Zaterdag 26 Maart 1921
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen.
J. C. VINK - Axel.
Vrouwen en politiek.
Binnenland.
Dit blad verscnunt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per Maand 25 Centfranco per post 30 Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon Mr. - Footbox
aüVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
Diaatsruimte berekend.
Advertentiên worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdaa- en VrQdagvooriaiddag ELF ure.
By dit blad behoort een byvoegsel.
Wegens het Paaschfeest
zal aanstaanden DINSDAG-
geen nummer van dit blad
verschijnen.
n
Van alle zijden zien we de voor
mannen der verschillende politieke
partijen opdagen, om toch vooral
nu het vrouwenkiesrecht er is
de stemmen der vrouwen dienstbaar
te maken aan hun beginsel. De
kwestie vóór of tegen bemoeiingen van
de vrouw iu de politiek treedt tbans
niet meer op den voorgrond. Het feit
is beslepht, Ze hebben bet recht am
te stemmen en dus aldus redeneert
men mogen ook de vrouwen van
oDze partij niet achter blijven bij de
stembus, want onze tegenpartij bereidt
de vrouwelijke kiezers op de politieke
actie voor en als wij dat niet doen,
dan verliezen we. Wat verloren wordt,
is eigenlijk voor de meeste vrouwen
nog onbekend. Nu ja, ze weten, dat
als de eene caDdidaat meer stemmen
heeft dan de andere, dat dan de eerste
wint en als de eene partij meer zetels
in de kamer heeit dau de andere, dat
die dan meer ministers op zijn hand
krijgt. Maar oi daar nu werkelijk
zoo'n groot verschil in bestaat, voelen
de vrouwen over 't algemeen nog niet
zoo diep, indien ze tenminste niet aan
politiek gedaan hebben, of er niet
zoodanige belangstelling voor toonden,
dat ze zich door hun echtgenooten en
politieke vrienden op de hoogte lieten
brengen. Maar bij de meesteu was
dat niet het geval ze dachten aan de
beet van een kat oi een bond en bet
gescharrel trok haar weinig aan. Nu,
veel plezier beleven ze er Biet van
als hare mannen er zich zoo druk om
maken.
Vandaar dan ook, dat hel: eigenlijk
een heele toer is, om die vrouwen, die
zich tot heden zoo weinig getrokken
voelden voor politiek gedoe, kiezers
fokkerij en stemmenwinst, thans be
langstelling in te boezemen voor wat
men noemt de politiek. En wel
zoodanige belangstelling, dat ze partij
kiezen, gaan stemmen voer die partij
en liever nog zelts propageeren voor de
beginselen dier partij.
Het is waar. dat voor velen de
vraag, welke partij, heel gemakkelijk
wordt genomen, waut het grootste deel
redeneertJe richting mijner kerk is
de richting mijner partij en dan geloo
ven ze het verder wel. Het komt dan
wel terecht.
Maar toch is dit niet in alle deelen
het geval. Er zyn ook vrouwen, die
verder zien, dan haar neus lang is en
zich wel degelyk zullen afvragen,
maar waaróm nu maar klakkeloos die
partij gekozen en waarom geen andere
Want ook onder de kerkelijke partijen
bestaan verschillende richtingen. En
ook buiten de kerkelijke partijen, bestaan
er nog partijen, die door elk christen
mensch zonder zyn heiligste beginsel, of
zijn geloofsovertuiging te kort te doen,
zeer goed gesteund kunnen worden. Hat
blijit o.i. dus noodig, dat de vrouwen,
indien ze uit overtuiging hun stem
willen uitbrengen, dat ze dan eerst goed
nagaaD. wat de verschillende partijen
in hoofdiijuen beoogen.
Het blijkt, dat de leiders der partijen
dit ook begrijpen. In vergaderingen
worden hunne propagandisten aange
maand om op zooveel mogelijk plaatsen
lezingen te houden voor de vrouwen
wanneer die niet alleen te vinden
zyn, dan maar de mannen opgeroepen
om hunne vrouwen mede te brengen
ter vergadering, want de strijd zal
heet zijn
Voornamelijk is dat het geval op het
platteland. In de steden is men vóór,
want daar heelt men reeds afdeelingen
van verschillende vrouwenbonden. En
zoo was ook in ons land de bond voor
vrouwenkiesrecht reeds jaren geen
onbekende. Het spreekt vanzelf, dat
de aanhangsters van vrouwenkiesrecht,
nu zij haar doel bereikt zien^ niet stil
zitten en de wereld zullen toedien, dat
dat verlangde kiesrecht niet tever
geefs bestaat. Maar ook die vrou
wen hadden nog een keus te doen,
toen bet kiesrecht baar geschonken
werd en zoo lazen we dau onlaDgs,
dat een groote vrouwenvereeniging
onder voorzitterschap van mevr. W.
Wijaaendts PrauckanDyseriuck de
partij keeft gekozen van den Vrijheids
bond, d.i. zooals we weten de bond,
waarin de Liberale Uni, de partij der
Oud Liberalen, de Economische BoDd
en nog enkele andere kleinere partij-
groepen ziju vereenigd tot één staat
kundige partij.
In een dezer dagen gehouden ver
gadering zette mevr. Wijnaendts uit
een, hoe het bestuur tot die keuze
gekomen is.
Wegens het neutraal karakter van
ons blad, dat we hopen te handhaven
ondanks zijdelingscbe aanvallen, ont
houden we ons van aanbeveling eener
party. Maar om het vele nuttige en
ware, dat in de rede van Mevr. Wij
naendts doorklinkt en dat e. i. elke
vrouw, onverschillig van welke richting
ot partij zij is, ter harte kan nemen,
meenden we goed te doen door er hier
een gedeelte van over te nemen.
De begaafde spreekster zeide dan
o.m. het volgende
„Wij geleoven, dat onze beginselen,
alleszius belangstelling verdienen, juist
van de zijde der vrouwen.
Wij meenen, dat op inderdaad zeer
gelukkig» wijze do gronddenkbeelden,
waaraan de leden vau ons Comté
indivueel jaren hebben gewijd, in het
nieuwe program zijn vastgelegd.
Waar uitdrukkelijk is uitgesproken
de waarde van een hecht gefundeerd
g zinsleven voor de gemeenschap,
daar is onomwonden neergelegd de
overtuiging, dat aan het gezagsgezin,
zooals wij dat op het oogenblik nog
kennen een einde moet worden ge
maakt.
De Economische Bond mag zich toe
kennen de eer, dat hij is den korten
tijd van zijn bestaan voor het eerst
da groote beteekenis van de geziuscaak
voor mannen en vrouwen beiden, in
een staatkundig program heeft vast
gelegd.
Het is de Liberale Unie geweest,
die op zeer gelukkige wijze in haar
rapport Huwelijkswetgeving heeit aan
gewezen die richtiDg, waariu ons Burg.
Wetboek veranderd zal moeten worden.
Er is meer. Ook de vrijheid van
arbeid wil de Vrijheidsbond aan allen
borgen. En wy, die sinds een
kwarteeuw hebban waargenomen en
hebben loeren kennen de heerlijkheid
van den arbeid, wij laten ons dien
niet meer ontnemen. Wij weton al
to goed, hoe hol en droevig eertyds
het bestaan was van menige ongehuwde
vrouw. Wy weten, hoe alleen arbeid,
juist ook iu Vrouwenleven, de onmis
bare factor kan zijn om'eigen leed te
overwinnen on levensvolheid to ver
langen ook bij schijnbaar gemis.
Dat (in den Boud) als vierde de
groep voor Ethische en Maatschappe
lijke Belangen vertegenwoordigd is vait
niet minder als een gelukkig voortea-
ken te beschouwen. Zij toch ontstond
evenals de Economische Bond uit
afkeer tegen de politiek in de minder
gunstige beteekenis. Dat zij thans mede
aan bet stuur wilde plaats nemen,
waarborgt, dat alies zal worden gedaan
wat mogelijk is om naast beginselvast
heid te brengen verdraagzaamheid
tegenover andersdenkenden, dat ge
tracht zal worden, zoo vaak daar
aanleiding toe bestaat, om over de
partijen heen elkander de hand te
reiken en het landsbelang steeds te
blijven zien boven het enge partij voor
deel.
Zoo gaan wij dan vol goeden moed
in het diep besei onzer verantwoorde-
lykheid en met geestdrift in zee.
Voor de meesteu uwer is het eigen
lijk staatkundig leven nog een geheel
vreemd terreiD. Gij kunt zulk een
groote macht ten geede hebben, wan
neer gij de mannen weet te overtuigen
van uw ernst en toewijdiBg. Want
voor alles willen wij met hou royaal
samenwerken. En diegenen onder ons,
die iu dezen ervaring ii ibben, erkennen
met dankbaarheid, ciat oeze voorman
nen zich hunnerzijds inspannen om
zich de vrouwelijke mentaliteit iu te
denken.
Wat wij nu bovenal van u vragtm, is
persoonlyke, onafgebroken toewijding.
Dat is niet altijd even gemakkelijk.
Ik weet zelve te goed uit den tijd, nu
zeventien jaren geleden, toen ik voer
hei eerst iu het bestuur van eene po
litieke partij zitting bad, boa dikwijls
belangstelling moet worden gegeven
voor dorre onderwerpen hoeveel taais
lectuur moet worden doorworsteld
hoe vaak ons de lust bekruipt naar
eigen gezellig tehuis terug te vluchten
om met een mooi boek, ouder een
schemerlamp naast een uitlokkende
theetafel de geheele zure buitenwereld
te ontvluchten. Maar wat eertyds nog
had gekund, is op dit oogenblik plichts
verzaking. Nu de vrouwen het stem
biljet ontvangen hebben, gewenscht ot
opgedrongen, zijn zy door de Wetge
vende Macht gedwongen hare belang
stelling uit te breiden buiten de eigen
omgeving. Maar een hoogere macht,
ook de eischen der moraal leggen U
dien ernstigen plicht op. Wij staan in
de aanvangsjaren van eene nieuwe
wereld. Wie die niet wil helpen op
bouwen, moet onder het puin van het
inééuzakkeude ten gronde gaan. Dat
opbouwen is niet dor. Het past zich
geheel aan by de natuur der vrouw,
het komt evereen met wat vat heeit
in het diepst vau ons wezen, dat toch
altijd meer gevoel dan koel berede
neerd verstaud is en dat instinctief
zoekt naar synthese.
De nieuwe wereld worstelt met
twee problemen eene intensieve ver
meerdering van den goederenvoorraad,
wat wy ons slechts langs den weg
der vrijheid kunnen denken, zoodat
•eue rechtvaardiger verdeeling werke
lijk in kan sluiten behoorlijke welvaart
voor allen en ten tweede de erkenning
en waardeering van het moederschap
ook in zijne maatschappelijke betee
kenis en daarmede de zedelijke
vrijmaking der vreuw, de gezondmaking
van het voelen en de verhooging van
de pbysieke en geestelijke volkskracht.
Niemand heeit nog op dit oogenblik
voor die beid6 problemen de uiteinde
lijke oplossing gevonden. Theorieën
zijn verlaten; de praktijk mat hare
gevaarlijke waagstukken bracht ver
nietiging met zich. Allerminst meenen
tfij, dat alles scherp omlijnd voor ons
te zien. Maar wij willen onze vrou
welijke deernis met al wat lijdt, wy
willen onze intuïtie, die reeds zoo
menigmaal den juisten weg wees,
geven naast het geschoolde inzicht en
de economische kennis onzer leiders.
Drie dingen hebben wij ens zeiven
en elkander onophoudelijk voer te
houden
Weest in uw eigen gemoed ten
volle verzekerd
Weest vurig vau geest
Arbeidt zao laug het dag is
Grondwctslierzien ing.
Bij de Tweede Kamer zijn ingekomen
de regeeringsvoerstellen tot herziening
der Groudwet, groetendeels op den
grondslag van net rapport der Staats
commissie.
Ze betreften kort aangeduid
Troonopvolging. Schrapping van
anderen dau nakomelingen der thans
regeerende vorstin. Bij entbreking
daarvan niet een volksstemming over
den staatsvorm, zooals de commissie
wenschte, maar handhaving der mo
narchie, en dus een nieuwe konings
keuze.
Grond wetswijziging. Volksstem
ming indien een voorstel in een der
Kamers met minder dan twee derden
is aangenomen.
