;%o. 28.
Vrijdag 7 Ju 1922.
38e Jaar#
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuw sch-V laanderen.
J. C. VINK - Axel.
De Verkiezingen.
Landbouw.
Binnenland.
Dit blaa verschijnt eiken Dtnsdas- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
c'et 3 maanoeD 75 Centrranco Der oost 1 Gulden.
AtzoDoerliiRe ^os 5 Oom
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon Mr. AH. - Postbox H.
aDVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
oiaatsruimtp berekend.
Advertentiën worden rranco ingewacht, uiterlijk toi
Dinsdag- Vrtjdagvoormiddag ELF nre.
Het was wel levendig in ons anders
stille stadje, Woensdag. Vooral in de
morgenuren. Reeds om half acht ver
schenen de heeren leden van de stem-
bureaux aan hunne respectievelijke
districtsbureaux en werd de laatste hand
gelegd aan wat nog aan te vullen was.
Daarna wachtte men het oogenblik af,
dat de klok acht zou slaan en het wis
selen van de oproepingskaarten tegen
de voor de candidaten waardevolle stem
biljetten zou «anvangen. Doch niet de
heeren van de stembureaux alleen, maar
ook verscheidene kiezers stonden reeds
dat tijdstip af te wachten, en zoo werd
het te acht uur aan het hoofdbureau
tenminste een stroom van komen en
gaan. Dit duurde een paar uren, wat
op de stembureaux aardig drukte gaf
De voorzitters hadden het toen vooral
druk met toezien op de kiezers, of ze
geen ongeoorloofde daden pleegden in
verband met het stemmen, want we
weten de wet is daar streng op en wil
in de eerste plaats, dat de stemming
voor ieder persoonlijk in 't g e h e i m
geschiedt en in de tweede plaats zonder
aandrang van belanghebbenden.
En als men nu weet, dat de meeste
vrouwelijke kiezers vooral in de meening
verkeerden dat ze toch op voorlichting
konden rekenen, was het geen wonder,
dat de voorzitter nogal eens moest op
treden als handhaver van de wet. Typisch
was dan steeds de opmerking van kiezers
zijde „je mag mekaare toch elpen?"
Eens gebeurde het, dat man en vrouw,
beiden bejaard, als echtgenooten inéén
stemhokje slopen, onbewust natuurlijk
dat dit verboden was.
De voorzitter, die hen kende en wel
licht overtuigd, dat ze het politiek wel
eens waren, deed alsof hij het niet zag
doch hierop opmerkzaam gemaakt, ant
woordde hij gemoedelijk: „Och, laat
ze maar scharrelen". Óf hij gelijk had.
Een ander geval hoorden we, dat er
weer zoo'n tweetal kwam en de vrouw
stiekum het biljet aan .hem" gaf en
wachtte. Toen men zei: u moet in het
hokje er naast gaan, ging het vrouwtje
natuurlijk gehoorzaam in een ander hokje
wachten en toen manlief klaar was met
stemmen, deelde hij de biljetten weer
eerlijk en stopten ze het beiden in de bus.
Dat „bus", ja, dat deed ook nog een
enkeling zoeken naar iets wat op een
koffiebus leek. Wie denkt nu ook, dat
tegen zoo'n kast van 1 meter hoogte
een bus gezegd wordt
Wie ook pech had, was een vrouw,
die 's morgens verklaarde niet te kunnen
stemmen, zoodat de oproepingskaart
werd ingeleverd en van het feit aantee-
kening werd gemaakt Maar s middags
had ze gehoord, dat anderen geholpen
werden, waarop ze weer naar het „beroo
ging en toen een biljet vroeg om te
-i stemmen, want dat men haar wel zou
helpen. Het kostte heel wat moeite om
haar aan 't verstand te brengen, dat dit
niet meer kon.
Over het algemeen was echter niet te
klagen over de orde bij het stemmen.
Het ging zeer geregeld, behoudens een
paar uitzonderingen, die men toch moet
hebben, om mee te doen.
Na tien uur werd het wat rustiger
aan de stembussen. Maar toen kwam
er meer drukte in de stad. Want velen,
die gestemd hadden, kwamdn met een
buur of kennis nog eens medestemmen
en gingen meteen eens kijken naar de
mooie en leelijke verkiezingsbiljetten, die
overal waren aangeplakt. Men scheen
er onuitputtelijk in, want hetgeplakhad
al weken geduurd.
Het geraas van motoren en getoeter
van hoorns en claxons verried een on
gewone drukte van automobielen en op
straat kon men een zes-tal wagens, ver
sierd met verkiezingsreclame zien
komen en gaan en elkaar kruisende,
alsof er wel zestig reden. En waren
het aanvankelijk ouden van dagen of
gebrekkigen, die men per auto naar de
stembus bracht, al spoedig hadden ook
zij er de smaak van beet, die nog zeer
goed hun onderdanen konden gebruiken,
maar die natuurlijk met het mooie weer
een aangeboden autoritje ook niet ver
smaadden.
Minder aangenaam was het, dat men
ook enkele personen aantrof, die meenden
recht op hun stem te hebben, doch
j geen oproepingskaart hadden ontvangen,
i omdat ze nu eenmaal niet op de kie
zerslijst stonden. Deze moesten weer
onverrichter zake teruggebracht worden.
De vrees dat weinig vrouwen zouden
gaan stemmen was ongegrond, want in
rijen zag men ze gaan en heel dikwijls
ook zag men een paar gearmd naar het
stadhuis gaan, alsof ze den ambtenaar
van den Burgerlijken Stand wenschten
te spreken.
En zoo ging het maar heen en weer,
wat, zooals we in den aanvang reeds
zeiden, een gezellige drukte gaf, want
het dient ter eere van onze gemeente
vermeld, dat hoewel er met geestdrift
gestemd werd, niemand aanleiding gaf
tot hatelijkheden, en beleedigingen ach
terwege bleven. Men begreep blijkbaar
zijn plichtleder voor zichzelf.
bereikt door het voorschrift dat zoolang
een grooter aantal leerkrachten aan de
school is verbonden dan het nieuwe
artikel 28 toelaat, eventueele vacatures
in bet personeel tot bijstand van het
hoofd dier school, niet mogen worden
vervuld. Er dient evenwel rekening te
worden gehouden met de mogelijkheid,
dal de verdeeling van het gebouw in
klasse-lokalen, het toepassen van dezen
regel feitelijk niet toelaat. Dit kan b.v.
het geval zijn indien de lokalen slechts
een gering aantal leerlingen kunnen be
vatten en vereeniging met het naastlig
gend lokaal niet wenschelijk is. Hierin
wordt voorzien.
Voorts wordt gegarandeerd aan ge
meente- en schoolbesturen gedurende een
overgangstermijn van drie jaren de aan
spraak op vergoeding voor het nog niet
verminderde getal leerkrachten, doch bin
nen de grenzen der thans vigeerende
bepalingen der wet.
Wachtgelden, waarop bjj het in wer
king treden dezer wijzigingswet reeds aan
spraak bestond, blijven gehandhaafd op
de bedragen, waarop zij volgens het thans
vigeerend art. 51 der Wet zijn ot zullen
worden vastgesteld. Ook voor het tijdvak
waarvoor de wachtgelden zijn verleend
blijven de oude bepalingen van kracht.
Het kan evenwel niet onbillijk worden
geacht de bepalingen van het vijfde tot en
met het negende, het dertiende en het
laatste lid van het nieuwe art. 51 toe te
passen ook op de wachtgelders volgens
oude regeling.
Wijziging Lager Onderwijswet.
De Minister van O. heeft een wets
ontwerp ingediend waarvan de strek
king isbezuiniging op de zeer aan
zienlijke kosten van het lager onder
wijs, eD wel o. a. door de volgende
middelen
grooter aantal leerlingen per onder
wijzer van 25 op 35 maximum;
inkrimping van het aantal onderwij
zers
minder dure regeling van het wacnt-
geld, overeenkomend met die voor de
burgerlijke ambtenaren
verhooging van het minimum leer
lingenaantal, vereischt voor aanspraak op
rijksvergoeding aan de kleine scholen
beperking van kweek- en opleidings
scholen.
Het ligt in de bedoeling de wijzigingen
te doen werken van 1 Januari 1923 at.
De overgang naar de nieuwe regeling
zal voor elke school geleidelijk dienen
te geschieden. Dit doel kan worden
Veulenkeuring te Axel.
Dinsdag werd op het terrein der
V. V. Z. F. alhier een veulenkeuring
gehouden.
Terugziend op het succes, dat het
vorig jaar met deze keuring was bereikt,
ging hetzelfde comité, dat zich toen
daarvoor had gespannen, met moed aan
het werk en wist al spoedig een mooie
verzameling inschrijvers te werven, zoo
dat men een catalogus kon samenstellen,
waarin over de honderd veulens van
beiderlei geslacht walen ingeschreven
voor de keuring; en allemaal veulens
van beste hengsten. De pioniers uit
het geheele land zouden we moeten
zeggen, want het is bekend, dat de hier
rondgeleide hengsten de beste prijzen
weghalen zelfs op tentoonstellingen als
te 's Gravenhage worden gehouden.
Ook de moeders der ingeschreven
veulens waren alle bekende typen uit
vroegere catalogi en vele zelfs meer
malen bekroond.
Geen wonder dus, dat men van de
te houden veulenkeuring een goede
verwachting had. En deze verwachting
is niet beschaamd. Het aangevoerde
materiaal was puik en hoe onderling
ook verschillend in type en vormen,
toch zag men er niet de wanstaltige
hooge veulens met lange halzen en
koppen en onregelmatige korte of lange
ruggen op hooge dunne en vaak kromme
pooten, die men wel vier stelten zou
kunnen noemen. We geven die be
schrijving, omdat we ons zoo levendig
n
n
voorstellen, hoe eenige jaren te voren
nog tal van zulke exemplaren op de
weiden in deze streek graasden, terwijl
ze nu, dank zij de veredeling van het
paardenras in onze omgeving, een zeld
zaamheid zijn geworden.
Ook hier was wel eens aardig geweest,
als men, evenals dat met de geiten werd
gedaan op andere gelegenheden, eens
veulens, of afbeeldingen ervan had mee
gebracht, om te doen zien, hoe de
paarden en veulens vroeger waren en
hoe ze nu zijn.
We achten het hier niet de plaats om,
neem aan dat we het vakkundig konden,
in bijzonderheden te treden tusschen de
veulens van b.v. Laboureur en die van
Wilson, enz. dat hoort in vakbladen
thuis, maar toch is het opmerkelijk, dat
zelfs leeken als wij zijn, getroffen worden
door de mooie vormen en den kloeken
bouw, waardoor reeds het veulen zegt,
wat een flink paard het in de toekomst
worden zal. En dat was niet het geval
bij enkelen, maar biptientallen. Vandaar
dat de jury zich er niet mee kon ver
eenigen door zich enkel bij de uitge
loofde prijzen te bepalen, maar zich
gedrongen zag ook aan meerdere veulens
een eervolle vermelding toe te kennen,
omdat ze niet ongenoemd dienden te
blijven.
Wat dus de aanvoer betreft slaagde
de veulenkeuring volkomen. Maar om
trent het bezoek was men eenigszins
teleurgesteld. De belangstelling was
niet evenredig aan de verwachting en
dat is jammer.
De commissie, die deze keuring in
elkaar zette en haar werk door een mooie
inzending zag bekroond, had van de zijde
der paardenfokkers en belangstellenden
meer waardeering verdiend voor hare
moeite. Men mag dit toeschrijven aan den
tijd van malaise en een waardevermin
dering van de paarden in het algemeen,
dit doet aan de liefhebberij niets af en
ook niet aan de kwaliteit der dieren,
alleen de handel heeft daarvan natuurlijk
I te lijden en zoo was het wel te ver
klaren, dat men er niet aantrof de- vele
vreemdelingen (waaronder ook buiten
landers) van verleden jaar.
De uitslag der keuringen was als volgt
Klasse A., hengstveulens, geb. in 1922.
Ie prijs S. de Klerk Axel, 2e P. B.
van Hoeve Axel, (tweemaal), 3e M.
Dieleman Zaamslag, M. Puylaert, Zuid-
dorpe, H. de Regt Lz. Neuzen, 4e J.
Dieleman Zuiddorpe, J. de Putter, Axel,
F. Dekker Pz. en H. C. Begheyn, St.
Jansteen.
Benevens 8 eervolle vermeldingen.
Klasse B. merrieveulens.
Ie prijs S. de Klerk, Axel, 2e J. de
Mul, Zaamslag en S. de Feijter, Axel,
3e P. Dekker Pz., F. Dekker Pz., Axel,
en J. Dieleman Zuiddorpe, 4e S. de
Feijter vnd., Begheijn vnd. en F. Dek
ker vnd.
Vijf eerv. verm.
C. Hengsten met 10 afstammelingen,
waarvan 5 geboren in 1921 en 5 geboren
1922.
In deze werd weer de oude kampioen
gehuldigd en de le prijs toegekend aan
Labeureur d'Izaac, van de henstenver-
i-
it
e
n
e
s
t
s
