38e Jaarg. Nieuws- en Advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen. J. C. VINK - Axel. •Dit biad verschijnt, eiken Dinsdag- en Vrijdagavond. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 75 Cent: franco Der post 1 Galden. Afzonderiilke Nos. 5 Cent. DRUKKER—UITGEVER Bureau Markt C 4. Telefoon Kr. 56. - Posthoi 6. ADVERtENTIEN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor eiken reaei meer 12 Cent. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentie» worden franco ingewacht, uiterlijk tot Dinsdag- en Vrtjdagvoormiddag ELF nre. De oeconomische toestand van ons land In een openbare vergadering te Utrecht sprak de Oud-Minister van Financiën prol. Mr. A. van Gijn over den fiuancieelen en econcmischen toe- 8'aDd van ons land. Hij zeide, dat de toestand inderdaad ernstig is, als gevolg van het feit, dat de menscbheid lijdt aan een verdwazing op staathuishoudkundig gebTëd. Toen de oorlog voorbij was, was de alge- meene opinie, dat er een betere toe stand was aangebroken. Wij zyn gaan veronderstellen, dat geld de rijkdom bij uitnemendheid is, terwijl toch geld wel voor een individu rijkdom is, maar voor de gemeenschap slechts ruilmid del. Na den oorlog heeft er bij de naties een geweldige vermogensverhui zing plaats gehad, en dit ge, ft veel verwarring. Daarbij komt de waarde vermindering van het geld. Men be ging een groote vergissing door te meenen dat oorlogvoeren den meusoh rijk maakt in plaats van arm. Een andere vergissing kwam door de stij- giug van de loonen. De menschen hebben gedacht, dat nu de loonen hoo ger werden, zij het daardoor ook beter zouden krijgen. Men vergat echter, dat meu wel aan geld het dubbele kreeg, doch niet in waarde. Dit heelt ook den Minister van Financiën in de war gebracht. Iedereen zet .de dingen op prijs, dus, zoo redeneerde men, kan dit ook geschieden met de iDkom 8tenbelasting. Verkeerde conclusies werden getrokken. In de oorlogsjaren had men 220 millioen aan kosten voor distributie, enz. uitgegeven, dus, meende men, kan men dergelijke bedragen nu wel uitgeven voor andere doeleinden. Doch men vergat, dat de staat geleetd had van het nationaal vermogen. Daar bij komt nog de verkeerde voorstelling, die men bad van de positie van Duitsch- land. Men dacht, dat dit land na den oorlog veel noodig zou hebben en dus ook veel van het buitenland zou koopen. Een speculatieve inkoop van goederen had met het oog hierop plaats. Duitsch- land nu bad wel veel noodig, doch er is onderscheid tusschen noodig hebben en koopen. Wel is in den aanvang gekocht, doch met papieren marken, waarvan er thans naar schattiDg wel 17 milliard in ons landziju- Dit heelt ons land dus veel gekost. In den aan vang werd dus met slecht geld betaald, en nadien kon Duitschland niet meer koopen. De verkeerde voorstelling teh aanzien van Duuscbland's positie heelt lang geduurd. Ook de groote zakenmecschen en onze bankiers hebben zich vergist. Van daar de stroppen, die de bauken nu hebbeu. Van de regeering had men s evenwel mogen verwachten, dat ze een beter inzicht had gehad. Daarbij kwamen de November-be- loften. Psychologisch en economisch was het kompas van de regeering in de war. De regeering heeft den toe stand niet begrepen, ®u li®' he uitgaven geweldig stijgen. Bedroegen in 191 de kosten van de rijksbuishouding 267 millioen, die kosten waren in 1921 gestegen tot 644 millioeD, alzoo 377 millioen hooger. Ook al neemt mee iu aanmerking, dat de uitgaven wel naar boven moesten in verband met de onderwijs-wet de sociale wet geving, de waardedaling van het geld waarvoor spreker becijferde in totaal 245 millioen moet wo»den gerekend, dan nog blijven er 132 m llioen over, als bewijs dat de regeermg te royaal met het geld is geweest. Bij de depar tementen van buitenlandsche zaken en van justitie b v. ziju vele posten ver drievoudigd. Men is ten onrechte van de leer uitgegaan: wat iu 1914 niet kon, kan nu wel. Niettegenstaande de elastingen in de vier jaren met 100 millioen zijn gestegen, zya er steeds tekorten geweest. Over 1921 moet bet tekort het spoorwegtekort van 30 millioen 'inbegrepen op 86 millioen en" voor 1922 op 48 millioen gesteld worden? terwijl volgens sommige des kundigen bet tekort over 1923 wel op 120 tot 140 millioen kan worden ge schat. Hierbij moet nog in aanmerking genomen worueu, dat de inkomstenbe lasting nu nog goed opbrengt, w\jl deze berust op aauslagen van verd ensten in de vorige jaren. De registratie rechten worden al minder, en alle brqpuen van inkomsten zullen zoo af takelen. Hoe na hierin verandering te bren gen Door belastingvermeerdering gaat üit niet. De directe belastingen zijn hier al 'hooger dan in Frankrijk en Engeland. Duitschland uitgezonderd, hebben we bier b.v. de hoogste succes siebelasting^ welke hooge belasting er toe meewerkt, dat de boel maar wordt opgemaakt. Dus geen nieuwe belas tingen, anders jagen we bovendien nog een hoop menscnen het land uit. Dus leenen, docb leeneu om een gat te stoppen is bezwaarlijk. Ten slotte zijn er geen menschen meer te vinden, die leenen willen od langen termijn. Spr. wees hierbij op de geweldige toeneming van de vlottende schuld. Een 220 millioen daarvan zit in Duitsche handen. Gebeurt er in Duitschland nu iets, d n loopt de N«derland8Cbe Staat de kans, dat het geld wordt opgevraagdzoo ook met de vlottende schuld, die bij de bankiers hier te lande geplaatst is; leeft de haudel weer iets o,p. dan kunnen de bankiers daarin beter hun geld steken en nemen zij ook hun geld terug. De Minister zal dau naar de Nedurlandsche Bank moeten gaan, die dau wel peertjes zal drukken. Daarvan is het gevolg een aalmg van het geld en verschuiving van vermogens Dat papiertjes drukken is feitelijk het zelfde als belastingffi ffen, heeft nog meer van zakkenrollerij weg. Voor Srenschen, die schuldvorderingen heb ben, is het inderdaad een belasting heffing; iemand, die geld op hypotheek op een huis heeft geleend, ontvangt wel de hypotheekrente, doch die is minder waard. Dit soort van belaa- tiugbeffen treft dus dat deel van de natie, dat het bet minst kan missen, als gppensioneerdeii> ambtenaren enz. In Duitschland wordt het beetje na'io- naal vermogen op elkaar gehoopt hij een klein groepje menschen, misschien een 100,000; de anderen verkeeren in ellende. We moeten oppassen, dat we dien weg niet opgaan, dit zou eeu ramp zijn in de eerste plaats voor de mid delbare ambtenaren, de ambtenaren zonder eigen vermogen. De nieuwe knappe Minister van Fi nanciën. Mr. De Geer, heelt wel be oofd de begrooting sluitend te makeD, doch daarvan is nog niets gekomen wel vond hij beloften van cohega's, die hij beeft nageleefd. De Vrijheidsbond heelt wel getracht bij de begroeting bezuiniging aan te brengen, doch dit heeft niet'veel uitgewerkt, wijl dit uit den aard der zaak in de Kamer moei lijk is. Op de meeste partijprogramma's staan nu wel bezuinigingsieuzeo, docb waarop wil men bezuinigen Er wordt gezegd op de defensie. De vrijzinnig- democraten beweren, dat de kosten van de detensie 133 millioen bedragen. Dat is niet waar. Daarvan moeten at 10 millicren voor het loodswezen, enz.; 7 millioen vobr kosten van aanbouw van nieuwe schepêD, welke door Indië worden terugbetaalo o millioeti voor dubbel geboekte losten en U/s millioen als opbrengst van inkomsten als ver koop van gebruikte en niet meer uoof'ig zijude zakeD, zoodat we ongeveer 105 millioen zouden „bezuinigen" als we een sireep haalden door de detensie. Het is wel is waar nog een aardige ceut, doch het is onredelijk te zeggen, dat we er niets voor heböep. We zouden dan ook de tuchthuizen, da rechters enz. kunnen afschaffen, doch daaraan denkt niemand. Er wordt gezegd onze defensie haalt toch niets uit, doch ook dit is, niet waar. In 1914 is het tegendeel wel gebleken. Het beteekende een kuip op de deur. Kwamen alle naties op die deur r.imeieD, dan geloott spreker wel, dat die deur zou bezwijken, doch beter is een deur, zooals wij die hadden, dan heelemaal geen deur. Eéu partij wil blijkbaar niet bezui nigen. Mr. Troelstra heeft te Heerleu eeu protest tegen de bezuiuigiug geuit. Als het geld in waarde daalt, gaan de loonen omboog. Dit gaat nu wel*zoo heel glad uiet, de vakvereenigingeu moeten eeu klein optochtje geven, maar dau kunnen de vakvereenigingleiders zeggendat is ons werk, dat hebben Wij voor jelui in orde gebracht. Dit is voer deze personen aangenamer, dan dat de looueu naar beneden gaan Hieraan schrijft spreker bet toe, dat de sociaaldemocraten in Nederland eu in andere lauden het uiet zoo erg vinden, als de waarde van het geld daalt daardoor stygt de positie van de leiders. Ook de regeermg heeft het kompas verkeerd gezet. Zij heelt zicü in de war laten brengen door de waardeaaliug van het geld en de schijnwelvaart van Duitschland. De regeermg heeft het idee gehad, dat, wat in 1914 niet mogelijk was, thans wei mogelijk zou zjju. Minister Aalberse is gekomen met zijn 45-urige werkweek. Het vast staande economische feit, dat minder werktijd minder loon meebrengt, was verduisterd. Gedacht is ook, dat de werkgevers altijd wel de kosten zouden kunnen dragen, hetgeen niet het geval was. Ook de werkgevers zelf hebben de zaak verkeerd ingezien en zich te veel laten aanleunen, te weinig verzet geboden. De 8-urendag heeft in ons laud niet aan de verwachtingen voldaan, niet wat de productie betreft en niet wat den socialen vrede aangaat, welke men dacht ermee te bevorderen. In 1919 en 1920 waren er ongeveer drie maal zooveel stakende arbeiders als.iu de jareu 1911 1915. Ook in dit opzicht is de 8-urendag een mislukking geweest. De economische fouten kwamen niet aan den dag, toen alles goed ging, wel toen bleek, dat alles schijn was. Spreker wees er vervolgeus op, dat het nationaal vermogen feitelijk achteruitgegaan is. In het nationaal vermogen, dat onder de inkomstenbelasting valt, zitten de 1250 millioen oorlogsschalden. Die 1250 millioen bezit is dus geen werkelijkheid. Dit is de waardedaling van het geld in aanmerking nemende, kan gezegd worden, dat het nationaal vermogen is gedaald van 77s milliard tot 5V3 milliard. Aan de Duitsche valuta moet niet te veel schuld voor onzen slechten toestand gegeven wordende.ze heeft wel de bom doen barsten, doch ze heeft die bom niet geladen. Door het gebrek aan grondstoffen in Duitschland is de Duitsche invoer niet zoo groot geweest, als waarmede gedreigd werd. Niet buiten, doch in ons eigen huis moet de schuld gezocht wordeu. De vak- vereenigingsleiders willen niet erkennen dat de verkrijging van hoogere loonen schijnoverwinningen op het kapitaal zijn geweest. In Engeland en in Amerika daleu de loonen in verhouding met de daling van de prijzen van de levens middelen. Wat houdt nu tegen, dat de loonen in ons land zich hierbij aanpassen Spreker betoogde, dat de werkloozensteun en de arbeidsbemid deling zooals die thans toegepast wor den, hiervan de oorzaak ziju. Een anderen koers moeten we uit, auders komen we op een hellend vlak. Noodig is een kractuige regeering die niet als in 1.918 bang 13, als er kleiue moeilijkheden rijzen, die niet bevreesd is om de begrooting naar beneden te doen gaan. Deze regeeriDg moet komen met een geheel plan tot verminlenug van de uitgaven van alle departementen b.v. met gemiddeld 15 pCt. Iedereen zal daarvan last hebben, als het goed wordt aangepakt. Zeer zeker, doch het is noodig, willen we niet ten ouder gaan, als Duitschland en Oos tenrijk. - Ook ter wille van de economische factoren is noodig een krachtige re- geering. De artikelen moeten iu prijs dalen, opdat degenen, die opgehouden zyu met koopen, weer in staat gesteld worden te koopen.

Krantenbank Zeeland

Axelsche Courant | 1922 | | pagina 1