TWEEMAAL GERED.
Zaterdag 22 Januari 1921.
36e tfaarg.
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vl aan deren.
J. C. VINK - Axel.
De Landbouw nu en vroeger.
FEUILLETON.
Binnenland.
Dit blad verscnijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 75 Cent; franco per post 871/» Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRUKKER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telefeoa Sr.5». - Peitt.x
ADVERTENTIES van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
Advertentiën worden franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Yr^dagroor middag ELF are.
In een Dinsdag te Gees gehouden
jaarvergadering van den Bend van
Ver. oud-leerl. L. W. S. hield mr. P.
Dieleman, voorzitter der Z. L. M., een
rede over de organisatie in den land
bouw. Spr. betoogde dat er nog zware
economische oogenblikken voor den
landbouw zullen komen. Na alle oor
logen is dat het geval geweest, de
geschiedenis is er otn dat te bewijzan.
Wel leek het ot na do Napoleontischs
oorlogen de landbouw bloeide, maar
dit duurde lot kort na de restauratie
(1813-1814), toen volgde er es» reus
achtige iBzrhking.
De landbouw in dien tijd had niet
die hulpmiddelen, welke ze thans
heett maar dez# iaat'te oorlog over-
trslt ook alle voorgaande.
Tweedracht t8 zaaieu waar eendracht
geboden is, zou in een tijd, waarin
men violen kon laten zorgen, nog at
te keuren zyn, maar thans zou het
uiteengaan om kleinigheden misdadig
genoemd kunnen worden.
Io onze psychisch besmette raaat-
ichappij kom; het maar ai te vaak
voor dat men in zyu isolemeDt zijn
kracht zoekt, maar in den landbouw
is dit zeer zeker verderfelijk. De boer
wordt geBoemd individualist en con
servatiel. Dat was bij vroeger, maar
thans tengevolge van de verbetering
der verkeersmiddelen niet meer. Spr.
betoogde dat de dorpsvereenigingen,
de gebruiken en den gemeenschapszin
ten plattelande zooveel voor de vor-
Hutorisch verhaal.
Van een breed terras had men een
prachtig vergezicht, dat twee jonge
meisje» bij het ondergaan van de zon
stonden to bewonderen.
«Zie,* zeide de eene, »dat's do toren
van Nogent en daar is de abdij van
Colomier die witte toren is Montfou-
con. Louise, zeg, vindt ge het uitzicht
hier niet prachtig
»Ja, zeker, Adèlo* antwoordde de
jonge gravin de Breteuil, die juist dier.
dag b\j hare vriendin was komen logee-
ren, »ik ben zoo bly, dat uwe ouders
noij hebben ui.tgenoodigd hier bij u te
komen. Maar ook bij ons iü de vlakte
van Evreux is het o zoo schoon Dicht
by ODS ligt het romantische stadje No-
naucourt als ge dat eens zaagtIk
boop dat ge mij naar huis moogt ver
gezellen, maar, 'tis waar liet zy er
hall fluisterend op volgeD, »gij mist
overal iets, en 't is overal leeg en stil
waar bij niet is ge moet eens de
verzen lezen van eeD jong dichter,
monsieur Arraut, die onlangs in de
Bastille is gezet, omdat hy tegen den
regent heeft geschreven O, die
ming der maatschappij hebben byge-
dragen.
De waterschappen waren de oudste
gemeen8Chapsvereenigingende begra-
fenisvereenigingen getuigen van de
samenwerking, die er ten plattelande
tusschen buren bestaar.
Het huis atort in door tweedracht,
zoo cok het huis der maatschadpy en
van dit huis is de landbouw de boek
steen gaat bet den landbouw slecht,
dan gaat het de ambachten niet goed.
Door de geheele geschiedenis heen
treffen we voorbeelden aan, dat de
koningen den landbouw steunden. Toen
de gilden der ambachtslieden in de
18e eeuw teniet gingen, begonnen de
landbouwers voor het eerst te organi-
seeren. Dit kwam doordat de boeren
vroeger onvrij waren (hofhoorigen),
daarna kwam er een gedeeltelijk vrije
boerenstand, onder Karei V werd al
grond bezet en do ryk geworden
burgers en d® kerk en de boeren
waren toén pachters.
Toen, in het midden der 16e eouw,
stond de Zeeuwsche landbouw op den
boogsten trap van geheel Europa
(champagDe jarec). Ook in den tegea-
woordigen tijd zyn voor den landbouw
zulke momenten van bloei voorgeko
men. De goede tyd werd echter
gevolgd dcor misère. Laten we daar
uit leeren. We moeten ons vereenigen,
sameD spreken, de regeering voorlich
ten, opdat we niet door allerlei dwaze
wetten worden overstelpt.
Er dreigt nu weer een regeling van
den arbeidsduur in dan landbouw,
die gebaseerd is op fabriekstoestanden
verzen zyn prachtig U Adèle zuchtte,
«Ach,* zeide zij, »Gaston is zoo braaf
en zoo edel, maar dat vindt papa niet
voldoende, weet ge. Hij zegt dat een
erfdochter, zooals ik, verplicht is een
man van een' hooge maatschappelijke
positie te huwen, en ik kan hem dit
aiet kwalijk nemen, maar toch -
Zijn de jonge dames nog buiten
klonk op dit oogeubiik de stem van
mevrouw de Mailly.
»0, mevrouw,riep Louise, 't is hier
traai maar veel stiller dan bij ens.
Al de reizigers naai de havens van
Bretagne en Normandië komen by ons
voorbij, de magerste Eogelschen en de
ernstigste Spanjaaren, die men zich kan
voorstellen. En dicht bij ons kasteel
ligt NoDancourt mat zijn postmeesters-
huis en er is alle jaar tweemsal kermis
in ons dorp. Mevrouw, Adèle mag
mij immers eenige dagen naar huis
vergezellen
»Dat zullen we nog eens zieD,* was
het glimlachend antwoord. »Het spijt
mij wel u hier in onze stille omgeving
minder afleiding te kimneo bezorgen
dan gij gewoon zijt. Zelden komt ons
hier een vreemdeling bezoeken.*
Willen we bij gdbrek aan een bal
champêtre een avondwandeling door
het park doen stelde Adèle voor.
»Maar gaat niet te ver,* merkte haar
moeder aan. »Papa komt schielyk
thuis en ge weet, hij wacht niet gaarne
en da heele boel in de war zou
sturen.
De ziekteregeling der landarbeiders
zal weer lasten op den landbouw leg
gen evenals de regeling tot steun van
ouden van dagen gedaan heeft.
Spr. hield hierna een pleideoi voor
het zoeken der practische wetenschap,
de praktijk bh de theoria die elkander
aanvullen en vervolgde daarna zyn
historisch overzicht van de tot staud
koming der orgauisaties van den land
bouw ca do 18e eeuw.
Het Ilollandssh Genootschap voor
Kunsten en Wetenschappen stichtte
het eerst een tak tot beoefening dar
economie voor deu landbouw. -Hierna
begonnen Je wetenschappelijke warken
op hot gebied van landbouw en vee
teelt te verschijnen. De agrarische
partij in Zeeland, verdedigde de belan
gen van den landbouw in deze pro
vincie. Sedert 1735 werd de landbouw
in z'n geheel van staatswege bevor
derd. Onder Rutger Jan Schimmel-
penninck kwam er een commissaris-
generaal van dan landbouw.
In 1843 werd de Zeeuwsche Maat
schappij van Landbouw opgericht, de
eerste vakorganisatie van landbouwers.
Evenals het toen den Koning niet
gelukte een Centrale Landbouwvereeni-
ging te organiseeren, daar niet genoeg
rekenschap werd gehouden met do
onderlinge zelfstandige organisaties,
zoo zal dit thans wederom mislukken.
Het Kon. Nederl. Landbouw Comité
zou al de verschillende orgauisaties,
(Chr. R. K. Neutraal) ia zich samen
vatten, maar ook dit is niet mogelijk
met het souper.* De beide meisjes
haastten zich om het park te bereiken,
dat zich in de richting van Chateau-
Thierry uitstrekte. Natuurlijk liep het
gesprek over Gaston en luisterde Louise
belangstellend naar Adèles medede6Ün-
gen, hoewel zij hare vriendin in den
grond barer ziel beklaagde, dat deze
haar eentonig leven met iilusies voor
de toekomst moest trachten te ver
gulden.
Adèle was echter ODuitpbttelijk in
dep lof van bet landleven, toen Louisa
haar eensklaps in de rede viel en haar
bij den arm trok, zeggende «Zie eess
wat is dat
»Dat's een ruitor, die in het boseh
schijnt uit te rusten,* was het onver
schillig antwoord. «Kooi maar mede.*
Zij wandelden pratende en lachende
voort, doch plotseling zwenkte de roiter
zijn paard en kwam de beide meisjes
op den breeden weg te gemoet. Zij
schrikten min ot meer van zijn uiterlijk,
en geen wonder! Hij was donker ge
kleed. Volgens de mode dier tyden
was zijn rok met breede panden op al
de naden met koperen knoopen bezet.
De hooge laarzen reikten hem tot aan
de knieöo. Een vilteD hoed met breeden
rand overschaduwde halverwege zyn
bleek en mager gelaat, doch een gewel
dige haviksneus kwam daaruit te voor
schijn en onder de dichte wenkbrauwen
fonkelde een paar doordringende zwarte
gebleken de R. K. organisatie is dezer
dagen uitgetreden.
De minister heett toen het plan tot
instelling vaa een landbouwraad op
gevat.
Hiertegen is een kelossaal verzet
gekomen, daar het Kon. Ned. Land
bouw Comité werd buitengezet en de
R. K. Centrale vereenigmg van de 20
leden er 8 zou aanwyzea.
Een commissie van 4 leden heeft de
zaak neg eens in studie genomen.
Spreker wekte op tot onderlinge
hulp en samenwerking tet nut van la
Maatschappij (Applaus).
M. Crt.
Hofbericht.
Dinsdag heeft, voer de eerste maal
na de buitengewone omstandigheden,
dio hst gevolg van den oorlog waren
wederom een groote maaltijd ten Hove
plaats gehad, door de Koningin aange
boden aan do hoofden van de by het
Netierlandsche hot geaccrediteerde ge
zantschappen met hun echtgenoot®».
Aan den maaltyd, waaraan met H. M.
ook Prins Hendrik aanzat, namen,
behalve eenige dames en heeren dor
hofhouding deel de minister van
buitenlandsche zaken en mevrouw
Van Karneboek en de heelden der ge
zantschappen met hun dames.
De tafel telde 65 couverts.
Tijdens den maaltyd, die plaats had
in do galerijzaal, deed het strijkorkest
van de Kon. Mil. kapel onder leiding
oogen. De onaangename indruk, dien
zijn geheele persoon teweegbracht, werd
nog vermeerderd door het zwaard dat
hij op zijde en de pistolen die hij in
den gordel droeg. Op de jonge dames
toerijdende, nsm hij echter beleefd zijn
hoed af. »De dames komen zeker van
La Ferté vreeg hij, in de richting
van bot kasteel wyzeude.
>Ja, mijnheer,* antwoordde Lenise,
die de moedigste van beiden scheen te
zijn. »Wij gaan den vader van myn
vriendin, deu baron de Mailly, een
eind tegemoet. Te Chateau Thierry
woont hij ais ambachtsheer een terecht
zitting bij,* liet zij er schielijk op
volgen, om dien man met zyn vreemd
uiterlijk eenig respect in te boezemen.
Deze scheen zich hieraan echter niet
te storen, maar hernam onbeschroomd
«Dames, mag ik n eenige inlichtingen
verzoeken zyn er op het kasteel La
Ferté soms eenige soldaten van de
garde aangekomen
«Neen, mijnheer,*
«Stellig niet
«Wij komen juist van het kasteel.*
«ZooDan nog een andere vraag
Varmoedelijk heb ik de eer freule de
Mailly voor mij te zieD En op een
toestemmenden hoofdknik van Adèle
ging hij voort: «Mag ik weten of de
betrekking tusscben u en den luitenant de
Contades reeds een formeele verloving is
Wordt vervolgd.)