Vrijdag 9 Juni 1922
38e Jaar
m
,io. 20
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
J. C. VINK - Axel.
OPENING
°i
O
Dit blad verscnijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maancien 75 Cent; franco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent,
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon Hr. 58. - Postbox B.
A DVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 60 Cent voor
eiken regei meer 12 Cent. Qroote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Yrfldagvoormiddag ELF ure.
BIJ dit blad behoort een bijvoegsel.
der Chr. Lagere Landbouwschool
te Axel.
Op Donderdag 1 Juni had in tegen
woordigheid van tal van genoodigden
en nog veel meer belangstellenden de
opening plaats van deze school.
Het kan bekend geacht worden, dat
als zoodanig is ingericht het voormalige
beursgebouw. De voorste zaal, die als
vergaderingslocaal blijtt fungeeren, biedt
nog voldoende ruimte als zoodanig en bij
deze gelegenheid had men er door een
voudige bloemenversiering, geflankeerd
door vlaggen en wapenschilden een
feestelijk aanzien aan gegeven.
Toen men te ruim één uur plaats
genomen had, opende de heer Joh. de
Feijter, burgemeester van Zaamslag, als
voorzitter van de gewestelijke afdeeling
Zeeuwsch-Vlaanderen van den Chr
Boeren- en Tuindersbond de samenkomst
met gebed.
De voorz. deelde mede, dat de alge-
meene voorzitter van den Bond, prof.
Diepenhorst tot zijn spijt door ziekte
verhinderd was om de openingsrede
uit te spreken.
Ook van dr. Van der Zande, Inspec
teur van het Landbouwonderwijs was
bericht gekomen, dat hij wegens ziekte
in zijn gezin verhinderd was over te
komen. Alzoo is thans als regeerings-
afgevaardigde aanwezig de heer C. Ste
vens, Rijkslandbouwconsulent te Goes
en directeur van de Landbouwschool
aldaar.
Spr. had ook gehoopt Z.Exc. den
Minister van Landbouw en den Directeur-
Generaal van den Landbouw tegen
woordig te zien, doch ook deze heeren
waren door ambtsbezigheden verhinderd.
Vooral speet hem zulks, waar hij gaarne
die autoriteiten in persoon hier had
willen danken voor de groote bereid
willigheid waarmede inzonderheid dr
Van der Zande het bestuur had ter zijde
gestaan en ook voor de medewerking
van Minister Van Ysselsteijn, waaraan
te danken is, dat de school zoo spoedig
tot stand kwam, al is het dat men ook
zeer veel dank verschuldigd is aan den
heer Stevens, die zooveel in zijn ver
mogen was, het bestuur van raad en
daad diende.
Spr. hoopte, dat dhr. Stevens, hier
tegenwoordig, dien dank zal aanvaarden
als een bewijs van erkentelijkheid voor
zijn grooten steun.
Ook de secretaris van het^ Hoofdbe
stuur van den Bond, mr. Goedbloed,
stuurde een telegram van verhindering
wegens auto-pech.
In de eerste plaats had spr. dan te
verwelkomen Z Exc. den Commissaris
der Koningin Zi]n tegenwoordigheid
wordt op hoogen prijs gesteld, nu hij
de opening van de eerste school, die
onder zijn bestuur in dit gewest wordt
gesticht, bijwoont. Spr. wenschte, dat
God hem een langdurige regeering in
onze provincie geve en hij de steun
lij van alle goede inrichtingen, in het
bijzonder van den landbouw.
Ook dhr. mr. Dieleman heette spr.
welkom als lid van Ged. Staten niet
alleen, maar ook als geboren in en
bekend met onze streken en behoeften.
Spr. hoopte, dat het ook hem gegeven
moge zijn, nog lang in dat college de
belangen onzer streek voor te staan.
Verder verwelkomde spr. den heer
Dominicus, secr. van het prov. bestuur
van den .Bond, als afgevaardigde van
het Hoofdbestuur, en Burgemeester en
Wethouders van Axel.
Het gemeentebestuur van Axel wenschte
spr. geluk met de eer deze school te
bezitten.
Ook welkom aan het Dag Bestuur
van Zaamslag, dat bij den aanvang een
schoollokaal disponibel stelde voor dit
onderwijs, wat spr. als de eerste steen
voor deze school beschouwt. Gaarne
hadden we de school te Zaamslag be
houden, maar het was de wensch van
den Min van Landbouw, dat deze school
te Axel kwam, als centrum, zoodat we
bij de medewerking van Z.Exc. diens
wensch hadden te eerbiedigen.
Ook welkom aan de Commissie van
toezicht op het landbouwonderwijs, aan
de afgevaardigden van den R. K. Boe
renbond en de R. K. Landbouwschool
te Hulst, aan den heer L. Boogaert, die
en als Rijks-veearts, in zijn vele cursus
sen in paardenkennis onberekenbare dien
sten heeft bewezen aan de paardenfokkerij
in 't algemeen, en aan den heer J. de
Putter, als afgevaardigde van de afd
Axel der Z. L. M.
De leerlingen wijst spr. erop, dat
het een groot voorrecht is thans in een
Christelijke Landbouwschool te mogen
hooren van hun leerlaar, hoe alles in
de natuur het werk is van den grooten
Werker, die ons leert te arbeiden tot
we komen in een aarde waar Zaligheid
woont.
Hef is daarom zoo heerlijk een chris
telijke school te hebben, waar de onder
wijzer zich niet zal schamen te zeggen,
dat alles is het werk van den almach-
tigen God. Moge de school dan vruch
ten afwerpen voor tijd en eeuwigheid.
De school is niet gesticht om neutrale
scholen af te breken, maar zoo mogelijk
om ook samen te werken, doch hoofd
zaak is voor ons het beginsel hoog te
houden, dat we erkennen door Gods
goedheid de kennis te vipden om zoo
veel mogelijk vruchten uit de aarde te
putten met de middelen, die Hij ons
aan de hand doet. Spr hoopte, dat
de leerlingen hun onderwijzer onderda
nig zullen zijn en acht hen gelukkig
een onderwijzer te hebben als dhr. Le
Feber, die zoo begaafd is gebleken, dat
we geen beter konden vinden. Ook de
Minister, dr. Van der Zande en dhr.
Stevens achtten hem ten volle voor zijn
taak geschikt.
Spr. feliciteerde den heer Le Feber,
waar hem zulke getuigenissen ten dien
ste staan Het deed spr. genoegen hem
als Directeur dezer school te kunnen
j aanspreken, waar hij den heer Le Feber
1 reeds jaren kent en weet hoe onze jon
gens in hem een goeden en alom be
i minden onderwijzer hadden.
Goed onderwijzer, omdat hij na jaren
van taaie studie zich de noodige be
kwaamheden eigen gemaakt heeft en
bemind, omdat hij zoo in 't bijzonder
tact heeft de leerlingen aan zich te
hechten. Spr. vertrouwde daarom, dat
als de jongens willen, ze na het ver
laten dezer school met voldoende ken
nis toegerust zullen zijn, om het maat
schappelijk leven in te gaan en zij ook
zullen weten, dat alles wat ook met
landbouw in verband staat, het werk is
van den grooten Schepper.
Mijnheer Le Feber, aldus spr., moge
God u nog lang het voorrecht schen
ken den ingeslagen weg voort te zetten
(Applaus).
Vervolgens deelde de voorz. mede,
dat aan H. M. de Koningin het volgende
telegram zal worden gezonden
„De gewestelijke afdeeling Zeeuwsch-
Vlaanderen van den Christelijken Boeren-
en Tuindersbond, heden vergaderd te
Axel ter opening van de Christelijke
Lagere Landbouwschool aldaar, spreekt
haar gevoelens uit van gehechtheid en
trouw aan Vorstenhuis en Vaderland en
bidt Uwe Majesteit en haar huis Gods
onmisbaren zegen van harte toe."
(Applaus).
Ook werd een telegram gezonden
aan Z Ex. den Minister van Landbouw,
Handel en Nijverheid en aan Prof.
Diepenhorst.
Hierna kwam spr. tot de taak, die
hem was opgelegd, om de openingsrede
uit te spreken. De heer De Feijter
richtte zijn blik naar het verleden, de
jaren '40 tot '60, toen de boeren arm
waren en kwade tijden beleefden. M n
had toen nog zeer primitieve toestanden.
Verstoken van meststoffen en behoed
middelen voor plantenziekten kregen we
de aardappelziekte, die groote armoede
veroorzaakte, zoowel onder de land
bouwers als de arbeiders. Als men
spreekt van zuinig, dan werd toen zuinig
geleefd. De werkman had 60 ct. per
dag en een vrouw nog geen 2 kwartjes,
terwijl de maaltijden der boeren dezelfde
waren, als die der arbeiders. Hoe die
waren, getuigt - het rijmpje, dat in die
dagen gezongen werd
„Pap en sla is weer op streek,
„Twintig keeren in de week."
Op jeugdigen leeftijd, 10 tot 11 jaar,
werd men uit school gehouden om dan
voor goed achter de paarden te gaan
loopen. Spr. zou verschillende wan
toestanden kunnen noemen, doch achtte
dit niet noodig. Hij noemde alleen een
staaltje, om op het verschil te Wijzen
tusschen die tijden en nü en om te doen
uitkomen, wat de wetenschap vermag,
want daaraan is het, naast God, die zijn
zegen aan dat alles rijkelijk heeft ge
schonken, te danken, dat we nu zooveel
betere tijden beleven. Spr. ging dan
resp. na, hoe de kunstmeststoffen groote
veranderingen brachten in de productie,
hoe vereenigingen ontstonden, herinnerde
aan Vorsterman van Oyen, hoe de Re
geering langzamerhand den landbouw
is gaan steunen, hoe door tentoonstel
lingen onze achterstand met het buiten
land bleek en dit leidde tot de stichting
van middelbare scholen, een hooge
school en nu ook een lagere landbouw
school. En als we dan zien, zei spr.,
naar de paarden, het vee, de graan-
productie, de landbouwmachines, en al
wat verandering geeft tusschen nu en
vroeger,dan moeten we toch zeggen,
dat het onderwijs veel verbetering heeft
gebracht. We zijn echter nog lang niet
aan het eind nog veel meer kan ge
leerd en onderzocht worden en daarom
moeten we voortgaan onze jongens voor
hun vak te bekwamen.
Vandaar hier de landbouwschool, die
na veel moeite en tegenstand is gekomen,
dank zij de hulp der regeering en het
gemeentebestuur van Axel. Deze school
zal aan het onderwijs ook weer veel
verbetering geven. Vroeger moesten de
jongens na hun dagtaak in winterdagen
het wc r trotseerend 's avonds de cur
sussen bezoeken, thans kan dat over
dag Den eenen dag in school, den
anderen in het bedrijf, zoo zullen theorie
en praktijk elkaar de hand geven. Spr.
hoopt dat rijke vruchten het gevolg
zullen zijn van deze eerste Chr. lagere
landbouwschool in Zeeland en dat deze
school velen ten voorbeeld zal zijn,
opdat nog meerdere van die inrichtingen
in Zeeland zullen komen, want er zijn
gelukkig in grooten getale mannen van
wetenschap aanwezig, die hunne krachten
tot nut van den landbouw geven kunnen.
Ook daarvoor moeten we dankbaar zijn.
Moge ook de tegenwoordige Regee
ring nog vele jaren ons tot steun zijn
en ook vor het gemeentebestuur
van Axel wenschte hij, dat het nog
vele jaren de school als een nuttige
en mooie inrichting zal bezitten.
Ten slotte is er nog een voorwaarde
waarvan dat alles afhankelijk is zei spr.
We moeten er Gods Zegen over afsme
ken, want zonder dien ontvalt ons alles.
Aan Zijn goedheid is het alles te dan
ken, hopen we daarom, dat de goede
God ons Zijn zegen niet onthoude-
Hierna nam de Commissaris der Ko
ningin het woord en dankte voor het
vriendelijk welkomstwoord. Maar ook
was hij dankbaar, dat hij een uitnoodi-
ding had ontvangen tot deze opening.
Zonder aarzeling had spr. die aanvaard,
omdat spr. overtuigd was, dat hier een
afgevaardigde der prov. regeering niet
mocht ontbreken. Het is hem daarom
een groot genoegen hier aan zijn ge
voelens van sympathie voor den land
bouw, en het landbouwonderwijs in
het bijzonder, uiting te kunnen geven.
We gevoelen het allen, zoo ver
volgt spr. hoe nauw we betrokken
zijn bij den landbouw.
Na de rede van den voorz. is het
onnoodig verder uit te wijden over het
nut van het onderwijs. Toch is er
een tijd geweest, dat men smalend het
landbouwonderwijs beoordeelde, maar
de tijden hebben geleerd, dat theorie
den grondslag is voor de prakiijk. Vele
landbouwscholen en cursussen hebben
dat later bewezen en het is goed, dat
ook van particuliere zijde landbouw
scholen worden gesticht, zooals we nu
van R. K. en Protestantsche zijde zien
gebeuren.
(Zie vervolg in het bijvoegsel).
d
rt
'1.
r
'r
n
'2! J
a? i
";n 1
■ui'
|dhï,
rihij;
nr.
nfttrfl
i—
AXELSCHEffflCQMANT
el
tl
ir
i.
i-
i-
t-
9
'iS
■3
t
i
5
l
l
J<en i
'jvail
h
iyn
4 n lie Wel
.urwerk 1
p®r\ uil
