i\o. 46.
Zaterdag 10 September 1921.
37e Jaarg
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch- Vlaanderen.
J. C. VINK - Axel.
De vredesprijs
voor Koningin Wilhelmina.
Binnenland.
4XELSC
COURANT
Dit blad verschijnt eiken Dinsdaa- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Centfranco per post 1 Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon Xr. 56. - Postbox 0.
aDVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën werden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Yrfydagvoermiddag ELF nre.
B\] dit blad behoort een bijvoegsel.
Oalaugs vermelden we in een arti
kei aai van uit Hongarije stemmen
opgaan om den Nobelprijs voer den
vrede uit te reiken aan de Koningin
van Nederland, onze Koningin Wil
helmina. mmm^.
Mevrouw Bela van Csila'-y geeft
thans in een uitgebreid artikel de re
denen aaD, waarom zfj in Hongarije
een actie begonnen is, om aau onze
Koningin die eer te geven. Zij begint
met te zeggen, dat het Hollansche volk
voor de vredesidee wonderlijk gevoelig
is en de menschen ervan doordrongen
zijn als van hunne wetten. Nederland
is de bakermat der vredesidee. De
schrijfster wijst op de geschiedenis
van Nederland en toont aan hoeveel
werken des vredes hun oorsprong von
den in Nederland en welke vereeni-
gingen sedert 1901 reeds samenwerk
ten ter bevordering der vredesconferen
ties. Ook herinnert zij aan de werken
van Hugo de Groot en Prot. Van Vol
lenhoven.
Ten tijde van de inwjjding van het
Vredespaleis in 1913 is Holland 't mid
delpunt van het internationale leven.
Met de beste verwachtingen bezield,
maakten de Hollandsche pacitisten
zich op naar het 20ste Internationale
Wereldcongres voor den vrede, dat in
1914 in Weenen zou plaats hebben.
Toen de wereldoorlog uitbrak be
greep men, dat een sterkere concen
tratie van alle krachten teu gunste
van den vrede nooüzakelijk was en
zoo onstond in 1914 op initiatiel
van Vrede door Rjcht" de „Neder-
landscne Anti Oorlog-Raad", die perso
nen uit alle politieke, godsdienstige en
maatschappelijke kringen in zich
sloot.
Lichamen van gelijken aard ia de
verschillende neutrale landen werden
in April 1915 uitgenoodigd tet een een-
lerenue, waar toen op initiatief van
den N.A.O.R. de .Centrale Organisatie
voor een Duurzamen Vrede" tot stand
kwam. Spoedig vormden zich aldee-
lingen in Denemarken, Spanje, Noor
wegen, Zwitserland, Zweden en de
Vereenigde Staten.
27—30 April kwam in Den Haag
samenhet internationaal vrouwen
congres, dat de velgende beginselen
aannam: de strijdvragen tusschen
staten en volken moeten op vreedzame
wyze worden beslechtnet Kiesrecnt
voor de Volksvertegenwoordiging moet
worden uitgebreid tot de vrouwen.
Toen eindelijk de ongelukkigste vrede
kwam, waarmede ooit de menschheid
werd dezocht, en de economische nood
overwinnaars, zoowel als overwonnenen
begon te bedreigen, waren het wederom
üoilandscae financiers en nationaal
economen, die dit gevaar ontdekten.
Het resultaat van tiun besprekingen
met buitenlaudscde deskundigen was
dc Bruaselache Cuotereuiie. Van welk
een buitengewone beteekenis deze was
blijkt hieruit, dat te Brussel de verte
genwoordigers der elkaar vijandige
staten voor het eerst na den oorlog
weer ontmoeten.
Van het allergrootste belang uit
algemeen menschelijk oogpunt is echter
wat Holland in den eigeïfjken zin van
het woord deed voor de goede ver
standhouding tusschen de volkeren.
De wetenschap wijst er met trots
op, dat het haar gelukt is, de besmet
telijke ziekten, die het noodzakelijk
gevolg heeten van eiken oorlog, verre
te houden. De wetenschap was echter
niet in staat Europa te redden van
die verschrikkelijkste aller epidemieën
de sociale pest, die geheel Europa, ja
de geheele wereld bedreigde en Middel
en Oost-Europa reeds bereikt bad. De
wereld-ellende steeg ten toppunttoen
snelde Holland toe met een zeer eigen
aardige, taktvolle wijze van hulpver
leening. Het breidde zijn armen uit;
nam duizenden en honderdduizenden
kinderen der noodlijdende volkeren tot
zich en redde daardoor de werald van
onuitsprekelijkea nood ea leed, redde
de toekomst van. MiddeE-Eurepa in zijn
kinderen en tegelfjkertfjd opende het
nieuwe, grootsche perspectieven voor
de vredesbeweging.
Wanneer we zien, hoe in Holland
de kinderen van vreemde naties in de
gezinnen als familieleden werden op
genomen, verzorgd opgevoed en geliefd,
als een eigen kind, hoe in het hart
van het vreemde kind en in die van
de pleegouders en hun kinderen,
wederzijdsche liefde ontstond, dan is
dit alles niet alleen voor de betreffen
de kinderen en ouders, maar ook van
algemeen menschelijk standpunt van
zeer groot belang. Kinderen van
vreemde volken, geheele generaties
groeien hier op in wederkeerige lieide,
waardeering en begrijpen. Het is dan
ook niet twijfelachtig, ot dit is een van
de belangrijkste dingen die ten behoeve
van.de ouderlinge goede verstandhou
ding der volken geschiedden. De be
langrijke resultaten van dit Hollandsche
werk zijn nog hierdoor vergroot, dat
ze levendigen weerklank vonden bij
de andere neutrale ja soms zelfs bfj de
oorlogvoerende naties.
Dat de bizonder tactvolle, uit de
diepte van een lietdevai hart voort
spruitende arbeid van Holland reeds
nu zeer veelzijdige resultaten oplevert,
daarvan zien wy dagelfjks wonderen.
Bij het noemen van den naam .Hol
land" openen zich de meest gesloten
harten, het somberste oog verheldert
en glimlacht. Dagelfjks ziet men door
ondragelijke zorgen gebogen vaders,
door den oorlog verweesde kinderen,
tot weduwen geworden vrouwenzij
allen vergeten hun zorg en smart, als
men Hollands naam noemt.
En dan al die andere wonderen Ik
heb kinderen gekend, door de omstan
digheden, door den tijdgeest slecht be
ïnvloed, bfj a op een verkeerden weg
geraakt. Uit Holland kwamen ze beter,
ik zou willen zeggen genezen naar
buit terug. Arbeiden zie ik glimlachen
en bidden, die in de laatste jaren slechts
vloeken en dreigen konden ook dat
heeft Heiland bewerkt.
Niet slechts materieele, ook mereele
hulp is het die op deze arme verbitterde
gemoederen zoo diep en heilzaam in
werkt. De geest van begtijpen, van
vrede is het, dien de kinderen in Hol
land inademen en met zich naar huis
nemen, die al deze wonderen werkt.
Allen die met Holland in aanraking
komen, nemen iets van den Holllamd-
schen geest over, bun gezichtskring
wordt breeder, hun gemoederen zachter,
meer teegangkelijk voor mildere gevoe
lens, zij worden meer menschlievend,
beter en geschikter voor de gedachte
van internationale samenwerking.
Dat echter dit zegenrijke werk plaats
kon vinden en zich ontwikkelen kon
op Hollands bodem, dat Holland te
midden der oorlogsvlammen neutraal
bleet en daardoor een rustpunt, een
eiland, van waaruit de vredesgedachte
zich over de wereld kon verbreiden,
dat daDkt Holland en de menschheid
aan de Koningin der Nederlanden. De
Koningin is het geweest, gelijk ook de
Hollanders dankbaar erkennen, die
den vrede in menig kritiek oogenblik,
wanneer de regeering scheen te zullen
toegeven aan den van alle zijden ge
oefende druk, door haar kroon en
troon op het spel te zetten, heelt gered.
Volkomen terecht verzoekt daarom
Europa aau het Nobel Comité, om dit
maal het Hollandsche volk in de per
soen van zfjn Koningin met de hoogste
moreele belooning, die op bet oogenblik
bestaat, te beloonen. Terwijl het om
de toekenning van den Nobelprijs voor
den vrede aan de Koningin der Neder
landen vraagt, verziekt het daarmee
tevens de waardeering en vereering
van den meest onzelfzuchtigeD, edelen
en in haar resultaten verstrekkenden
vredesarbeid. Avp.
Mr. Treub.
Naar het Ned. Corr.-bureau meldt,
zal prof. Mr. M. W. Treub zeer bin
nenkort uit het dagelijgsck bestuur van
den Vrijheidsbond treden en voor het
lidmaatschap van de Tweede Kamer
bedanken.
Hij treedt dus uit de politiek.
Het gister verschenen eerste nummer
van „de Vrijheid", weekblad van den
Vrijheidsbond, bevat een door Mr. Treub
aangekondigde artikel „Mijn afscheid
aan de politiek".
Hij geeft daarom een uiteenzetting
van 't doel van den Nedelandschen
en Indischen Ondernemersraad, waar
van hem het voorzitterschap is aange
boden. Deze betrekking breDgt mee,
dat bij aan het politieke leven niet
meer deel kan nemen, daar bfj zich
dan in dienst stelt van een bepaalde
belangengroep.
De Volkenbond.
De tweede algemeene bijeenkomst
van den volkenboud te Genève heeft
Nederland de aangename verrassing
gebracht van de benoeming van Mi
nister Jhr. Van Karnebeek tot voorzit
ter. De verkiezieg geschiedde met 21
stemmen tegen 14 op da Cunha, het
Braziliaansche lid van den raad van
den volkenbond. Balfour had Van
Karnebeek candidaat gesteld en Roe
menië had da Cunha voorgesteld.
Van Karnebeek heeft het voorzitter
schap aanvaard met een langdurig
toegejuichte toespraak, waariH hij
huldo bracht aan Paul Hijmaus zijn
voorganger.
Naar aanleiding van de verkiezing
van den Nederlandschen Minister van
Buitenlandsche Zaken, jhr. mr. dr.
H. A. van Karnebeek, tot voorzitter
van den Volkenbond, constateert „Le
Matin", dat de niewe president een
allereerste kracht is, die zich met ge
zag van zijn taak zal kwijten.
,Le Petit Parisien" legt er den na
druk op, dat de vergadering niet
alleen haar keus heeft gevestigd op
een uitnemend jurist, maar ook hulde
heeft gebracht aan het land, waar bin
nen enkele maanden bet eerste groote
werk van den Volkenbond het Inter
nationaal Gerechtshof, zal zetelen.
Raad van State.
Bfj Ken. besluit is benoemd tot lid
van den Raad van State, de heer mr.
J. B. L. C. C. baron de Wijckerslooth
de Weerde8teijn, lid van de Tweede
Kamer en lid van de Ged. Staten van
Utrecht.
De Kanerepening.
De opening van het Dieuwe zittings
jaar der Kamers ep Dinsdag 20 dezer
door H.M. de Koningin zal op dezelfde
wijze plaats hebben als na den oorlog
gebruikelijk werd, n.l. met eenkleiueren
stoet dan voor 1914 het geval was.
AXEL, 9 September 1921.
Woensdagochtend ontvingen we van
officieele zijde de mededeeling, dat onze
Koningin met den Prins en de Prinses
o. a. ook naar Axel zal komen op
Vrijdagmiddag aanst., terwijl ook de
autoriteiten alhier telegrafisch bericht
ontvingen van een en ander.
in verband hiermede hield de Oranje-
vereeniging Woensdagavond een spoed-
eischende bestuursvergadering om in
overleg met den waarnemenden bur
gemeester, den heer J. M Oggel, die
de eer zal hebben de Koningin te ont
vangen, omdat zooals men weet, op
16 September de betrekking van bur
gemeester onzer gemeente vacant is.
V eischillende aangelegenden werden
geregeld en zoo zal heden avond een
voorloopig programma worden
aangeboden aan eene vergadering van
de „Oranjevereeniging", waartoe be
halve de leden, alle burgers van Axel,
zyn opgeroepen
Het is te verwachten, dat zeer velen
zullen komen om van bun belangstel
ling en welwillendheid te doen bijlken,
om mede te werken tot bet scboone
doel, n.l om onze Vorstin een waar
dige ontvangst te bereiden en daaraan
zoodanige feestelijkheden en vermake-