te Breskens en Cam-
maert te Hoofdplaat in aanraking met
een £e Breskens op den grond gevallen
draad van de electrische geleiding. Beide
paarden waren op slag dood.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor. M. Crt.
De politie te Leiden heeft aange
houden zekeren N. wegens verduistering
van 16'JOO ten nadeele van de firma
C. te Leiden. N. was als procuratie
houder in dienst der firma.
Ernstig motorongeluk. Men meldt
aan de Maasb. uit Eindhoven
Zondagnacht kwamen zekere H. Bere
uit Tongeren en zekere v. d. Ven uit
Strijp per motor van den zesdaavschen
wedstrijd te Gent. Even voor E ndho-
ven schijnt men iü een kar-spoor geslipt
te zijn en» tegen een boom te zijn aan
gereden. Desondanks is de heer v. d.
Ven met een reusachtige vaart met den
motor naar huis gereden. Toen bij daar
aankwam, vroeg hij >waar kom ik van
daan*.
Aanvankelijk dachten ze aan een grap
je, maar spoedig bleek, dat de man een
hersenschudding had bekomen, zooals
later door een dokter is vastgesteld. Men
vroeg hem, waar hij den duo-rijder ge
laten had. Aanvankelijk mepode hij er
geen gehad te hebben, doch ten slotte
bleek, dat de tweede man in Rijsel nog
op de duo gezeten had.
Na 2]/? uur zoeken vond men hem in
een sloot langs den Meerveldhovenschen
weg. Bij Dader onderzoek bleek, dat
ook hij een hersenschudding had beko
men.
Niet altijd wordt de deugd beloond,
dit heeft het strijkje ondervonden, dat
dezer dagen in een café-restaurant te
Rotterdam musiceerde. De jeugdige vio
list van het muzikantentiro vond "op de
W. C. een portefeuille, die bjj Dader
onderzoek 40.000 bleek te bevatten.
De jongeman stelde dadelijk de wei
nige gasten in de zaak met zijn vondst
in kennis eD een Duitscher, die inder
daad zoo pas het toilet had bezocht,
meldde zich aan als de verliezer en
aanvaardde de portefeuille zonder veel
omslag met een enkel bedankje.
Beloond werd de eerlijke vinder dus
"iet, maar zijn straf kwam 's avoDds.
Toen namelijk de directeur hoorde, wat
er was voorgevallen, werd deze zoo woe
dend, dat de zaak buiteD hem om was
geregeld, en hij heeft in ziju woede het
strijkje dadelijk de straat opgejaagd.
R. Nbl.
Uit Eindhoven wordt aan de Tel.
geseind
Naar in deskundige kringen verluidt,
heeft een ingesteld onderzoek nu reeds
uitgemaakt, dat een faillissement der
Hanzebank niet is te voorkomen. Tevens
meent men, dat ten hoogste 30 pet.
aan depositohouders en spaarders kan
worden uitgekeerd. De aandeelhouders
verliezen alles. Voor het meerendeel
waren de verleende credieten niet
invorderbaar.
In Schotland heeft Zondag een
hevige sneeuwstorm gewoed, die vee
schade veroorzaakte.
Een bekend chauffeur te Lugano,
gehuwd en vader van kinderen, reed
met zijn auto, toen men op een gege
ven oogenblik zag, hoe hij plotseling
met groote snelheid zijn voertuig in de
richting van het meer stuurde. De
auto reed het water in, totdat hij een
15 meter van den kant in de diepte
verdween. Men heeft het lijk van den
chauffeur nog niet teruggevonden, ter
wijl ae auto zich nog onder water ba
vindt. Men vermoedt, dat de man in
een vlaag van waanzin heeft gehaudeld.
De gestolen gobelins teruggevonden.
De beide uit het Paleis te Versailles
gestolen gobelins zijn thans door de
politie teruggevonden. Een der beide
gobelins, voorstellende de intocht van
den koning in Duinkerken, was door
de dieven in twault stukken gesneden
de andere was ongeschonden.
Uit de nadere berichten betreffende
den diefstal van de gobelins uit het pa
leis te Versailles blijkt, dat de beide
aangehouden dieven, voornamelijk ge
handeld hebben volgens hun commu
nistische ideeën, en uit haat te en het
kapitalisme. Zij beschouwen de kunst
schatten iD musea eDz. als nuttelooze
voorwerpen. De in stukken gesneden
gobelins zal men trachten door deskun
digen te doen herstellen.
Uöd gytnoastiekvereeniging te
Diest had Zaterdagavond een eigeDaar-
digen wedstryd georganiseerd. Twintig
jongelieden werden in een dichtgeslo
ten auto gezet en langs allerlei omwe
gen naar een plaats op 5 Kilometer af
stand van Diest gebracht. Daar zou
den zij uit den wagen gelaten worden
en ze moesten dan probeeren zelf den
terugweg te vinden.
Toen de dichtgesloten auto nu Zater
dagavond te Diest aankwam en ge
opend werd, vond men de jongelieden
geheel bedwelmd, E^n hunner was
reeds overleden. De bewustelonze
jongemenschen zijn in een ziekeuhuia
opgenomen. E. R. Crt.
