fto. 3.
Zaterdag 9 April 1921.
37e 3aa.rg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-\ laaudcren.
J. C. VINK - Axel.
De Bioscoop.
Binnenland.
Dit biad verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 75 Cent; franco per post I Gulden.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER— UITG EVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon Kr. SO. - Postbox
aDVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regei meer 12 Cent. Groote letters worden naar
Diaatsruimte berekend.
Advertenttën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrfjdagvoormiddag ELF ure.
i Onze gemeente werd deze week weer
I bezocht door een bioscope, w .lke een
rondreis maakte door Zeeland. Van
het bezoek te dezer stede konden de
exploitanten zich niet veel beloven.
Nu. het was te verwachten, dat het
niet druk zou zijn. De Paascb vaeantie
i achter den rug en bovendien veel
werkeloosheid onder de daglooners zijn
vauzeit s rekende factoren om het aan
tal bezoekers van publieke vermakelijk
heden tot een minimum terug te brengen.
Maar toch trekt de bioscope vaak
veel bezoek, waar andere vermakelijk
heden dit niet hebbet). Een bioscoop
is a U ij d aantrekkelijk, hoort mcu
wel eens zeggen en dit nu gaf ons
stol tot overdenking en we kwamen
daartoe tot de conclusie,, dat een bios
cope is een veelbezochte inrichting niet
alleen, maar ook een veel geziene en
veelbesproken instelliag. Veel gezien
en veel bezocht wordt zij vooral door
ben, die de rolprenteu beschouwen als
i een min ot meer oumisbaar levensele
ment veel besproken wordt zij m het
byzoDder door hen die niet blind ziju
voor het bioscoopgevaar, voor de ge-
I varen van zedelijken en maatschappe-
lijken aard, welke aan de filmindustrie
zijn verbondeD, voor den verdervenden
f invloed, die van het moderne bioscoop
theater uitgaat, voor het verband tus-
j schen de stijgende criminaliteit bij de
jeugd en het geregeld bezoek van
I bioscopen.
Er bestaat inderdaad een bioscoop
I gevaar, een bioscoopkwaad, dat reeds
I ver om zich heen heeft gegrepen.
Tot deze uitspraak komt ook de
I Staatscommissie inzake maatregelen
I ter bestrijding van het zedelijk en
maatschappelijk gevaar aan bioscoop
I voorstellingen verbonden" in haar on
langs uitgebracht verslag.
Eu iu dit verslag wordt dan verder
betoogd, dat het kwaad moet worden
gezocht in verschillende oorzaken.
*Zeker liggen deze niet iu de kine
matografie als zoodanig. Toegegeven
kan worden dat we bier staan voor een
op zich zelf bewonderenswaardige uit
vinding, die op velerlei, met name op
onderwijzend gebied belangrijke dien
sten kan bewijzen. Zoo toont in het
bijzonder het instituut van de school
bioscoop hoe de film is dienstbaar te
maken aan het onderwijs. Handel en
industrie maakten zich reeds de bios
coop tot bondgenoot als propaganda
middel, terwijl ook wetenschap en
kunst zich de kinematografie ten nutte
maakten.
Het kwaad schuilt dan ook elders en
wel voornamelijk in de wijze van ex
ploitatie van de bioscoop als plaatsver
vangster van het tooneel.
Iu het bioscoopbedrijf staat niet de
schoonheidsidee doch het vermaak op
den voorgrond de aantrekkingskracht
zijner theaters schuilt in een veelbie
dend, sterk gevarieerd programma
dat zonder van de toeschouwers veel
inspanning to eischeu hen niettemin
eenige uren in gespannen aandacht
houdt. Dat onder deze omstandigheden
meer dan wenschelijk is aan de sensa
tiezucht van het publiek wordt geofferd
38 niet te verwonderen. Reeds op de
aanplakbiljetten wordt er naar gestreeld
door sensationeels beelden het publiek
te lokken en in menige bioscoop is de
„prikkelfilm" een schijnbaar onmisbaar
element in de vertooning. Moord en
doodslag; huwelijksontrouw en minder
zedelijke verhoudingen zijn het gelief
koosde stramieD, waarop in tal van
films wordt geborduurd het pikante,
het gedurlde trekt bezoekers en de
filmfabrikanten, die de smaak van het
publiek kennen, weten met die kennis
hun voordeel ledoen. De betrekkelijk
lage entreegelden brengen de bioscoop
binnen het bereik van du groote massa
en werken mede tot verscherping van
het kwaad. Dat niet alle bioscoopon
dernemiDgen in dezen blaam trett,
behoeft geen betoog, doch het bedrijf
als geheel heeft zich ongetwijfeld iu
een richting ontwikkeld, die in menig
opzicht is af te keuren.
Waar bet particulier initiatief verbete
ring zocht te brengen door oprichting
van bioscopen die er op uit waren
alleen goede fiims aan het publiek te
bieden, bleek de exploita ie zeer moei
lijk rendabel te maken. Men kon
tegen den stroom niet op. Een gelijk
vorn ig verschijnsel, doch dan van veel
uitgebreider on gevaarlijker aard deed
zich voor als bij het tooneel. De smaak
van het publiek, dikwijls de slechte
smaak van een bepaald deel van het
publiek, werd leidend bij de keuze
der stukken. Het bioscoopkwaad werkt
echter veel verder en dieper op de
de maatschappij in dan het kwaad,
door derde of vierde rangs tooneel
veroorzaakt. De omstandigheden leiden
daartoe. De bioscoop trekt veel
breeder kringen der bevolking tet zich
de fantasie kan zich daarbij buiten
gewoon ontplooien; de enseigneering is
niet gebonden aan de beperkte moge
lijkheden van de toocieelruimtede
aard van de vertooning brengt medé,
dat, waar enkel de gebaren de
gedachten moeten venolken, het
dikwijls heel dik moet worden opgelegd
Men ziet, het oordeel der commissie
over de bioscoop is met malsch.
Maar verdiend is het.
En strenge controlemaatregelen zijn
dringend noodig.
De arbeidstyd der bestellers wordt
verlengd tot een gemiddelde vaD 9
uur per dag.
De motiveering van dit voorstel
berust op de overweging ona den
financieelen toestand van het
Staatsbedrijf te verbeteren. Boven
dien eischt de wet een achturigen
arbeidsdag voor hen, die zwarea
arbeid verrichten, terwijl daarentegen
voor lichteren arbeid een maximum
van 10 uur wordt toegestaan. Iu ver
band hiermede meent de regeering
een postbesteller een gemiddelde van
9 uur per dag te mogen opleggen.
Voor do posttreinconducteurs zal de
diensttijd moeten varieeren tusschen 9
en 10 uur per dag, wijl voor hen
diensttijd niet altijd arbeidstijd betee
kent.
In een circulaire, verspreid door
het hoofdbestuur van de Ceatr. Nederl.
Ambtenaarsbond, waarin gezegd werd,
dat do regeering voornemens is, den
postambtenaren den 8-urendag te ont
nemen, werd het post- en ander over
heidspersoneel ter vergadering geroe
pen om te protesteeren tegen „den
aanslag op de geldende arbeidsvoor
waarden neergelegd in het D. A. P.
T. T."
Jlir. Van Doorn, t
Arbeitlsverlengicst bij liet P. T. T.
bedrit.
Naar gemeld wordt is in regeerings-
kriugen overwogen de met ingang van
1 Jan. 1920 bij K. B. ingevoerde rege
ling van den diensttyd voer het P. T.
T. personeel te verlengen.
In bet bijzonder is dit het geval
met den arbeidstyd van het lagere
personeel en van een deel van het
treinpersoneel.
Een commissie heeft deze kwestie
onderzocht en ingediend o.m. de vol
gende voorstellen
In den Haag is op 68-jarigen leeftijd
overleden het lid der Tweede Kamer
jhr. mr. W. Th. C. van Doorn, een
zeer gewaardeerd lid der Liberale
Unie, een scherpzinnig jurist, en
iemand naar wiens opmerkingen steeds
geluisterd werd. Hij behoorde tot de
rechter groep zijner partij.
Belasting wegens waarde vermeerdering
van onroerende goederen.
Het Bestuur vau den Nederlaudschen
Bond van Huis en Grondeigenaren en
Bouwkundigen heelt aan de Eerste en
Tweede Kamers een adres gericht naar
aanleiding van hei wetsontwerp tot
heffing eener belasting wegens waarde
vermeerdering van onroerend goed ten
behoeve van de gemeenten.
Betoogd wordt, dat het tijdstip voor
het heffen dezer belasting minder gun
stig is gekozen omdat het bij de tegen
woordige abnormale omstandigheden
vrijwel ondoenlijk is, om de waarde
van een onroerend goed naar behooren
vast te stellen. Iu' de tweede plaats
staat naar veler oordeel een aanmer
kelijke waardedaling van onroerend
goed voor de deur. Voorts overtreft
op het oogenblik de stichtingsprijs van
uieuwbouw meestal de werkelijke
waarde, terwijl de nieuwbouw zal
worden afgeschrikt. Indien een waar
de ver meerderingsbelastiug noodzakelijk
geacht wordt, dient ze de -waardever
meerdering te treflen van onroerend
zoowel als roerend goed.
Rijksstcun woningbouw.
Iozake rijkspremies en hypotheken
voor woningbouw heett de Minister
van Arbeid nader bepaald, dat de
premie niet hooger zal zijn clan f 17Ü0
per woning. De maatstaf van t 20 per
M- woning oppervlakte zal als regel
slechts gelden voor woningen met
minder dan 300 Ms inhoud terwijl voor
woningen met een inhoud van 300
—450 M3 de premie als regel f 17 per
ÏL2 bedragen zal.
De rente van de door het rijk aan
de gemeente te verleenen hypothecaire
credieten blijft, voorbands tot 1 Augs.
1921, bepaald op 6 pet.
Voor woningen, waarvan de stich-
tingskosten meer bedragen dan f 8700
zal hypotheek niet worden verstrekt.
Het maximum der hypotheek zal met
meer bedrageu dan f 6000 per woning,
eventueel vermeerderd met de ge
taxeerde waarde van den grond, en
als regel hoogstens gelijk zijn aan 90
pet. (voor eigonbewouers 80 pet.) van
het verschil tusschen geschatte stich-
ting8kosten en verleende premie.
Deze nieuwe bepalingen gelden voor
premies eu hypotheken waarvoor het
verzoek op ot na 1 Mei by B. en W.
inkomt.
Wijziging der Kieswet.
Het voorloopig verslag is verschenen
over het wetsontwerp tot wijziging van
de Kieswet, van de Provinciale weten
van de Gemeentewet.
De door de regeering voorgestelde
wijzigingen van de Kieswet werdeD
over"het algemeen in beginsel toege
juicht.
Zeer vele leden stemden in met do
verhooging vau het veraischte aantal
stemmen tol 75% vaQ den kiesdeeler
slechts een enkel lid meende te moeten
opkomen voor het nut van de ver
tegenwoordiging van de kleine partijen.
Sommige leden wenschten maatrege
len te zien genomen tegen het onvol
tallig worden van de gekozen colleges
tan gevolge van uitputting van de caa-
didatenlysten, hetgeen bij gemeente
raden meermalen voorkomt.
Verscheidene leden betoogden de
wenschelykheid van maatregelen ten
behoeve van kiezers die op de stem
mingsdag uit hunne woonplaats af
wezig zijn.
Verscheidene leden waren van mee
ning, dat algeheel® atschaffiug van het
stelsel van voorkeurstemmen te ver
gaat.
Verscheidene leden wenschten te zien
bepaald, dat in elk geval een candidaat
ten minste de heilt van den kiesdeeler
moet hebben bereikt om verkozen
le ziiD- j
Eenige leden waren vau oordeel, dat
de stemplicht die bij de laatste grond
wetsherziening was ingevoerd, weer
moet worden afgeschaft, omdat het
daarmee beoogde doel niet is bereikt,
Vooral ia Amsterdam is de stemplicht,
naar zij meenden, tot een bespotting
geworden.
AXEL, 8 April 1921.
Hedenmorgen was alhier en hoogst
waarschijnlijk-wel in geheel Europa
de zonsverduistering zichtbaar, waarvan
we eenige weken geleden de voorspelling
lazen. Wie jdit niet gelezen heeft, werd
echter evengoed opmerkzaam gemaakt
door het eigenaardig gedempte zonlicht,
