IMMUI. lii.IU.ll.
Woensdag o Januari 1921-
36e Jaarg.
1 P
IU-jL
Nieuws- en Advertentieblad
voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
J. C. VINK - Axel.
Europa in 1920.
FEUILLETON.
Dit blad versehiint eiken Dinsdaa- en Vrijdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 Maanden 75 Centfranco per post 871/, Cent.
Afzonderlijke Nos. 5 Cent.
DRÜ KEER—UITGEVER
Bureau Markt C 4.
Telefoon Kr. SO. - Postbox G.
aDVERTENTIEN van 1 tot 5 regels 60 Cent; voor
eiken regel meer 12 Cent. Groote letters worden naar
plaatsruimte berekend.
AdvartentiSn worcfen franco ingewacht, uiterlijk tot
Dinsdag- en Vrtjdagvoorsiiddag ELF ure.
1920Het jaar van vredeDat
zou het zijn en dat is het geweest, in
dien zin, dat op de West Europeesche,
eu grootendeels ook op de Oost-Euro-
peescha slagvelden het wapengeweld
ii verstomd. Maar de vrede, die den
oorlog is komeD vervaagea, is er een
van haat en verbittering, waaraan
werkelijke verzoeningsgedachten voor
alsnog vreemd zijn. Wel schermen de
diplomaten met schoone frasen van
helpen" en „tegemoetkomen", wel be
oogt de Volkenbond, waarvan thans
ook reeds eenige overwonneu staten
deel uitmaken, een verbroedering der
volken, maar de vredesverdragen van
Versailles, St.-Germain en Sèvres, en
de conferenties van San Remo, Hythe
en Spa zijn er om te bewijzen, dat de
geest van vijandschap met de militaire
overwinning niet ten grave is gedaald,
integendeel sterker dan ooit wellicht
leeft. Wat de wereldoorlog heeft ge
bracht is slechts een verplaatsing van
ie machtin de plaats van het den
vrede van Europa bedreigend Pruisisch
militairisme is een nieuwe, minstens
even gevaarlijke macht verrezen het
imperialisme d*r Entente, dat zich
voedt met de ellende en economische
nood der overwonnen volken,
j 't Is waar, en men weat dat in
Londen, Parijs en Romo ook heel goed
de facto reikt de macht vau den
nieuwen Driebond minder ver dan de
verwaten redevoeringen van Entente
diplomaten en de bluffende verzeke
ringen der Fransche bladen zouden
doen vermoeden, en daarbijmet de
samenwerking tusschen de drie bond-
genooten wij weten dat nu zoo
langzamerhand wel is bet niet zoo
bijster gunstig gesteld. Maar tegenover
de overwonnen volken zullen de
geallieerden wel steeds een lijn blijven
treken en in de opgelegde vredes
verdragen bezitten zij een machtsmid
del, dat hun voor langen tijd de
hegomonie op bet vasteland verzekert.
Het bolsjewisme dat een jaar gele
den als een dreigend spook West-
Europa aangrijnsde, heeft tegen veler
vrees in zijn macht meer naar het
Oosten dan naar het Westen uitgebreid.
Toch getuigden de tallooze stakingen
en arbeidsconflicten in bijna alle West-
Europeesche landen van een toenemend
verzet onder da arbeidsbevolking en
een groeiend revolutionairisme, en het
zou al heel oppervlakkig gedacht zijn,
als men het bolsjewistisch gevaar voor
West-Europa geweken of ook maar
aanzienlijk verminderd achtte.
Onder den drang der economische
en politieke omstandigheden is een
welbewust partij kiezen der arbeiders
groepen van verschillende landen een
noodzakelijkheid geworden en bijna
algemeen zien wij dan ook de socialis
tische partijen z-ich-oriënteeren hetzij
naar de communistische hetzij naar de
zuiver-socialistische beginselen.
Met een enkel woord moet gewag
gemaakt worden van de nieuwe wereld,
waar de klassenstrijd nog zooveel min
der fel gestreden wordt dan op het
aan chronische ontevredenheid lijdende
Historisch verhaal.
Een man, wiens kleeding even fraai
als kostbaar kon genoemd wordeD, zat in
het kabinet van het Paleis Royal. Dit ka
binet was met boeken en standbeelden,
alle vlei'schilderyen en familieportretten,
fraaie meubels eo groote met schrifturen
bedekte tafels overladen. De man droeg
een prachtige, roodfluweelen kamerjapon,
door een gouden koord met kwasten om
het middel vastgebonden, en hieronder
een zijden korte broek, kousen van de
zelfde stof, schoenen met juweelen gespeD,
een vest van drap d'or en kostbare
kanten om den hals. Zyn hoofd was
versierd met een. allongepruik, een na-
aping van de afschuwelijke mode, waar
mede Lodewyk XIV de wereld neg kort
voor zijn dood had Terheugd. Het ge
laat van dien man vertoonde een zon
derlinge mengeling van verstand en zin
nelijkheid, van geestkrachten uitputting.
Id zijn mondhoeken zetelde een trek
van ijzeren vastberadenheid, maar de
oogen hadden toch weer een goedaar
dige uitdrukking, waarvan licht misbruik
kon gemaakt worden. Jammer dat het
ovpr het geheel welgevormde gelaat door
vasteland. Kwamen niet zelfs berichten
over een zeer beslist stelling nemen
van Araerikaansche arbeidersgroepen
tegenover de bolsjewistische beginselen
en de praktijken waartoe die beginse
len voeren Het ligt in de orde der
dingen te veronderstellen, dat ook ever
den Atlantischen Oceaan men eerlang
andere dagen kennen zal. Maar voor
het oogeablik mag men er zich nog
verbengen in een sociale rust, die bij
den in hooge mate gespannen toestand
in Europa gunstig afsteekt.
Vóór zware natuurrampen bleef de
wereld langen tijd gespaard. Maar
toch is het jaar niet voorbijgegaan zon
der in verschillende strekeD, China,
Japan en Argentinië, ernstige aarbe-
vingen te hebben gebracht, die «enigs
duizenden slachtoffers maakten. Voor
China was de ramp wal dubbel zwaar.
YVant daar heerscht al geruimen tyd
een hongersnood, die ook reeds tallooze
slachtoffers heeft geëischt en nog steeds
voortduurt.
Over het gebeurde ia de verschil
lende landen kunnen we volstaan met
een zeer korte revue.
Duitschland heeft bange dagen door
leefd, toen de „Kappiade" van medio
Maart een geheel ander effect had dan
zij beoogde en een Putsch van links,
die al geruimen tyd dreigde, verhaastte.
Het heeft werkelijk niet veel gescheeld,
of Duitschland ware een prooi geworden
van het allesvernietigende bolsjewisme
maar het heeft zich weten te handhaven
en toeü, na de Rijksdagverkiezingen,
ia Juni een burgerlijke regeeriug de
teugels van het bewind in handen nam
is een tydperk aangebroken, waarin
althans eenigermate weerstand kon
worden geboden aan de tallooze, schier
onoverkomelijke moeilijkheden, voort
vloeiende uit bet vredesverdrag en den
inwendigen politieken en economiscben
toestand. Wij memoreeren de bezetting
van het Rijnland en de schanddaden
der zwarte troepen, de kolealeveringea
aan de Entente, de onlusten in Opper
Silezië, de voor het economische leven
zoo noodlottige stakingen, waarachter
meerendeels een politieke achtergrond
moet werden gezocht, enz. enz,, alles
bij elkaar zeker voldoende om een
minder koelbloedige regeering dan de
huidige Duitsche zich betoond beeft te
zijn, het hoofd te doen verliezen Maar
Duitschland trooste zich met de ver
wachting die juist dezer dagen minister
Von Simons heeft uitgesproken, dat de
toestand in 1921 in vele opzichten zal
verbeteren en men dit jaar een geluk
kiger Kerstfeest zal vieren, dan het
vorig jaar het geval was.
In Engeland is in bet afgeloopen jaar
de Isrsche quaestie zeer actueel ge
worden. Een reeks van misdaden, door
fanatieke Sinn-Feiners gepleegd, niet
slechts op Ierschen, maar ook op Engel-
schen bodem, gepaard gaande met re
presailles, dikwyis op grooton schaal,
der regeeringstroepen, beeft een toe
stand in het leven geroepen, die soms
veel weg had van een revolutie of
formeelen burgeroorlog. Ter bezweriDg
van het i evolutiegevaar is de Britsche
regeering er toa moeten overgaan een
reeds lang gegeven belofte in te wis
selen en bij de nieuwe Home Rule-Wet
éen scheel oog werd ontsierd. Deze
man was Filips, hertog ran Orleans, of,
zooals hy gewoonlijk genoemd werd eu
nóg genoemd wordt de Regent. Hij
regeerde het land tot aan de meerder
jarigheid van Lodewijk XV, die zich
onder de leiding vbd den maarschalk
de Villars bevond en wiens talenten als
toekomstig heerscher nog zeer twijfel
achtig waren. Wat kon men ook van
een kind Verlangen? De Regent droeg
echter groote zorg voor dat kind. On
dank» zijn menigvuldige gebreken en
tekortkomingen, was Filips ran Orleans
in den grond van zijn hart een goed
roaD. Hij had het ongeluk geboren te
zijn in een tyd, dat men de lichtzinnig
heid als ridderlijkheid beschouwde. Als
men dan daarvan verzadigd was, werd
men vroom en de regent Filips van
Orleans nam van het een en ander
reeds vroegtijdig de proef, ondanks de
waarschuwing zijner brave moeder Eli
sabeth Charlotte van de Palts. Aan
haar invloed is het echter voornamelijk
toe te schrijven, dat haar zoon niet ge
heel in het slijk der aarde is onderge
gaan en dat ons nog enkele trekken
van eea betere gezindheid zijn overge
bleven.
Deze man, deze regent dus, zat in
zyn kabinet. Hy had juist eer; verze
gelden brief ontvangen, dien Ibagnet,
zijn oude kamerdienaar, hem gebracht
had. Deze Ibagnet was dezelfde, die
eens den regent antwoordde, t<en deze
hem gelastte hem naar een der beruchte
soupers te vergezellen »Ga maar al
leen, Monseigneur, ik ben een te fat
soenlijk man, om mij in zulke gezelschap
pen te vertoonen,* een antwoord waar
over de regent hem hartelijk uitlachte.
De brief, dien Ibagnet gehracht had,
liet den regent in het begin vrij onver
schillig; doch toen hij verder las', werd
zijn gelaat ernstig en trok zijn wenk
brauwen samen. Eindelijk legde hij
hem uit de hand en verborg hem
onder een boek.
Wij znllen onbescheiden genoeg zijn
dat boek op te lichten en den inhoud te
lezeD. Hij bevatte de volgende, met
een vrouwehaod geschreven regels:
Waarde Vriend en lieve Neef!
Ik reken op uwe alom bekende goed
heid en ridderlijkheid, zoowel als op de
banden van bloedverwantschap, die tus
schen u, Monseigneur, eu ons huis be
staan. Ik deel u dus in vertrouwen
mede, dat mijn edele zoon, koning Jakob
van Engeland, nadat hij Bar heeft ver
laten, morgen te ChateawTbierry zal
aankomen, om zich vandaar naar Chaii
lot te begeven Hij zal zyn intrek
nemen in de villa van Monseigneur de
Lauznn. Ik zal hem hier ontmoeten en
hem mijn zegen geveD op de onderne-
ming, uie hy, naar ik hoop, gelukkig
ten einde zal btengen, en die u, Mon
seigneur, bekend is. Bescherm mijn
zoon tegen de hinderlagen zijner vijan
den, opdat hij voorspoedig na^r Bretagne
en van daar Engeland ontkome.
Met vele groeten, uw getrouwe Nicht
Beatrix Eleouore.
Deze brief was inderdaad geschikt
om den regent ernstig testemmeD. De
in dien brief: »koning Jacobs genoemde
zoon was niets meer of niets minder
dan prins Jakob van Engeland, d. w. z.
een prins zonder hofhouding en een
troonopvolger zonder troOD.
Toen Jakob II wegens zijn trouweloos
heid uit Engeland was verdreven, vlucht
te hij, zooals men weet, naar Frankryk.
Hier hield hij door de gunst van Lode
wijk XIV met zijne familie in het kas
teel St. Germain zyn verblijl, waar hij
in 1710 stierf. De nicht van den regent
de schryfster van bovengemelden brief,
Beatrix Eleonore, ondersteunde voortdu
rend haar zoon Jakoo III, ook de ridder
van St. George, doch meestal Pretendent
genaamd, in zijn ondernemingen, om
zich opnieuw meester 7an den troon te
maken.
Na den dood van Willen van Oranje
en zijne gemalin Anna, had George I
den Eogelschen troon bestegen. Ook
Lodewijk XIV was gestorven, wat een
groote verandering in de politieke toe
standen had teweeggebracht.
\*Wordi vervolgd
